Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2010
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
 |
ΕΛΕΝΗ ΒΙΤΑΛΗ
«ΤΟ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΜΠΑΛΚΟΝΙ» (CBS 466108-2) |
Δεκέμβριος 1989. Η Ελλάδα (και όχι μόνο) λικνίζεται στους ρυθμούς των Kaoma και την περίφημη “Lambada” τους, μέσω των στίχων του Λευτέρη Παπαδόπουλου και της φωνής του Γιώργου Νταλάρα μαθαίνει ότι «κινδυνεύει» και μόλις έχει υποδεχτεί τον πρώτο ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό. Μέσα σε όλον αυτό τον ορυμαγδό, παραμονές των εορτών εμφανίζεται στα δισκοπωλεία η νέα δουλειά της Ελένης Βιτάλη με τον «αινιγματικό» τίτλο «Το απέναντι μπαλκόνι».
Διαβάζοντας κάποιος το οπισθόφυλλο, μαθαίνει ότι η ίδια έχει γράψει τους στίχους και τη μουσική σε όλα τα τραγούδια. Ακούγοντάς τον εκπλήσσεται, αφού το ύφος τους δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το προφίλ με το οποίο είχε καθιερωθεί η τραγουδίστρια στη δεκαετία του ’80. Από το «Παίξε Χρήστο επειγόντως» και το «Βάρα μου το ντέφι», πάμε στην αυτοβιογραφική «Κιβωτό», στο σαρκαστικό «Εγώ τραγούδαγα» και γενικότερα σε πολύ «προσωπικές» μπαλάντες που ουσιαστικά περιγράφουν τη ζωή της Βιτάλη.
Η ερμηνεύτρια είχε δώσει τα πρώτα δείγματα της στιχουργικής της σε ορισμένα τραγούδια των δίσκων της «Μια γυναίκα μπορεί» και «Ώρα Ελλάδος», όμως στο «Απέναντι μπαλκόνι» είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη δική της δουλειά. Αφήνει πίσω της τη «λαϊκή διασκεδάστρια» και προσπαθεί να επιβληθεί ως αυτή που είναι κι όχι ως κάποια που ορισμένοι ήθελαν να είναι. Αποφασίζει να πάρει την καριέρα της στα δικά της χέρια και να την οδηγήσει εκεί που εκείνη θέλει.
Αυτή η «αλλαγή» ξενίζει το κοινό, το οποίο δεν ανταποκρίνεται αμέσως στην προσπάθειά της. Ναι μεν η «Κιβωτός» ακούγεται στα ραδιόφωνα σχεδόν από την πρώτη στιγμή, όμως θα χρειαστεί αρκετός χρόνος (ακόμη και χρόνια) για ν’ «αναδυθούν» και τα υπόλοιπα τραγούδια. Μέσα στις δύο δεκαετίες που έχουν περάσει από τότε, βγήκαν στην επιφάνεια «Οι μοναχικές γιαγιάδες», το «Εγώ τραγούδαγα», το «Ένα χειμωνιάτικο πρωί» κι ένα-δυο άλλα που η Βιτάλη δεν παραλείπει να περιλαμβάνει στις λιγοστές «ζωντανές» εμφανίσεις της στο εν λόγω χρονικό διάστημα.
Σήμερα, αυτός ο δίσκος θεωρείται σταθμός στην καριέρα της τραγουδίστριας και δημιουργού. Το 1989 όμως, πέρασε σχεδόν απαρατήρητος μέσα στον «κατακλυσμό» των λεγόμενων «εμπορικών» κυκλοφοριών. Ωστόσο, όταν καταλαγιάζει ο πρώτος «κουρνιαχτός» βγαίνουν σιγά-σιγά στην επιφάνεια τα «διαμάντια» που αποδεικνύεται ότι τελικώς είναι παντοτινά…
Η ενορχήστρωση των τραγουδιών ήταν του Γιάννη Σπάθα, ο οποίος υπογράφει και την παραγωγή του δίσκου μαζί με τη Βιτάλη. Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο SIERRA με ηχολήπτη τον Κώστα Καλημέρη, ενώ στο οπισθόφυλλο η τραγουδίστρια και δημιουργός μ’ ένα από τα γνωστά «αλληγορικά» της σημειώματα κάνει μιαν αναδρομή στη ζωή της και αφιερώνει το δίσκο στη Μαρία Ιορδανίδου. Το εξώφυλλο είναι του Αλέξη Κυριτσόπουλου.
Τα τραγούδια των δίσκων
1) Οι μοναχικές γιαγιάδες
2) Εγώ τραγούδαγα
3) Η κιβωτός
4) Κάθε σπίτι οχυρό
5) Πιο πολύ για μένα
6) Περπατούσα αφηρημένη
7) Εγγόνα
8) Ένα χειμωνιάτικο πρωί
9) Νυχτώνει
10) Τι με κοιτάζετε
|
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΡΔΗΣ – ΤΑΚΗΣ ΜΠΟΥΓΑΣ
«ΣΥΝ ΔΥΟ» (CBS 466063-4) |
Θυμάμαι πόση εντύπωση μου είχε κάνει η φωτογραφία στο εξώφυλλο αυτού του δίσκου, όταν το πρωτοείδα γύρω στα Χριστούγεννα του 1989 που κυκλοφόρησε. Ο μέχρι τότε «συντηρητικός» Μανώλης Μητσιάς με δερμάτινο (“πέτσινο” το λέγαμε τότε…!) μπουφάν και μπλούζα-«φανελάκι» από μέσα; Από περιέργεια, ζήτησα από τον πατέρα μου να μου αγοράσει το άλμπουμ και ακούγοντάς το, κατάλαβα αμέσως προς τι όλη αυτή η «αλλαγή». Όχι ότι αλλιώς δεν θα έπαιρνα το δίσκο, αλλά με «τράβηξε» το εξώφυλλο…
Ο σπουδαίος ερμηνευτής αποφασίζει να πειραματιστεί με σύγχρονους ήχους, που το 1989 είχαν την ορολογία «ροκ». Συνεργάζεται λοιπόν για πρώτη φορά δισκογραφικά με τον Αντώνη Βαρδή κι εκείνος του γράφει τέτοιου είδους τραγούδια όπως συνήθιζε εκείνη την εποχή, τα οποία στο άκουσμά τους προξενούν εντύπωση. Το «Θ’ αναζητάς» που ακούστηκε πολύ τότε, είναι μια καθαρή ροκ μπαλάντα. Το «Εμένα αφορά» που επίσης παίχτηκε αρκετά στα ραδιόφωνα, είναι μια δυνατή «ροκιά». Ακούσματα πρωτόγνωρα από έναν ερμηνευτή που ως τότε είχε καθιερωθεί με κύριο «όπλο» του τις εξαιρετικές ερμηνείες του σ’ αυτό που λέμε «έντεχνο λαϊκό τραγούδι».
Επειδή όμως ένας καθαρός ροκ δίσκος θα ήταν τελείως έξω από το στυλ του Μητσιά, η άλλη πλευρά του περιλαμβάνει τραγούδια του Τάκη Μπουγά (επίσης η πρώτη τους δισκογραφική συνάντηση) τα οποία είναι περισσότερο λαϊκότροπα και πιο κοντά στον τραγουδιστή. Πάντως, οφείλω να ομολογήσω ότι ο ερμηνευτής από τα Δουμπιά Χαλκιδικής καταφέρνει να ισορροπήσει με μεγάλη επιτυχία ανάμεσα στο «παραλίγο ροκ» και στο «λαϊκό» ύφος του δίσκου, κάτι που τρόπον τινά είχε πετύχει πέντε χρόνια νωρίτερα με το «Εξ’ αδιαιρέτου» όπου συνυπήρχαν ο Θόδωρος Δερβενιώτης και ο Σταμάτης Κραουνάκης.
Από τα τραγούδια του Μπουγά ακούστηκαν αρκετά τα «Δίχως καρδιά» και «Δικαίωμά μου», ενώ γενικότερα ο συγκεκριμένος δίσκος παίχτηκε πολύ στα ραδιόφωνα της εποχής τουλάχιστον κάποιους μήνες μετά την κυκλοφορία του. Ωστόσο, σήμερα μοιάζει «ξεχασμένος» και ο Μητσιάς δεν περιλαμβάνει στα προγράμματά του τραγούδια από αυτόν, κάτι που βεβαίως δε σημαίνει ότι η αξία του είναι μικρή. Προσωπικά, μου αρέσει πολύ κάθε φορά που τον ακούω…
Η ενορχήστρωση και η διεύθυνση ορχήστρας είναι «εξ’ αδιαιρέτου» των δύο συνθετών, ενώ την παραγωγή στα δικά του τραγούδια ανέλαβε ο Αντώνης Βαρδής και στον υπόλοιπο δίσκο ο Γιώργος Μακράκης
Τα τραγούδια των δίσκων
Μουσική: Αντώνης Βαρδής
1) Θ’ αναζητάς (Ιφ. Γιαννοπούλου)
2) Να μ’ αγαπάς (Τ. Θωμαϊδου)
3) Εμένα αφορά (Τ. Θωμαϊδου)
4) Θα φύγω (Τ. Θωμαϊδου)
5) Πώς με κοιτούν τα μάτια σου (Τ. Θωμαϊδου)
6) Δε γίνεται (Τ. Θωμαϊδου)
Μουσική: Τάκης Μπουγάς
1) Δίχως καρδιά (Τ. Θωμαϊδου)
2) Δήθεν αδιάφορα (Ζ. Ρόχα)
3) Δικαίωμά μου (Τ. Θωμαϊδου)
4) Μην ανάβεις το φως (Κ. Κινδύνη)
5) Σ’ έχουν άλλοι (Τ. Θωμαϊδου)
6) Στα τυφλά (Ζ. Ρόχα)