Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2012

“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Τα παιδιά απ’ την Πάτρα: Η «χρυσή πεντάδα» 

 

Τέσσερις φοιτητές, ένας επαγγελματίας σολίστ του μπουζουκιού, μια ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία, ελάχιστο marketing και πωλήσεις που πλησίασαν το ένα εκατομμύριο μέσα σε μόλις τρία χρόνια! Αυτά είναι τα «συστατικά» που δημιούργησαν και καθιέρωσαν ένα από τα δημοφιλέστατα λαϊκά συγκροτήματα της δεκαετίας του ’80, που έκανε πραγματικό πάταγο στο ελληνικό τραγούδι: «Τα παιδιά απ’ την Πάτρα» …

Ελάτε λοιπόν μαζί μας, να ξετυλίξουμε το κουβάρι της ιστορίας τους και να σταθούμε στις μεγαλύτερες στιγμές της πορείας τους. Μπορεί η κοινή συνύπαρξή τους να διακόπηκε οριστικά στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90, αλλά έχουν αφήσει πίσω τους εξαιρετικά σημαντική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές και έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία η οποία συνεχίζεται ως σήμερα, έστω κι αν έχουν μείνει μόνο δύο…

Και τι σύμπτωση: Ο τίτλος της στήλης είναι ακριβώς ο ίδιος με τον αντίστοιχο του πρώτου δίσκου τους που χάλασε κόσμο! Δεν αξίζουν λοιπόν ένα «αφιερωμένο εξαιρετικά» κομμάτι, για να τους θυμηθούν οι παλαιότεροι και να τους μάθουν οι νέοι;

Το ξεκίνημα

Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’70, τέσσερα νέα παιδιά από ισάριθμα μέρη της Ελλάδας βρίσκονται στην Πάτρα σπουδάζοντας στο εκεί Πανεπιστήμιο. Είναι ο Βαγγέλης Δεληκούρας (τμήμα Πολιτικών Μηχανικών), ο Αργύρης Παπαγεωργίου (Φυσικής), ο Λάμπρος Καρελάς (Βιολογικό) και ο Χρήστος Παπαδόπουλος (Μηχανολόγων Μηχανικών).

Κοινό στοιχείο τους, η αγάπη για το τραγούδι και κυρίως για το λαϊκό. Όλοι ασχολούνται ερασιτεχνικά με κάποιο όργανο και παράλληλα με τις σπουδές τους, προσπαθούν να βγάλουν το χαρτζιλίκι τους παίζοντας σε διάφορα νυχτερινά κέντρα ή μπουάτ της πόλης.

Οι πρώτοι που θα γνωριστούν μεταξύ τους θα είναι ο Δεληκούρας -που παίζει κιθάρα- με τον Καρελά -που παίζει ακορντεόν. Ο πρώτος ενθουσιάζεται όταν ακούει τον δεύτερο και του προτείνει δουλειά σε μια μπουάτ, όμως η ορχήστρα δε χρειαζόταν ακορντεόν κι έτσι η συνεργασία δε θα γίνει. Σχεδόν αμέσως έρχεται άλλη μια πρόταση στον Καρελά, αυτή τη φορά από τον Παπαγεωργίου που τον ακούει εντελώς τυχαία σ’ ένα παγκάκι να παίζει ακορντεόν! Εκείνος δέχεται κι έτσι οι δυο τους «ρίχνουν τα μπετά» για τη δημιουργία ενός συγκροτήματος που λίγα χρόνια μετά θα γράψει ιστορία…

Καρελάς και Παπαγεωργίου λοιπόν, δουλεύουν παρέα με άλλους δύο φοιτητές – ερασιτέχνες μουσικούς σε μια ταβέρνα της Πάτρας κι ένα βράδυ του 1978 τους ακούει ο Δεληκούρας και τους προτείνει να εμφανιστούν μαζί την επόμενη σεζόν στο κέντρο «Πανόραμα». Έτσι γίνεται, όμως μια διαφωνία στο οικονομικό με τον ιδιοκτήτη του μαγαζιού στα μέσα της περιόδου θα τους οδηγήσει να «μετακομίσουν» σε μια μπουάτ.

Εκεί θ’ αναζητήσουν ένα μπουζούκι, καθώς ο μέχρι τότε σολίστας παρουσιάζεται στο στρατό. Κάποιος φίλος θα τους μιλήσει για τον Χρήστο Παπαδόπουλο, ο οποίος όμως στην πραγματικότητα ήξερε να παίζει μόνο δύο τραγούδια. Ωστόσο, πολύ σύντομα και με τη βοήθεια των υπολοίπων θα μάθει σχεδόν τα πάντα!

«Χάραμα», ο μεγάλος σταθμός

Οι τέσσερίς τους λοιπόν και η τραγουδίστρια Ρούλα Μπεκάκου που ήταν μαζί τους, τη σεζόν 1979-80 θα ξεκινήσουν εμφανίσεις στο κέντρο «Χάραμα» της Πάτρας και κάθε βράδυ θα γίνεται κυριολεκτικά χαμός! Σχεδόν όλη η πόλη θα περάσει από κει και από στόμα σε στόμα, θ’ αρχίσει να διαδίδεται και στην υπόλοιπη Ελλάδα ότι εκεί «κάτι» συμβαίνει. Έτσι, θ’ αρχίσει να συρρέει και κόσμος από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις για να τους ακούσει…

Την επόμενη χρονιά ο Καρελάς θα ενταχθεί για λίγο στην «Οπισθοδρομική Κομπανία», ενώ θ’ αποχωρήσει -προσωρινά- ο Δεληκούρας και ο Παπαδόπουλος θ’ ασχοληθεί με την απόκτηση του πτυχίου του. Θα ξαναβρεθούν όλοι μαζί την περίοδο 1982-83 και θα πάρουν την τελική μορφή τους με την ένταξη του αείμνηστου Παναγιώτη Μανωλάκου, ο οποίος έπαιζε μπουζούκι επαγγελματικά αρκετά χρόνια και τον έφερε στο συγκρότημα ο Δεληκούρας.

Είναι η εποχή που το λαϊκό τραγούδι επανέρχεται δριμύτερο στα μέσα ενημέρωσης και στα νυχτερινά μαγαζιά, οπότε η «πεντάδα» κάθε βράδυ παίζει κομμάτια αυτού του είδους. Κι όχι απαραίτητα γνωστά και καθιερωμένα, αλλά κι εκείνα που είχαν μείνει για πολύ καιρό στα μετόπισθεν ή βρίσκονταν στην αφάνεια…

Ο πρώτος δίσκος και η «Συμπόνια»

Το «Χάραμα» στην Πάτρα είναι κάθε βράδυ γεμάτο και αυτή η επιτυχία και η αποδοχή από το κοινό βάζει στο μυαλό των πέντε παιδιών την ιδέα να κάνουν ένα δίσκο, περισσότερο για το κέφι τους παρά για ν’ ασχοληθούν επαγγελματικά με το χώρο. Έτσι, διαλέγουν ορισμένα αγαπημένα αλλά και «αδικημένα» τραγούδια και τις ημέρες που δε δουλεύουν, πηγαινοέρχονται στην Αθήνα για να τα ηχογραφήσουν. Τότε είναι που ο Βαγγέλης Δεληκούρας θα δώσει στο γκρουπ την ονομασία «Τα παιδιά απ’ την Πάτρα» …

Τα έξοδα για την έκδοση του άλμπουμ αναλαμβάνει ο ιδιοκτήτης του «Χαράματος» Στέφανος Οικονόμου και με το τέλος των ηχογραφήσεων συμβαίνει το εξής απίστευτο: Αντί οι ίδιοι να πάνε σε παραγωγούς των εταιρειών για να τ’ ακούσουν, έρχονται εκείνοι σ’ αυτούς και τους ζητάνε να τα κυκλοφορήσουν! Τελικώς, τα «Παιδιά» επιλέγουν μια ανεξάρτητη εταιρεία με την επωνυμία «Αδελφοί Φαληρέα» η οποία αντί για χρήματα, δίνει 1.500 δίσκους στον «παραγωγό» Οικονόμου προκειμένου να τους πουλήσει για να βγάλει τα έξοδα που έκανε…

Με την κυκλοφορία του άλμπουμ με τίτλο «Αφιερωμένο εξαιρετικά» το φθινόπωρο του 1983, η εταιρεία στοχεύει στην πώληση μερικών χιλιάδων και σε καμία περίπτωση δε μπορεί να φανταστεί αυτό που θα συνέβαινε στην πραγματικότητα! Το άλμπουμ θα σαρώσει εμπορικά και θα πουλήσει περισσότερα από 350.000 αντίτυπα, εκτοξεύοντας «Τα παιδιά απ’ την Πάτρα» στην κορυφή! Κι όλα αυτά, σχεδόν με μηδενική διαφήμιση και χωρίς το «σπρώξιμο» από το τμήμα μάρκετινγκ κάποιας μεγάλης δισκογραφικής εταιρείας…

Θα βγάλει δε στην επιφάνεια και ορισμένα τραγούδια που δεν είχαν γίνει επιτυχίες στην πρώτη εκτέλεσή τους, με πρώτο όλων το «Δε θέλω τη συμπόνια κανενός» του Άκη Πάνου και του Στράτου Ατταλίδη που είχε πρωτοπεί ο Γιώργος Χατζηαντωνίου, αλλά ο περισσότερος κόσμος το έμαθε από τα «Παιδιά» και τη φωνή του Λάμπρου Καρελά.

Εξάλλου, ακούστηκαν -ή ξανακούστηκαν- πολύ και τα «Δε σε λησμονώ», «Χρόνια τώρα μακριά σου λιώνω» (αμφότερα σε πρώτη εκτέλεση με τον Στέλιο Καζαντζίδη), «Θα φύγω και θα με ζητάς» και «Σαν το πακέτο» …

Εκείνο που εξαρχής έκανε εντύπωση, είναι αφενός ο «περίεργος» κι «ερασιτεχνικός» τρόπος παιξίματος των τραγουδιών (δυο μπουζούκια με ήχο «αλά παλαιά», ηλεκτρική κιθάρα, ενισχυτές στα όργανα), αλλά και το γεγονός ότι η «πεντάδα» δεν χρησιμοποίησε ως επί το πλείστον την «εύκολη λύση» των γνωστών λαϊκών κομματιών, αλλά «ψάχτηκε» με πιο άγνωστα και «δεύτερα» για τον πολύ κόσμο τραγούδια…

Αθήνα, Λυκαβηττός και «Καραβάν»

Πλέον, οι πέντε φίλοι είχαν αντιληφθεί ότι τα πράγματα γι’ αυτούς γίνονταν περισσότερο επαγγελματικά και οι απαιτήσεις του κοινού ήταν μεγάλες. Οι προτάσεις για εμφανίσεις στην Αθήνα πέφτουν σαν βροχή και τελικώς το 1984 τα «Παιδιά» εγκαταλείπουν την Πάτρα κι ανεβαίνουν στην πρωτεύουσα για χάρη του κέντρου «Πανόραμα» στην Αχαρνών, το οποίο είχε γράψει ιστορία τις προηγούμενες δεκαετίες με τον τίτλο «Του Τζίμη του χοντρού». Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς θα εμφανιστούν στο Λυκαβηττό με τεράστια επιτυχία και το Πάσχα του 1985, ενάμισι χρόνο μετά το «Αφιερωμένο εξαιρετικά» έρχεται ο νέος δίσκος τους με τίτλο «Καραβάν».

Οι πωλήσεις θα φτάσουν και πάλι στα ύψη (πάνω από 250.000 αντίτυπα) και θ’ ακολουθηθεί η ίδια «συνταγή» με τον προηγούμενο, καθώς κι αυτός περιλαμβάνει «ξεχασμένα» και «αδικημένα» λαϊκά τραγούδια που μέσω των «Παιδιών» θα γίνουν επιτυχίες: «Μου λένε να μη κλαίω», «Κόκκινα τριαντάφυλλα», «Κι ενώ το ήξερα» κ.ά. ακούγονται καθημερινά στα ραδιόφωνα, όπως και το ομότιτλο που είναι ένα από τα δύο καινούργια κομμάτια του άλμπουμ, αμφότερα γραμμένα από τον Τ. Μπεϊζαντέ…

«Αχαρνών 77», «Μπύρες» και «Αλέφαντος»

Γύρω στα Χριστούγεννα του 1985 και μόλις λίγους μήνες μετά τον εμπορικό και καλλιτεχνικό θρίαμβο του «Καραβάν», η «πεντάδα» επιστρέφει μ’ ένα νέο από κάθε άποψη δίσκο. Πρόκειται για το «Αχαρνών 77», όπου για πρώτη φορά τα τραγούδια είναι όλα γραμμένα από τα «Παιδιά» πάνω σε στίχους φίλων τους που σήμερα είναι πασίγνωστοι, όπως ο ηθοποιός Κλέων Γρηγοριάδης και η δημοσιογράφος Σεμίνα Διγενή!

Ακόμη και οι ίδιοι δεν πιστεύουν ότι το κοινό θα τους δεχτεί με καινούργια κομμάτια και μάλιστα με δικές τους μουσικές, όμως θα πέσουν έξω. Το άλμπουμ θα πουλήσει περισσότερα από 150.000 αντίτυπα και θα «βγάλει» τρεις πολύ μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες: «Πίκρανες το φαντάρο», «Όμως εγώ είμαι τρελός» (με στίχους της Διγενή) και βεβαίως τις περίφημες και πασίγνωστες «Μπύρες», που τόσο πολύ χλεύαζαν εκείνη την εποχή ορισμένοι «διανοούμενοι» του χώρου…

Την επόμενη χρονιά (1986) θα κυκλοφορήσει το «Απόψε πάλι» με εκ νέου δικά τους τραγούδια, όμως σιγά-σιγά φαίνεται ότι τα πράγματα έχουν αρχίσει ν’ αλλάζουν. Αυτός ο δίσκος εμπορικά δε θα φτάσει στο επίπεδο των προηγούμενων (αν και θα ξεπεράσει τα 80.000 «κομμάτια»), ενώ ο κόσμος έχει αρχίζει να στρέφεται σε εκπροσώπους της «νέας σκηνής» του ελληνικού τραγουδιού (Αδελφοί Κατσιμίχα, Ελευθερία Αρβανιτάκη κ.ά.). Πάντως, θ’ ακουστούν αρκετά τα «Ορχομενός (Ήρθαν κάτι φίλοι μου)» και «Φίλε η γυναίκα μου σ’ ερωτεύτηκε», ενώ η μεγάλη επιτυχία ήταν το «Όταν με κατηγορούν» που δεν είναι άλλο από το πασίγνωστο «Γεια σου ρε Αλέφαντε» …

Τα πρώτα σημάδια διάλυσης

Έπειτα από τέσσερις άκρως επιτυχημένους δίσκους στους «Αδελφούς Φαληρέα», αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα «σύννεφα». Κάποιες προσωπικές διαφωνίες μεταξύ των μελών, αλλά και η επιθυμία κάποιων εξ αυτών να δοκιμάσουν καριέρα εκτός συγκροτήματος θα οδηγήσουν σε μια προσωρινή «διάσπαση» του γκρουπ. Έτσι, ο Βαγγέλης Δεληκούρας με τον Χρήστο Παπαδόπουλο θα «αυτονομηθούν» και θα γράψουν τη μουσική για το δίσκο «Θα πεθάνω νωρίς» που θα κυκλοφορήσει με την ετικέτα της MINOS τον Οκτώβριο του 1987 με ερμηνευτή τον πρώτο.

Από τα υπόλοιπα «Παιδιά» συμμετέχει στο μπουζούκι ο Μανωλάκος, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι το άλμπουμ θα εκδοθεί μόνο με τα ονόματα των δημιουργών του και χωρίς την παραμικρή αναφορά στην επωνυμία του γκρουπ. Το ομότιτλο τραγούδι ακούστηκε κάπως, αλλά η γενικότερη απήχηση του δίσκου δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλη…

Δεληκούρας και Παπαδόπουλος θα εξακολουθήσουν να συνεργάζονται «αυτόνομα» και το 1989 θα υπογράψουν άλλο ένα άλμπουμ με τίτλο «Δε χρωστάω» που θα κυκλοφορήσει τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς. Ωστόσο, εκτός από το ομότιτλο και τόσο επίκαιρο στις μέρες μας -που προσφάτως επανεκτέλεσε ο Νίκος Μακρόπουλος- δεν ακούστηκε κάποιο άλλο και ήταν ολοφάνερο ότι «Τα παιδιά» δε μπορούσαν χώρια να έχουν την ίδια επιτυχία.

Ένα μήνα πριν, οι «Αδελφοί Φαληρέα» θα κυκλοφορήσουν ένα δίσκο με μια ερασιτεχνική «ζωντανή» ηχογράφηση του γκρουπ στο «Πανόραμα» της οδού Αχαρνών τις Απόκριες του 1986, άλμπουμ που θα περάσει σχετικά απαρατήρητο…

Η προσωρινή επανένωση και η οριστική διάλυση

Και φτάνουμε στο 1991, όταν ξαφνικά βλέπουμε στα δισκοπωλεία ένα εξώφυλλο με «Τα παιδιά απ’ την Πάτρα» ξανά μαζί. Πρόκειται για το νέο άλμπουμ τους με τίτλο «Θα χτυπήσω αναβολή», αλλά πλέον είναι αργά για να κερδίσουν ξανά τον κόσμο που είχαν χάσει με τον «κατακερματισμό» τους τα προηγούμενα χρόνια. Ο δίσκος τον πρώτο καιρό της κυκλοφορίας του θ’ ακουστεί κάπως (το ομότιτλο, «Το Εθνικάκι» και «Το AIDS δεν κολλάει με το μάτι»), όμως σύντομα θα ξεχαστεί…

Η τελευταία «ενωμένη» δισκογραφική τους απόπειρα θα γίνει το 1993 με το άλμπουμ «Ανατολή λατρεία μου» και ως επί το πλείστον δικά τους τραγούδια, χωρίς κάποια σπουδαία επιτυχία. Απλώς, ακούστηκαν σχετικά τα «Είσαι αλλουνού» και «Ας με καταστρέψεις», αλλά ιδιαίτερα… «Οι κουφάλες» που επίσης επανεκτέλεσε ο Μακρόπουλος!

Την επόμενη χρονιά (1994) το συγκρότημα θα διαλυθεί και πάλι, αυτή τη φορά οριστικά. Αποχωρούν οι Μανωλάκος και Δεληκούρας, ενώ το 1995 θα φύγει και ο Καρελάς μετά την κυκλοφορία του δίσκου «Χωρίς ανθρακικό».

Έκτοτε και μέχρι σήμερα, «Τα παιδιά απ’ την Πάτρα» εξακολουθούν τυπικά να υφίστανται έστω και με δύο άτομα, τον Χρήστο Παπαδόπουλο και τον Αργύρη Παπαγεωργίου. Ο πρώτος έχει γράψει πολλά τραγούδια και μουσικές για τηλεοπτικές σειρές κι αυτή είναι η κύρια ενασχόλησή του, οπότε οι εμφανίσεις του με τον Παπαγεωργίου είναι περιοδικές κι «έκτακτες».

Πάντως όποτε εμφανίζονται μαζί, το κάνουν ως «Παιδιά απ’ την Πάτρα» αλλά εκείνη η «πεντάδα» που έφερε τα πάνω κάτω στο λαϊκό τραγούδι για σχεδόν μια πενταετία στη δεκαετία του ’80 δεν υπάρχει πια. Άλλωστε, ακόμη κι αν το ήθελε θα ήταν αδύνατο καθώς ο Παναγιώτης Μανωλάκος έχει φύγει πλέον από τη ζωή…

———————

***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here