stou_xronou_ton_kathrefti_logo_500

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Πέμπτη, 31 Ιουλίου 2014

Η δεκαετία του ’60 θεωρείται από πολλούς ως εκείνη που άλλαξε τα πάντα στη μουσική της πατρίδας μας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μάνος Χατζιδάκις κι εν συνεχεία ο Σταύρος Ξαρχάκος και οι «επίγονοί» τους, άνοιξαν νέους δρόμους στο τραγούδι με τις δημιουργίες τους. Παράλληλα όμως, αυτές ευτύχησαν να ερμηνευθούν από μια γενιά σπουδαίων τραγουδιστών που είτε ξεκίνησε τότε, είτε προϋπήρχε αλλά άκμασε στη συγκεκριμένη περίοδο.

Με αφετηρία λοιπόν το 1960, θα σταθούμε «στου χρόνου τον καθρέφτη» και θα γυρίσουμε το ρολόι στο «τότε». Ανά 15 ημέρες, η στήλη θα παρουσιάζει τα σημαντικότερα μουσικά γεγονότα στην Ελλάδα χρόνο με το χρόνο και παράλληλα, συχνά θα κάνει μια «βόλτα» στα νυχτερινά κέντρα της εποχής, παρουσιάζοντας τα «σχήματα» που έγραψαν ιστορία…

———————————————————–

stou_xronou_ton_kathrefti_1979

1979: ΕΟΚ, Ελύτης, Θάτσερ, Χομεϊνί και… «Σταυρός του Νότου»

Ο τελευταίος χρόνος της δεκαετίας του ’70 είναι αρκετά πλούσιος σε γεγονότα τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Η Ελλάδα γίνεται το δέκατο μέλος της ΕΟΚ, καθώς στις 28 Μαΐου 1979 υπογράφεται η συνθήκη ένταξης στο περιστύλιο του Ζαππείου Μεγάρου από τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, παρουσία όλων των Ευρωπαίων ομολόγων του και με την επιδεικτική απουσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης (η οποία αρχικά είχε ως προμετωπίδα το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», μόλις ήλθε στην εξουσία το άλλαξε σε «ειδική συμφωνία με την Κοινότητα» και λίγα χρόνια αργότερα η …στροφή ολοκληρώθηκε με το «στην ΕΟΚ για πάντα»!).

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_eok

Παράλληλα, ο Καραμανλής συνεχίζει τα ταξίδια του στο εξωτερικό κι επισκέπτεται τη Σοβιετική Ένωση και τη Λαϊκή Κίνα, ενώ αυτή τη χρονιά έχουμε και τις πρώτες γυναίκες που ντύνονται στο χακί, μετά την ψήφιση του νόμου περί εθελοντικής κατάταξης στις Ένοπλες Δυνάμεις του «ασθενούς φύλου»

Τον Οκτώβριο του 1979 η χώρα μας δακρύζει από υπερηφάνεια με την ανακοίνωση της απονομής του βραβείου Νόμπελ λογοτεχνίας στον ποιητή του Αιγαίου Οδυσσέα Ελύτη, 16 χρόνια μετά την αντίστοιχη μεγάλη διάκριση ενός άλλου σπουδαίου ομότεχνού του, του Γεωργίου Σεφέρη. Ο Ελύτης δέχεται με συγκίνηση τη σπουδαία τιμή που του γίνεται και φυσικά, τα βιβλιοπωλεία κατακλύζονται από τις ποιητικές συλλογές του, σε μια προσπάθεια εμπορικής εκμετάλλευσης του γεγονότος…

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_elytis_nobel

Σπουδαία χρονιά όμως είναι το 1979 και για τον ελληνικό αθλητισμό. Το ποδόσφαιρο γίνεται επαγγελματικό, ενώ η Εθνική ομάδα με «καπετάνιο» τον Αλκέτα Παναγούλια, πετυχαίνει την πρώτη μεγάλη διάκριση της ιστορίας της. Προκρίνεται για πρώτη φορά σε τελική φάση οποιασδήποτε διοργάνωσης και συγκεκριμένα σ’ εκείνη του Κυπέλλου Εθνών 1980, που επρόκειτο να διεξαχθεί στην Ιταλία. Στις 12 Σεπτεμβρίου, το παλικαρίσιο γκολ του Τάκη Νικολούδη δίνει την ιστορική νίκη με 1-0 επί της Σοβιετικής Ένωσης στην κατάμεστη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και μαζί το εισιτήριο για τη γείτονα χώρα!

Σχεδόν την ίδια περίοδο, έχουμε και τα «προμηνύματα» των μελλούμενων μεγάλων επιτυχιών από την Εθνική του μπάσκετ. Η «γαλανόλευκη» του Ρίτσαρντ Ντουξάιρ καταφέρνει να κερδίσει δυο φορές μέσα σε λίγες ημέρες την πανίσχυρη Γιουγκοσλαβία (έστω και χωρίς ορισμένα από τα μεγάλα αστέρια της) και να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους Βαλκανικούς αγώνες της Αθήνας, αλλά και το αντίστοιχο στους Μεσογειακούς του Σπλιτ.

Παρών και στις δύο σπουδαίες στιγμές, ο 20χρονος Παναγιώτης Γιαννάκης, που οκτώ χρόνια αργότερα θα σηκώσει πρώτος ως αρχηγός το κύπελλο του πρωταθλητή Ευρώπης. Και φυσικά, είναι η χρονιά σταθμός για το μπάσκετ στη χώρα μας, καθώς «επαναπατρίζεται» από την Αμερική για λογαριασμό του πρωταθλητή Άρη ένας ομογενής καλαθοσφαιριστής με «άφρο» μαλλιά, ύψους μόλις 1.83 και με τις περγαμηνές της ανάδειξής του ως τρίτος σκόρερ στο NCAA (το κολλεγιακό πρωτάθλημα των ΗΠΑ) στην τελευταία χρονιά του ως σπουδαστής. Λέγεται Νίκος Γκάλης!

Και στο εξωτερικό όμως, τα γεγονότα δεν είναι λίγα. Στο Ιράν, η ισλαμική θρησκευτική επανάσταση των μουλάδων και η ανατροπή του Σάχη ολοκληρώνονται τις πρώτες ημέρες του 1979, όταν κι επιστρέφει έπειτα από πολλά χρόνια «αυτοεξορίας» στο Παρίσι ο Αγιατολάχ Χομεϊνί. Η επιβλητική, βλοσυρή και τρομακτική φυσιογνωμία του θα κυριαρχήσει τα επόμενα χρόνια, αφήνοντας εκατοντάδες χιλιάδων «αντιφρονούντα» θύματα στο όνομα του Ισλάμ…

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_xomeini

Το 1979, είναι η χρονιά μιας «σιδηράς κυρίας». Η Μάργκαρετ Θάτσερ γίνεται πρωθυπουργός της Βρετανίας και ξεκινά μια σχεδόν δεκαετής περίοδος, κατά την οποία θα κυριαρχήσει απολύτως στο νησί, παρά το γεγονός ότι η συντηρητική πολιτική της θα προκαλέσει ουκ ολίγες διαμαρτυρίες, εξεγέρσεις κι αντιδράσεις. Δε θα κάνει πίσω ούτε μια στιγμή και θα γράψει τη δική της ξεχωριστή ιστορία όχι μόνο στη «Γηραιά Αλβιόνα», αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη…

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_thatser

Όσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί στο ελληνικό τραγούδι, το 1979 χαρακτηρίζεται από τα τελευταία πολύ σημαντικά και μεγάλα έργα στην ιστορία της εγχώριας μουσικής. Ο «Σταυρός του Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου σε ποίηση Νίκου Καββαδία, «Τα τραγούδια της Χαρούλας» του Μάνου Λοΐζου με τη Χάρις Αλεξίου, το «Σεργιάνι στον κόσμο» του Γιάννη Μαρκόπουλου με το Γιώργο Νταλάρα, τα «Γράμματα στο Μακρυγιάννη» του Ηλία Ανδριόπουλου με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και τον Αντώνη Καλογιάννη, «σημαδεύουν» ανεξίτηλα όχι μόνο τη χρονιά, αλλά ολόκληρο το μουσικό τοπίο της χώρας μας.

Παράλληλα, η ελληνική «ποπ» σκηνή βρίσκεται στις δόξες της το 1979, καθώς Πασχάλης, Δάκης, Τουρνάς, Αργυράκη κι Ελπίδα ηχογραφούν ορισμένες από τις πιο διαχρονικές κι αγαπημένες επιτυχίες του είδους…

Ωστόσο, ο ελληνικός πολιτισμός θρηνεί τις μεγάλες απώλειες του Άγγελου Τερζάκη, του Δημήτρη Ψαθά, του Γιάννη Μαρή, του συνθέτη Λυκούργου Μαρκέα και του σπουδαίου και πολυτραγουδισμένου στιχουργού Πυθαγόρα…

Ας δούμε λοιπόν τα σημαντικότερα μουσικά γεγονότα του 1979…

«Ο Σταυρός του Νότου»: Aπό τους πιο κλασικούς και πιο εμπορικούς (με την καλή έννοια) δίσκους στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, ο οποίος από το φθινόπωρο του 1979 που κυκλοφόρησε μέχρι και σήμερα, πρέπει να έχει ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Πόσο έξω έπεσε ο αείμνηστος ιδρυτής και διευθυντής της εταιρείας Αλέκος Πατσιφάς, όταν είχε πει στο Θάνο Μικρούτσικο ότι δεν υπήρχε περίπτωση ο δίσκος να πουλήσει περισσότερα από πέντε με έξι χιλιάδες κομμάτια…

Ο «Σταυρός του Νότου» ξεκίνησε με τις χειρότερες προοπτικές για το συνθέτη, ο οποίος είχε κάνει αίσθηση μετά τη μεταπολίτευση με τους πρώτους του δίσκους και είχε αποσπάσει τις καλύτερες κριτικές για τη δουλειά του. Εκείνη την εποχή λοιπόν, του ζητήθηκε να γράψει μουσική για την τηλεοπτική σειρά «Πορεία 090» σε σενάριο και σκηνοθεσία του Τάσου Ψαρρά, που προβλήθηκε από την τότε ΥΕΝΕΔ και είχε ως θέμα τη ζωή των ναυτικών. Ο Μικρούτσικος είχε ήδη αρχίσει να δουλεύει πάνω στην ποίηση του Καββαδία και πρότεινε κάποια από τα τραγούδια, τα οποία ακούστηκαν στο σίριαλ με τη φωνή του Γιάννη Κούτρα.

Τα προβλήματα άρχισαν όταν θέλησε να τα ηχογραφήσει σε δίσκο. Ο Πατσιφάς απογοητεύτηκε από αυτά που άκουσε και ξεκαθάρισε στο συνθέτη ότι θα εκδώσει το έργο μόνο και μόνο επειδή τον αγαπούσε πολύ. Του ζήτησε μάλιστα να διαγράψει από τη μνήμη του τούτη τη δουλειά. Στο ίδιο κλίμα κινήθηκαν και οι κριτικές μετά την έκδοση του δίσκου, οι οποίες κυριολεκτικά «μαύρισαν» το Μικρούτσικο. Βλέπετε, τότε ο Καββαδίας ήταν ακόμη «παρακατιανός» για όλους και δεν έδινε κανένας σημασία στην ποίησή του. Κατόπιν βεβαίως, τα πράγματα άλλαξαν άρδην και για τον ποιητή και για το δίσκο…

Όλα τα τραγούδια είναι πασίγνωστα και θεωρούνται πλέον κλασικά. Η μελοποίηση των θαλασσινών εικόνων που περιγράφει ο Καββαδίας είναι υποδειγματική από το συνθέτη, ο οποίος καταφέρνει να ξεπεράσει το εμπόδιο της ομοιοκαταληξίας, που θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο να δημιουργήσει μονότονες μελωδίες. Η ενορχήστρωση είναι σε γενικές γραμμές απλή, ωστόσο στα χρόνια που μεσολάβησαν, ο Μικρούτσικος ουκ ολίγες φορές διασκεύασε τα κομμάτια σε σημείο τέτοιο, ώστε να μιλάμε για «καινούργια» τραγούδια.

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_mikroutsikos_koutrasΑυτός ο δίσκος συνέδεσε μια για πάντα συνθέτη και ποιητή και δεν είναι τυχαίο ότι έκτοτε κυκλοφόρησαν άλλες δύο αντίστοιχες δισκογραφικές δουλειές, γνωρίζοντας μεγάλη εμπορική επιτυχία («Γραμμές των οριζόντων» 1991 και η ζωντανή ηχογράφηση των δύο έργων στο Μέγαρο Μουσικής το 2005).

Και πάμε στις ερμηνείες, οι οποίες είναι εξαιρετικές. Ο Γιάννης Κούτρας (στα πρώτα του βήματα) κρατά το κύριο βάρος του δίσκου κι αποδίδει μοναδικά τα οκτώ από τα έντεκα τραγούδια, όντας ο ερμηνευτής που έχει συνδεθεί ανεξίτηλα πια με αυτά. Οι τίτλοι μιλούν από μόνοι τους: «Θεσσαλονίκη», «Γυναίκα», «Kuro Siwo», «Αρμίδα»…

Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου κάνει ένα μεγάλο βήμα στην καριέρα του, τραγουδώντας το «Μαχαίρι» και τον «Γουίλι», ενώ η γυναικεία «πινελιά» ανήκει στην Αιμιλία Σαρρή, που ερμηνεύει το «Σταυρό του Νότου». Δε νομίζω ότι χρειάζεται να πω κάτι άλλο, αφού φαντάζομαι ότι όλοι έχετε ακούσει το δίσκο, ή έστω κάποια από τα τραγούδια κι έχετε βγάλει τα συμπεράσματά σας.

«Τα τραγούδια της Χαρούλας»: Δε νομίζω να υπάρχει Έλληνας που να μη γνωρίζει έστω ένα τραγούδι αυτού του ιστορικού πλέον δίσκου, ο οποίος κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1979. Τα περισσότερα (αν όχι όλα) έγιναν από γνωστά έως πασίγνωστα και πρωταγωνιστούν επί 35 ολόκληρα χρόνια σε κέντρα διασκέδασης, συναυλίες, μουσικές σκηνές, αλλά και στις παρέες, που μαζεύονται στα σπίτια μ’ ένα μπουκάλι κρασί και κάνουν το κέφι τους.

Πρόκειται για την πρώτη -και δυστυχώς τελευταία- ολοκληρωμένη δισκογραφική συνεργασία του αξέχαστου Μάνου Λοΐζου με τη Χάρις Αλεξίου, μετά από κάμποσα χρόνια «φλερτ». Είχε προηγηθεί η συμμετοχή της τραγουδίστριας στο «Καλημέρα ήλιε» το 1973, οι δυο τους έγιναν στενοί φίλοι κι έτσι, ήταν θέμα χρόνου για τον συνθέτη να της ετοιμάσει έναν ολόκληρο δίσκο.

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_loizos_alexiou

Βεβαίως, μέχρι την πραγματοποίησή του, συνέβησαν πολλά και διάφορα. Η αρχική ιδέα ήταν να γράψει τους στίχους ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, με βάση μια κασέτα που είχε δώσει η Αλεξίου στο Λοΐζο, στην οποία αφηγούταν τη ζωή της και τις δυσκολίες που πέρασε.

Ο Παπαδόπουλος πράγματι έγραψε δώδεκα τραγούδια, τα παρέδωσε στο συνθέτη κι όταν μετά από μέρες κλήθηκε να τ’ ακούσει, διαπίστωσε ότι τα λόγια δεν ήταν δικά του. Ο Λοΐζος του εξήγησε ότι οι στίχοι ήταν του Μανώλη Ρασούλη και μ’ αυτούς επρόκειτο να βγει ο δίσκος, κάτι που δέχτηκε ο Παπαδόπουλος, αλλά δεν έκρυψε ότι πικράθηκε με την όλη εξέλιξη.

Απόδειξη για τούτο, είναι ότι αρνήθηκε να συμπληρώσει τη δωδεκάδα με τα τραγούδια που έλειπαν όταν του το ζήτησε ο συνθέτης, καθώς ο Ρασούλης από ένα σημείο και μετά έπαψε να έχει έμπνευση. Πρότεινε όμως στο Λοΐζο ν’ απευθυνθεί στον Πυθαγόρα κι έτσι, είχαμε τη μοναδική συνεργασία των δυο τους, αφού λίγους μήνες μετά ο σπουδαίος στιχουργός έφυγε από τη ζωή.

Ο Λοΐζος με αυτό το άλμπουμ, επιστρέφει στα λαϊκά ακούσματα με τα οποία είχε γίνει γνωστός από τα τέλη της δεκαετίας του ’60. Το πολιτικό τραγούδι το 1979 είχε αρχίσει να φθίνει και ο κόσμος ήθελε κάτι άλλο, όπως αποδείχτηκε από την «Εκδίκηση της γυφτιάς» που είχε βγει ένα χρόνο νωρίτερα και σημείωσε απρόσμενη επιτυχία.

Ο συνθέτης αντιλήφθηκε ότι τα πράγματα πάνε αλλού και ζήτησε από το Ρασούλη (στιχουργό της «Γυφτιάς») να συνεργαστούν, αφού τον γνώριζε πολλά χρόνια και οι σχέσεις τους ήταν άριστες. Μετά από πολλά εμπόδια και συνεχείς ανατροπές μέχρι την τελευταία στιγμή, γράφτηκαν τα τραγούδια και τον Ιούνιο του 1979 ο δίσκος βρέθηκε στις προθήκες των ανάλογων καταστημάτων.

Το δράμα αρχίζει από εκεί και πέρα. Οι κριτικές ήταν πραγματικά αποκαρδιωτικές και άκρως αρνητικές για το συνθέτη, ενώ και οι πωλήσεις κυμάνθηκαν σε χαμηλά επίπεδα. Μάλιστα, ο παραγωγός Αχιλλέας Θεοφίλου αποκάλυψε χρόνια αργότερα ότι ακόμα και κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων, οι ίδιοι οι συντελεστές αναρωτιούνταν πώς θα μπορούσε να πάει καλά αυτός ο δίσκος…

Και φθάνουμε στο φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς, όταν η Αλεξίου ξεκινά τις εμφανίσεις της στο «Ζυγό» στην Πλάκα με το Γιάννη Πάριο και τη Δήμητρα Γαλάνη. Αποφασίζει να βάλει στο πρόγραμμά της τα περισσότερα τραγούδια του δίσκου και πραγματικά, γίνεται χαλασμός κόσμου.

Οι πωλήσεις του άλμπουμ εκτινάσσονται και ξεπερνούν εν ριπή οφθαλμού τις 100.000 αντίτυπα, ενώ τα τραγούδια αρχίζουν να γίνονται «σουξέ» το ένα μετά το άλλο: «Ο φαντάρος», «Τέλι-τέλι», «Πες μου πώς γίνεται», «Γύφτισσα τον εβύζαξε», «Κι εγώ σαν πόλη», «Τίποτα δεν πάει χαμένο», αλλά πάνω απ’ όλα, το ένα και μοναδικό «Όλα σε θυμίζουν», το οποίο κανείς δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να γίνει επιτυχία.

Παρόλο που ο δίσκος είναι κατά βάση λαϊκός, ο Λοΐζος φροντίζει και πάλι να βάλει δυο τραγούδια με κοινωνικοπολιτικές αναφορές: Το «Μες στο πλήθος», κινείται ακριβώς μέσα στο πλαίσιο της εποχής. Ναι μεν θυμίζει τι πέρασε η Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, αλλά αναφέρεται και στην επιθυμία του Έλληνα να τα ξεχάσει όλα αυτά και να γλεντήσει. Προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, βοηθά ο Δημήτρης Κοντογιάννης…

Όσο για το «Τίποτα δεν πάει χαμένο», ακούγοντάς το η σύζυγος του Μάκη Μάτσα ζήτησε ν’ αλλάξουν οι στίχοι και να γίνει ερωτικό, αλλά ο Λοΐζος επέμενε να μείνει ως έχει, διότι «τυχαίνει να είμαστε και αριστεροί», όπως ήταν η απάντησή του…

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι στα «Γύφτισσα τον εβύζαξε» και «Πες μου πώς γίνεται» στις δεύτερες φωνές ακούγεται η Δήμητρα Γαλάνη…

“Σεργιάνι στον κόσμο»: Η δεκαετία του ’70 τελείωνε, η δικτατορία ήταν πια παρελθόν, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου είχε ακόμη αρκετά παραπονεμένα λόγια και ζούσε το άδικο μέσα από την κούνια του. «Ντελάλης» του στο να εκφράσει τα παράπονά του, ήταν ο Γιώργος Νταλάρας, μέσω αυτού του δίσκου που κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 1979. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Γιάννη Μαρκόπουλου, το οποίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες.

Ο πρώτος -σε στίχους του Πάνου Θεοδωρίδη- είναι ιστορικού περιεχομένου («Κύκλος της Μακεδονίας»), ο δεύτερος περιλαμβάνει κάποια «σκόρπια» κι «επίκαιρα» τραγούδια («Ενδιάμεσο») και ο τρίτος -σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου- είναι ακριβώς αυτό που λέει και ο τίτλος του: «Παραπονεμένα λόγια».

Ο συνθέτης το έγραψε το καλοκαίρι του 1978 και το φθινόπωρο του ίδιου έτους, ξεκίνησε να το παρουσιάζει στη μπουάτ «Διαγώνιος» στην Πλάκα, με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία εκείνη τη σεζόν. Με την ολοκλήρωση της live παρουσίασης του προγράμματος, αποφασίστηκε να ηχογραφηθεί σε δίσκο και η επιτυχία ήταν εξίσου μεγάλη, καθώς ξεπέρασε σε πωλήσεις τις 50.000 αντίτυπα.

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_markopoulos_ntalaras

Ήταν η πρώτη συνεργασία του συνθέτη με τον τραγουδιστή, ωστόσο αργότερα ξέσπασε μια μεγάλη κόντρα μεταξύ τους, που σταμάτησε προσωρινά το 1985, όταν ο Νταλάρας συμμετείχε στο «Ρεπορτάζ» του Μαρκόπουλου, συνεχίστηκε αργότερα κι ελπίζω ότι τέλειωσε οριστικά, μετά τις περσινές κοινές εμφανίσεις τους στο Ηρώδειο…

Για να επιστρέψουμε στο «Σεργιάνι», θεωρώ ότι είναι ο καλύτερος δίσκος του Νταλάρα από ερμηνευτικής άποψης. Όλα τα τραγούδια είναι πολύ ιδιαίτερα γραμμένα και υψηλών απαιτήσεων, ακούγοντας όμως τον ερμηνευτή, αισθάνεσαι ότι «τα παίζει στα δάχτυλα» και δε δυσκολεύεται καθόλου.

Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα «Τη ζωή μου μη διαβάζεις», «Της ορφάνιας γιος», «Γιάγκος Νούλας» και «Αν ήταν άστρα τα φιλιά σου», όπου δίνει ένα πραγματικό ρεσιτάλ και η ερμηνεία του αποτελεί μάθημα για όλους. «Ζυμωμένος» από μικρός με το λαϊκό τραγούδι, χρησιμοποιεί τα εκφραστικά μέσα του στην τελειότερη μορφή τους και καταφέρνει ν’ ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις τους. Ειδικά οι δημοτικοφανείς «τσαλκάτζες» του στο «Αν ήταν άστρα τα φιλιά σου», είναι μοναδικές κι ανεπανάληπτες.

Φυσικά, το μεγάλο τραγούδι του άλμπουμ είναι τα «Παραπονεμένα λόγια», που δε χρειάζεται συστάσεις. Είναι μια μουσική «καταγγελία» των συνθηκών της εποχής, η οποία είναι σαφέστατα διαχρονική κι επίκαιρη. Το πάθος με το οποίο το τραγουδά ο Νταλάρας, καταδεικνύει τη σημασία του και νομίζω ότι κανένας άλλος δε θα μπορούσε να το ερμηνεύσει όπως εκείνος.

Όσον αφορά τον «Κύκλο της Μακεδονίας», ακούγοντάς τον νομίζεις ότι βρίσκεσαι στην εποχή που περιγράφει και σε λίγο θα δεις το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου να εξορμά. Οι αφηγηματικές παρεμβάσεις του Μαρκόπουλου βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ «Η μάνα του Αλέξανδρου» είναι το πιο γνωστό και διαχρονικό τραγούδι τούτης της ενότητας.

Να σημειώσουμε το εξαιρετικό ντεμπούτο της Γιούλης Τσίρου με το «Μαυρογένη» (πολλά υποσχόμενη τραγουδίστρια χωρίς όμως να φτάσει εκεί που της άξιζε), τη συμμετοχή της Βασιλικής Λαβίνα στον «Σκλάβο» και το ευχάριστο κλείσιμο του δίσκου με το «Όλα μοιάζουν μαγικά», το οποίο περιγράφει ανάγλυφα τα ήθη κι έθιμα εκείνης της περιόδου.

«Γράμματα στο Μακρυγιάννη και άλλα λαϊκά»: Ο τρίτος μεγάλος δίσκος του Ηλία Ανδριόπουλου, μετά τον «Κύκλο Σεφέρη» που είχε κυκλοφορήσει το 1976 και τις «Εικόνες» (1978) κι ένας από τους ωραιότερους της δεκαετίας του ’70. Τοποθετήθηκε στα δισκοπωλεία τα Χριστούγεννα του 1979 κι έκανε ιδιαίτερη αίσθηση εκείνη την εποχή, αλλά και αργότερα.

Όπως κάθε τέτοιου είδους δουλειά, έτσι κι αυτή έχει την ιστορία της. Ο συνθέτης πήρε από το Μάνο Ελευθερίου τους στίχους του – πασίγνωστου, υπέροχου κι αγαπημένου – «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες» και με βάση την αναφορά στο Μακρυγιάννη, ζήτησε από τον στιχουργό να γράψει κι άλλους με ανάλογη θεματολογία. Έτσι κι έγινε, αλλά ο Ελευθερίου από ένα σημείο και μετά δε μπόρεσε να συνεχίσει και πρότεινε ο ίδιος τον – πολύ νέο τότε – Μιχάλη Μπουρμπούλη για να συμπληρωθεί ο δίσκος.

Τα τραγούδια παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1978, σε συναυλία του Ανδριόπουλου στο Λυκαβηττό με ερμηνευτές την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και τον Αντώνη Καλογιάννη. Ακούγοντάς τα, ο τότε διευθυντής της LYRA αείμνηστος Αλέκος Πατσιφάς ενθουσιάστηκε και ζήτησε να περάσουν αμέσως στη δισκογραφία. Παράλληλα όμως, παρακάλεσε το συνθέτη να βρει κάποιο «δυνατό» όνομα τραγουδιστή, για να στηρίξει εμπορικά το όλο εγχείρημα.

Εκείνος είχε ήδη έτοιμη την Πρωτοψάλτη κι άρχισε να επικοινωνεί με διάφορους ερμηνευτές, σύμφωνα με τις οδηγίες του Πατσιφά. Ωστόσο, εκείνοι πρώτα απ’ όλα ζητούσαν να πουν τους «Μπαξέδες», το ίδιο όμως και η Άλκηστις.

Τελικώς, η συμφωνία έκλεισε με τον Αντώνη Καλογιάννη, ο οποίος το τραγούδησε ντουέτο με την Πρωτοψάλτη και φυσικά πρόκειται για ένα κομμάτι που έχει περάσει ήδη στο πάνθεον των «αθάνατων». Οι δυο τους μοιράζονται τα τραγούδια του δίσκου, τα οποία πραγματικά είναι εξαιρετικά και γεμάτα Ελλάδα, από το πρώτο μέχρι το τελευταίο. Ξεχώρισαν επίσης και τα «Χτυπώ την πόρτα του Θεού», «Στην Ιθάκη» «Τι τραγούδι να σου γράψω», «Δειλινά στη Σπάρτη» και «Αυτές οι ξένες αγκαλιές».

«Το δρομολόγιο»: Ο δίσκος κυκλοφόρησε στα τέλη του 1979 κι αποτέλεσε την αφορμή για το εκ νέου (και τελευταίο) σμίξιμο ενός «διδύμου» που κυρίως στη δεκαετία του ’60, είχε γράψει «χρυσές» σελίδες στα μουσικά πράγματα της χώρας μας: Του Δήμου Μούτση και του Νίκου Γκάτσου.

Παράλληλα, ο Μανώλης Μητσιάς τρόπον τινά γιόρτασε τη συμπλήρωση δέκα χρόνων στο τραγούδι, συνεργαζόμενος με τον συνθέτη που το 1969 τον καθιέρωσε στη δισκογραφία με την πασίγνωστη «Ελευσίνα» κι έκτοτε, του έδωσε σπουδαία κομμάτια, που αποτέλεσαν σταθμό για την καριέρα του.

Ωστόσο, οι δυο τους δεν είχαν κάνει ως τότε ολοκληρωμένη δουλειά στο βινύλιο και το 1979 που το επιχείρησαν, ο Μούτσης είχε ήδη καταστήσει σαφές ότι μουσικά πάει «αλλού» σε σχέση με το στυλ που τον είχαμε συνηθίσει τα προηγούμενα χρόνια. Χαρακτηριστικά, θα αναφέρω ότι μέσα στο δίσκο υπάρχει μέχρι και …country κομμάτι. Ο λόγος για την «Ασημίνα», ενώ ανάλογα στοιχεία έχει και το πρώτο τραγούδι «Σαν τον Τσε Γκεβάρα».

Από εκεί και πέρα, πασίγνωστα είναι τα «Στ’ Άγιον Όρος» και «Μακρινή της αγάπης ώρα», ενώ εξαιρετικές στιγμές του δίσκου είναι και τα «1922» («Ανατολή-Ανατολή»), «Ποιος έχει δάκρυα να μου δώσει» και «Ελλάδα-Ελλάδα», το οποίο αποτελεί μια καταγραφή της σύγχρονης Ελλάδας, μέσα από τα μάτια του Γκάτσου και που έκτοτε, τα όσα περιγράφει δεν έχουν αλλάξει καθόλου. Κι ας πέρασαν 35 ολόκληρα χρόνια…

«Εικόνες»: O πρώτος ολοκληρωμένος δίσκος που γράφει ο Γιώργος Χατζηνάσιος για τη φωνή της Δήμητρας Γαλάνη, μετά τις γεμάτες επιτυχίες συνεργασίες τους σε «πολυσυλλεκτικές» δουλειές που είχαν προηγηθεί («4.5.3.», «Έχει ο Θεός», «Διαδρομή», «Λεύκωμα» κ.α.). Κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 1979, πήγε πολύ καλά εμπορικά κι έβγαλε μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες.

Η πρώτη, μεγαλύτερη και πιο αγαπημένη μου είναι το «Ζω», τολμώ να πω ίσως το καλύτερο τραγούδι που έγραψε ο Χατζηνάσιος για τη φωνή της Γαλάνη. Τέλειο από την αρχή μέχρι το τέλος τόσο ενορχηστρωτικά, όσο κι ερμηνευτικά. Τα τελευταία χρόνια ακούστηκε αρκετές φορές διασκευασμένο, αλλά προσωπικά δε με «άγγιξε» ποτέ. Η πρώτη εκτέλεση ήταν μία, μοναδική κι ανεπανάληπτη…

Εκτός του «Ζω», είναι πασίγνωστα τα «Θα σ’ αγαπώ» (κατά τη γνώμη μου το ωραιότερο ερωτικό κομμάτι που γράφτηκε ποτέ), «Κοίτα πράματα», «Δεν έχουμε να πούμε τίποτα» και «Το γρανάζι», το οποίο έχει μια ιδιαίτερη ιστορία:

Η Γαλάνη δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να το πει, αλλά μετά από έντονες πιέσεις του Μάκη Μάτσα, υποχώρησε και το ηχογράφησε. Ωστόσο, αρνιόταν πεισματικά να το συμπεριλάβει στο πρόγραμμα που έκανε τότε στο «Ζυγό» στην Πλάκα, ακόμη κι όταν το κοινό της το ζητούσε, αφού από την πρώτη στιγμή έγινε μεγάλη επιτυχία. Με τον καιρό όμως, άρχισε να το βλέπει με άλλο μάτι και πλέον του δίνει χώρο. Απόδειξη, ότι συμπεριλήφθηκε στο live που κυκλοφόρησε πριν λίγα χρόνια από τη συνεργασία της με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη στο “VOX”.

Άλλες εξαιρετικές στιγμές του δίσκου είναι τα «Να ‘ταν η καρδιά μου φύλλο», «Πάρε την τελευταία μου πνοή» («Από ανέκδοτη όπερα του συνθέτη», όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο) και «Όταν γύρω νυχτώνει», με το οποίο η ερμηνεύτρια κέρδισε το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ “Rose d’ ore” που έγινε το καλοκαίρι του 1980 στη χώρα μας.

Η ενορχήστρωση του Χατζηνάσιου έχει έντονα τα στοιχεία της κλασικής φόρμας, αφού πέρα από το πιάνο, βασίζεται στα έγχορδα και κυρίως στα βιολιά, δημιουργώντας ένα εξαιρετικό μουσικό κλίμα. Η Γαλάνη δεν είχε ιδιαίτερη δυσκολία να προσαρμοστεί στο ύφος των τραγουδιών, αφού οι προηγούμενες επιτυχημένες συνεργασίες της με τον συνθέτη, της είχαν δώσει την απαιτούμενη εμπειρία.

«Θυμηθείτε μαζί μου -18 χρόνια Κώστας Χατζής»: Το 1979, ο σπουδαίος δημιουργός κι ερμηνευτής Κώστας Χατζής …ενηλικιώθηκε καλλιτεχνικά, καθώς συμπλήρωσε 18 χρόνια στο τραγούδι και στη μουσική, από το 1961 που ξεκίνησε τη θαυμάσια και γεμάτη όμορφες στιγμές πορεία του. Έτσι, σκέφτηκε να το …γιορτάσει μ’ ένα διπλό άλμπουμ -κυκλοφόρησε αρχές του ’79- στο οποίο ο ένας δίσκος θα ήταν ηχογραφημένος «ζωντανά» κι ο άλλος στο στούντιο.

Στις 16 Νοεμβρίου 1978 λοιπόν και στο μόνιμο «στέκι» του στη μπουάτ «Σκορπιός» στην Πλάκα, ο Χατζής «κέρασε» στο κοινό του για τα μουσικά «γενέθλιά» του, μιαν αναδρομή στη 18χρονη καριέρα του. Θύμισε τις πρώτες του ηχογραφήσεις σε συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Μάνου Χατζιδάκι κ.α., αλλά και ορισμένες από τις μεγαλύτερες και πιο γνωστές «προσωπικές» του επιτυχίες, όταν πια άρχισε ο ίδιος να γράφει και να ερμηνεύει τα τραγούδια του.

Ένα μέρος εκείνης της βραδιάς, ηχογραφήθηκε από το κινητό στούντιο της Audiolab με την επιμέλεια του Γιάννη Σμυρναίου κι αποτέλεσε τον πρώτο δίσκο του άλμπουμ. Μέσα από αυτόν, ξαναζούμε τις υπέροχες και μοναδικές στιγμές της εποχής των μπουάτ (έστω κι αν πλέον στα τέλη της δεκαετίας του ’70 είχαν αραιώσει…), τους -συχνά αυτοσαρκαστικούς- διαλόγους του Χατζή με τον κόσμο και βεβαίως, το αποθεωτικό χειροκρότημα στο τέλος του κάθε τραγουδιού.

Ο άλλος δίσκος ηχογραφήθηκε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο και περιλαμβάνει καινούργια κομμάτια -φυσικά σε μουσική του Χατζή- ενορχηστρωμένα από τον αείμνηστο Κώστα Κλάββα, τα οποία είναι το ένα καλύτερο του άλλου.

Ποιο στ’ αλήθεια να πρωτοδιαλέξουμε; Το πασίγνωστο και υπέροχο «Να ‘χαν όλοι οι άνθρωποι μι’ αγάπη όπως εγώ» (υποψήφιο και για τη Eurovision εκείνη τη χρονιά); Το πανέμορφο «Καληνύχτα Μαργαρίτα»; Τη νοσταλγική «Ραμόνα»; Το τραγούδι-γροθιά στο στομάχι «Και λεγόμαστε άνθρωποι»; Το «Στάσου πού πας» -που την ίδια χρονιά σε μουσική Χρήστου Γκάρτζου ηχογράφησε και ο Γιάννης Πουλόπουλος στο δίσκο του «Αν γυρίσεις αν»; Όλα είναι πραγματικά ένα κι ένα…

«Ο Αντώνης Καλογιάννης τραγουδά Moustaki»: Από τους ωραιότερους δίσκους της δεκαετίας του ’70, σε μιαν εποχή όπου το «μεταγλωττισμένο» τραγούδι κυριαρχούσε στην ελληνική αγορά. Ωστόσο, αυτό το άλμπουμ που κυκλοφόρησε στα τέλη του 1979, δεν έχει καμία σχέση με ανάλογου είδους δουλειές, καθώς πρόκειται για πασίγνωστα κομμάτια του σπουδαίου Γάλλου δημιουργού, σε ελληνική απόδοση του Δημήτρη Χριστοδούλου, δύο από τα οποία είχαν ήδη γίνει γνωστά στη χώρα μας: «Ο μέτοικος», που είχε πρωτοτραγουδήσει στη γλώσσα μας ο Γιώργος Νταλάρας το 1971 και η υπέροχη «Μεσόγειος», που ερμήνευσε το 1973 η αξέχαστη Βίκυ Μοσχολιού. Εξάλλου, τα «Είναι αργά» και «Μοναξιά» είχε ηχογραφήσει ξανά ο ίδιος ο Καλογιάννης το 1973 σε δίσκο 45 στροφών, με την επιμέλεια του Δήμου Μούτση…

Παραμένοντας για κάποια χρόνια στο εξωτερικό, ο ερμηνευτής είχε γνωρίσει στο Παρίσι τόσο το Μουστακί, όσο και τον Χριστοδούλου κι αυτή η φιλική σχέση, έμελλε να «καρποφορήσει» στο βινύλιο αρκετά χρόνια μετά την πρώτη τους συνάντηση. Πρόκειται για μιαν εξαιρετική δουλειά, η οποία ακούστηκε πολύ κι έβγαλε αρκετές επιτυχίες: «Στην καρδιά σε ζητώ», «Μοναξιά», ο αγαπημένος μου «Χορός» («Χόρεψε όσο το μπορείς»), που ήταν από τα πρώτα τραγούδια που θυμάμαι να άκουσα στη ζωή μου και φυσικά «Ο μέτοικος» και η «Μεσόγειος», που ήταν ήδη γνωστά.

Από εκεί και πέρα, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί τον Οκτώβριο του 1979 η κυκλοφορία του άλμπουμ «Η Μαρία Φαραντούρη τραγουδάει Μπρεχτ» και η σχεδόν άμεση απαγόρευση μετάδοσης των τραγουδιών του από ραδιόφωνο και τηλεόραση. Ένας καθαρά «πολιτικός» δίσκος, με τον Παύλο Μάτεση ν’ αποδίδει στα ελληνικά τα ποιήματα του Μπρεχτ και τη Φαραντούρη να τα ερμηνεύει μοναδικά. «Σουραμπάγια Τζόνι», «Ο Μακ ο μαχαιροβγάλτης», «Η Τζένη των πειρατών» κάποια από τα πιο γνωστά τραγούδια που περιλαμβάνονται στο άλμπουμ…

Επιπλέον, αυτή τη χρονιά είχαμε τη μοναδική δισκογραφική συνεργασία του Σταύρου Κουγιουμτζή με τη Βίκυ Μοσχολιού, στο άλμπουμ «Όταν σε περιμένω». Το άλμπουμ δεν έγινε ιδιαίτερα γνωστό -τουλάχιστον εκείνη την εποχή-, ωστόσο περιλαμβάνει πολύ καλά τραγούδια, όπως «Όμως δεν ξέρω», «Δεν ειμ’ εγώ», «Παράπονο μανιάτικο» κ.α.

Στα σημαντικά μουσικά γεγονότα της χρονιάς, περιλαμβάνεται και η κυκλοφορία του διπλού άλμπουμ του Διονύση Σαββόπουλου με τίτλο «Η ρεζέρβα». Εκτός του ίδιου, συμμετέχουν οι Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Ελένη Βιτάλη, Νίκος Παπάζογλου, Αφροδίτη Μάνου, Δημήτρης Κοντογιάννης και Μήτσα Ρούτη.

Οι πιο γνωστές στιγμές της «Ρεζέρβας» είναι τα «Τι έπαιξα στο Λαύριο» και «Πολιτευτής», όμως ακούστηκαν αρκετά και τα «Μακρύ ζεϊμπέκικο για το Νίκο» (καλύπτει όλη την πρώτη πλευρά του δεύτερου δίσκου -τραγούδι γραμμένο με αφορμή την ιστορία του Νίκου Κοεμτζή) και «Γεννήθηκα στη Σαλονίκη».

Άκρως επιτυχημένο και το άλμπουμ «Ψυχραιμία παιδιά» του Λουκιανού Κηλαηδόνη, το οποίο ουσιαστικά αποτελεί συνέχεια του «Καουμπόι» ένα χρόνο νωρίτερα. «Αχ Ρίτα», «Το ματς», «Τζιν-τζιν-τζιν», «Ντίσκο», «Τα νέα μέτρα» μερικές από τις πιο γνωστές κι αγαπημένες στιγμές του…

Όσον αφορά το Μίκη Θεοδωράκη, δίνει το παρών και το 1979 με τις «Γειτονιές του κόσμου», σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη και το άλμπουμ «Τέσσερις κύκλοι», με δεύτερες εκτελέσεις τραγουδιών από τη φωνή της Μαργαρίτας Ζορμπαλά.

Το «ελαφρολαϊκό» τραγούδι

Ο Γιάννης Πάριος εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα του είδους τόσο από καλλιτεχνικής, όσο κι από εμπορικής άποψης. Τον Απρίλιο αυτής της χρονιάς, κυκλοφορεί το «Θα με θυμηθείς», ίσως το καλύτερο άλμπουμ της πρώτης δεκαετίας του στο χώρο. Οι πωλήσεις θα φτάσουν σε εξαψήφιο αριθμό κι εκτός του ομότιτλου, θ’ ακουστούν πολύ και θα γίνουν μεγάλες επιτυχίες τα «Αχ αγάπη», «Μη μ’ αφήνεις μη», «Λυπήσου με» και «Τέλος τα λάθη».

Η Λίτσα Διαμάντη θ’ «απογειωθεί» εμπορικά με το δίσκο «Τι άλλο θα ‘θελες» -ο μοναδικός πλατινένιος της καριέρας της-, ο οποίος προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ ερωτικής μπαλάντας, τσιφτετελιού και…ντίσκο. Το ομότιτλο, το «Από σένα θα πάω» και το «Τέρμα τα παράπονα» είναι αντιστοίχως οι τρεις πιο γνωστές στιγμές αυτών των ειδών…

Εμπορικά «χρυσό» και το άλμπουμ «Αν γυρίσεις αν» με το Γιάννη Πουλόπουλο (με το ομότιτλο και το «Φύγε» ως «κράχτες»), απογοητεύει -με εξαίρεση δυο-τρία τραγούδια- ο Τόλης Βοσκόπουλος με το «Μέρα νύχτα παντού», ενώ στον αντίποδα, ο Γιώργος Μαρίνος κάνει μεγάλη επιτυχία με το «Κάνε μου λιγάκι μμμ», σε μια προσπάθεια της MINOS να «κοντράρει» τον Χάρρυ Κλυνν, που συνεχίζει να σαρώνει εμπορικά στην Columbia με το δεύτερο άλμπουμ του, το «Δοξάστε με», όπου μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται το πασίγνωστο «Ουγκαγκα μπουμ, μπουμ».

Η Αλέκα Κανελλίδου εντυπωσιάζει αυτή τη χρονιά, με το δίσκο «Για όλους» και τις μεγάλες επιτυχίες «Μη μ’ αγγίζεις μη» και «Τα ‘χει αυτά η ζωή», όπως και ο Γιάννης Κατέβας με «Τα γιασεμάκια σου», σε μια στιγμή που είχε πέσει σε δυσμένεια στην εταιρεία του και θεωρούταν «καμένο χαρτί»…

Η Μαρινέλλα ηχογραφεί το άλμπουμ «Σ’ αγαπώ» και κερδίζει άλλον ένα «χρυσό» δίσκο, με επιτυχίες όπως «Καλύτερα», «Ποτέ να μη χαθείς απ’ τη ζωή μου», «Τι κι αν περάσαν χρόνια» και το ομότιτλο ντουέτο με τον τότε σύζυγό της Τόλη Βοσκόπουλο. Στην ίδια μοίρα και η Χριστιάνα, η οποία «χρυσώνεται» με το άλμπουμ που φέρει το όνομά της και περιλαμβάνει τραγούδια όπως «Τα μάτια σου», «Φώτα κι άλλα φώτα» και «Μπροστά σ’ ένα μικρόφωνο»…

Ξεχωριστή η περίπτωση του Ηλία Κλωναρίδη, ενός μοναδικού κι εξαιρετικού ερμηνευτή, ο οποίος το 1979 δείχνει ότι φέρνει κάτι καινούργιο στο τραγούδι, μέσα από τον πρώτο προσωπικό δίσκο του με τίτλο το ονοματεπώνυμό του. Τη μουσική υπογράφει ο Γιώργος Κατσαρός, τους στίχους ο Πυθαγόρας και ο «Αυγερινός» γίνεται η επιτυχία της χρονιάς, μαζί με τα «Δρόμοι της Αθήνας» και «Υπάρχει αγάπη»…

Το λαϊκό τραγούδι

Σε πτωτική πορεία βρέθηκε το είδος κατά τη διάρκεια του 1979. Τα προσχήματα κατάφεραν να σώσουν αρχικά η Χάρις Αλεξίου με «Τα τραγούδια της Χαρούλας», κι εν συνεχεία ο Δημήτρης Μητροπάνος, με την κυκλοφορία του άλμπουμ «Παράπονο» και τις «χρυσές» πωλήσεις του. Το ομότιτλο και τα «Το παράξενο θα ‘ταν» και «Το σ’ αγαπώ το κρατάω για σένα» ακούστηκαν περισσότερο.

Επίσης, ο Στράτος Διονυσίου ηχογραφεί τον τελευταίο δίσκο του στην Columbia με τίτλο «Γυναίκες-γυναίκες» κι εκτός του ομότιτλου, κάνει μεγάλη επιτυχία με το πασίγνωστο και διαχρονικό «Γιατί Θεέ μου η ζωή». Από εκεί και πέρα, η Ρίτα Σακελλαρίου κάνει το λαϊκό «μπαμ» της χρονιάς, με το δίσκο που φέρει ως τίτλο το όνομά της. «Ένα τραγούδι πες μου ακόμα», «Έλα μια νύχτα» και πάνω απ’ όλα «Αυτός ο άνθρωπος» γίνονται τεράστια σουξέ κι ακούγονται πολύ μέχρι και σήμερα…

Από εκεί και πέρα, «στα ρηχά» κινούνται ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με το άλμπουμ «Πατέρα μου» σε μουσική δική του και στίχους Κώστα Βίρβου (θ’ ακουστεί κάπως το «Τα παιδιά στην Ελευσίνα») και ο Πάνος Γαβαλάς με τα «Επίκαιρα και λαϊκά»…

Η «ποπ» μουσική σε Eurovision και Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Το 1979, είχαμε τη δυναμική «επιστροφή» της ποπ μουσικής στην Ελλάδα. Το είδος βεβαίως ουδέποτε είχε σταματήσει ν’ ακούγεται, ωστόσο αυτή τη χρονιά κυκλοφόρησαν μαζεμένες πάρα πολλές επιτυχίες, οι περισσότερες εκ των οποίων παραμένουν διαχρονικές -αν και σε μεγάλο ποσοστό, προέκυψαν από διασκευές ξένων τραγουδιών.

Ο Πασχάλης μέσα από το δίσκο του «Μ’ ένα χαμόγελο» τραγουδά «Φύγε σε παρακαλώ», η Μπέσσυ Αργυράκη κυκλοφορεί τη «Μεγάλη στιγμή» με το ομότιτλο και το «Αθήνα μάνα μου» (μ’ αυτό συμμετείχε στον ελληνικό προκριματικό διαγωνισμό της Eurovision), ο Δάκης κάνει θραύση με το «Μια σου λέξη» και ο Κώστας Τουρνάς κερδίζει «χρυσό» δίσκο με την «Αγαπημένη» και τα «Χτύπα τα τύμπανα», «Κι εμείς…ονειρευόμασταν» και «Πού να ‘σαι εσύ» (ντουέτο με την Ελπίδα)…

Σε ποπ ρυθμούς κινείται αυτή τη χρονιά και η Άννα Βίσση, η οποία αλλάζει δισκογραφική εταιρεία και το καλοκαίρι κυκλοφορεί το νέο άλμπουμ της, με τίτλο «Κίτρινο γαλάζιο». Οι πωλήσεις θα υπερβούν τις 50.000 και κύριος λόγος γι’ αυτό είναι το «Αυτός που περιμένω», που γίνεται μεγάλη επιτυχία και «σημαδεύει» την καριέρα της.

Και μια και παραπάνω αναφερθήκαμε στην Ελπίδα, να πούμε ότι το 1979 ήταν η χρονιά της. Πέρα από τη μεγάλη και διαχρονική επιτυχία της «Στη ντισκοτέκ», εκπροσώπησε την Ελλάδα στο διαγωνισμό της Eurovision που έγινε στην Ιερουσαλήμ, με τον περίφημο «Σωκράτη (εσύ σούπερ σταρ)» του Δώρου Γεωργιάδη και της Σώτιας Τσώτου. Κατετάγη στην όγδοη θέση, αλλά το τραγούδι ακούστηκε πολύ τότε και παραμένει ως σήμερα μιαν από τις πιο χαρακτηριστικές ελληνικές συμμετοχές στο θεσμό…

Εκπρόσωπος της ποπ όμως ήταν κι ο νικητής του Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Ο Γιώργος Πολυχρονιάδης σε μουσική δική του και στίχους της Σάσας Μανέτα, τραγουδά το «Αν ξανακατεβείς Χριστέ στη γη μας» και κερδίζει το πρώτο βραβείο, σ’ ένα θεσμό όμως που πλέον αρχίζει να πνέει τα λοίσθια…

Τέλος, να μη λησμονήσουμε την αναφορά μας στην ταινία «Ο ασυμβίβαστος» με τον Παύλο Σιδηρόπουλο και τα υπέροχα τραγούδια «Να μ’ αγαπάς» του Ανδρέα Θωμόπουλου και «Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν» των Μίκη Θεοδωράκη-Λευτέρη Παπαδόπουλου…

Μια «βόλτα» στη νύχτα

Το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης αφιερωμένη στο Μίκη Θεοδωράκη είναι ίσως το γεγονός της χρονιάς, ως προς τη «ζωντανή» παρουσία του τραγουδιού. Τον Ιούνιο λοιπόν στο θέατρο «Παρκ», ξεκινά η λαϊκή επιθεώρηση «Ω μαμά Ελλάς-20 χρόνια Θεοδωράκης» των Ηλία Λυμπερόπουλου, Σταμάτη Φιλιππούλη και Σμαρούλας Γιούλη, με πρωταγωνιστές το Δημήτρη Παπαμιχαήλ, το Στάθη Ψάλτη, το Μιχάλη Μόσιο, το Χρήστο Μπίρο, την Ειρήνη Κακαβούλη κ.α.

stou_xronou_ton_kathrefti_1979_mama_ellas

Το «ντεσού» της παράστασης, είναι ότι εμφανίζονται και τραγουδούν «ζωντανά» τις σπουδαίες δημιουργίες του Μίκη εκλεκτοί και σημαντικοί ερμηνευτές, όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Αντώνης Καλογιάννης, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά και ο Κώστας Καράλης. Η επιτυχία είναι μεγάλη κι έτσι, από τις 29 Σεπτεμβρίου μεταφέρεται στο χειμερινό θέατρο «Βέμπο» μέχρι τα Χριστούγεννα…

Όσον αφορά τη νυχτερινή διασκέδαση, η σεζόν 1979-80 «σημαδεύεται» από μια μοναδική συνεργασία: Γιάννης Πάριος, Χάρις Αλεξίου και Δήμητρα Γαλάνη το φθινόπωρο του ’79 ξεκινούν εμφανίσεις στο «Ζυγό» στην Πλάκα, ίσως στη φωνητικά καλύτερη περίοδό τους. Στο σχήμα, υπάρχουν ακόμη ο Ηλίας Κλωναρίδης και η Ρένα Πάντα.

Στην ίδια περιοχή αλλά στη «Διαγώνιο», ο Γιώργος Νταλάρας παρουσιάζει άλλο ένα εξαιρετικό πρόγραμμα, παρέα με το Βασίλη Παπακωνσταντίνου, την Τάνια Τσανακλίδου, την Άλκηστη Πρωτοψάλτη και το Λουκιανό Κηλαηδόνη.

Όσον αφορά την «παραλία», στο «ΣΤΟΡΚ» εμφανίζονται ο Τόλης Βοσκόπουλος, η Μαρινέλλα και οι αδελφοί Τζαβάρα και στη «Φαντασία» οι Γιάννης Πουλόπουλος, Σταμάτης Κόκοτας, Πόλυ Πάνου, Γιώργος Ζαμπέτας, Θέμης Ανδρεάδης και Δημήτρης Κοντολάζος.

Και να κλείσουμε με μια συναυλία που δεν ήτανε σαν όλες τις άλλες. Τον Σεπτέμβριο στο γήπεδο του Σπόρτιγκ, συνθέτες και τραγουδιστές εμφανίστηκαν σε μιαν εκδήλωση αγάπης για το Νίκο Ξυλούρη, ο οποίος το Μάιο είχε εισαχθεί στο φημισμένο αντικαρκινικό νοσοκομείο “Μεμόριαλ” της Νέας Υόρκης κι έμεινε εκεί όλο το καλοκαίρι.

Ο λεβέντης Κρητικός, αυτή η πραγματικά αρχαγγελική μορφή, έσβηνε σιγά-σιγά από την καταραμένη ασθένεια, αλλά δεν έλεγε να το βάλει κάτω. Στις αρχές του χρόνου, μόλις που πρόλαβε να κάνει την τελευταία “κατάθεσή” του στο βινύλιο με “Τα Ξυλουρέϊκα”, ένα άλμπουμ με γνήσια κρητικά τραγούδια..

Στη “συναυλία αγάπης” όπως ονομάστηκε, ο κόσμος ανταποκρίθηκε και κατέκλυσε το κλειστό των Πατησίων, σε μιαν εκδήλωση που πέραν της ένδειξης συμπαράστασης στον άρρωστο λυράρη, είχε και το χαρακτήρα οικονομικής βοήθειας προς αυτόν, για τα δυσβάσταχτα έξοδα της θεραπείας του. Τότε, οι ελπίδες ήταν ακόμα ζωντανές…

————

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here