“Αφιερωμένο εξαιρετικά στα 45άρια του Σταύρου Ξαρχάκου… (Πρώτο μέρος)

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Τρίτη, 22 Ιουλίου 2014

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Ο λαός μας λέει ότι «στους δύο τρίτος δε χωρεί», αλλά αυτός ο «άγραφος κανόνας» καταρρίπτεται όταν μιλάμε για την ελληνική μουσική της δεκαετίας του ’60! Τότε που ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις την πήραν στα χέρια τους και την οδήγησαν εκ του ασφαλούς σε νέα μονοπάτια, τα οποία άλλαξαν ολοκληρωτικά την πορεία και την ιστορία της…

Το 1962 λοιπόν, εν μέσω σχεδόν απόλυτης κυριαρχίας του «διδύμου», εμφανίζεται και ο «τρίτος πόλος». Ο 23χρονος Σταύρος Ξαρχάκος, ο οποίος παρουσιάζει τις πρώτες δουλειές του για τον κινηματογράφο και το θέατρο και αποσπά τα πιο κολακευτικά σχόλια «ειδικών» και μη. Ένα χρόνο μετά, η μουσική και τα τραγούδια που γράφει για την ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Κόκκινα φανάρια» τον εκτοξεύουν στην κορυφή, μαζί με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο που εμφανίζεται για πρώτη φορά ως στιχουργός…

Ο νεαρός συνθέτης θα συνεχίσει την εργασία του στη μουσική στο σινεμά και στο σανίδι, παράλληλα όμως θα ξεκινήσει να γράφει και «ανεξάρτητα» τραγούδια που γίνονται αμέσως δημοφιλή και μέχρι το 1966 θα έχει πάρει ήδη τη θέση του στο πάνθεον των «αθανάτων» του ελληνικού πολιτισμού. Παράλληλα, μέσα από αυτά θ’ αναδειχθούν οι νέες μεγάλες φωνές της χώρας μας όπως η Βίκυ Μοσχολιού και ο Σταμάτης Κόκοτας!

Ο κύριος «όγκος» των μεγάλων κι αξέχαστων επιτυχιών του Ξαρχάκου εντοπίζεται μέσα σ’ αυτή την τετραετία (1962-1966) και φυσικά κυκλοφόρησε αρχικώς στις 45 στροφές. Στο πρώτο μέρος λοιπόν της παρουσίασης των «καταθέσεων» του σπουδαίου δημιουργού στα αυλάκια των μικρών δίσκων, θα «ταξιδέψουμε» στην εν λόγω περίοδο συντροφιά με αθάνατα, πασίγνωστα κι αγαπημένα τραγούδια. Όχι μόνο επειδή κατά τη διάρκεια αυτών των ετών έγραψε τα περισσότερα και σημαντικότερα, αλλά και γιατί στη συνέχεια άρχισε να γίνεται περισσότερο «ακριβοθώρητος» κι επιλεκτικός ως προς την ποσότητα των δημιουργιών του…

Όλα τα 45άρια του Σταύρου Ξαρχάκου κυκλοφόρησαν με την ετικέτα της Columbia και κωδικό SCDG. Επομένως, εμείς απλώς θ’ αναφέρουμε μόνο τον αριθμό του κάθε δίσκου με τη σημείωση ότι θα παρουσιάσουμε μόνο την πρώτη εκτέλεση-κυκλοφορία κάθε τραγουδιού…

1962

Η «παρθενική» εμφάνιση του Ξαρχάκου στην ελληνική μουσική σκηνή, έχει να κάνει με μουσική και τραγούδια που έγραψε για την ταινία «Το ταξίδι» και το θεατρικό έργο του Αλέκου Γαλανού «Κόκκινα φανάρια». Εκείνα του φιλμ κυκλοφόρησαν σε «κανονικό» 45άρι, ενώ τα θεατρικά σε extended play (δίσκος που στη μια πλευρά περιλάμβανε δύο ως τρία τραγούδια ή μουσικά θέματα).

3238: Ζωή Φυτούση, στίχοι Βαγγέλη Γκούφα: «Τα δάκρυά μου είναι καυτά» / «Για χατίρι σου».

2608  Extended play: Στίχοι Αλέκου Γαλανού: «Κόκκινα φανάρια (Το καλντερίμι)» (Πόλυ Πάνου) – «Το τραγούδι της περασμένης μέρας» (Ορχήστρα) / «Τι να την κάνεις τη ζωή» (Πόλυ Πάνου) – «Ταξίμι» (Ορχήστρα) – «Φινάλε» (Ορχήστρα).

1963

Τα «Κόκκινα φανάρια» μεταφέρονται στον κινηματογράφο από τον Βασίλη Γεωργιάδη και ο Ξαρχάκος γράφει νέα τραγούδια, δίνοντας την ευκαιρία στον Λευτέρη Παπαδόπουλο να κάνει το ντεμπούτο του στη δισκογραφία. Και τι ντεμπούτο…

3306: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Άπονη ζωή» / «Κλάψτε ουρανοί κι αστέρια».

3339: Στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Άπονη ζωή» (Γρ. Μπιθικώτσης) / «Ούτε ένα ευχαριστώ» (Τζ. Καρέζη).

1964

Η χρονιά της οριστικής καθιέρωσης του συνθέτη. Η ταινία «Λόλα» του Ντίνου Δημόπουλου του δίνει τη δυνατότητα να γράψει νέα μεγάλα τραγούδια, αλλά και να «συστήσει» στο ευρύ κοινό μια μόλις 21 ετών τραγουδίστρια. Τη λένε Βίκυ Μοσχολιού!

3373: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Άπονη ζωή» / «Στα χέρια σου μεγάλωσαν».

3374: «Όνειρο δεμένο» (Π. Γαβαλάς, στίχοι Β. Γκούφα) / «Χορός του Σάκαινα» (Ορχήστρα).

3375: «Χάθηκε το φεγγάρι» (Β. Μοσχολιού, στίχοι Β. Γκούφα) / «Χασαποσέρβικο» (Ορχήστρα).

3451: «Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι» (Β. Μοσχολιού, στίχοι Λ. Παπαδόπουλου) / «Χασάπικο» (Ορχήστρα).

3464: Αλέκα Μαβίλη: «Το παράπονο» (Λ. Παπαδόπουλου) / «Ύδρα (Το τραγούδι της Ύδρας)» (Β. Γκούφα).

3465: Γρηγόρης Μπιθικώτσης: «Τι έχει και κλαίει το παιδί» (Ευτ. Παπαγιαννοπούλου) / «Ο καιρός αλλάζει» (Ν. Γκάτσου).

3466: Στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Δε σου χρωστάω τίποτα» (Γρ. Μπιθικώτσης) / «Παλικαράκι που ‘λιωσα» (Β. Μοσχολιού).

1965

3486: «Υπομονή» (Γρ. Μπιθικώτσης-Αλ. Βουγιουκλάκη, στίχοι Αλ. Σακελλάριου) / «Τίτλοι Μοντέρνας Σταχτοπούτας» (Ορχήστρα).

2619  Extended play: «Υπομονή» (Γρ. Μπιθικώτσης-Αλ. Βουγιουκλάκη, στίχοι Αλ. Σακελλάριου) – «Ερωτικό» (Ορχήστρα) – «Ιταλία» (Ορχήστρα) / «Γύρνα με στα περασμένα» (Αλ. Βουγιουκλάκη, στίχοι Αλ. Σακελλάριου) – «Περίπατος στη Ρώμη» (Ορχήστρα) – «Χορευτικό» (Ορχήστρα).

3514: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, στίχοι Βαγγέλη Γκούφα-Βασίλη Ανδρεόπουλου: «Φως της αυγής» / «Από βυθό σ’ άλλο βυθό».

3515: Βίκυ Μοσχολιού, στίχοι Βαγγέλη Γκούφα-Βασίλη Ανδρεόπουλου: «Τα τρένα που φύγαν» (ανέκδοτη εκτέλεση σε άλλο φορέα ήχου) / «Φρεαττύδα» (Ορχήστρα).

3527: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, στίχοι Λευτέρη Παπαδόπουλου: «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή» / «Θα ζήσουμε κι εμείς».

1966

3621: Στίχοι Νίκου Γκάτσου: «Άσπρη μέρα και για μας» (Γρ. Μπιθικώτσης) / «Ο Λευτέρης» (Β. Μοσχολιού).

3622: Σταμάτης Κόκοτας, στίχοι Νίκου Γκάτσου: «Στου Όθωνα τα χρόνια» / «Με τι καρδιά τον κόσμο ν’ αρνηθώ».

3623: Στίχοι Νίκου Γκάτσου: «Μάτια βουρκωμένα» (Γρ. Μπιθικώτσης) / «Η νύχτα» (Β. Μοσχολιού).

—————–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…