Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Π
αρασκευή 11 Απριλίου 2014

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

———————————————————–

ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
“24 ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ”
(MINOS MSM 316-317)

 

Θα χαρακτήριζα αυτό τον διπλό δίσκο ως μια μουσική αυτοβιογραφία της Χαρούλας Αλεξίου, καθώς περιλαμβάνει όλα τα είδη που ερμήνευσε μέχρι τότε κι εξακολουθεί να τραγουδά μέχρι σήμερα: Λαϊκά (παλιά και νέα), δημοτικά και μπαλάντες συνυπάρχουν αρμονικά σε τούτη την καταπληκτική από κάθε άποψη δουλειά που κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1977 και ξεπέρασε σε πωλήσεις το πλατινένιο όριο των 100.000 αντιτύπων!

Πιστεύω ότι είναι μια από τις δυο-τρεις κορυφαίες δισκογραφικές παρουσίες της καριέρας της, όσο μπορεί κάποιος να μετρήσει την αξία των άλμπουμ της σπουδαίας ερμηνεύτριας και να τα κατατάξει. Έχοντας κλείσει επτά χρόνια στο τραγούδι, η Αλεξίου κάνει αυτό τον διπλό δίσκο ο οποίος περιλαμβάνει ορισμένες από τις μεγαλύτερες και πιο διαχρονικές επιτυχίες της πορείας της στο χώρο (ιδιαίτερα ο δεύτερος).

record_2014_04_11_alexiou

Στη μια πλευρά του πρώτου δίσκου υπάρχουν παλιά λαϊκά των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα, τα οποία είχαν έλθει εκ νέου στην επιφάνεια με τη δική της φωνή στα μέσα εκείνης του ’70 («Δημητρούλα μου», «Ελενίτσα», «Η γκαρσόνα» κ.α.). Από την «καινούργια σοδειά», ακούστηκαν πολύ η «Μανταλιώ» («Μανταλένα») και το «Ούζο όταν πιεις», ενώ ξεχωριστή στιγμή είναι το ντουέτο με τον Γιώργο Νταλάρα στον «δερβίση» και την «Άννα» και η ερμηνεία της Χαρούλας στο «Μινόρε της αυγής».

Στη δεύτερη πλευρά η Αλεξίου ηχογραφεί για πρώτη φορά δημοτικά τραγούδια και πραγματικά είναι καταπληκτική. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι κάθε φορά που συναντιόταν με τον αξέχαστο Μάνο Λοΐζο, εκείνος της ζητούσε να του τραγουδά μόνο τέτοια κομμάτια. Ακούστε τα «γυρίσματα» της φωνής της στο «Όμορφη που ‘ναι η Λειβαδιά» και γενικότερα σε όλα τα δημοτικά και είμαι βέβαιος ότι θα συγκινηθείτε.

Το τελευταίο τραγούδι της πλευράς είναι στο ίδιο στυλ, αλλά γραμμένο εκείνη την εποχή από τους Νίκο Τάτση και Κώστα Παπαγεωργίου, οι οποίοι πρωτοεμφανίστηκαν δισκογραφικά το 1974 στο δίσκο «Νιάτα» με το τραγούδι «Ο σαραντάπηχος» που είχαν ερμηνεύσει ο Νταλάρας και η Αλεξίου.

Και πάμε στο δεύτερο δίσκο. Αρχίστε να μετράτε επιτυχίες: «Οι Κυριακές στην Κατερίνη», «Χρόνια χελιδόνια», «Όλες του κόσμου οι Κυριακές» (τα πρώτα δύο τραγούδια που έγραψαν μαζί οι Χρήστος Νικολόπουλος και Λευτέρης Παπαδόπουλος), «Το Ανεστάκι» (καταπληκτικό και κλασικό κομμάτι), «Τι γλυκό να σ’ αγαπούν», «Το ξέρω πια δε μ’ αγαπάς» (τα μοναδικά τραγούδια του Ζαμπέτα σε στίχους Παπαδόπουλου), συν το «Εν Βελγίω» και το «Χάθηκα» από τους «Λιποτάκτες» σε τρίτη εκτέλεση που ακούστηκαν αρκετά. Δε φτάνουν;

Επίσης, υπάρχει «Το μπλόκο της Καισαριανής» που γράφτηκε το 1974 από τον Μίκη Θεοδωράκη στο πλαίσιο ενός κύκλου τραγουδιών για τη θεατρική παράσταση του Νότη Περγιάλη «Αυτό το δέντρο δεν το ‘λεγαν υπομονή». Ο εν λόγω κύκλος ηχογραφήθηκε ολόκληρος με την Αλεξίου αλλά δεν κυκλοφόρησε ποτέ, εκτός από ετούτο το κομμάτι. Ως 25ο τραγούδι συμπεριλαμβάνεται η κλασική «Οδός Αριστοτέλους» στην πρώτη της ηχογράφηση (1974).

Και μια λεπτομέρεια για το «Χρόνια χελιδόνια»: Η πρώτη στροφή του δεύτερου κουπλέ γράφτηκε από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο «Χρόνια από μετάξι, σχόλαγε όλη η τάξη», αλλά η Χαρούλα έκανε λάθος και το ηχογράφησε «σου κόλλαγε όλη η τάξη» κι έτσι έμεινε μέχρι σήμερα!

Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν φωτογραφίες της τραγουδίστριας κι ένα δισέλιδο ένθετο με όλους τους στίχους των τραγουδιών, πολύτιμες πληροφορίες για τα παλιά λαϊκά από τον Σπύρο Παπαϊωάννου, τα ονόματα των μουσικών που παίζουν κι ένα μικρό σημείωμα της Αλεξίου, που αφιερώνει τα δημοτικά στη μνήμη του πατέρα της.

Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia από το Μάιο ως τον Οκτώβριο του 1977 με ηχολήπτες τους Στέλιο Γιαννακόπουλο και Τάκη Φιλιππίδη και βοηθούς τους Μίμη Καννή και τον Μανώλη Ψαρρά.

Τα τραγούδια του δίσκου
01. Μανταλιώ (Μανταλένα) (Παλιό λαϊκό)
02. Ούζο όταν πιεις (Σ. Ψυριώτη-Ν. Δέλτα)
03. Ο δερβίσης και η Άννα (Χ. Αλεξίου-Γ. Νταλάρας) (Ι. Μοντανάρη)
04. Ο μπερμπάντης (Παλιό λαϊκό)
05. Στρίβε σπάγκο (Δ. Σέμση)
06. Το μινόρε της αυγής (Σπ. Περιστέρη-Μ. Μάτσα)
07. Πουλάκι ξένο (Δημοτικό)
08. Θ’ αρρωστήσω μάνα (Παλιό λαϊκό)
09. Μαυριδερούλα (Δημοτικό)
10. Ντράιλα (Δημοτικό σε διασκευή Τ. Σούκα-Χ. Χατζάκη)
11. Όμορφη που ‘ναι η Λειβαδιά (Δημοτικό)
12. Μη χαράζεις βλέφαρό μου (Ν. Τάτση-Κ. Παπαγεωργίου)
13. Οι Κυριακές στην Κατερίνη (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
14. Μόνος ήσουν πάντα (Τ. Καρακατσάνη-Λ. Παπαδόπουλου)
15. Εν Βελγίω (Ν. Τζαβάρα-Δ. Ιατρόπουλου)
16. Χρόνια χελιδόνια (Χρ. Νικολόπουλου-Λ. Παπαδόπουλου)
17. Χάθηκα (Μ. Θεοδωράκη-Γ. Θεοδωράκη)
18. Το μπλόκο της Καισαριανής (Μ. Θεοδωράκη-Ν. Περγιάλη)
19. Το Ανεστάκι (Ν. Τάτση-Λ. Παπαδόπουλου)
20. Τι γλυκό να σ’ αγαπούν (Γ. Ζαμπέτα-Λ. Παπαδόπουλου)
21. Σε ψάχνω (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)
22. Όλες του κόσμου οι Κυριακές (Χρ. Νικολόπουλου-Λ. Παπαδόπουλου)
23. Τ’ αγαπώ και δεν το ξέρει (Μ. Τερζή-Λ. Παπαδόπουλου)
24. Το ξέρω πια δε μ’ αγαπάς (Γ. Ζαμπέτα-Λ. Παπαδόπουλου)
25. Οδός Αριστοτέλους (Γ. Σπανού-Λ. Παπαδόπουλου)

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΙΟΣ
«ΤΑ ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ» (MINOS MSM 430-431)

 

Το συγκεκριμένο διπλό άλμπουμ δε χρειάζεται πολλά λόγια και σχόλια. Και μόνο το γεγονός ότι μέχρι και σήμερα κατέχει το ρεκόρ πωλήσεων στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας τα λέει όλα. Την εποχή που κυκλοφόρησε -Μάρτιος 1982- , πούλησε 800.000 αντίτυπα και στα χρόνια που μεσολάβησαν ούτε που μπορώ να φανταστώ το ύψος των πωλήσεων που έχει φτάσει! Δε θα ξεχάσω ότι το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς, όπου κι αν πηγαίναμε ανά την Ελλάδα παντού ακούγαμε «τα νησιώτικα» κι αυτός ο δίσκος στάθηκε αφορμή ν’ ακούσω για πρώτη φορά στη ζωή μου τον συγκεκριμένο τραγουδιστή και να μπει για πάντα στην καρδιά μου.

Τότε ήμουν πέντε ετών και σε ολόκληρο το ταξίδι που κάναμε γυρίζοντας τη Θράκη, στο κασετόφωνο του αυτοκινήτου δεν ακούγαμε τίποτε άλλο παρά μόνο «Ντάρι, ντάρι», «Θα πάρω μια ψαρόβαρκα» και όλα τα υπόλοιπα «διαμάντια» της νησιώτικης μουσικής. Από τότε μέχρι και σήμερα, δε σταμάτησαν ποτέ ν’ ακούγονται στο σπίτι και κάθε φορά είναι σαν να είναι η πρώτη…

record_2014_04_11_parios

Την εποχή εκείνη, ο Γιάννης Πάριος ήταν ήδη ένας καθιερωμένος τραγουδιστής και οι δίσκοι του σημείωναν τεράστιες πωλήσεις. Μη ξεχνάμε ότι τότε το όριο για τον χρυσό ήταν οι 50.000 δίσκοι και για τον πλατινένιο οι 100.000, ωστόσο ο σπουδαίος ερμηνευτής καταφέρνει και ξεπερνά με ευκολία αυτούς τους αριθμούς. Παρόλα αυτά, αποφασίζει να ηχογραφήσει «τα τραγούδια της κούνιας του» -όπως ο ίδιος τα αποκαλεί στο οπισθόφυλλο του δίσκου- πέρα από κάθε εμπορική λογική, μόνο και μόνο για να κάνει το κέφι του και να τιμήσει την καταγωγή του.

Ο ίδιος σε συνέντευξή του αρκετά χρόνια μετά, αναφέρει ότι οι άνθρωποι της εταιρείας δεν ήταν και τόσο ενθουσιασμένοι με την επιλογή του και του είπαν χαρακτηριστικά ότι αν πουλήσει 50.000 κομμάτια θα είναι επιτυχία. Ούτε κι εκείνοι δε μπορούσαν να φανταστούν τι θα επακολουθούσε και μάλιστα, μετά από αυτό τον εμπορικό θρίαμβο του έκαναν δώρο ένα τεράστιο χρυσό αυγό για ευνόητους λόγους!

Η ερμηνεία του Πάριου και στα 24 τραγούδια είναι εξαιρετική. Σε κάθε φράση, σε κάθε λέξη καταθέτει κι ένα κομμάτι από τη νησιώτικη ψυχή του και την ανεπανάληπτη φωνή του. Η ορχήστρα αποτελείται από σπουδαίους σολίστες της παραδοσιακής μουσικής, καθώς βιολί παίζει ο Γιώργος Κονιτόπουλος, λαούτο ο Βαγγέλης Κονιτόπουλος, σαντούρι ο Τάκης Σούκας, κόντρα μπάσο ο Νίκος Τσεσμελής και κιθάρα ο Γιώργος Ευστρατιάδης. Στις δεύτερες φωνές η Χάρις Αλεξίου (σε δύο τραγούδια), η Αγγελική Κονιτοπούλου και η Στέλλα Κλουβάτου.

Ουσιαστικά, από αυτό το διπλό άλμπουμ και μετά έμαθε όλη η χώρα αυτά τα μοναδικά τραγούδια που μοσχοβολούν Ελλάδα, θάλασσα και καλοκαίρι. Μέχρι τότε, ακούγονταν μόνο στα τοπικά πανηγύρια των νησιών και τα ήξεραν μόνο οι ντόπιοι. Κάτι ανάλογο είχε συμβεί έντεκα χρόνια νωρίτερα με τα ριζίτικα, που μέσω της φωνής του Νίκου Ξυλούρη «ταξιδέψανε» σε όλη την επικράτεια…

Η παραγωγή του δίσκου ανήκει στον Αχιλλέα Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτες τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και τον Τάκη Φιλιππίδη. Στο εσώφυλλο υπάρχουν οι στίχοι των τραγουδιών και στο οπισθόφυλλο σημείωμα του Γιάννη Πάριου που αφιερώνει το δίσκο στους γονείς του, αλλά και του Λευτέρη Παπαδόπουλου που επικροτεί την απόφαση του τραγουδιστή να ερμηνεύσει «τούτα τα τραγούδια, τα αειπάρθενα», όπως επισημαίνει…

Τα τραγούδια του δίσκου
01. Περβολαριά
02. Θάλασσα
03. Καλέ συ Παναγιά μου
04. Παραπονιάρικό μου
05. Σάλα-σάλα
06. Πατινάδα (Τα μάτια σου τα όμορφα)
07. Ντάρι-ντάρι
08. Ποιος μωρό μου ποιος
09. Βεγγέρα
10. Ωραία που ‘ναι την αυγή
11. Από την πόρτα σου περνώ
12. Του γάμου
13. Παναγιά μου ένα παιδί
14. Μάουκας (Θα πάρω μια ψαρόβαρκα)
15. Ο μηχανικός
16. Στην Πάρο και στη Νάξο
17. Κατεργάρα αγάπη
18. Ο δεντρολίβανος
19. Έρι-έρι
20. Σωθήκανε τα γιατρικά
21. Ο μυλωνάς
22. Κοτσάκια (Να σ’ αγαπώ ήντα ‘θελα)
23. Ικαριώτικο
24. Γυαλίτισσα (Αμοργιανό)

———————–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here