Γράφει ο Θανάσης Παπαζαφειρόπουλος
Φωτογραφίες: Αθανασία Ζήση
Θυμάμαι πριν από δύο χρόνια τον Μίλτο Πασχαλίδη να λέει αναφορικά με τη συναυλία-αφιέρωμα σε “αυτούς που λείπουν πιο πολύ”, πως η επιθυμία του δεν είναι να στήσει ένα μνημόσυνο για τους απόντες αλλά ένα γλέντι. Με μία ανάλογη διάθεση βρεθήκαμε κι εμείς στη δεύτερη παράσταση του αφιερώματος για το Μάριο Τόκα, στο θέατρο Badminton.
Σε ένα κατάμεστο χώρο, πέντε σπουδαίοι ερμηνευτές, υπό τη συνοδεία μιας άριστης πολυμελούς ορχήστρας που διηύθυνε ο Γιάννης Παπαζαχαριάκης, χάρισαν μοναδικές στιγμές συγκίνησης, ψυχικής ανάτασης και συναισθηματικής λύτρωσης. Τα κείμενα και η αφήγηση του δημοσιογράφου-συγγραφέα Μηνά Βιντιάδη, που παρεμβάλλονταν μεταξύ των τραγουδιών, αποτύπωσαν με μεστότητα και παραστατικότητα το ήθος, την προσωπική σκέψη και την κοσμοθεωρία του Κύπριου συνθέτη. Η μεταφορά, μάλιστα, της δύναμης των λέξεων του ίδιου του Τόκα, σε έκαναν έστω και απατηλά να νομίζεις πως βρίσκεται κάπου στο χώρο.
Το ερμηνευτικό κομμάτι χωρίστηκε σε δύο ισάριθμα μέρη και η επιμέλεια του προγράμματος, που έγινε από τον Ηλία Μπενέτο, δε θα μπορούσε να έχει καλύτερη σύνθεση. Όλα τα τραγούδια που επιλέχθηκαν αλλά και οι ερμηνευτές που τα ”ζωντάνεψαν”, κατάφεραν να εντάξουν στη βραδιά όλα εκείνα τα στοιχεία που εκφράζονται στο έργο του συνθέτη. Η αγάπη του για την Κύπρο, το ταξιδιάρικο πνεύμα του, η τρυφερότητα στην αγάπη αλλά και η απόγνωση και ο θυμός στον έρωτα – ήταν όλα εκεί.
Ο Γιώργος Νταλάρας, αν και είχε τη μικρότερη παρουσία στο πρόγραμμα, κατάφερε να συγκλονίσει και να καθηλώσει με την ερμηνεία του στα ”εθνικά” κομμάτια. Τραγούδησε τη θλίψη για την πατρίδα ”που έχει μοιραστεί στα δυο” αλλά και την αγωνιστική διάθεση για ανεξαρτησία και ελευθερία με την επίκληση του ”Πενταδάκτυλου” να ”ανασηκώσει την πλάτη του και να αποσείσει τον εχθρό”.
Παραπάνω από άξιοι στάθηκαν ο Δημήτρης Μπάσης και ο Μίλτος Πασχαλίδης. Ο πρώτος, ένας από τους πιο γνήσιους λαϊκούς τραγουδιστές των ημερών μας, ”απογείωσε” με τη στιβαρή του φωνή άσματα όπως τα ”Λαδάδικα”, το ”Μια στάση εδώ” και το ”Σαν τρελό φορτηγό”. Ο δεύτερος απέδειξε για άλλη μια φορά πόσο πειστικός ερμηνευτής των τραγουδιών του Δημήτρη Μητροπάνου είναι. Με το ”Ζεϊμπέκικο του Αρχάγγελου” και τις δικές του ζεμπεκιές επί σκηνής, με ”Ανεπίδοτο” και ”Κιφ Μαροκινό”, μας θύμισε την ”Εθνική μας μοναξιά” και την επίσης μεγάλη απουσία της βραδιάς του ”αφεντικού Μητροπάνου”, όπως αρέσκεται να τον χαρακτηρίζει. Η ανατριχιαστική του ερμηνεία στις ”Θάλασσες” δεν πέρασε απαρατήρητη και πρέπει να καταγραφεί ως κορυφαία στιγμή της βραδιάς.
Ευχάριστες ερμηνευτικές εκπλήξεις (όχι όμως αναπάντεχες) υπήρξαν οι δύο γυναικείες παρουσίες. Θα τολμήσω να πω πως όταν η Γιώτα Νέγκα καταπιάνεται με το υλικό του Μάριου Τόκα, καταφέρνει να αναδείξει με τον καλύτερο τρόπο το μεγαλείο της λαϊκής της φωνής. Έτσι και σε αυτή τη βραδιά άφησε ανεξίτηλο ”Το σημάδι” της με την ”acapella” είσοδό της στο ”Επιστροφές καταστροφές” αλλά και με το ερμηνευτικά δύσκολο ”Εξαρτάται”.
Ιδιαίτερα εντυπωσιασμένος έμεινα με τη Δήμητρα Σταθοπούλου, ακούγοντάς τη για πρώτη φορά ζωντανά. Η παρουσία της ”γέμιζε” τη σκηνή. Η βαθειά φωνή της με την όμορφη βραχνάδα που τη χαρακτηρίζει ταίριαξε εξαιρετικά στο ”Κι όλο εγώ περίμενα” και στον ”Αύγουστο που μου χρωστάς” ενώ οι δυνατότητές της φάνηκαν και στις ”δεύτερες” φωνές με τις οποίες συνόδεψε το Μίλτο.
Νομίζω, τελικά, πως αυτό δεν ήταν μνημόσυνο. Ήταν γιορτή με χειροκροτήματα, επευφημίες και ενεργή συμμετοχή του κόσμου. Όπως θα πρέπει να είναι τα αφιερώματα σε ανθρώπους που δεν είναι πια κοντά μας αλλά ”ζουν” ακόμα μέσα από τα πεπραγμένα τους. Για επίλογο, ας αφήσουμε τα λόγια του Μάριου Τόκα να μιλήσουν – εγώ είπα αρκετά: ”Με τα τραγούδια μου προσπαθώ να φτιάχνω παρέες. Σε μια εποχή μοναξιάς, τα τραγούδια που γράφονται με συναίσθημα, αλήθεια και ψυχή, μπορούν να φέρουν τους ανθρώπους τον ένα κοντά στον άλλο”.
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…