Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Τρίτη 18 Σεπτεμβρίου 2012

“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Η ελληνική μουσική σκηνή μπορεί να υπερηφανεύεται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό, όσο και λιγάκι παράξενο «παγκόσμιο ρεκόρ»: Ένα συγκρότημα που κυκλοφόρησε όλα κι όλα δύο άλμπουμ και η δισκογραφία του είχε διάρκεια μόλις ενός έτους και λίγων μηνών, πέρασε σχεδόν αμέσως στη σφαίρα του μύθου κι εκεί εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμη και σήμερα, ακριβώς σαράντα χρόνια μετά τη διάλυσή του!

Ο λόγος για τους “POLL“, το θρυλικό τετραμελές συγκρότημα, που στις αρχές της δεκαετίας του ’70 τάραξε τα νερά της ελληνικής ποπ μουσικής, φέρνοντας κάτι εντελώς καινούργιο και πιάνοντας αμέσως το σφυγμό της νεολαίας της εποχής.

Poll (από αριστερά προς τα δεξιά: Σταύρος Λογαρίδης, Κώστας Παπαϊωάννου, Κώστας Τουρνάς και Ρόμπερτ Ουίλιαμς)

Ο Κώστας Τουρνάς, ο Ρόμπερτ Ουίλιαμς, ο Σταύρος Λογαρίδης και ο ντράμερ Κώστας Παπαϊωάννου, έγραψαν για πάντα τα ονόματά τους με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της μουσικής ιστορίας του τόπου μας, έστω κι αν η συνύπαρξή τους ήταν εξαιρετικά βραχύβια. Αυτό που μετράει όμως, είναι τι μένει πίσω…

Με την ευκαιρία λοιπόν της συμπλήρωσης σαράντα χρόνων από τη διάλυση των “POLL”, η στήλη θέλησε να θυμίσει στους παλαιότερους και να μάθει στους νεότερους τα «έργα και ημέρες» αυτών των τεσσάρων νεαρών παιδιών, που μέσα σ’ ένα χρόνο κατάφεραν να φέρουν τα πάνω κάτω στο χώρο της ποπ μουσικής…

“Teenagers”, “Paul”, “Omega Limited” και… “POLL”

Τα πρώτα «ψήγματα» για τη δημιουργία της μπάντας που έγραψε σύντομη κι όμως τόσο μεγάλη ιστορία, βρίσκονται στο 1964, όταν οι 15χρονοι αδελφικοί φίλοι Κώστας Τουρνάς και Ρόμπερτ Ουίλιαμς δημιουργούν τους “Teenagers” μαζί με άλλους συνομηλίκους τους και μάλιστα ηχογραφούν κι ένα δισκάκι 45 στροφών, με τίτλο “You don’t love me”. Αγγλικός ο στίχος, όπως συνέβαινε κατά κόρον τότε με τα ποπ συγκροτήματα, καθώς ήταν σχεδόν αδιανόητο να γραφτεί τέτοιο τραγούδι με ελληνικά λόγια. Ωστόσο, οι “Olympians” ήταν εκείνοι που πρώτοι έσπασαν αυτό το «ταμπού» και σιγά-σιγά, ακολούθησαν και οι υπόλοιποι…

Το 1967, Τουρνάς και Ουίλιαμς μετονομάζουν το συγκρότημα σε “Dinos and the X-Rays”, αλλά κάπου εκεί θα χωρίσουν προσωρινά, καθώς ο πρώτος θα κληθεί να υπηρετήσει την πατρίδα και ο δεύτερος θα εγκατασταθεί για δύο χρόνια στη Ζιμπάμπουε, που τότε ονομαζόταν Ροδεσία.

Ωστόσο, μόλις τελειώσουν όλα αυτά, θα συναντηθούνε ξανά και μαζί με κάποια άλλα νέα παιδιά, θα δημιουργήσουν μια «ομάδα» που περισσότερο θα παίζει για το κέφι της, παρά σκεπτόμενη μια επαγγελματική πορεία στο χώρο της μουσικής. Το όνομά της; “POLL”, έπειτα από αρκετές «παλινδρομήσεις» ως προς την τελική ονομασία κι αφού έπεσαν στο «τραπέζι» και τα …Paul (από τον Mc Cartney!) και Omega Limited!

To περίφημο ταγάρι

Ωστόσο, η ιστορία έμελλε να γραφτεί αλλιώς. Οι νεαροί μουσικοί κάνουν τις πρόβες τους στο σπίτι της …γιαγιάς του Κώστα Χαραλαμπίδη, πωλητή στην εταιρεία «Ελλαδίσκ», που ήταν παράρτημα της ολλανδικής PHILIPS. Εκείνος δίνει ένα demo τους στον Κώστα Φασόλα -μετέπειτα ηχολήπτη- που εργαζόταν σε εταιρεία πνευματικών δικαιωμάτων η οποία ανήκε στο δισκογραφικό οργανισμό κι από εκεί και πέρα, τα πράγματα θα πάρουν το δρόμο τους…

Τον Απρίλιο του 1971, οι “POLL” κυκλοφορούν το πρώτο 45 στροφών δισκάκι τους και η επιτυχία είναι κάτι παραπάνω από μεγάλη: Στη μια πλευρά περιλαμβάνεται το «Άνθρωπε αγάπα» και στην άλλη το «Έλα ήλιε μου» (Polydor 2061 075), δύο τραγούδια-σύμβολα όχι μόνο για το συγκρότημα, αλλά γενικότερα για την ελληνική ποπ μουσική. Στην ηχογράφηση δίνει το παρών και ο νεαρός Σταύρος Λογαρίδης -μετά από συστάσεις του Φασόλα- κι αμέσως αποφασίζει να συνεργαστεί μαζί τους. Η τετράδα είναι πλέον γεγονός!

Έτσι, το Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς κυκλοφορεί ο πρώτος «μεγάλος» δίσκος της μπάντας, με τίτλο «Άνθρωπε…» και γίνεται κυριολεκτικά ανάρπαστος. Ξεπερνά τις 200.000 αντιτύπων σε πωλήσεις -αριθμός αξεπέραστος για οποιοδήποτε προγενέστερο ή μεταγενέστερο γκρουπ στη χώρα μας- και είναι γεμάτος πρωτοτυπίες.

Η θήκη του είναι ένα …ταγάρι και μέσα σ’ αυτό εκτός από το βινύλιο, περιλαμβάνεται κι ένα πόστερ των “POLL”, με τον τίτλο “Fantastic four” και τη Νάσια Βανδή, η οποία κάνει φωνητικά στο δίσκο μαζί με τη Μαίρη Μοσέ. Σήμερα, αυτή η πρώτη έκδοση του άλμπουμ ξεπερνά τα 200 ευρώ!

Η πρωτότυπη θήκη του “Άνθρωπε…”

Όσο για τα τραγούδια; Το ένα πιο γνωστό από το άλλο: «Και μιλώντας γι’ ανθρώπους», «Γιατί έχει μακριά μαλλιά», «2000 λόγοι», «Ο γέρος», «Παρασκευάς και Θωμάς», “POLL means love”, «Στην πηγή μια κοπέλα» κ.α. γίνονται αμέσως μεγάλες επιτυχίες και τραγουδιούνται απ’ όλη τη νεολαία ανά την επικράτεια.

Η μπάντα ξέφυγε από την αμιγώς ερωτική θεματολογία που είχαν όλα τα ανάλογα γκρουπ στα τραγούδια τους και την «άπλωσε» τόσο σε κοινωνικά-πολιτικά ζητήματα (λ.χ. το «Άνθρωπε αγάπα» είναι ένα καθαρά αντιπολεμικό κομμάτι…), όσο και στα προβλήματα της νέας γενιάς εκείνης της εποχής με την αμφισβήτηση, τα μακριά μαλλιά και την αντιμετώπιση που είχε από τους μεγαλύτερους σε ηλικία.

Βεβαίως, μίλησε και για την αγάπη αλλά μ’ έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο πέρα από το «Μ’ αγαπάς-σ’ αγαπώ», ενώ και οι μουσικές της ήταν εντελώς πρωτοποριακές, καθώς στα περισσότερα τραγούδια οι ρυθμοί εναλλάσσονται κατά τη διάρκειά τους.

Επόμενο είναι λοιπόν κάθε εμφάνιση των “POLL” σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας να είναι ένα μεγάλο γεγονός. Ειδικά στο κλαμπ «Ελατήριο» της οδού Χέυδεν όπου έπαιζαν μέχρι τις αρχές του 1972, γινόταν κυριολεκτικά λαϊκό προσκύνημα και ο χώρος ήταν κατάμεστος κάθε βράδυ! Μαζί τους τότε ήτανε και η Δέσποινα Γλέζου, η οποία όμως αποχώρησε μετά από λίγο καιρό, γιατί ήθελε να έχει πιο «προσωπικό» ρόλο.

Το «λευκό» άλμπουμ και το τέλος…

Αργότερα, οι “POLL” μεταφέρθηκαν στο δικό τους χώρο που είχε τίτλο «Πες της μαϊμούς…», τραγούδι που συμπεριλήφθηκε στο δεύτερο και τελευταίο άλμπουμ τους, με το περίφημο «λευκό» εξώφυλλο. Ωστόσο, το τέλος τους ήταν προδιαγεγραμμένο περίπου από τα μέσα του 1972 κι όταν τον Δεκέμβριο κυκλοφόρησε ο δίσκος, όλα είχαν πάρει το δρόμο τους. Ήδη το συνθετικό μέρος είχε περάσει κατά βάση στα χέρια του Ουίλιαμς (καθώς μέχρι τότε ο Τουρνάς ήταν ο σχεδόν αποκλειστικός συνθέτης και στιχουργός του γκρουπ) και πλέον τα πάντα είχαν τελειώσει.

Πριν απ’ αυτό, συμμετείχαν στο -ακόμη ακμάζον- Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης με το «Μολυβιές φωτογραφίες», το οποίο αμέσως μετά κυκλοφόρησε σε δισκάκι 45 στροφών -το τελευταίο τους- έχοντας στην άλλη όψη του το «Όσες φορές» (Polydor 2061 133) και συμπεριλήφθηκε και στο «μεγάλο» δίσκο. Νωρίτερα, την άνοιξη του 1972 ηχογράφησαν σε 45άρι τα «Η γενιά μας» και «Αετοί» (Polydor 2061 119), με τεράστια επιτυχία.

Εκτός των παραπάνω (με εξαίρεση τη «Γενιά μας»), στο άλμπουμ-ρέκβιεμ της συνεργασίας τους περιλαμβάνονται και τα «Ελένη», «Πες της μαϊμούς να μη με πειράζει με το δάχτυλό της», «Ξημερώνει», «Ποιος μπορεί να πιστέψει» κ.α. Εξάλλου, υπάρχει κι ένα 12σέλιδο κόμικ φτιαγμένο από τον Στέργιο Δελιαλή, που απεικονίζει όλη την ιστορία του συγκροτήματος, από την ίδρυση ως τη διάλυσή του.

Η τελευταία φορά που το κοινό είδε τους “POLL” ενωμένους στη δεκαετία του ’70 ήταν την Πρωτοχρονιά του 1973 στην τότε ΥΕΝΕΔ, στο πλαίσιο της εορταστικής εκπομπής του Νίκου Μαστοράκη «Να τα ξαναπούμε;» τραγουδώντας τους “Αετούς”, όπως μπορείτε να δείτε στο παρακάτω τηλεοπτικό ντοκουμέντο…

Πολλά γράφτηκαν και ακούστηκαν για τους λόγους διάλυσης της μπάντας, με τον Κώστα Τουρνά τον πρώτο καιρό να συγκεντρώνει σχεδόν όλα τα πυρά των πρώην συνδαιτυμόνων του ως ο υπαίτιος για την τροπή που πήραν τα πράγματα. Ωστόσο, από εκεί και πέρα ο καθένας έκανε τη δική του πορεία στο χώρο και με ιδιαίτερη επιτυχία, γράφοντας -για λογαριασμό του πια- ξεχωριστή ιστορία στην ποπ μουσική του τόπου μας.

Στο Λυκαβηττό

Βεβαίως, ένα τέτοιο συγκρότημα ήταν αδύνατο να ξεχαστεί τόσο εύκολα από τον κόσμο κι απόδειξη γι’ αυτό, ήταν η τεράστια επιτυχία των δύο συναυλιών που έγιναν στο Λυκαβηττό το Σεπτέμβριο του 1982. Δέκα χρόνια μετά το τέλος τους, οι “POLL” ενώνονται ξανά γι’ αυτές τις εμφανίσεις και στο θέατρο γίνεται πραγματικός χαλασμός, καθώς το κοινό γεμίζει το χώρο και τις δύο βραδιές κι ακούει συγκινημένο όλες τις επιτυχίες της μπάντας. Μάλιστα, κυκλοφορεί κι ένας διπλός δίσκος με τη «ζωντανή» ηχογράφηση των συναυλιών.

…κι ένα ντοκουμέντο που ανακαλύψαμε σε forum στο internet! Φίλος των Poll έχει κρατήσει το εισιτήριο από τη συναυλία των Poll στον Λυκαβηττό (1982)! Τιμή: 250 δραχμές! Δηλαδή ούτε ένα σημερινό ευρώ!!! (δημοσιεύτηκε στο forum “Ταξίδι στ’ αστέρια” του Αλέξανδρου Μολφέση – http://www.phpbber.com/phpbb/index.php?mforum=molfesis )

Το 1991 υπήρξε το ενδεχόμενο επανασύνδεσης των “POLL”, ωστόσο τούτη τη φορά η συναυλία που έκαναν δεν είχε μεγάλη ανταπόκριση κι έτσι, εγκαταλείφθηκε η συγκεκριμένη ιδέα. Άλλωστε, τα μουσικά πράγματα στην Ελλάδα είχαν πλέον αλλάξει και τα πρώτα σημάδια «σκουπιδοποίησης» του τραγουδιού ήταν ορατά. Πάντως και αυτή η συναυλία κυκλοφόρησε σε δίσκο.

Σήμερα, σαράντα χρόνια μετά, ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου ακόμη θυμάται με νοσταλγία αυτούς τους τέσσερις νεαρούς που έκαναν τη μεγάλη ανατροπή στην ελληνική ποπ μουσική. Ακόμη και τα νέα παιδιά ψάχνουν τους δίσκους και τα τραγούδια τους, δείγμα ότι δεν έχουν ισοπεδωθεί (τουλάχιστον ακόμη…) τα πάντα. Αν μη τι άλλο, αυτό είναι μια κάποια ελπίδα…

———————

***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

2 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Συγχαρητήρια για το άρθρο σας…
    Γιατι αναφέρατε πως ”Ωστόσο, το τέλος τους ήταν ήδη προδιαγεγραμμένο περίπου από τα μέσα του 1972…όλα είχαν τελειώσει”; Καμοία ομάδα δε φτιάχνεται με σκοπό να διαλυθεί…Ο Τουρνάς σε συνεντευξή του το 1999 δήλωσε πως αφορμή ήταν ”ψιλοδιαφωνίες και σαχλαμαρίτσες” που ήταν λογικό μιας και μιλάμε για 22 χρονών παιδιά

  2. Έχεις λαθάκια σε μικρολεπτομέρειες… Κατ’αρχήν, έχεις φωτό με το “ταγαράκι”, την πιό πιστή επανέκδοση του “Άνθρωπε” σε cd, και όχι το πρωτότυπο “ταγάρι”. Δεύτερον, όντως υπάρχει πόστερ με τους 4 τους στο “Άνθρωπε”, όμως η ονομασία Fantastic Four είναι ο τίτλος του κόμικ στο “λευκό άλμπουμ”… Επίσης, ούτε οι “Αετοί” υπάρχουν στο “λευκό” άλμπουμ, παρά μόνο στην επανέκδοση σε cd.
    Όσο για τον προηγούμενο σχολιαστή, όντως οι Poll είχαν ήδη διαλύσει και όταν βγήκε το “λευκό”, αλλά και όταν πήγαν στη Θεσσαλονίκη. Ο Λογαρίδης προέβαλε σοβαρές αντιδράσεις για τη συμμετοχή και αποχώρησε. Οι ηχογραφήσεις του άλμπουμ, οι οποίες έπρεπε να γίνουν ως υποχρέωση στην εταιρεία και τίποτα άλλο, όπως και η εμφάνιση στο φεστιβάλ έγιναν με τη βοήθεια του Τασούλη (μετέπειτα με τον Λογαρίδη στον “Ακρίτα”) και session μουσικών…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here