afierwmeno_eksairetika_logo_500x100Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης

 

 

“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.

Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.

Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!

———————————————————–

Η «σχέση» της Ελλάδας με το διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, πέρασε από…40 κύματα, όσα και τα χρόνια από την πρώτη φορά που αποφάσισε να δηλώσει συμμετοχή -συν ένα, με το τρέχον έτος. Η «επαφή» τους, τα είχε όλα: «Αγάπη», «μίσος», «πάθος», «παρεξηγήσεις», «αποχωρήσεις», «καταστροφές», «επανασυνδέσεις». Ωστόσο, ό, τι κι αν συνέβαινε μεταξύ τους, πάντοτε έδινε τροφή για ατέλειωτες και ποικίλες συζητήσεις.

Σκεφτήκαμε λοιπόν, να κάνουμε μια σειρά αφιερωμάτων στην παρουσία της Ελλάδας στη Eurovision, σταχυολογώντας τις σημαντικότερες στιγμές αυτών των 40 και πλέον ετών, μέσα από δημοσιεύματα της εποχής κι αναφέροντας ιστορίες που αξίζει να παρουσιαστούν. Κυρίες, κύριοι, καλώς ήλθατε στο μεγαλύτερο μουσικό gala της Ευρώπης…

1974:
Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και…επτά βαθμοί

 

Από τις πρώτες ημέρες του 1974, ήταν ολοφάνερο πια ότι το δικτατορικό καθεστώς έπνεε τα λοίσθια και είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την πτώση του. Ωστόσο, το «θηρίο» ακόμα βρυχάτο και διατηρούσε ένα μεγάλο μέρος της δύναμής του…

Η χούντα του Ιωαννίδη, προσπαθούσε να μαζέψει τα ασυμμάζευτα μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, ενώ ο λαός διστακτικά στην αρχή, πιο έντονα αργότερα, άρχιζε να νιώθει λιγότερο περιορισμένος από τα προηγούμενα χρόνια. Βλέπετε, το καθεστώς προσπαθούσε να δείξει ένα πιο «δημοκρατικό» πρόσωπο, αίροντας ένα μέρος των απαγορεύσεων και γινόμενο πιο «ελαστικό».

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, αποφάσισε να κάνει κι ένα «άνοιγμα» στην Ευρώπη. Πλήρως απομονωμένο στο διεθνή πολιτικό στίβο, πόνταρε στο πιο σίγουρο «χαρτί» του, το οποίο λεγόταν «άρτος και θεάματα».

Αφού λοιπόν είχε φροντίσει να καπηλευθεί ορισμένες σημαντικές επιτυχίες του ελληνικού αθλητισμού (Κύπελλο Κυπελλούχων της ΑΕΚ στο μπάσκετ το 1968, πρόκριση του ΠΑΟ στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971 κλπ), επιχείρησε να…επεκταθεί και σε καλλιτεχνικό επίπεδο.

afieromeno_2015_02_1

Έτσι, το Μάρτιο του 1974, το τότε ΕΙΡΤ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης) δήλωσε συμμετοχή για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Eurovision. Ο θεσμός μετρούσε ήδη 18 χρόνια και όσο περνούσε ο καιρός, γινόταν όλο και πιο δημοφιλής σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Επιπλέον, το 1972 η Βίκυ Λέανδρος είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο με το περίφημο “Apres toi” για λογαριασμό του Λουξεμβούργου και οι ιθύνοντες της ελληνικής τηλεόρασης πίστευαν ότι άλλη μια Ελληνίδα θα μπορούσε να κατακτήσει την πρωτιά, τούτη τη φορά για τη χώρα της.

Σαν τη μύγα μεσ’ το γάλα…

Επέλεξαν λοιπόν ως ερμηνεύτρια, ίσως την καλύτερη που θα μπορούσαν, με βάση και την εμπορικότητά της. Ο λόγος για τη Μαρινέλλα, η οποία βρισκόταν στο απόγειο της καλλιτεχνικής πορείας της και είχε όλα τα προσόντα, ώστε να εκπροσωπήσει την πατρίδα της σ’ ένα διεθνή διαγωνισμό.

Ως προς το δημιουργικό μέρος, τη μουσική ανέλαβε ο Γιώργος Κατσαρός και τους στίχους ο αείμνηστος Πυθαγόρας (αχώριστο «δίδυμο» για περίπου 15 χρόνια), οι οποίοι έγραψαν ένα τραγούδι, που όμως δεν είχε την παραμικρή σχέση με το πνεύμα του φεστιβάλ. Οι ποπ ρυθμοί και οι μπαλάντες ήταν τα είδη που κυριαρχούσαν σ’ αυτό, οπότε το δικό μας, έμοιαζε σαν τη μύγα μέσα στο γάλα.

afieromeno_2015_02_2

Φυσικά, ο λόγος για το «Κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου», το οποίο σε οποιονδήποτε εγχώριο διαγωνισμό θα κέρδιζε πιθανώς άνετα την πρώτη θέση, αλλά ήταν εντελώς εκτός…ευρωπαϊκού κλίματος. Απλώς, πρόβαλλε αυτό που ήταν (και είναι…) μεταξύ πολλών άλλων η Ελλάδα: Μπουζούκι, κρασί και θάλασσα…

Οι αντιδράσεις

Ωστόσο, τα …μπουζούκια άρχισαν μόλις έγινε γνωστή η ταυτότητα των εκπροσώπων μας στη Eurovision. Η απευθείας ανάθεση σε συγκεκριμένα πρόσωπα, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις αρκετών από τους πιο γνωστούς Έλληνες συνθέτες της εποχής, ειδικά δε από τη στιγμή που ανακοινώθηκε επισήμως από το ΕΙΡΤ ότι το τραγούδι επελέγη μεταξύ …δέκα που διαγωνίστηκαν.

Μάλιστα, οι δημιουργοί μοίρασαν στον Τύπο μια επιστολή, στην οποία ανέφεραν τα ακόλουθα: «Εις τον ημερήσιον και περιοδικόν Τύπον, εδημοσιεύθη ότι το τραγούδι που εκπροσωπεί επισήμως την Ελλάδα εις τον διαγωνισμόν της Eurovision, επελέγη μεταξύ 10 τραγουδιών, κατόπιν σχετικού διαγωνισμού που είχε προκηρύξει το ΕΙΡΤ.

afieromeno_2015_02_3

Οι υπογράφοντες συνθέτες, βεβαιούμεν ότι ουδέποτε ελάβαμεν γνώσιν του προαναφερθέντος διαγωνισμού. Θα ήταν σκόπιμο ίσως, όπως το ΕΙΡΤ ανακοινώση ποίοι κ.κ. συνάδελφοι έλαβαν μέρος εις αυτόν. Εν αναμονή απαντήσεως, ευχόμεθα κάθε επιτυχία εις τους συναδέλφους μας».

Η επιστολή, υπογράφεται από τους Μίμη Πλέσσα, Γιώργο Χατζηνάσιο, Δήμο Μούτση, Ζακ Ιακωβίδη, Λουκιανό Κηλαηδόνη, Γιάννη Σπανό και Απόστολο Καλδάρα. Φυσικά, απάντηση δε δόθηκε ποτέ, για τον απλούστατο λόγο ότι το ΕΙΡΤ ανέθεσε απευθείας την εκπροσώπηση της Ελλάδας στους Κατσαρό, Πυθαγόρα και Μαρινέλλα!

Το βίντεο κλιπ και η αισιοδοξία

Η παρουσία και μόνο της Ελλάδας στο θεσμό, ξυπνά τα …πατριωτικά ένστικτα του λαού μας, με τα ΜΜΕ να καλλιεργούν κλίμα …νίκης! Η ερμηνεύτρια, δηλώνει ότι είναι μεγάλη τιμή για κείνη η επιλογή της από το ΕΙΡΤ, ενώ γυρίζεται και το σχετικό «βίντεο κλιπ» (ασπρόμαυρο βεβαίως) του τραγουδιού στο λιμάνι του Πειραιά, το οποίο παρουσιάστηκε ως promo σε όλες τις χώρες που συμμετείχαν στο διαγωνισμό.

Και η μεγάλη στιγμή φτάνει. Στις αρχές Απριλίου, η ελληνική «ομάδα» αναχωρεί για το Μπράιτον (τόπος τέλεσης του Φεστιβάλ) γεμάτη αισιοδοξία, κάτι που φαίνεται από τις δηλώσεις που γίνονται στο αεροδρόμιο, πριν την επιβίβαση στο αεροπλάνο. Μαζί με τους εκπροσώπους μας, ταξιδεύει και ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο οποίος ήθελε να συμπαρασταθεί ηθικά στη Μαρινέλλα, με την οποία είχε παντρευτεί επτά μήνες νωρίτερα, έχοντας κουμπάρο το Γιώργο Κατσαρό.

Η μεγάλη βραδιά

Με την άφιξη στην Αγγλία, ξεκινούν οι πρόβες για τη μεγάλη βραδιά και φτάνουμε στο Σάββατο 6 Απριλίου 1974, όταν η ερμηνεύτρια ανεβαίνει πέμπτη κατά σειρά στη σκηνή του “The Dome”, για να τραγουδήσει το «Κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου».

Από τις 22:30 (ώρα Ελλάδος) που ξεκινά το Φεστιβάλ, όλη η χώρα συντονίζεται μπροστά στις ασπρόμαυρες τηλεοράσεις, περιμένοντας να δει για πρώτη φορά μια Ελληνίδα να εκπροσωπεί την πατρίδα μας σε μια τέτοια διοργάνωση.

Οι Ευρωπαίοι, βλέπουν αρχικά τον αείμνηστο σπουδαίο σολίστα και συνθέτη Στέλιο Ζαφειρίου με το σμόκιν του να παίζει μπουζούκι κι εν συνεχεία, μια εμφανώς τρακαρισμένη Μαρινέλλα κρατώντας ένα …ντέφι και σχεδόν ακίνητη (αυτή που «κατάπινε» και «καταπίνει» ολόκληρες πίστες…) να εκπροσωπεί την Ελλάδα για πρώτη φορά στο θεσμό της Eurovision.

Τη συνοδεύει χορωδία, αποτελούμενη από τους Μήτσα (Δήμητρα) Ρούτη, Θεώνη Βασιλάκη, Δαμιανό Σερέφογλου και Σταμάτη Γκιουζέλη. Όσο περνά η ώρα, «λύνεται» περισσότερο και καταφέρνει να παρουσιάσει μια ικανοποιητική ερμηνεία, σ’ ένα Φεστιβάλ που κυριαρχεί η ποπ μουσική.

Φυσικά, για «νίκη» ούτε λόγος. Οι ΑΒΒΑ εκπροσωπώντας τη Σουηδία με το θρυλικό “Waterloo” γράφουν ιστορία, ενώ η Ελλάδα περιορίζεται στην ενδέκατη θέση σε 17 χώρες, με μόλις επτά βαθμούς -απέχοντας όμως άλλους τόσους από την τέταρτη. Παίρνει τέσσερις ψήφους από την Ολλανδία, δύο από τη Σουηδία και μία από την Πορτογαλία.

afieromeno_2015_02_4

Πέραν του ότι το τραγούδι …παραήταν ελληνικό για τέτοια διοργάνωση, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμη η χώρα μας ήταν υπό στρατιωτικό καθεστώς και βεβαίως, αυτό σίγουρα μέτρησε στην ψηφοφορία.

Εκτός των ΑΒΒΑ, σταρ της βραδιάς ήταν η Olivia Newton John που κατετάγη τέταρτη, αλλά και η ιταλίδα Gigliola Cinquenti, η οποία δέκα χρόνια νωρίτερα είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο.

Στην επιστροφή, οι συντελεστές εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την παρουσία της χώρας μας για πρώτη φορά σε τέτοιο θεσμό, ενώ δηλώνουν έκπληκτοι για τη νίκη των ΑΒΒΑ, λέγοντας ότι ουδείς περίμενε κάτι τέτοιο, ακόμη και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι των χωρών.

Πάντως, το “Κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου” έγινε μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα κι ακούγεται ακόμα και σήμερα, ιδιαίτερα όταν πλησιάζει η διοργάνωση…

Όπως και να ‘χει, ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα έδωσε το παρών στο Φεστιβάλ της Eurovision, δηλώνοντας έτσι την παρουσία της σ’ έναν ήδη καταξιωμένο κι εξαιρετικά δημοφιλή θεσμό. Ήταν η αρχή μιας ιστορίας, τα σημαντικότερα «κεφάλαια» της οποίας θα παρουσιάσουμε τις επόμενες εβδομάδες…

afieromeno_2015_02_5
Το εξώφυλλο του δίσκου 45 στροφών, στην ολλανδική έκδοση

—————–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here