Γράφει η Ειρήνη Ζαβιτσάνου
Ευχαριστούμε για τις φωτογραφίες τον Χάρη Ακριβιάδη
Είχαμε την μεγάλη χαρά και τιμή να βρεθούμε στο απόλυτο μουσικό γεγονός που έλαβε χώρα στο Μέγαρο Μουσικής στις 30 Ιανουαρίου. Δεν ήταν άλλο από την συναυλία της Δήμητρας Γαλάνη με το κουαρτέτο εξαιρετικών Ελλήνων μουσικών “Chronos Project“, και τους λάτρεις της παραδοσιακής μουσικής Τακίμ.
Πρόκειται για μια μουσική σύμπραξη που ήρθε να αναδείξει την οικουμενικότητα και τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της μουσικής του Ελληνισμού και η οποία ταξίδεψε από την Πόλη και τη Σμύρνη μέχρι τη Νέα Υόρκη και το Σικάγο, σμιλεύτηκε, επηρέασε και επηρεάστηκε και παραμένει έως σήμερα ολοζώντανη.
“Η συναυλία έχει να κάνει με την εμμονή μου να “παντρέψω” την Ανατολή με τη Δύση. Μου λένε όλοι ότι αυτό είναι κλισέ και τους απαντώ ότι είναι κλισέ επειδή δεν έχει γίνει σωστά. Αν γίνει σωστά, αν έχει την ψυχή που πρέπει, τότε δεν θα είναι κλισέ” είχε δηλώσει η μεγάλη ερμηνεύτρια στην συνέντευξη τύπου αναφορικά με την συναυλία.
Αναμφίβολα, τα κατάφεραν! Και τα κατάφεραν περίφημα. Όταν έχεις να κάνεις με μουσικές των Τσιτσάνη, Χατζιδάκι, Πάνου, Πλάτωνος, Σκαλκώτα, Μάντζαρου μπλεγμένες με συνθέσεις Ρωμιών της Πόλης, σκοπούς από τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Μικρά Ασία το αποτέλεσμα είναι απλά μοναδικό. Μοναδικό και ιδιαίτερο.
Η έναρξη έγινε από τους ΤΑΚΙΜ και τους Chronos Project με τον «ηπειρώτικο και Κλέφτικο», από τους Δώδεκα Ελληνικούς Χορούς του Νίκου Σκαλκώτα.
Η Δήμητρα Γαλάνη μας καλωσόρισε στον «κόσμο» τους, μια πραγματική γέφυρα, καθώς η συναυλία εντασσόταν στο μουσικό κύκλο «Γέφυρες». Μας εκμυστηρεύτηκε ότι είναι από τις πιο σημαντικές στιγμές στην 50χρονη πορεία της και ότι αποτελούσε για εκείνη ένα όνειρο, ένα όνειρο που δημιουργήθηκε μέσα από την ανάγκη της να κάνει κάτι διαφορετικό και έτσι στράφηκε προς τους μεγάλους δημιουργούς. Αφού δεν παρέλειψε να εκφράσει τον θαυμασμό της προς τα δύο συγκροτήματα, τραγούδησε ένα παραδοσιακό τραγούδι από τη Μικρά Ασία, το «Δεν είν’ αυγή να σηκωθώ». Ήταν πραγματικά απολαυστική καθώς στη συνέχεια ερμήνευσε μεγάλους ποιητές, όπως Γκάτσο, Σεφέρη, Σολωμό (Άσπρο περιστέρι, Άρνηση) ενώ ακούστηκε και το παραδοσιακό «Σ’ το ‘πα και στο ξαναλέω».
Μετά το διάλειμμα, απολαύσαμε του ΤΑΚΙΜ σε ορχηστρικούς σκοπούς από την Κωνσταντινούπολη, σε μια από τις πιο έντονες στιγμές της βραδιάς. Πραγματικά έμενες άφωνος και αποσβολωμένος να τους ακούς και να τους βλέπεις να παίζουν μουσική. Στο τέλος, αποθεώθηκαν από το συνεπαρμένο κοινό της κατάμεστης αίθουσας του Μεγάρου.
Η μουσική σκυτάλη ξανά στην μεγάλη ερμηνεύτρια, η οποία με μια νότα νοσταλγίας, μας μετέφερε στην Ήπειρο, καθώς η Πρέβεζα αποτελεί τόπο καταγωγής της, μέσα από το παραδοσιακό τραγούδι «χαλασιά μου». Ιδιαίτερος ο ρόλος και του Θωμά Κωσταντίνου, επίσης συμπατριώτη της, στα φωνητικά και στο ούτι, με το χαρακτηριστικό σφύριγμα που αποτελεί σήμα κατατεθέν για τα περισσότερα ηπειρώτικα τραγούδια. Συνέχεια στα Επτάνησα, εκεί όπου Σολωμός και Μάντζαρος μας χάρισαν την «Ξανθούλα» και η Δήμητρα Γαλάνη την ερμήνευσε με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο.
Τα κύματα μελωδιών, οι εκκεντρικές συνθέσεις και η άψογη μουσική των ΤΑΚΙΜ και των Chronos Project ενώθηκαν με την άψογη ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη σε μια «παράσταση» που καθήλωσε το κοινό, που σε κάθε ερμηνεία δημιουργούσε ανατριχίλα ως τα μύχια της ψυχής και προκαλούσε αβίαστα τον θαυμασμό.
Η παρουσία της Δήμητρας Γαλάνη στην εξέλιξη του σύγχρονου μουσικού πολιτισμού κατά τις τελευταίες δεκαετίες είναι αναμφίβολα ξεχωριστή. Το εισέπραττες σε κάθε ερμηνεία της, σε κάθε κίνηση και σε κάθε λόγο της. Μέσα από τις μεστές ερμηνείες της, μετέφερε το βαθύτερο νόημα των στίχων των μεγάλων ποιητών με απόλυτο σεβασμό. Η ερμηνεία της στην «Άρνηση» θα μείνει ανεξίτηλη.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι ΤΑΚΙΜ ήταν καταπληκτικοί και έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό καθ΄ όλη την διάρκεια της συναυλίας. Πρόκειται για ένα σχήμα που θεωρείται ως το πλέον σημαντικό σχετικά με τον τρόπο που παντρεύει και συνταξιδεύει την παραδοσιακή μουσική με τον σύγχρονο ήχο. Και οι έξι δεξιοτέχνες μουσικοί που απαρτίζουν το συγκρότημα, ο καθένας με τον δικό του τρόπο και όλοι μαζί σαν ομάδα, σου δημιουργούν την αίσθηση ότι μεταφέρεσαι σε ένα ταξίδι τόσο χρονικό όσο και πολιτισμικό. Το ρεπερτόριό τους περιέχει στοιχεία από την κοινή παράδοση της Ελλάδας, της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Ο ήχος τους θα μπορούσε να περιγραφεί ως μια προσπάθεια αναβίωσης του ήχου των παλιών πόλεων, όπως η Σμύρνη, τα Ιωάννινα, η Πρέβεζα και η Κωνσταντινούπολη, όπου Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι και Εβραίοι μουσικοί συνυπήρχαν μουσικά.
Πραγματικά αξιοθαύμαστο πώς μπορεί η μουσική να ενώσει πολιτισμούς, χώρες και ανθρώπους. Μοναδικός ο τρόπος που όλοι μπορούν να αφουγκραστούν τα βαθύτερα νοήματα και λόγια, να αφήσουν τις νότες να πλέξουν ένα γαϊτανάκι αριστοτεχνικό και να μας οδηγήσουν σε μέθεξη, πέρα από γεωγραφικά και χρονικά όρια. Εξάλλου, όπως είπε χαρακτηριστικά και η μεγάλη ερμηνεύτρια, «η τέχνη είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να τα βάλει με τον χρόνο»…
CHRONOS PROJECT
Δήμητρα Γαλάνη
Χρήστος Ραφαηλίδης (βιμπράφωνο)
Πέτρος Κλαμπάνης (κοντραμπάσο)
Θωμάς Κωνσταντίνου (ούτι, λαούτο)
Σπύρος Μάνεσης (πιάνο)
ΤΑΚΙΜ
Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο)
Πάνος Δημητρακόπουλος (κανονάκι)
Θωμάς Κωνσταντίνου (ούτι, λαούτο, φωνητικά)
Γιώργος Μαρινάκης (βιολί)
Κώστας Μερετάκης (κρουστά, φωνητικά)
Γιάννης Πλαγιαννάκος (κοντραμπάσο)
———-
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…