aspromavra_egxrwma_logo_500

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης 
Πέμπτη, 16 Οκτωβρίου 2014

Τηλεοπτικές στιγμές που μας έκαναν να γελάσουμε, να κλάψουμε, να μελαγχολήσουμε, να ταυτιστούμε με τους ήρωες και να πάσχουμε μαζί τους. Πόσα συναισθήματα δε γέννησαν σε όλους μας αξέχαστα σίριαλ της μικρής οθόνης. «Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα», άφησαν το σημάδι τους στο μυαλό και στην καρδιά μας και τα θυμόμαστε με νοσταλγία μέσα σ’ αυτό το άθλιο τηλεοπτικό τοπίο του σήμερα…

Αυτή η στήλη λοιπόν, κάθε 15 ημέρες θα σας παρουσιάζει κι από μία σειρά που έγραψε τη δική της ξεχωριστή ιστορία στην ασπρόμαυρη ή στην έγχρωμη τηλεόραση στα πρώτα 20 χρόνια πορείας της. Φιλοδοξία της, να σας θυμίσει μοναδικές κι ανεπανάληπτες στιγμές που δε θα σβήσουν ποτέ ο χρόνος και η μνήμη!

———————————————————–

Ο δυστυχισμένος τυχοδιώκτης “Γιούγκερμαν”

Η μεταπολίτευση, βρίσκει την ελληνική τηλεόραση να ψάχνει την επόμενη μεγάλη επιτυχία μετά το τέλος του «Αγνώστου πολέμου» και ν’ αναζητά κάτι καινούργιο, ώστε να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον του τηλεθεατή. Οι πρώτες απόπειρες είναι επιτυχημένες («Μεθοριακός σταθμός», «Λούνα παρκ»), όμως οι μεγαλύτερες στιγμές της μικρής οθόνης στη χώρα μας, έμελλε να γραφτούν ως το 1981, από τις διασκευές λογοτεχνικών έργων…

Το «πείραμα» ευθύς εξαρχής είχε λαμπρά αποτελέσματα, καθώς σίριαλ βασισμένα σε μυθιστορήματα σπουδαίων Ελλήνων συγγραφέων, κυριολεκτικά καθήλωναν το κοινό μπροστά στο ασπρόμαυρο γυαλί. «Η γυφτοπούλα» του Παπαδιαμάντη, η «Τερέζα Βάρμα-Δακόστα» του Ξενόπουλου και κυρίως «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» του Καζαντζάκη άφησαν εποχή, αγαπήθηκαν από τον κόσμο κι επιπλέον, έγιναν αφορμή για να μπει ξανά το βιβλίο στα σπίτια…

Η τεράστια επιτυχία του «Χριστού» υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Βασίλη Γεωργιάδη, οδήγησε την «ΑΣΤΗΡ TV» της οικογένειας Ράλλη στην απόφαση να συνεργαστεί ξανά μαζί του και στην επόμενη απόπειρά της. Αυτή τη φορά, ήταν η σειρά του Μ. Καραγάτση και του «Γιούγκερμαν» -του θρυλικού ήρωά του, τον οποίον έπλασε με βάση κάποιο υπαρκτό πρόσωπο όπως λεν οι πληροφορίες- να παρουσιαστούν στη μικρή οθόνη.

Έτσι, την Τετάρτη 17 Μαρτίου 1976 προβλήθηκε το πρώτο επεισόδιο στην ΥΕΝΕΔ με πρωταγωνιστή τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Ακολούθησαν άλλα 139, τα οποία προβάλλονταν κάθε Τετάρτη και Παρασκευή μέχρι τις 5 Αυγούστου 1977, όταν παίχθηκε το 140ό και τελευταίο. Η διασκευή, ήταν του Βαγγέλη Γκούφα…

Ο «Γιούγκερμαν» γράφτηκε με τα πιο χρυσά γράμματα στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης και ήταν ένα από τα αριστουργήματά της. Δυστυχώς, κάποιοι δεν το σεβάστηκαν κι έτσι το έσβησαν ολόκληρο με συνοπτικές διαδικασίες, εκτός από ένα επεισόδιο που μάλλον τυχαίως «γλίτωσε».

Αυτοί οι «νεκροθάφτες» του νεοελληνικού πολιτισμού, θα έπρεπε να είχαν λογοδοτήσει για τα κατά συρροή «εγκλήματά» τους σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας, όμως στη γη όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα, ουδείς τους «άγγιξε»…

Έστω κι έτσι όμως, αξίζει ένα αφιέρωμα σ’ αυτή τη σπουδαία σειρά, που δυστυχώς δεν πρόκειται να ξαναδούμε ποτέ και είναι πραγματικά κρίμα, ειδικά για τις νεότερες γενιές, που δεν πρόλαβαν τη μία και μοναδική προβολή της…

aspromavra_egxrwma_youngerman_2014_10_04

Η υπόθεση

Στο μυθιστόρημά του, ο Καραγάτσης παρουσιάζει τον «βίο και την πολιτεία» ενός τυχοδιώκτη, πρώην ίλαρχου του τσαρικού στρατού, ονόματι Βάσιας Κάρλοβιτς Γιούγκερμαν (Αλέκος Αλεξανδράκης). Με φινλανδική καταγωγή, λόγω της ρωσικής επανάστασης του 1917 και των περιπετειών του πολέμου, αναγκάζεται να φύγει από τη Ρωσία και να έλθει στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Πειραιά, γύρω στο 1920. Άγνωστος μεταξύ αγνώστων και με ελάχιστα χρήματα κι ενθύμια από το ρωσικό παρελθόν του, αποφασίζει ν’ απαλλαγεί από τη στρατιωτική ιδιότητά του και να ξεκινήσει μια νέα ζωή.

Μετά από πολλά παρακάλια και ικεσίες, βρίσκει δουλειά σε τράπεζα. ‘Όμως ως φιλόδοξος, τυχοδιώκτης και κυνικός, έχει σκοπό να φτάσει όσο γίνεται ψηλότερα. Κι επί τούτου, δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και κυρίως τη γοητεία που ασκεί στις γυναίκες, τις οποίες εκμεταλλεύεται ασυστόλως, ώστε να πετύχει το στόχο του.

Εν τέλει τα καταφέρνει, καθώς συνεχώς αναρριχάται στην κοινωνική κι επαγγελματική του ζωή, γίνεται διευθυντής της τράπεζας που του έδωσε δουλειά και κάποια στιγμή, φτάνει στο σημείο ακόμα και να εκπροσωπεί την Ελλάδα στο εξωτερικό, όντας ο βασικότερος οικονομικός παράγοντάς της.

Ωστόσο, σε προσωπικό επίπεδο είναι μονίμως δυστυχισμένος και μόνος, εξαιτίας του χαρακτήρα του. Ο μοναδικός φίλος του, είναι ο Μιχάλης Καραμάνος (Νικήτας Τσακίρογλου), ο οποίος και θα τον βοηθήσει αποφασιστικά στα μεγαλεπήβολα σχέδιά του, ενώ η Βούλα Παπαδέλη (Μπέτυ Λιβανού) είναι ίσως η μοναδική γυναίκα που τον αγάπησε πραγματικά και ίσως θα μπορούσε να τον οδηγήσει σ’ ένα διαφορετικό τρόπο ζωής. Ωστόσο, θα πεθάνει από φυματίωση κι έτσι, ο Βάσιας θα μείνει και πάλι συντροφιά με τη μοναξιά και τη δυστυχία του…

Σημειωτέον ότι τυπικά είναι παντρεμένος με την Αννούσα (Χριστίνα Σύλβα), την οποία όμως ποτέ δεν αγάπησε και μετά την άφιξή του στην Ελλάδα, ξέχασε εντελώς την ύπαρξή της. Ωστόσο, τα νέα για την κοινωνική και οικονομική του αναρρίχηση φτάσανε μέχρι τη Ρωσία κι έτσι μετά το θάνατο της Βούλας, η Αννούσα έρχεται στον Πειραιά για να τον βρει όχι φυσικά επειδή τον αγαπά, αλλά λόγω της θέσης του στην υψηλή κοινωνία και για να του ζητήσει χρήματα, αφού βρίσκεται σε άθλια κατάσταση.

Μαζί έχει και τα δύο παιδιά της, τα οποία προσπαθεί να πείσει τον Γιούγκερμαν ότι είναι δικά του και το καταφέρνει. Αυτή η εξέλιξη βεβαίως, δε θα σημάνει το παραμικρό για το γάμο τους, αφού ο καθένας θα συνεχίσει να κάνει τη ζωή του…

aspromavra_egxrwma_youngerman_2014_10_02_ntenisi_alexandrakis
Μιμή Ντενίση και Αλέκος Αλεξανδράκης

Παράλληλα, ο Βάσιας μέσα σε όλες τις κατακτήσεις του, γνωρίζει τη Ντάϊνα Σκλαβογιάννη (Μιμή Ντενίση), κόρη ενός μεγαλοεργοστασιάρχη και την ερωτεύεται, χωρίς όμως ποτέ να της πει το παραμικρό -πρωτοφανές για κείνον, αν κρίνουμε από τον εν γένει χαρακτήρα που εμφανίζεται να έχει. Η οικογένεια κάνει σκέψεις να την παντρέψει με τον Γιούγκερμαν λόγω της θέσης του και για να “βοηθήσει” σε κάποιες οικονομικές υποθέσεις τους, κάτι που ωστόσο δε θα γίνει.

Στο μεταξύ, η κόρη του ήρωά μας θα καταντήσει πόρνη και ο γιος του θα καταλήξει στη φυλακή για καταχρήσεις, δείγμα του ότι όσο πετυχημένος ήταν ο Γιούγκερμαν στον επαγγελματικό, κοινωνικό και οικονομικό τομέα, τόσο απέτυχε παταγωδώς και στην προσωπική ζωή του, αλλά και στο να διαπαιδαγωγήσει σωστά τα παιδιά του…

Προς το τέλος του βίου του, θα αισθανθεί αηδία για τον τρόπο που έζησε και νιώθοντας τις δυνάμεις του να τον εγκαταλείπουν, θα επιστρέψει απογοητευμένος και πικραμένος στην πατρίδα του, αφήνοντας πίσω τα πάντα…

Το καστ 

Οι επιλογές του Βασίλη Γεωργιάδη και της παραγωγού εταιρείας για τη στελέχωση του πρωταγωνιστικού καστ, ήταν η μία καλύτερη από την άλλη. Φυσικά, ξεκινάμε από τον σπουδαίο Αλέκο Αλεξανδράκη, ο οποίος στο ρόλο του αδίστακτου Γιούγκερμαν, προσθέτει άλλο ένα «παράσημο» στην τιμημένη υποκριτική «στολή» του.

Ήταν η δεύτερη μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία του μετά τον περίφημο «Παράξενο ταξιδιώτη» και μάλιστα, ο ίδιος αναφέρει στη βιογραφία του ότι είχε διαβάσει το μυθιστόρημα του Καραγάτση σε νεαρή ηλικία και φανταζότανε τον Γιούγκερμαν ως ένα πρόσωπο μυθικό και πελώριο. Δεν πίστευε ποτέ ότι θα έφτανε η στιγμή που θα τον υποδυόταν…

aspromavra_egxrwma_youngerman_2014_10_01_alexandrakis

Από εκεί και πέρα, συναντάμε τη Μπέτυ Λιβανού σε μια από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας της ως Βούλα Παπαδέλη, τη γυναίκα που αγάπησε πολύ τον κεντρικό ήρωα και είχε ένα άσχημο τέλος. Μια εξαιρετική ηθοποιός, με ποιότητα, σεβασμό και ήθος σε ότι έκανε κι εξακολουθεί να κάνει στην πορεία της στον καλλιτεχνικό χώρο.

Ο Νικήτας Τσακίρογλου ως Μιχάλης Καραμάνος, δημιουργεί ουσιαστικά τον πρώτο από μια σειρά πολύ επιτυχημένων τηλεοπτικών ρόλων της καριέρας του, ενώ το όνομα της Μιμής Ντενίση γίνεται γνωστό από τη μια στιγμή στην άλλη μέσα από τη Ντάϊνα, την κόρη του μεγαλοεργοστασιάρχη Σκλαβογιάννη που ερωτεύτηκε παράφορα -και με απρόβλεπτες συνέπειες- ο Καραμάνος, αλλά κι ο ίδιος ο Γιούγκερμαν, χωρίς ποτέ να της το πει…

aspromavra_egxrwma_youngerman_2014_10_05_tsakiroglou_alexandrakis
Νικήτας Τσακίρογλου και Αλέκος Αλεξανδράκης

Από εκεί και πέρα, το καστ συμπληρώνουν εξαιρετικοί και διαλεχτοί πρωταγωνιστές: Μπέτυ Αρβανίτη (Λίλυ, μητέρα του Γιούγκερμαν), Δήμος Σταρένιος (στρατηγός Πιοτρ Αρκάνωφ), Πέτρος Ζαρκάδης (συνταγματάρχης Λιάπκιν, ρόλος στον οποίο το 1979 θα διαπρέψει ο Πέτρος Φυσσούν, ως πρωταγωνιστής στην τηλεοπτική διασκευή του ομότιτλου μυθιστορήματος του Καραγάτση), Φαίδων Γεωργίτσης (γιατρός Γιώργος Μάζης, αρραβωνιαστικός της Βούλας), Χριστίνα Στόγια (Νίτσα Παπαδέλη, αδελφή της Βούλας), Μαργαρίτα Λαμπρινού (Λουίζα Παπαδέλη, μητέρα της Βούλας και της Νίτσας), Θόδωρος Έξαρχος (διευθυντής στην τράπεζα που εργαζόταν ο Γιούγκερμαν), Γιάννης Κοντούλης (Χαρίτος Γιαγκόπουλος), Δώρα Λιτινάκη (Νιόνια Γιαγκοπούλου) και Κίττυ Αρσένη (Ασπασία Γιαγκοπούλου).

Ακόμα, οι Τάκης Μηλιάδης (Λιουλιούκοφ), Στάθης Ψάλτης (Νάσος ο καμπούρης), Στράτος Παχής (γερο-Σκλαβογιάννης), Μάκης Ρευματάς (Σάββας Σκλαβογιάννης), Άννα Κυριακού (Λίνα Σκλαβογιάννη), Ανθή Ανδρεοπούλου (Πελαγία Σκλαβογιάννη), Αλίκη Καμινέλη (Ντενίζ Σκλαβογιάννη), Νίκος Παπαναστασίου (Κλέος Κιτρινάκης), Ορφέας Ζάχος (Αντώνης Σταβάδος), Τζένη Ζαχαροπούλου (Μαρίκα Σταβάδου, σύζυγος του Αντώνη), Δημήτρης Καλλιβωκάς (Ντίνος Σκλαβογιάννης), Ναταλία Αλκαίου (Αντιόπη, υπηρέτρια κι ερωμένη του Γιούγκερμαν), Ηρώ Κυριακάκη (Αλκμήνη, σπιτονοικοκυρά του Γιούγκερμαν), Αθηνά Μιχαηλίδου (μητέρα του Καραμάνου), Ρίκα Διαλυνά, Ελένη Ανουσάκη, Νίκος Κούρος, Κάρμεν Ρουγγέρη, Άννα Μπράτσου, Μιράντα Κουνελάκη και τόσοι άλλοι σπουδαίοι ηθοποιοί…

Σχόλιο 

Άραγε, τι σχόλιο μπορεί να γίνει για την ποιότητα και τα χαρακτηριστικά μιας σειράς από την οποία έχει σωθεί μόλις ένα επεισόδιο και μόνον ολιγόλεπτα αποσπάσματά της έχουν προβληθεί κατά καιρούς σε διάφορα αφιερώματα; Είναι βέβαιο ότι ο «Γιούγκερμαν» αποτέλεσε μια από τις καλύτερες και πιο σπουδαίες στιγμές στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης, καθώς και μόνο τα ονόματα των συντελεστών αποτελούν εγγύηση γι’ αυτό.

Ο Βασίλης Γεωργιάδης είχε ήδη καταθέσει τα διαπιστευτήριά του τόσο στο σινεμά, όσο και στη μικρή οθόνη με το «Χριστό» και δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για την υψηλή ποιότητα της δουλειάς του. Όσο για τους πρωταγωνιστές που ήταν ένας κι ένας, κάθε σχόλιο είναι περιττό, ενώ την τηλεοπτική σκηνοθεσία είχε αναλάβει ο Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος.

Αξίζει όμως ν’ αναφέρουμε ένα γεγονός που καταδεικνύει την εγκληματική προχειρότητα, την ασέβεια και την άγνοια των ανθρώπων που κατά καιρούς βρέθηκαν εμπλεκόμενοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στα αρχεία της ΕΡΤ και της ΥΕΝΕΔ. Όπως ανέφερε η εξαίρετη δημοσιογράφος Ρένα Θεολογίδου στην αξιολογότατη σειρά εκπομπών «Το σίριαλ των σίριαλ» που πρωτοπροβλήθηκε από τη δημόσια τηλεόραση το 1991, στο Μοναστηράκι πουλήθηκε μια μπομπίνα των δύο ιντσών που περιείχε επεισόδια του «Γιούγκερμαν». Την αγόρασαν αχθοφόροι για να δένουν δέματα, επειδή η ταινία της είναι ανθεκτική!

Πώς βρέθηκε αυτή η μπομπίνα στο Μοναστηράκι; Προφανώς, κάποιοι «φωστήρες» σε κάθε ευκαιρία ρήμαζαν και κατέκλεβαν υλικό από το αρχείο των δύο κρατικών καναλιών, με σκοπό να το πουλήσουν και να κερδίσουνε χρήματα. Δυστυχώς, αυτούς και τους ομοίους τους δεν πρόκειται ποτέ να δικάσει κάποιο δικαστήριο για καταστροφή μέρους της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας…

Να πούμε και δυο λόγια για το υπέροχο μουσικό θέμα των τίτλων. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό ρωσικό τραγούδι, την «Ίβουσκα», το οποίο ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε με ελληνικούς στίχους σε δύο διαφορετικές εκδοχές: Η μία με τη χορωδία Τρικάλων το 1976 σε στίχους της Σέβης Τηλιακού και με τίτλο «Πότε θα ‘ρθει η μέρα», περιλήφθηκε στο δίσκο-συλλογή «Το 13άρι της επιτυχίας Νο 5» που εκδόθηκε από τη PHILIPS-Polygram.

Το 1977, η Μαργαρίτα Ζορμπαλά το ηχογράφησε σε ελληνική απόδοση Γιάννη Ρίτσου με τίτλο «Χρυσοπράσινη Ίβουσκα» με αφορμή το πρώτο προσωπικό άλμπουμ της, που είχε τίτλο «12 ρούσικα λαϊκά τραγούδια».

Κλείνοντας, θ’ αναφέρουμε ότι το 2007 επιχειρήθηκε ένα τηλεοπτικό remake του «Γιούγκερμαν». Η παταγώδης αποτυχία του «μιλά» ιδανικότερα από οποιοδήποτε δικό μας σχόλιο…!

————

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here