aspromavra_egxrwma_logo_500

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης 

Τηλεοπτικές στιγμές που μας έκαναν να γελάσουμε, να κλάψουμε, να μελαγχολήσουμε, να ταυτιστούμε με τους ήρωες και να πάσχουμε μαζί τους. Πόσα συναισθήματα δε γέννησαν σε όλους μας αξέχαστα σίριαλ της μικρής οθόνης. «Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα», άφησαν το σημάδι τους στο μυαλό και στην καρδιά μας και τα θυμόμαστε με νοσταλγία μέσα σ’ αυτό το άθλιο τηλεοπτικό τοπίο του σήμερα…

Αυτή η στήλη λοιπόν, κάθε 15 ημέρες θα σας παρουσιάζει κι από μία σειρά που έγραψε τη δική της ξεχωριστή ιστορία στην ασπρόμαυρη ή στην έγχρωμη τηλεόραση στα πρώτα 20 χρόνια πορείας της. Φιλοδοξία της, να σας θυμίσει μοναδικές κι ανεπανάληπτες στιγμές που δε θα σβήσουν ποτέ ο χρόνος και η μνήμη!

———————————————–

Η Λιλίκα Νάκου είναι μια από τις πιο σημαντικές μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας, με έργα που άφησαν εποχή και αγαπήθηκαν από το αναγνωστικό κοινό. Ωστόσο, έγινε περισσότερο γνωστή μετά την τηλεοπτική προβολή της «Κυρίας Ντορεμί» το 1983 (έχει γίνει σχετικό αφιέρωμα από τη στήλη), με πρωταγωνίστρια την Ελένη Ανουσάκη.

Ωστόσο, άλλο ήταν το μυθιστόρημα με το οποίο η εκλεκτή λογοτέχνης έκανε το «ντεμπούτο» της στη μικρή οθόνη. Είναι «Οι παραστρατημένοι», ένα έργο που η συγγραφέας έγραψε το 1935 και διασκευάστηκε για την τηλεόραση από τον Αλέξη Πάρνη (ή Σ. Λεωνιδάκη, ένα από τα ψευδώνυμα με τα οποία υπέγραφε…), σκηνοθετημένο από τον Κώστα Λυχναρά. Μεταδόθηκε από την ΕΡΤ σε 20 ασπρόμαυρα επεισόδια των 45 λεπτών, με το πρώτο να βγαίνει στον τηλεοπτικό αέρα την Τρίτη 2 Οκτωβρίου 1979 στις 21:40 και το τελευταίο στις 26 Φεβρουαρίου 1980.

aspromavra_egxrwma_parastratimenoi_2016_05_001

Ουσιαστικά, πρόκειται κατά κάποιο τρόπο για μια συνέχεια της «Λεηλασίας μιας ζωής» που είχε μεταδοθεί ένα χρόνο νωρίτερα με μεγάλη επιτυχία, καθώς οι περισσότεροι συντελεστές ήταν κοινοί στις δύο σειρές. Δυστυχώς, κάποιοι …παραστρατημένοι που παρεπιδημούσαν στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, «φρόντισαν» να διαγράψουν ολόκληρη τη σειρά και να μην αφήσουν ούτε ένα δευτερόλεπτο, έστω για δείγμα…

Ευτυχώς όμως που υπάρχουν αρκετές φωτογραφίες, αλλά και περιλήψεις των επεισοδίων από τα έντυπα της εποχής κι έτσι, σήμερα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε τους «Παραστρατημένους» με όσο γίνεται καλύτερο και πιο αναλυτικό τρόπο…

Η υπόθεση

Η ιστορία εκτυλίσσεται γύρω στο 1912 με βάση την οικογένεια Καστρή, η οποία αποτελείται από το Γρηγόρη (Νικήτας Τσακίρογλου), τη σύζυγό του Νίτσα (Μπέτυ Αρβανίτη) και τα παιδιά Αλεξάνδρα (Καίτη Γρηγοράτου) και Νίκο (Νίκος Καλογερόπουλος).

aspromavra_egxrwma_parastratimenoi_2016_05_004

Ο Γρηγόρης έχει φύγει για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, καθώς η γυναίκα του έχει αισθηματικό δεσμό με τον ξάδελφό της Σωτήρη Ροβιά (Μάκης Ρευματάς), ο οποίος έχει πάρει και τη θέση του «άνδρα» στο σπίτι των Καστρή. Την αγαπά πάντα, αλλά δε μπορεί ν’ ανεχτεί αυτή την αρρωστημένη σχέση…

Η ατμόσφαιρα που επικρατεί στην οικογένεια, είναι εξαιρετικά τεταμένη. Το «παράνομο» ζευγάρι καυγαδίζει συνεχώς, καθώς ο Σωτήρης είναι άπιστος και δημιουργεί προβλήματα διαρκώς, ενώ ο Νίκος είναι ένα παιδί πολύ κλειστό, με ψυχονευρωτικό χαρακτήρα. Αποφεύγει τους ανθρώπους ή τους συμπεριφέρεται με άσχημο τρόπο και χωλαίνει στο δεξί πόδι του, ενώ διέξοδός του είναι η ζωγραφική. Η Αλεξάνδρα είναι ρομαντική, ευαίσθητη και ονειρεύεται να γίνει πιανίστρια διεθνούς φήμης…

Εκτός των ερωτικών «ατασθαλιών» του, ο «θείος» Σωτήρης είναι λάτρης του εύκολου κέρδους. Αυτό το πάθος του θα τον οδηγήσει στην καταστροφή, καθώς θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ ένα μεγάλο χρηματιστηριακό σκάνδαλο, θα θεωρηθεί ο βασικός υπεύθυνος και θα φύγει εσπευσμένα στο Παρίσι για να γλιτώσει τη σύλληψη.

Ωστόσο, θ’ αφήσει πίσω του ερείπια. Οι δανειστές θα κατασχέσουν τα πάντα από το σπίτι των Καστρή, μέχρι και το πιάνο της Αλεξάνδρας. Η οικογένεια θ’ αντιμετωπίσει την εξαθλίωση και τη φτώχεια, αλλά κάπου εκεί θα επιστρέψει ο Γρηγόρης, με σκοπό να την ενώσει ξανά και να την πάρει μαζί του στην Αλεξάνδρεια. Όμως, η κατηγορηματική άρνηση της Νίτσας που δε μπορεί ν’ απαλλαγεί από το πάθος της για τον Σωτήρη, θα ναυαγήσει τα σχέδιά του. Έτσι, θα γυρίσει ξανά στην Αίγυπτο, απογοητευμένος, έχοντας μάθει επιπλέον από τη σύζυγό του ότι ο Νίκος δεν είναι δικό του παιδί, αλλά του ξαδέλφου της.

Εκεί, θα ξεκινήσει το εμπόριο βάμβακος και οι δουλειές του θα πάνε πολύ καλά, μέχρι που μια μεγάλη πυρκαγιά στις αποθήκες θα καταστρέψει όλη τη σοδειά της χρονιάς. Επιπλέον, θα συλληφθεί από τους Γερμανότουρκους ως κατάσκοπος και θα φυλακιστεί, αλλά θα καταφέρει να δραπετεύσει και να φτάσει ξανά στην Αλεξάνδρεια. Είναι η εποχή της σύγκρουσης των Γερμανότουρκων με τα βρετανικά στρατεύματα. Παράλληλα, θα προσφέρει πολλά στο συμμαχικό αγώνα, αποκαλύπτοντας μια προσπάθεια εχθρικής δολιοφθοράς.

Στο μεταξύ, η οικογένεια Καστρή θα μετακομίσει στη Γενεύη μετά από προτροπή της Νίτσας, η οποία φυσικά θέλει να βρίσκεται όσο γίνεται πιο κοντά στο Σωτήρη. Θα μείνει σε μια φτηνή πανσιόν, την οποία διευθύνει η μαντάμ Ντυμπουά (Χριστίνα Σύλβα) και θα προσπαθήσει να οργανώσει τη ζωή της. Όμως, τα μπλεξίματα του Σωτήρη δεν έχουνε τελειωμό. Θα προσπαθήσει να εκδώσει μιαν ελληνική εφημερίδα στο Παρίσι, θ’ αποτύχει και θα επιχειρήσει να περάσει παρανόμως τα σύνορα με την Ελβετία, ώστε να φτάσει στη Γενεύη. Θα συλληφθεί και θα φυλακιστεί, γεγονός που θα επιδεινώσει την ήδη κλονισμένη υγεία της Νίτσας, η οποία αργότερα θα πεθάνει στα χέρια του, καθώς εκείνος θα καταφέρει να βρεθεί στην ελβετική πόλη την τελευταία στιγμή…

Από εκεί και πέρα, η Αλεξάνδρα ξεκινά έναν αγώνα να σταθεί στα πόδια της και να εξοικονομήσει τα προς το ζην, καθώς όλα τα γράμματα που στέλνει στον πατέρα της στην Αλεξάνδρεια μένουν αναπάντητα. Θα βρει δουλειά ως πιανίστρια σε καμπαρέ και σε θέατρα, καταφέρνοντας να κερδίζει τα χρήματα που χρειάζονται για τις ανάγκες της ίδιας και του Νίκου.

Αυτός όμως θ’ αρχίσει να χαρτοπαίζει και να μπαίνει σε κοσμικούς κύκλους, ιδιαίτερα μετά την πρωτιά που κερδίζει στις εξετάσεις της Σχολής Καλών Τεχνών, ως ένας πολλά υποσχόμενος ζωγράφος. Επιπλέον, θα συνάψει σχέσεις με την Έμμα, μια νεαρή κοπέλα που δουλεύει στα πλυντήρια και θα την αφήσει έγκυο, ενώ εκείνη διαρκώς του ζητά χρήματα και να την παντρευτεί.

Εξάλλου, η Αλεξάνδρα θα ερωτευτεί έναν Έλληνα δημοσιογράφο, τον Κώστα Κιμωνίδη, που γράφει στις εφημερίδες της Γενεύης για τα προβλήματα των βαλκανικών κρατών. Η σχέση τους θα περάσει από πολλά «κύματα» και τελικώς θα διαλυθεί, καθώς μια πλούσια θεία του θα του κάνει προξενιό με μιαν επίσης πλούσια κοπέλα, τη Μπέτυ και μαζί θα φύγουνε για την Ελλάδα.

Όσο για το Νίκο, θα δώσει τραγικό τέλος στη ζωή του, πέφτοντας στο ποτάμι, την ημέρα που γίνεται γνωστό ότι κέρδισε την πρώτη θέση σ’ ένα πολύ σημαντικό διαγωνισμό ζωγραφικής, μ’ ένα αρκετά μεγάλο χρηματικό έπαθλο. Παράλληλα, η Έμμα θα φέρει στον κόσμο το παιδί του και όταν ο Γρηγόρης φτάσει στη Γενεύη για να βρεθεί στο πλάι της Αλεξάνδρας, θ’ αρχίσει να του ζητάει λεφτά για να το μεγαλώσει. Τελικώς, πατέρας και κόρη θα πάρουν το μωρό υπό την προστασία τους κι έτσι, θα δοθεί ένα σχετικό “happy end”…

aspromavra_egxrwma_parastratimenoi_2016_05_002

Το καστ

Και μόνο η συμμετοχή του Νικήτα Τσακίρογλου, της Μπέτυς Αρβανίτη και του Μάκη Ρευματά στους ρόλους των τριών κεντρικών ηρώων του μυθιστορήματος, είναι αρκετή για να βεβαιώσει ότι οι χαρακτήρες της Λιλίκας Νάκου βρήκαν τους πιο κατάλληλους «εκπροσώπους» για να τους υποδυθούν. Καθώς διάβαζα το βιβλίο, δε θα μπορούσα να φανταστώ πιο ιδανικούς πρωταγωνιστές βάσει των προσωπικοτήτων τους, όπως παρουσιάζονται από τη συγγραφέα.

Επιπλέον, είναι σίγουρο ότι ο Νίκος Καλογερόπουλος έδωσε πραγματικό ρεσιτάλ στην ερμηνεία ενός νευρωτικού και μισότρελου νεαρού, όπως και η Καίτη Γρηγοράτου ως ευαίσθητη, ρομαντική, αλλά και δυναμική Αλεξάνδρα. Άλλωστε, τα χαρακτηριστικά του ρόλου της ήταν σχεδόν ίδια με τα αντίστοιχα της «Θοδωρούλας», που είχε παίξει ένα χρόνο νωρίτερα στη «Λεηλασία μιας ζωής». Η ηθοποιός είχε παράλληλα και το ρόλο της αφηγήτριας στη σειρά, καθώς το μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο από την «Αλεξάνδρα»…

Για τον Καλογερόπουλο, να πούμε ότι χρειάστηκε να χάσει …οκτώ κιλά μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε να καταφέρει να πάρει το ρόλο του Νίκου. Ήταν η δεύτερη τηλεοπτική εμφάνισή του, μετά το θρυλικό «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» όπου υποδυόταν τον Νικολιό.

Από εκεί και πέρα, το καστ συμπλήρωσαν εκλεκτοί ηθοποιοί, αλλά δυστυχώς δε μπορέσαμε να βρούμε όλους τους ρόλους που υποδύονταν. Έπαιζαν λοιπόν και οι Βιβέτα Τσιούνη (νονά Κατερίνα, ερωτευμένη με το Γρηγόρη πριν παντρευτεί τη Νίτσα), Κάρμεν Ρουγκέρη (μοναχή Παγκρατία, αδελφή του Σωτήρη), Δέσποινα Τραμπίδου (Δέσποινα, υπηρέτρια στο σπίτι των Καστρή), Αλέκος Ζαρταλούδης (ενωμοτάρχης) και Γιάννης Μπενάκης (Γρηγορέας, αρραβωνιαστικός της Μιμής, κόρης της μαντάμ Ντυμπουά).

Επίσης, οι Βασίλης Τσάγκλος (Ναγκίμπ, ένας Αιγύπτιος που βοηθά το Γρηγόρη με τις δουλειές του στην Αλεξάνδρεια), Έλενα Τσαλδάρη (Ζιζή, μια κοσμική Παριζιάνα κι ερωμένη του Σωτήρη), Κυριάκος Κατριβάνος (Ζαφιέρης, ιδιοκτήτης των μεταλλείων Λαυρίου και ο βασικός υπεύθυνος για το μπλέξιμο του Σωτήρη στο σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου), Τάνια Μίχα (Λωρέττα, μια γοητευτική Αγγλίδα που θα ερωτευτεί το Γρηγόρη και θα προσπαθήσει να τον παντρευτεί), Παναγιώτης Μποτίνης (Γιακουμής, ο γαλατάς της γειτονιάς κι «αίσθημα» της Δέσποινας), Ευάγγελος Πρωτοπαππάς (κύριος Φλίγκερ, Γερμανός μουσικός), Χρυσούλα Καριώρη (κυρία Φλίγκερ), Γιώργος Τζιφός (ταβερνιάρης), Γιώργος Γρηγορίου (γιατρός), Άγγελος Γεωργιάδης (πολιτευτής), Σάκης Παντελόπουλος (Ηλίας), Ντίνα Γιαννακού (Ελεονόρα) και Ανδρέας Παπαδόπουλος (εργάτης στα μεταλλεία Λαυρίου).

Να πούμε ακόμη ότι συμμετείχαν και κάποιες πολύ γνωστοί και σημαντικοί ηθοποιοί, χωρίς όμως να καταστεί δυνατό να βρούμε τους ρόλους που υποδύονταν. Πρόκειται για τους Θάλεια Παπάζογλου, Νόρα Κατσέλη, Κάκια Ιγερινού, Όλια Λαζαρίδου και Γιώργο Χριστοδούλου (αυτός πιθανώς να έπαιζε τον Κώστα Κιμωνίδη), ενώ θα πρέπει να κάνουμε ιδιαίτερη μνεία στην παρουσία της αξέχαστης Χριστίνας Σύλβα ως «μαντάμ Ντυμπουά», σε μια από τις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού εμφανίσεις της σε τηλεοπτική σειρά…

aspromavra_egxrwma_parastratimenoi_2016_05_006

Σχόλιο

Από τη στιγμή που δεν υπάρχει ούτε ένα πλάνο της σειράς, είναι αδύνατο να σχολιάσουμε το παραμικρό ως προς την εικόνα που είδαν οι τηλεθεατές πριν 36 χρόνια. Όμως, τα ονόματα των συντελεστών είναι αρκετά για να μας πείσουν ότι έγινε μια πολύ αξιόλογη δουλειά, ίσως εφάμιλλη της «Λεηλασίας» που είχε προηγηθεί, αφού οι περισσότεροι ήταν κοινοί, όπως ήδη αναφέραμε.

Ωστόσο, μπορούμε να επικεντρωθούμε σε ορισμένες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στο μυθιστόρημα της Λιλίκας Νάκου και την τηλεοπτική διασκευή του Αλέξη Πάρνη. Ευτυχώς, τα περιοδικά της εποχής δημοσίευαν την περίληψη του κάθε επεισοδίου κι έτσι, είναι δυνατός ο εντοπισμός τους, αν και δεν είναι πολλές.

Αν ξεκινήσουμε από τα πρόσωπα, θα δούμε ότι στο βιβλίο της συγγραφέως δεν υπάρχουν οι χαρακτήρες του «Ναγκίμπ», της «Ζιζής», της «Λωρέττας», της «Ελεονόρας», του «Ηλία», της “Μπέτυς” και του «πολιτευτή». Προχωρώντας στην υπόθεση, διαπιστώνουμε ότι η παρουσία του «Γρηγόρη Καστρή» είναι σχεδόν ανύπαρκτη στο μυθιστόρημα, αλλά ιδιαίτερα έντονη στη σειρά. Ο Πάρνης «άπλωσε» το ρόλο που υποδυόταν ο Τσακίρογλου, εμπλέκοντάς τον σε επιχειρηματικές, πολεμικές, αλλά και συναισθηματικές δραστηριότητες που η Νάκου δεν αναφέρει μέσα στο έργο της.

Πάντως, η τηλεοπτική διασκευή κράτησε σε πολύ μεγάλο βαθμό τον κεντρικό «κορμό» του βιβλίου, με τους χαρακτήρες και τα γεγονότα να εναρμονίζονται σχεδόν απολύτως μ’ αυτό. Συνεπώς, αρκεί κάποιος να το διαβάσει για να καταλάβει ακριβώς και την υπόθεση της σειράς.

Όσο για τα ποσοστά τηλεθέασης, τα πρώτα επεισόδια για τα οποία έχουμε στοιχεία κυμάνθηκαν μεταξύ 38 και 44%! Κι αν αυτοί οι αριθμοί φαντάζουν εξωπραγματικοί στη σημερινή εποχή, τότε με προσπάθεια έδιναν μια θέση στη δεκάδα στους “Παραστρατημένους”…

Να πούμε ότι η παραγωγή ήταν της ΤΗΛΕΚ του Ντένη Πετρόπουλου, με διευθυντή της τον Τάκη Κατσέλη, σύζυγο της Καίτης Γρηγοράτου, ενώ έγιναν και ολιγοήμερα γυρίσματα στη Γενεύη, όπου εξελίσσεται το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας.

Σημείωση: Οι φωτογραφίες προέρχονται από τεύχη του περιοδικού “Ραδιοτηλεόραση”, που υπάρχουν στο αρχείο του συντάκτη της στήλης.

———–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here