Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα: “Τ’ ανάποδα”

Τηλεοπτικές στιγμές που μας έκαναν να γελάσουμε, να κλάψουμε, να μελαγχολήσουμε, να ταυτιστούμε με τους ήρωες και να πάσχουμε μαζί τους. Πόσα συναισθήματα δε γέννησαν σε όλους μας αξέχαστα σίριαλ της μικρής οθόνης. «Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα», άφησαν το σημάδι τους στο μυαλό και στην καρδιά μας και τα θυμόμαστε με νοσταλγία μέσα σ’ αυτό το άθλιο τηλεοπτικό τοπίο του σήμερα…

Αυτή η στήλη λοιπόν, κάθε 15 ημέρες θα σας παρουσιάζει κι από μία σειρά που έγραψε τη δική της ξεχωριστή ιστορία στην ασπρόμαυρη ή στην έγχρωμη τηλεόραση στα πρώτα 20 χρόνια πορείας της. Φιλοδοξία της, να σας θυμίσει μοναδικές κι ανεπανάληπτες στιγμές που δε θα σβήσουν ποτέ ο χρόνος και η μνήμη!

———————————————————–

Αλήθεια, αναρωτηθήκατε ποτέ πόσο χρονικό διάστημα μπορεί να μεσολαβήσει από τη στιγμή που γυρίζονται τα επεισόδια μιας σειράς για τη μικρή οθόνη, ως εκείνη που θα προβληθούν; Η λογική απάντηση, είναι κάποιοι μήνες, το πολύ ένας χρόνος (αν για διάφορους λόγους δε συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα της τρέχουσας σεζόν).

Κι όμως, η Ελλάδα πρέπει να κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ…καθυστερημένης τηλεοπτικής προβολής. Κι αν δε μας πιστεύετε, έχουμε το πιο λαμπρό παράδειγμα. Πρόκειται για «Τ’ ανάποδα», που ξεκίνησαν να γυρίζονται το Σεπτέμβριο του 1981, με προοπτική να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα της ΕΡΤ τη χειμερινή περίοδο 81-82. Κι όμως, τα είδαμε για πρώτη φορά στις 7 Νοεμβρίου του…2015, δηλαδή 34 χρόνια μετά!!! Αν υπάρχει ανάλογο φαινόμενο στο εξωτερικό, παρακαλούμε τους φίλους αναγνώστες να μας ενημερώσουν…

Τι συνέβη; Ο Γιάννης Δαλιανίδης, αποφάσισε να ολοκληρώσει το θρυλικό «Λούνα παρκ» το Μάιο του 1981 και να μην ασχοληθεί άμεσα με τη μικρή οθόνη. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι της τότε διοίκησης της ΕΡΤ τον πίεσαν (και τελικώς τον έπεισαν) να γράψει μια καινούργια σειρά, αλλά με κεντρικό ήρωα τον αγαπημένο «κυρ-Γιώργη», με τον οποίον είχε ταυτιστεί ο σπουδαίος κι αξέχαστος Διονύσης Παπαγιαννόπουλος…

Πράγματι λοιπόν, ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος ξεκίνησε τη συγγραφή της νέας σειράς, η οποία ουσιαστικά ήταν η “μετά Λούνα παρκ ζωή” των πρωταγωνιστών. Δηλαδή, στο επίκεντρο ήταν πάλι ο κυρ-Γιώργης, η γυναίκα του η Ουρανία (Άννα Παϊταζή), η ανιψιά της Κάθριν (Ρένα Παγκράτη) και ο σύζυγός της Τόλης (Τόλης Βελονάκης). Συνολικά, γυρίστηκαν οκτώ ημίωρα επεισόδια, τα οποία παραδόθηκαν στη διοίκηση της ΕΡΤ και δεν έμενε κάτι άλλο, παρά η προβολή τους…

Όμως, άπαντες λογάριαζαν χωρίς την…Αλλαγή. Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία τον Οκτώβριο του 1981 εκτός των άλλων, σήμανε κι ένα τεράστιο «STOP» σε όλες τις τηλεοπτικές παραγωγές που είχαν ξεκινήσει να γυρίζονται.

Οι νέοι υπεύθυνοι της κρατικής τηλεόρασης, με επικεφαλής τον Βασίλη Βασιλικό, βάλανε «στο χρονοντούλαπο της ιστορίας» (κατά την προσφιλή έκφραση του Ανδρέα Παπανδρέου) τα επεισόδια των σίριαλ που ήταν έτοιμα για προβολή. Κι όλα αυτά, γιατί απλώς είχανε πάρει το ΟΚ από την προηγούμενη «κακή» διοίκηση της ΕΡΤ. Η βλακεία και η εμπάθεια (για να μη γράψουμε κάτι χειρότερο…) σε όλο το μεγαλείο τους…

Έτσι, μεταξύ άλλων δεν είδαμε ποτέ τους «Φρουρούς της Αχαΐας», τον «Κίτρινο φάκελο» (αργότερα γυρίστηκαν και προβλήθηκαν σε ιδιωτικούς σταθμούς), τους «Ακροβάτες», τους «Σκλάβους στα δεσμά τους» και μέχρι προσφάτως «Τ’ ανάποδα». Επιπλέον, τα (τότε) δύο κανάλια μείνανε χωρίς ελληνικά σίριαλ από τον Οκτώβριο του ’81 ως τα τέλη Απριλίου του 1982, προκαλώντας την οργή των τηλεθεατών. Εξαίρεση, κάποιες σειρές που είχανε ξεκινήσει να προβάλλονται πριν τις εκλογές (“Ο Κόσμος και ο Κοσμάς”, “Κρουσταλλένια”)…

Όλα αυτά τα χρόνια, η μοναδική “επαφή” του κοινού με τη σειρά του Δαλιανίδη που δεν προβλήθηκε και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ήτανε κάποια πλάνα τριών λεπτών που προβλήθηκαν το 1991, μέσα από την εξαιρετική εκπομπή-ντοκουμέντο “Το σίριαλ των σίριαλ”…

Όμως, να που το «θαύμα» έγινε. Δεν πίστευα στα μάτια μου όταν διάβασα στο πρόγραμμα της ΕΡΤ-2 ότι από τις 7 Νοεμβρίου 2015 θα ξεκινούσε η προβολή των οκτώ επεισοδίων των «Ανάποδων». Χρειάστηκε ν’ ανοίξω την τηλεόρασή μου έπειτα από πολύ καιρό, για να διαπιστώσω ότι ήταν αλήθεια. Πάλι καλά που σώθηκαν κιόλας…

Βλέποντας ξανά τον «κυρ-Γιώργη», την «Ουρανία» και την «Κάθριν», ασυναίσθητα το μυαλό μου γύρισε 34-35 χρόνια πίσω, όταν σε…βρεφονηπιακή ηλικία παρακολουθούσα το «Λούνα παρκ» στην ασπρόμαυρη τηλεόραση. Μπορεί οι αναμνήσεις από τότε να είναι σχετικά θολές, αλλά θυμάμαι αρκετά πράγματα και «Τ’ ανάποδα» μου τις ζωντάνεψαν ως ένα βαθμό…

Η υπόθεση

Η θεματολογία της σειράς, περιστρέφεται γύρω από τον κυρ-Γιώργη Ιορδάνου (Διονύσης Παπαγιαννόπουλος) και την οικογένειά του, δηλαδή τη σύζυγό του Ουρανία (Άννα Παϊταζή) και την ανιψιά της Κάθριν (Ρένα Παγκράτη) με τον άνδρα της Τόλη Βουρλίδη (Τόλης Βελονάκης).

Ο ήρωάς μας, μετά την αποχώρησή του από το λούνα παρκ, εργάζεται πλέον στο ταξιδιωτικό γραφείο «Ροζάκης Tours», το οποίο διευθύνει ο Λεωνίδας Ροζάκης (Χάρης Παναγιώτου). Είναι παντρεμένος, αλλά αθεράπευτος λάτρης του ποδόγυρου και φλερτάρει ασύστολα την υπάλληλό του, Δήμητρα Σχοινά (Βάνα Στεργίου), η οποία γενικότερα είναι «το μήλο της Έριδος» για όλους τους εργαζόμενους στο γραφείο.

Ο κυρ-Γιώργης δεν έχει ν’ αντιμετωπίσει μόνο τα προβλήματα στη δουλειά του, αλλά και στο σπίτι του, καθώς οι γκρίνιες και οι απαιτήσεις τόσο από τη γυναίκα του, όσο και από την ανιψιά της, είναι καθημερινές και συχνά παράλογες και τον κάνουν έξω φρενών. Επιπλέον, έχει και τον ανιψιό του το Γιάννη (Αντώνης Βασιλείου), που διαρκώς του ζητά χρήματα και προσπαθεί να τον πείσει να του δώσει ως δάνειο ένα μεγάλο ποσό, ώστε ν’ αγοράσει ένα μαγαζί…

Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο γάμος της Κάθριν και του Τόλη κρέμεται κυριολεκτικά σε μία κλωστή, καθώς εκείνη διαρκώς είναι επιθετική απέναντί του γιατί είναι άνεργος και προσπαθεί να τον πείσει να ζητήσει το μερίδιό του από ένα σπίτι που έχει κληρονομήσει από κοινού με τις δύο αδερφές του, την Ευτέρπη (Κάρμεν Ρουγγέρη) και τη Ζωή (Ζωή Φυτούση). Αυτές, δε συμπαθούν ιδιαίτερα τη νύφη τους και οι καυγάδες μεταξύ τους είναι συχνοί.

Μέσα από τον κυρ-Γιώργη και τον περίγυρό του λοιπόν, παρουσιάζονται όλα τα κακώς κείμενα της ελληνικής κοινωνίας της εποχής, πολλά από τα οποία εξακολουθούν να μας ταλαιπωρούν ακόμα και σήμερα: Νέφος, ρύπανση, δημόσιες υπηρεσίες, ιατρική περίθαλψη, ενδοοικογενειακές διενέξεις, καταναλωτισμός κ.α.

Ειδική μνεία θα πρέπει να κάνουμε στα τελευταία δύο επεισόδια που…πρόλαβαν να γυριστούν, καθώς ο Δαλιανίδης σατιρίζει με μοναδικό τρόπο «Τα τετράγωνα των αστέρων» με τη Μαρία Αλιφέρη, το τηλεπαιχνίδι που εκείνη την περίοδο «σάρωνε» τηλεοπτικά.

Το μετατρέπει λοιπόν σε…«Τρίγωνα των αστέρων», την Αλιφέρη σε…Αλιφιέρη και διαφοροποιεί τα ονόματα γνωστών πρωταγωνιστών που ενίοτε συμμετείχαν στα «Τετράγωνα». Βεβαίως, αφορμή γι’ αυτό είναι η απόφαση του κυρ-Γιώργη και της Ουρανίας να πάρουν μέρος στο παιχνίδι, με σπαρταριστά αποτελέσματα…

Το καστ

Δε νομίζουμε ότι χρειάζονται ιδιαίτερα σχόλια για την «τριπλέτα» Παπαγιαννόπουλου-Παϊταζή-Παγκράτη. Η πολυετής συνύπαρξή τους στο «Λούνα παρκ» τους είχε «δέσει» τόσο πολύ, που θα λέγαμε ότι παίζουν τους ρόλους τους «με κλειστά μάτια». Η «χημεία» που υπάρχει μεταξύ τους είναι διάχυτη και βλέποντάς τους μετά από 34 χρόνια, μόνο συγκίνηση και νοσταλγία μπορεί να νιώσει ο…μιας κάποιας ηλικίας τηλεθεατής. Ειδικά ο Παπαγιαννόπουλος, κρατά επάνω του το μεγαλύτερο μέρος της σειράς, με το γνωστό και μοναδικό κωμικό ταλέντο του.

Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι «όλα τα λεφτά» είναι η συμμετοχή της Βίλμας Τσακίρη στο ρόλο της Ντίνας Κωστάκη, τηλεφωνήτριας στο γραφείο του Ροζάκη. «Ανακατώστρα», «σίφουνας», ιδιότροπη, εύθικτη, αλλά και σύμμαχος και φίλη των συναδέλφων της, βρίσκεται σε διαρκή κόντρα με το αφεντικό για την…παρακολούθηση των τηλεφωνικών συνδιαλέξεών του. Κατά κάποιο τρόπο, θυμίζει το ρόλο της «Χαρούλας» στο μεταγενέστερο «Ρετιρέ», που υποδύθηκε η Έλντα Πανοπούλου…

Ακόμη, μεταξύ άλλων συμμετείχαν οι Γιώργος Λέφας (Αργύρης Γεωργίου, υπάλληλος στο γραφείο που φλερτάρει τη Δήμητρα), Έφη Οικονόμου (σύζυγος του Ροζάκη), Στέλιος Λιονάκης (πελάτης του γραφείου), Ελένη Κριτή (Ελένη, η γνωστή από το «Λούνα παρκ» φίλη της Ουρανίας, που συνεχώς της ξεσήκωνε τα μυαλά, προτείνοντάς της διάφορα πράγματα κι εκνευρίζοντας τον κυρ-Γιώργη…), αλλά και ο Σταμάτης Γαρδέλης (Σταμάτης, υπάλληλος του γραφείου) στην πρώτη τηλεοπτική εμφάνισή του, κάτι που ισχύει και για τη Μαρίνα Ρώμα (υπάλληλος του γραφείου), η οποία επίσης κάνει το ντεμπούτο της στη μικρή οθόνη…

Σχόλιο

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν «Τ’ ανάποδα» προβάλλονταν το 1981, θα είχαν εξαιρετικά υψηλή τηλεθέαση. Μέσα σ’ αυτά τα οκτώ επεισόδια που γυρίστηκαν, βλέπουμε τη «φόρμα» που ακολούθησε ο Γιάννης Δαλιανίδης και στις επόμενες τηλεοπτικές απόπειρές του. Βεβαίως, κάτι αντίστοιχο είχε κάνει και στο «Λούνα παρκ», μόνο που εκεί υπήρχε και τραγούδι και παιχνίδι…

Παρακολουθώντας τα σήμερα, δε διακρίνουμε ιδιαίτερες διαφορές από «Τα καθημερινά», «Τα λιονταράκια του κυρ-Ηλία», «Το ρετιρέ» και τις υπόλοιπες μεταγενέστερες σειρές του αξέχαστου σκηνοθέτη και συγγραφέα. Υπάρχουνε σκετς που είδαμε σ’ αυτές, αλλά με διαφορετικά ονόματα και συνθήκες (λ.χ., εκείνο με την Ουρανία που πάει στο σούπερ μάρκετ για ν’ αγοράσει αλάτι και φεύγει με το καλάθι γεμάτο, υπήρχε και στα «Καθημερινά»).

Το 1981 όμως, θα μιλούσαμε για μια «πρωτογενή» δουλειά, που πάνω της βασίστηκαν οι επόμενες. Ουσιαστικά, πρόκειται για το «μπούσουλα» των «Καθημερινών», καθώς ο ίδιος ο Δαλιανίδης είπε περίπου δέκα χρόνια αργότερα ότι τα σενάρια που χρησιμοποίησε στα «Ανάποδα», με την κατάλληλη επεξεργασία τα παρουσίασε στα «Καθημερινά», το 1983…

Κοντολογίς, «Τ’ ανάποδα» μας έδωσαν μια γεύση από το αξέχαστο «Λούνα παρκ», το οποίο δυστυχώς έχει σβηστεί ολόκληρο από το αρχείο της ΕΡΤ, πλην του τελευταίου επεισοδίου. Παράλληλα, θύμισαν μιαν όμορφη κι ανεπανάληπτη εποχή της ελληνικής τηλεόρασης και μας έκαναν να χαμογελάσουμε από νοσταλγία, αλλά και μελαγχολία για το σημερινό άθλιο τηλεοπτικό γίγνεσθαι. Παρακολουθήστε τα (αν δεν το κάνατε ήδη…) και συγκρίνετέ τα με τις «κωμικές» σειρές που προβάλλονται τώρα. Νομίζουμε ότι είναι δεδομένο το πού θα γύρει η ζυγαριά…

Τέλος, να πούμε ότι η παραγωγή ήτανε του Ντένη Πετρόπουλου και η τηλεσκηνοθεσία του Βασίλη Βλαχοδημητρόπουλου.

 ———–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…