Προηγούμενες στήλες

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Χάρις Αλεξίου

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Μάκης Σεβίλογλου

Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2007

Πόσο συχνά ονειρευόμαστε συντροφιά με ένα τραγούδι... Πόσες φορές μας αγγίζει ένας στίχος, μια μελωδία, μια φωνή και δημιουργεί ευχάριστες ή δυσάρεστες σκέψεις...
Στη στήλη αυτή, κάθε Πέμπτη, παρουσιάζουμε τραγούδια μιλώντας για το στίχο, τη μουσική και την ερμηνεία σε καθένα απο αυτά. Δεν είναι απαραίτητο να τα έχουμε λατρέψει, ίσως και να τα έχουμε μισήσει! Εξάλλου απ' το καλό κι απ' το κακό έρχεται η τέχνη...!

ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
ΕΙΜΑΙ ΣΤΟ ΜΟΛΟ
CD: ΒΥΣΣΙΝΟ ΚΑΙ ΝΕΡΑΝΤΖΙ (2006)

Αυτή την εβδομάδα θα σχολιάσουμε το τραγούδι "Είμαι στο μόλο" της Χαρούλας Αλεξίου απ' τον τελευταίο της δίσκο "Βύσσινο και Νεράντζι", σε στίχους και μουσική του Μάκη Σεβίλογλου:

Με ματόκλαδα που λάμπουν
και τραγούδια απ' τα παλιά γλυκονανούριζα
κάθε αγάπη μου καινούρια
που απ' τις άλλες πάντα την ξεχώριζα
Μα όπως κύλαγαν οι μέρες
έτσι φεύγανε κι αυτές και με αφήνανε
ταξιδιάρικες γαλέρες
που ποτέ τους σε λιμάνι δεν ξεμείνανε

Κι είμαι στο μόλο και μετρώ
βαρκούλες άλλες χίλιες δυο
που μοιάζουνε με μένα
με τα πανιά σκισμένα

Με ματόκλαδα που λάμπουν
Κυριακές συννεφιασμένες οι αγάπες μου
βρήκαν πέρασμα για να μπουν
και αφήσαν στο κορμί μου τις ανάσες τους
Και ανοίξαν' τα φτερά τους
οι αγάπες μου πουλάκια διαβατάρικα
λέω άιντε, στην υγειά τους
για τα χρόνια που με τα φιλιά τους χάρηκα

Ο στίχος μιλάει για τα σημάδια που αφήνουν πίσω τους οι αγάπες που φεύγουν... Έχοντας νοσταλγική διάθεση και κάνοντας έμμεσες αναφορές σε δύο παλαιότερα τραγούδια - σημεία αναφοράς ("Τα ματόκλαδά σου λάμπουν" του Μάρκου Βαμβακάρη και "Συννεφιασμένη Κυριακή" του Βασίλη Τσιτσάνη), ο στιχουργός επιχειρεί να αποδώσει τα συναισθήματά του μιλώντας για τη μοναχικότητα που αναπόφευκτα έρχεται με το πέρασμα των χρόνων.

Κάθε καινούρια αγάπη που μπαίνει στη ζωή μας την προσέχουμε και τη φροντίζουμε με ιδιαίτερο τρόπο, έχοντας πάντα την εντύπωση ότι είναι κάτι ξεχωριστό:

"Με ματόκλαδα που λάμπουν
και τραγούδια απ' τα παλιά γλυκονανούριζα
κάθε αγάπη μου καινούρια
που απ' τις άλλες πάντα την ξεχώριζα
".

Δυστυχώς όμως, ο χρόνος αποδεικνύει ότι τίποτα δε μένει αναλλοίωτο, άρα οι αγάπες δεν μπορούν να είναι παντοτινές:

"Μα όπως κύλαγαν οι μέρες
έτσι φεύγανε κι αυτές και με αφήνανε
ταξιδιάρικες γαλέρες
που ποτέ τους σε λιμάνι δεν ξεμείνανε
".

Έτσι, μετά από καιρό συνειδητοποιούμε πως όσες αγάπες και να πέρασαν από τη ζωή μας και πως όσο κι αν αφιερωθήκαμε σ' αυτές, στο τέλος μένουμε μόνοι, τσακισμένοι, κάνοντας θλιβερό απολογισμό:

"Κι είμαι στο μόλο και μετρώ
βαρκούλες άλλες χίλιες δυο
που μοιάζουνε με μένα
με τα πανιά σκισμένα".

Μοναδική παρηγοριά φαίνεται να είναι το γεγονός ότι δεν είμαστε οι μόνοι που βιώνουμε αυτήν την κατάσταση και η διαπίστωση ότι η μοναξιά είναι η κατάληξη (ή η επιστροφή, αν εξετάσουμε το θέμα λίγο πιο φιλοσοφημένα...) όλων των ανθρώπων. Τώρα, το τι έφταιξε για να φτάσει ως εκεί, μπορεί ο καθένας να το βρει μέσα του...

Να παρατηρήσουμε ότι χρησιμοποιώντας τη λέξη "αγάπες", ο στιχουργός δεν αναφέρεται μόνο σε πρόσωπα τα οποία μπορεί να αγαπήσουμε ερωτικά. Η λέξη περιλαμβάνει γενικά ό,τι αγαπάμε στη ζωή μας: πρόσωπα, όνειρα, σχέδια, ιδανικά, προσδοκίες, νοσταλγίες, ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Πόσοι έχουμε το θάρρος να διεκδικήσουμε όσα αγαπάμε κι όσα νομίζουμε πως θα μας φέρουν την ευτυχία, έτσι ώστε να καταμετρήσουμε τις λιγότερες δυνατές "απώλειες" κατά τον απολογισμό μας;

Το τραγούδι συνεχίζει στην ίδια μελαγχολική διάθεση. Ο στιχουργός διαπιστώνει, μάλιστα χωρίς να μετανιώνει γι' αυτό, ότι οι αγάπες τον προσέγγισαν βρίσκοντας το ευαίσθητο σημείο του και άφησαν το στίγμα τους στην ψυχή του:

"Με ματόκλαδα που λάμπουν
Κυριακές συννεφιασμένες οι αγάπες μου
βρήκαν πέρασμα για να μπουν
και αφήσαν στο κορμί μου τις ανάσες τους
".

Έπειτα πέταξαν μακριά σαν πουλιά μα εκείνος μετά από καιρό δεν "κρατάει κακία". Μέσα από την απουσία τους καταφέρνει να νιώσει περισσότερα από όσα ένιωσε όταν τις ζούσε:

"Και ανοίξαν τα φτερά τους
οι αγάπες μου πουλάκια διαβατάρικα
λέω άιντε, στην υγειά τους
για τα χρόνια που με τα φιλιά τους χάρηκα
".

Το τελευταίο δίστιχο περιέχει όλη την ουσία του τραγουδιού! Αν τα νοήματα που αναλύσαμε μόλις παραπάνω δεν είχαν υλοποιηθεί ως τραγούδι με στίχους και μουσική, θα μπορούσαν να γίνουν ένας πίνακας ζωγραφικής ή ένα παραμύθι... Αν λοιπόν ήταν πίνακας, φαντάζομαι μια μελαγχολική θαλασσογραφία, η οποία απεικονίζει έναν άνθρωπο στην προβλήτα ενός παλιού λιμανιού να κοιτάζει κουρασμένος το άτσαλο πέταγμα των γλάρων πάνω από τις τσακισμένες βάρκες και όλα αυτά κάτω απ' το ξεθωριασμένο φως του δειλινού...

Αν ήταν παραμύθι, θα μπορούσε να περιγραφεί ως μια ιστορία με πολλές περιπέτειες, ένα ταξίδι αντίστοιχο της Οδύσσειας του Ομήρου, που όμως ο πρωταγωνιστής δε θα έφτανε ανυπόμονος σε μια φιλόξενη Ιθάκη, αλλά "σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος" θα κατέληγε σε ένα μοναχικό ξερονήσι...

Μετά την ανάλυση των στίχων, ας μιλήσουμε για τη μελωδία του τραγουδιού. Το κομμάτι είναι μπαλάντα με λιτή ενορχήστρωση: κιθάρα, ούτι, όρθιο μπάσο και πολυφωνική χορωδία (Χάρις Αλεξίου, Μάκης Σεβίλογλου, Θωμάς Κωνσταντίνου, Θοδωρής Παπαδόπουλος, Ζωή Παπαδοπούλου, Τάσος Σταυρόπουλος). Έτσι λοιπόν οι στίχοι πλαισιώνονται από μία πολύ ταιριαστή μελωδία, η οποία καταφέρνει να μεταδώσει τη μελαγχολική διάθεση του δημιουργού.

Η Χαρούλα Αλεξίου ερμηνεύει το τραγούδι καταπληκτικά. Η φωνή της, διαυγής και εκφραστική, έχει όση ζεστασιά, μελαγχολία και συγκρατημένη αισιοδοξία απαιτεί η περίσταση. Έκανε την καλύτερη επιλογή για να κλείσει έναν, "χλιαρό" κατά τα άλλα, δίσκο (το τραγούδι είναι ο επίλογος στο "Βύσσινο και Νεράντζι").

Ό,τι και να πει κανείς για την ερμηνεύτρια είναι λίγο... Η Χάρις Αλεξίου, η οποία ξεκίνησε την καριέρα της στις αρχές τις δεκαετίας του '70, έχει συνεργαστεί με πληθώρα καλλιτεχνών και δημιουργών. Δε βρίσκεται τυχαία στην κορυφή της ελληνικής μουσικής σκηνής εδώ και δεκαετίες! Έχει ερμηνεύσει σχεδόν όλα τα είδη ρεπερτορίου: έντεχνο, δημοτικό, λαϊκό, ρεμπέτικο, μοντέρνο... Είναι μία από τους λίγους καλλιτέχνες στη χώρα μας που τολμά να κάνει καινοτομίες στην έκφραση και στις συνεργασίες της... Γι' αυτό άλλωστε αποτέλεσε και εξακολουθεί να αποτελεί πρότυπο για πολλούς καλλιτέχνες (και δημιουργούς - ας μην ξεχνάμε ότι η Αλεξίου έχει γράψει στίχους και μουσική σε αρκετά σημαντικά κομμάτια!).

Το συμπέρασμα όσων αναφέραμε παραπάνω είναι ότι το "Είμαι στο μόλο" αποτελεί μία πολύ όμορφη δημιουργική στιγμή του συνθέτη και στιχουργού Μάκη Σεβίλογλου, η οποία μάλιστα αποθεώθηκε με τη συμμετοχή της Χαρούλας Αλεξίου. Μέσα από προσπάθειες σαν κι αυτή, βλέπουμε πως υπάρχουν ακόμα "άσπιλες" ψυχές, οι οποίες παραμένουν ανεπηρέαστες από τις επιταγές της μόδας και του λάιφ - στάιλ και επιμένουν να "κυνηγούν" την Τέχνη. Τελικά, δεν είναι και τόσο δύσκολο να κάνεις τέχνη. Αρκεί να υπάρχει καθαρότητα και αλήθεια στην ψυχή σου...!

---
Περιμένω με χαρά τα δικά σας σχόλια στο loumproukos@musiccorner.gr
---



MC Team ID
  "Κλικ" για περισσότερα...