Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
Αν ο οποιοσδήποτε ψάξει στο «βιβλίο» της ιστορίας του ελληνικού τραγουδιού, θ’ ανακαλύψει πάρα πολλές συνεργασίες που έμειναν «πίσω από τα φώτα» και παρά το γεγονός ότι από αυτές προέκυψαν ορισμένες μεγάλες επιτυχίες, δε «φωτίστηκαν» όσο τους άξιζε, με βάση την αποδοχή που είχαν από το κοινό.
Κάπως έτσι θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε εκείνη της Μαρινέλλας με τη Σώτια Τσώτου. Τα περισσότερα τραγούδια που «μοιράστηκαν» οι δυο τους, είναι πασίγνωστα, αγαπημένα και διαχρονικά. Κι όμως, ενώ οι περισσότεροι τα γνωρίζουν, ελάχιστοι είναι εκείνοι που ξέρουν ότι τα έχει «κεντήσει» με την πένα της η αξέχαστη στιχουργός.
Έτσι λοιπόν, επιλέξαμε σήμερα να σταθούμε σε τούτη τη «σύμπραξη» δύο προσώπων, που το καθένα από το δικό του μετερίζι άφησε ένα ισχυρότατο στίγμα στην εγχώρια μουσική σκηνή. Μόλις διαβάσετε κι ακούσετε τους τίτλους των τραγουδιών, θα επιβεβαιώσετε του λόγου το αληθές…
Ούτε λίγο, ούτε πολύ, η «μεγάλη κυρία» έχει ηχογραφήσει 34 τραγούδια σε στίχους της Τσώτου, από το 1971 ως το 1987. Χώρια εκείνα που ακούστηκαν στα δύο «ζωντανά» ανεπανάληπτα άλμπουμ «Ρεσιτάλ» και «Ταμ-ταμ», απόσταγμα της συνεργασίας της Μαρινέλλας με τον Κώστα Χατζή, μεγάλο μέρος των δημιουργιών του οποίου «ντύθηκαν» με «λόγια» της αείμνηστης στιχουργού. Ας τα δούμε λοιπόν…
Από το Σπανό στον Χατζή…
Η πρώτη “συνάντηση” της Μαρινέλλας με τη Σώτια Τσώτου στο βινύλιο, θα γίνει το 1970. Σε μουσική του Γιάννη Σπανού, η “μεγάλη κυρία” του τραγουδιού μας θα ηχογραφήσει το “Νώντα”, ο οποίος όμως δε θ’ ακουστεί πολύ. Λίγο αργότερα, θα κυκλοφορήσει σε δεύτερη εκτέλεση με τη φωνή του Μανώλη Μητσιά…
Μεταφερόμαστε στον Απρίλιο του 1971, όταν ο Χρήστος Λεοντής παρουσιάζει την τρίτη ολοκληρωμένη συνθετική δουλειά του, μετά την «Καταχνιά» και την «Ανάσταση ονείρων». Τίτλος της «Δώδεκα παρά πέντε» κι ερμηνευτές η Μαρινέλλα, η Βούλα Σαββίδη και ο Γιώργος Φωτόπουλος.
Η «μεγάλη κυρία» ερμηνεύει τα μισά (έξι) τραγούδια του άλμπουμ, δύο εκ των οποίων έχουνε στίχους Σώτιας Τσώτου: «Έρημο πουλί» (υπέροχο κομμάτι) και «Ένα καιρό», εκ των οποίων ακούστηκε πιο πολύ το πρώτο. Πάντως, γενικότερα η όλη δουλειά δεν «πήγε» ιδιαίτερα από εμπορικής άποψης, αν και περιλαμβάνει ορισμένες πολύ καλές στιγμές…
Και πάμε στον Ιούνιο του 1975. Είναι η περίοδος που η Μαρινέλλα ηχογραφεί τον -κατά τη γνώμη μου- καλύτερο προσωπικό δίσκο της καριέρας της, το «Για πάντα». «Περίεργες», σύνθετες, αλλά εξαιρετικές ενορχηστρώσεις, με τραγούδια που εκτός του ερωτικού, έχουνε και κοινωνικό περιεχόμενο.
Επτά από αυτά, υπογράφονται στιχουργικά από τη Σώτια Τσώτου: Τρία σε μουσική Γιώργου Κριμιζάκη («Σαν κάποιος θίασος», «Πόσα είδα» και «Αύριο») κι από δύο των Κώστα Χατζή («Κι ύστερα» και «Πάλι ύπνος δε με πιάνει») και Χάρη Λυμπερόπουλου («Κι όπως πάει» και «Σταμάτα κόσμε»). Οι τίτλοι των περισσότερων, νομίζω ότι μιλούν από μόνοι τους…
Το ιστορικό «Ρεσιτάλ»…
Την Κυριακή 28 Μαρτίου 1976, η Μαρινέλλα και ο Κώστας Χατζής ανέβηκαν στη σκηνή της μπουάτ «Σκορπιός» στην Πλάκα για ένα και μοναδικό ρεσιτάλ, που περιλάμβανε σχεδόν εξ ολοκλήρου καινούργιες δημιουργίες του τραγουδοποιού, στις περισσότερες εκ των οποίων «έβαλε λόγια» η Σώτια Τσώτου.
Θέλετε τίτλους; «Σύνορα η αγάπη δε γνωρίζει», «Η αγάπη όλα τα υπομένει», «Σ’ αγαπώ», «Όλος ο κόσμος εισ’ εσύ», «Τρελός ή παλικάρι» κλπ, κλπ. Κάθε σχόλιο, πιστεύω ότι περιττεύει. Ευτυχώς, εκείνη η βραδιά ηχογραφήθηκε και το Πάσχα κυκλοφόρησε σε τριπλό άλμπουμ, το θρυλικό «Ρεσιτάλ», με πωλήσεις άνω των 500.000 αντιτύπων…
Λίγους μήνες αργότερα, η Μαρινέλλα ηχογράφησε δώδεκα τραγούδια για ένα καινούργιο δίσκο, που επρόκειτο να εμφανιστεί στα καταστήματα τον Οκτώβριο του ’76. Όμως, αυτό έγινε…15 χρόνια μετά, καθώς η εταιρεία έκρινε ότι θα «καιγόταν», μια και η απήχηση και η αύρα του «Ρεσιτάλ» ήταν εξαιρετικά ισχυρές.
Πάντως, μέσα στο υλικό που ηχογραφήθηκε, υπάρχει κι ένα τραγούδι σε στίχους Τσώτου: «Τώρα που σε χάνω σ’ αγαπάω», σε μουσική του Στέλιου Ζαφειρίου, μόνιμου «μπουζουκιού» της ερμηνεύτριας…
Χατζής ξανά…
Ιούλιος 1977 και κυκλοφορεί στα δισκοπωλεία το νέο άλμπουμ της Μαρινέλλας, σε συνεργασία με το συγκρότημα «Αθηναίοι» και τίτλο τα…ονόματά τους. Η δημιουργική παρουσία του Κώστα Χατζή είναι έντονη κι εδώ, καθώς υπογράφει συνθετικά τέσσερα μοναδικά τραγούδια, όλα σε «λόγια» Σώτιας Τσώτου: «Αντίο», «Δεν ειμ’ εγώ», «Είναι απλό» και «Η γαλαρία», που λίγο έως πολύ ακούστηκαν…
Επίσης, η στιχουργός συμμετέχει και με άλλα δύο, σε μουσική Νινής Ζαχά («Άνθρωποι-άνθρωποι») και Γιάννη Αξιώτη («Σβήσε το φως»).
Και φτάνουμε στις 11 Νοεμβρίου 1980, όταν Μαρινέλλα και Χατζής επιστρέφουνε στο «Σκορπιό» με αφορμή το έργο «Ταμ-ταμ», το οποίο έχει περισσότερες κοινωνικές αναφορές σε σχέση με το «Ρεσιτάλ», ηχογραφείται και κυκλοφορεί το Δεκέμβριο σε διπλό άλμπουμ.
Μπορεί να μην έφτασε τις πωλήσεις του «Ρεσιτάλ» (περίπου 100.000 αντίτυπα), αλλά περιλαμβάνει κι αυτό ορισμένες εξαιρετικές στιγμές. Από εκείνες που ερμηνεύει η «μεγάλη κυρία» είτε μόνη, είτε με το «μοναχικό τροβαδούρο», στίχους Τσώτου έχουν οι «Τον έχασα», «Μεσ’ στο ηλιοβασίλεμα» και «Γιατί»…
Η δεκαετία του ’80…
Η συνεργασία της Μαρινέλλας με τη σπουδαία στιχουργό θα συνεχιστεί και στα ‘80s, με την ίδια επιτυχία. Το Σεπτέμβριο του 1981 θα κυκλοφορήσει το άλμπουμ της ερμηνεύτριας με τίτλο το όνομά της και 13 τραγούδια, σε μουσική του Αντώνη Στεφανίδη (εκτός από δύο) και «λόγια» της Σώτιας Τσώτου στα επτά απ’ αυτά.
Τα περισσότερα ακούστηκαν αρκετά και γίνανε «σουξέ», ενώ κάποια παρέμειναν διαχρονικά: «Καρδούλα μου δε σε μαλώνω», «Για σένανε μπορώ», «Τα μεσάνυχτα», «Εγώ θα πάρω καπετάνιο», είναι από γνωστά έως…πασίγνωστα.
Σχεδόν πέντε χρόνια μετά, η Σώτια Τσώτου θα εμφανιστεί για τελευταία φορά σε προσωπικό δίσκο της Μαρινέλλας. Τον Απρίλιο του 1986 θα κυκλοφορήσει το «Μια νύχτα», που είναι ίσως η λιγότερο γνωστή δουλειά της ερμηνεύτριας, τουλάχιστον την εποχή της ενεργού δισκογραφίας της.
Εκεί, η στιχουργός υπογράφει τρία τραγούδια, τα οποία γίνανε γνωστά εκείνη την εποχή: «Δεν πεθαίνεις», «Είμαι η Μαίρη» και «Απ’ την οδό Αθηνάς», σε μουσική Αλέξη Παπαδημητρίου και Γιάννη Αξιώτη.
Φινάλε με Χατζή…
Το «υστερόγραφο» στη συνεργασία της Μαρινέλλας με τη Σώτια Τσώτου θα μπει τον Ιούλιο του 1987. Μέσα στη «λάβα» της κατάκτησης του Ευρωμπάσκετ από την Εθνική ομάδα, κυκλοφορεί η «Συνάντηση» της ερμηνεύτριας με τον Κώστα Χατζή, η πρώτη και μοναδική που ηχογραφήθηκε στο στούντιο.
Δεν είχε την επιτυχία των προηγούμενων «επαφών» τους, όμως περιλαμβάνει ορισμένα πολύ καλά τραγούδια και το κλίμα που επικρατεί ακούγοντας το δίσκο, είναι ότι έγινε «ζωντανά» και όχι μέσα σε τέσσερις τοίχους…
Η παρουσία της Τσώτου είναι κι εδώ έντονη, καθώς συμμετέχει με στίχους σε επτά απ’ αυτά. Τα πιο γνωστά στα οποία ακούγεται η Μαρινέλλα είναι τα «Ιθάκη», «Τα σ’ αγαπώ σου ένα σωρό», «Να ‘ταν ο κόσμος μια κάλπη» και «Μας κόψαν απόψε το φως»…
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…