Γράφει η Μαρία Αβραμίδου
Ανατολή – Δύση, Παράδοση – Καινοτομία, Πατρίδα – Ξενιτιά. Αυτά ήταν ορισμένα μόνο από τα «ζεύγη αντιθέτων» τα οποία μού πέρασαν από το μυαλό, καθώς παρακολουθούσα την εξαιρετική παράσταση των TAKIM, «Καφέ Αμάν – Ελληνική Απόλαυσις», στο Passport Κεραμεικός Upstairs, τη Δευτέρα, 5 Δεκεμβρίου. Η αμέσως επόμενη σκέψη ήταν ότι αυτά τα «δίπολα» είναι μάλλον συμπληρωματικά και αναδεικνύουν το ένα πτυχές και αποχρώσεις του άλλου.
Ολόκληρη η ελληνική μουσική είναι ένα ταξίδι –πότε μοιάζει με Οδύσσεια, πότε με απάνεμο λιμάνι. Οι έλληνες μουσικοί, τους οποίους αναζήτησε στην άρτια έρευνά του, ο Λάμπρος Λιάβας, ήταν σχεδόν όλοι τους πρόσφυγες και κατάφεραν, με οδηγό την τέχνη τους, να δημιουργήσουν και τελικά να στεριώσουν, στους τόπους που βρέθηκαν. Ηνωμένες Πολιτείες, Βαλκάνια, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη, οι βασικοί σταθμοί του ταξιδιού.
Και να που, μέσα από τις αφηγήσεις, τις φωτογραφίες, το αρχειακό υλικό και, φυσικά, τα τραγούδια, ζωντανεύει ξανά ένα παρελθόν που κάθε άλλο παρά ξεχασμένο νομίζω πως είναι. Τί παράξενο, αλήθεια, να νιώθεις νοσταλγικά για κάτι που δεν έχεις βιώσει ο ίδιος! Κι όμως, αυτά τα ηχοχρώματα, οι στίχοι, οι μουσικές κουβαλούν κάτι που ρέει αβίαστα μέσα μας. Είναι οι ρίζες που μας επιτρέπουν να στηριζόμαστε και να επιδιώκουμε να «ανθίζουμε», κόντρα σε κάθε αντιξοότητα. Η μνήμη μας, άλλωστε, είναι ικανή να διαμορφώσει την ταυτότητά μας. Είμαστε ό,τι θυμόμαστε, αν προτιμάτε. Οφείλουμε, λοιπόν, να μην αφεθούμε στη λήθη –ειδικά σε μια εποχή που η συμφορά της προσφυγιάς υπάρχει ως πραγματικότητα γύρω μας…
Τα τραγούδια αυτά έφεραν κοντά λαούς, παρηγόρησαν ανθρώπους στα δύσκολα και δεν έπαψαν ποτέ να μιλούν για την αλήθεια και τα ήθη της ζωής. Είναι λες και κρύβουν ένα «αχ» μέσα τους –είτε αυτό προέρχεται από τον αναστεναγμό ενός καημού, είτε από την ανακούφιση κάποιας χαράς.
Οι στίχοι και οι μουσικές των δημιουργιών που ακούγονταν στα περίφημα «Καφέ Αμάν» επηρέασαν πολλούς σπουδαίους συνθέτες και τραγουδοποιούς –από τον Τσιτσάνη και τον Βαμβακάρη έως τον Ρασούλη και τον Σαββόπουλο. Και αυτοί οι έξι αληθινά δεξιοτέχνες μουσικοί που τα ερμηνεύουν είναι, όπως φανερώνει και η ερμηνεία του ονόματός τους, «TAKIM», ομάδα, με όλη τη σημασία της λέξης.
Σπουδαίοι συμπαραστάτες για τους Θωμά Κωνσταντίνου (ούτι, λαγούτο), Αλέξανδρο Αρκαδόπουλο (κλαρίνο), Γιώργο Μαρινάκη (βιολί), Πάνο Δημητρακόπουλο (κανονάκι), Κώστα Μερετάκη (κρουστά) και Γιάννη Πλαγιαννάκο (μπάσο), στάθηκαν οι εξαίρετοι τραγουδιστές, Γιάννης Νιάρχος και Κατερίνα Τζιβίλογλου. Όλοι τους ερμήνευσαν με κέφι, αλήθεια, ψυχή και από καρδιάς, μουσικές και τραγούδια που τους αγγίζουν προσωπικά, γι’ αυτό προσφέρουν συγκίνηση και στον θεατή / ακροατή. Αρωγός τους στην αφήγηση –και υπό τη σκηνική καθοδήγηση της ταλαντούχας Σοφίας Σπυράτου–, η ηθοποιός Δήμητρα Στογιάννη, με λιτή και καίρια παρουσία.
Αν κάτι θέλω να κρατήσω ως επιστέγασμα του εξαιρετικού αυτού προγράμματος, είναι η πεποίθηση που προκύπτει από τον Λόγο και τη Μουσική ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Και αυτή ακριβώς η ανεκτίμητη ένωση, αυτή η ανθρωπιά, αναδείχθηκε σε αυτήν την παράσταση. Αυτή είναι δε, θαρρώ, το στοιχείο που οφείλει να χαρακτηρίζει, ανά τους αιώνες, την ελληνικότητά μας…
*Οι TAKIM συνεχίζουν τις παραστάσεις τους για όλες τις Δευτέρες του Δεκεμβρίου. Περισσότερες πληροφορίες στο σχετικό δελτίο τύπου.
**Φωτογραφίες από την πρεμιέρα: Γιώργος Σπανός
—————————————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…