Φωτορεπορτάζ: Γιάννης Τσούμαλης
Στη «Σφίγγα», σ’ ένα δρομάκι στα Εξάρχεια κοντά, κάθε Τετάρτη του Μαρτίου μας συναντούν η Λίνα Νικολακοπούλου, η Αλεξάνδρα Χριστακάκη και από ένας καλεσμένος τους. Συμβολικά η τοποθεσία τυχαία δεν είναι. Στη περιοχή που για πολλούς θεωρείται εστία αναρχικών, διοργανώνεται κάθε Τετάρτη μια αναρχία σκέψεων και συναισθημάτων. Η βραδιά κυλά «με τ’ αρώματά της», όπως είπε η Λίνα και σε άλλους φυτεύει καινούργιες ιδέες, ενώ σε άλλους ποτίζει στοργικά τις ήδη υπάρχουσες. Σε όλους, όμως, ανάβει μια «Λάμπα θυέλλης», στα τωρινά σκοτάδια ενώνοντας το λόγο με τη μουσική.
Καλεσμένη για τη συζήτηση της πρώτης Τετάρτης του Μαρτίου ήταν η Φωτεινή Τσαλίκογλου, με αφορμή το νέο της βιβλίο «Η μετακόμιση», που μιλά για μια γηραιά κυρία, που ετοιμάζεται να φύγει από το σπίτι της, για να πάει στη «5η εποχή», ένα γηροκομείο. Καλείται να αποχωριστεί πράγματα και με αφορμή αυτό κόβει απόδειξη στη μνήμη, εν ολίγοις κάνει απολογισμό. Συνοπτικά, όπως κατέληξαν κι οι ομιλούσες, σχολιάσαμε το «γερνάω», το «θυμάμαι», το «λαχταρώ», το «επινοώ», το «επισκευάζω τα κενά μνήμης», το «ανακαλύπτω», το «γεννιέμαι ξανά». «Η Ευρυδίκη (η ηρωίδα) λίγο πριν το τέλος πραγματοποιεί το παιδικό της όνειρο: να δημιουργήσει». Κι ας είναι μεγάλη, κι ας βλέπει το χρόνο «να τρέμει παρά να τρέχει», κι ας βλέπει «άτακτο τον ουρανό και τον μαθητή μπλε», κατά τη δική της ποιητική αδεία. Ποια τα όρια της άνοιας και του ποιητικού πνεύματος;
Κι είπαμε κι άλλα : Για τη νοσταλγία κι ότι δικό της γνώρισμα –φαινομενικά αντιθετικό- είναι να ανοίγει και μια πόρτα για το μέλλον. Πόσο, επίσης, αληθινή είναι η αλήθεια; Πόσο αληθινά είναι τα οικογενειακά άλμπουμ μέσα στη κανονικότητα τους; Θα προσέθετα πόσο αληθινό είναι ένα ψέμα και πόσο ψεύτικη μία αλήθεια; Είναι κι εκείνο το ρητό του Προύστ που επικαλέστηκε η Τσαλίκογλου : «Τα μόνα αληθινά πρόσωπα είναι οι ήρωες των μυθιστορημάτων». Κι άνοιξε εν συνεχεία το κεφάλαιο του αποχωρισμού :
«Πολλές φορές ο νους μας κατασκευάζει ιστορίες για πιο εύκολο αποχωρισμό» (Αλεξάνδρα Χριστακάκη)
– Κάπως έτσι φτιάχνονται οι φανταστικοί εχθροί» (Φωτεινή Τσαλίκογλου)
– Έχουμε σήμερα μια δυσκολία να χειριστούμε το συναίσθημα μας. Το διώχνουμε για να προστατευθούμε από αυτό. Εμείς εκπαιδευόμαστε να είμαστε λειτουργικοί σε ένα σύστημα που δε μας επιτρέπει να προσεγγίζουμε τις ρωγμές μας. Κι έτσι κατάντησε η ευτυχία να είναι μια επιταγή» ( Λίνα Νικολακοπούλου).
Στο δεύτερο μέρος είχαμε τραγούδι. Χαμηλώσανε τα φώτα, ανάψανε οι προβολείς του θεάματος και στη σκηνή βγήκαν η Αργυρώ Καπαρού και ο Θοδωρής Βουτσικάκης (έπαιξαν εξαιρετικά οι μουσικοί: Παντελής Ντζιάλας (κιθάρες, ενορχήστρωση), Βασίλης Δρογκάρης (ακορντεόν) και Ευαγγελία Μαυρίδου (πιάνο). Ομολογητέο και με μορφή συγκεκαλυμμένης προτροπής το εξής : οι δύο προαναφερθέντες ερμηνευτές αποτελούν δυο από τις πιο ξεχωριστές, αισθαντικές, ζεστές και δυνατές φωνές της ελληνικής μουσικής! Όπου τους ακούσετε να τραγουδούν, σπεύσατε, διότι η μεν Αργυρώ συνδυάζει τη ξεχωριστή της χροιά με την αισθαντική ερμηνεία και ο δε Θοδωρής τις εκπληκτικές φωνητικές του δυνατότητες με μια τρομερή ικανότητα να τις ελέγχει όπως πρέπει. Αποτέλεσμα :ασυναγώνιστες ερμηνείες!
Το μουσικό πρόγραμμα αποτελούταν από τραγούδια, όχι μόνο της Λίνας, αλλά και πολλά άλλα. Αυτά δε που αποτέλεσαν ευχάριστη έκπληξη για μένα, αλλά και για το κοινό, όπως φάνηκε, ήταν τα «Μάτια Ολοκαυτώματα», το «Μη μου χτυπάς μεσάνυχτα τη πόρτα», «Φάτα Μοργκάνα», αλλά και από τις «Χειρολαβές», τον προσωπικό δίσκο της Καπαρού σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική Δάφνης Αλεξανδρή, το «Αν δε σε βρουν χαράματα», αλλά και το «Πριν το τέλος», το «Πάτωμα» σε ξεχωριστή ταγκό εκδοχή και άλλα που δεν αναφέρονται προς διατήρηση του αισθήματος της έκπληξης στους μέλλοντες θεατές!
Στο τέλος του μουσικού μέρους ανέβηκε η Λίνα, η Αλεξάνδρα και η Φωτεινή και μαζί με την Αργυρώ, τον Θοδωρή, την εκπληκτική μπάντα τους και με όλους εμάς τραγουδήσαμε τη «Σωτηρία της ψυχής». Για κάποιο φαινομενικά παράξενο λόγο παρατήρησα πως το κοινό τραγουδούσε πιο δυνατά, χαμογελαστό και κάποιοι αγκαλιασμένοι σφιχτά. Είναι η μουσική, είναι οι στίχοι, είναι που η συζήτηση που είχε προηγηθεί αντιστοιχήθηκε με εσωτερικές κλειδαριές; Όλα ήταν. Γιατί ήταν μια βραδιά ψυχαγωγίας και ουσίας. Κι ίσως μίλησαν για πράγματα δυσάρεστα, αλλά πάντα στο τέλος μιας ανηφόρας δε βλέπεις πιο καλά τον κόσμο;
Θα κλείσω με δυο κουβέντες, που θα κρατάω μέσα μου καιρό :
«Το μότο του βιβλίου αφιερωμένο σε όλους. Το μυαλό μας είναι πλατύτερο από τον ουρανό».
Φωτεινή Τσαλίκογλου
Και λίγο πριν το τέλος, ανάμεσα σε αισθήματα μπερδεμένα, σε χρωματιστή συγκίνηση, σε ψυχική ανάταση τα λόγια της Λίνας για καληνύχτα :
«Έχουμε πάρα πολλά να ζήσουμε, πάρα πολλά να μεταμορφώσουμε, κι επειδή η θλίψη είναι η πιο μεγάλη ποιήτρια, όσοι από μας ξέρουμε να τη κάνουμε ποιήματα θα τη κάνουμε ποιήματα, κι όσοι από μας ξέρουμε να τη κάνουμε δεσμούς αγάπης, χαρά και σύσφιξη σχέσεων, θα τη κάνουμε έτσι. Κι οι πιο τολμηροί από μας, θα τη κάνουνε παιδιά καινούρια».
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…