Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
Μέλος μιας «χρυσής φουρνιάς» ερμηνευτών που εμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο Μανώλης Μητσιάς καθιερώθηκε και αγαπήθηκε από τον κόσμο υπηρετώντας κατά κύριο λόγο το «έντεχνο» τραγούδι. Εμφανίστηκε στο προσκήνιο τραγουδώντας κατά βάση Μούτση, Χατζιδάκι, Κηλαηδόνη και κατά δεύτερο λόγο Σπανό, καταφέρνοντας έτσι να κερδίσει από την πρώτη στιγμή την εκτίμηση και την προσοχή του κοινού. Και συνέχισε στον ίδιο δρόμο, συναντώντας στην πορεία και άλλους δημιουργούς του είδους (Χατζηνάσιος, Λεοντής, Τόκας, Κραουνάκης κ.α.), διαμορφώνοντας έτσι ένα μεγάλο σε αξία και ποιότητα ρεπερτόριο…
Ωστόσο, κάποιες στιγμές μέσα σ’ αυτά τα…παρά κάτι 50 χρόνια πορείας, κοίταξε λίγο στο παρελθόν του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού, ηχογραφώντας σε δεύτερη εκτέλεση ορισμένα πολύ γνωστά αλλά και άγνωστα «διαμάντια» τούτης της μια φορά κι ένα καιρό παρεξηγημένης κι απαγορευμένης κατηγορίας…
Ας δούμε λοιπόν το δισκογραφικό «ρεμπέτικο πρόσωπο» του εκ Δουμπιών Χαλκιδικής ερμηνευτή, το οποίο δεν είναι και τόσο προβεβλημένο. Άλλωστε, ουδέποτε ο ίδιος δήλωσε «ρεμπέτης» και ουσιαστικά, πειραματίστηκε πάνω σ’ αυτό το είδος, φανερώνοντας κι εκεί τις μοναδικές ερμηνευτικές ικανότητές του…
Αρχή με Τσιτσάνη
Το 1969, ακόμα «φρέσκος» στη δισκογραφία και με την πρώτη μεγάλη επιτυχία του στην «τσέπη» («Στην Ελευσίνα μια φορά»), ο νεαρός Μανώλης Μητσιάς θα κληθεί να τραγουδήσει σε δεύτερη εκτέλεση μια δημιουργία του Βασίλη Τσιτσάνη. Πρόκειται για «Το φιλί δεν είναι κρίμα» («Να πάμε για τη Βούλα»), το οποίο την ίδια χρονιά είχε κυκλοφορήσει με τη φωνή του θρυλικού Στράτου Παγιουμτζή, σε μιαν από τις τελευταίες ηχογραφήσεις της ζωής του…
Ο Μακεδόνας ερμηνευτής όντως το είπε, ωστόσο η δική του ερμηνεία δεν εκδόθηκε τότε. Είδε το «φως»…29 ολόκληρα χρόνια μετά, το 1998, μέσα από ένα CD που περιλάμβανε ανέκδοτες στιγμές του από τις 45 στροφές. Πάντως, το συγκεκριμένο κομμάτι δεν περιλήφθηκε καν σε 45άρι και απλώς παρέμεινε στα «συρτάρια» της εταιρείας, για άγνωστους λόγους…
Πέρασε μια τετραετία και φτάνουμε στο 1972, όταν ο Μητσιάς ήτανε πλέον ένας καθιερωμένος κι αγαπητός ερμηνευτής. Οι μεγάλες επιτυχίες του διαδέχονταν η μία την άλλη κι εκείνη την εποχή, ο Βασίλης Τσιτσάνης αποφάσισε να παρουσιάσει σε νέα εκτέλεση κάποια από τα τραγούδια που είχε γράψει τα πρώτα χρόνια της καριέρας του.
Το πρώτο από τα δύο σχετικά άλμπουμ ήταν «Το ξεκίνημα» (ακολούθησαν «Τα ωραία του Τσιτσάνη» το 1973), το οποίο είχε ηχογραφηθεί για πρώτη φορά το 1970 με τον ίδιο το δημιουργό και δύο χρόνια μετά, με διάφορους εκλεκτούς ερμηνευτές. Ένας απ’ αυτούς ήτανε και ο Μανώλης Μητσιάς, ο οποίος συμμετείχε με δύο τραγούδια.
Ωστόσο, ο ίδιος δίσκος κυκλοφόρησε ξανά το 1973, με τον ερμηνευτή να ηχογραφεί άλλα δύο και ν’ ανεβάζει σε τέσσερα το συνολικό αριθμό: «Βρήκα τη γυναίκα που γουστάρω (Ο γάμος του Τσιτσάνη)», «Μια Κυριακή σε γνώρισα», «Μάγισσα της Βαγδάτης» και «Μποέμισσα».
Η πρώτη «ρεμπέτικη επαφή»
Περίπου ενάμισι χρόνο μετά την πτώση της δικτατορίας, το πολιτικό τραγούδι είχε αρχίσει να παρουσιάζει κάμψη. Ο κόσμος είχε εκτονωθεί από την επτάχρονη τυραννία και πλέον, ήθελε να διασκεδάσει και να γλεντήσει. Έτσι, περάσαμε στην εποχή της «ρεμπετοποίησης», με τις εταιρείες να εκδίδουν σωρηδόν δίσκους με παλιές ηχογραφήσεις του είδους, όμως καταλυτικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση έπαιξε το διπλό άλμπουμ «50 χρόνια ρεμπέτικο τραγούδι» με το Γιώργο Νταλάρα…
Ένα μήνα μετά την κυκλοφορία τούτου του δίσκου, το Νοέμβριο του 1975 βγαίνει η «Λαϊκή παράδοση» σε μουσική επιμέλεια του Απόστολου Καλδάρα, με ερμηνευτές τη Βίκυ Μοσχολιού και το Μανώλη Μητσιά. Πρόκειται για 13 τραγούδια που καλύπτουν την περίοδο 1825-1940, πολλά εκ των οποίων δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστά.
Ο ερμηνευτής από τη Μακεδονία ηχογραφεί έξι από αυτά: «Το σακάκι», «Σου ‘χει λάχει», «Το αίνιγμα», «Τι κάθεσαι Μανώλη», «Η Ελένη η ζωντοχήρα» και «Νίκος ο τρελάκιας», αποδεικνύοντας ότι οι σπουδαίες φωνητικές δυνατότητές του δεν περιορίζονται μόνο στα «έντεχνα» τραγούδια. Ενάμισι χρόνο αργότερα, θα έλθει το «Παρών» του Άκη Πάνου για να το επιβεβαιώσει καταλυτικά…
Ρεμπέτικα…φυγής
Τα χρόνια περνούν και φτάνουμε στις αρχές του 1983. Τα λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια επιστρέφουν στην επικαιρότητα, καθώς η πρώτη περίοδος της «Αλλαγής» χαρακτηρίζεται από το σύνθημα «χορέψτε γιατί χανόμαστε». Οι κομπανίες που «ξεφυτρώνουν» σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, επαναφέρουν στο προσκήνιο κάποια παλιά και ξεχασμένα κομμάτια, δίνοντάς τους πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο στις προτιμήσεις του κοινού. Παράλληλα, τον Ιανουάριο του ’83 ξεκινά και η προβολή του τηλεοπτικού «Μινόρε της αυγής», οπότε αυτό το είδος αποκτά κυριαρχική θέση…
Μέσα στο εν λόγω κλίμα, η εταιρεία προτείνει στο Μανώλη Μητσιά να ηχογραφήσει ένα δίσκο με ρεμπέτικα τραγούδια. Εκείνος, αν και δεν πιστεύει ότι θα προσφέρουν κάτι περισσότερο στη δισκογραφία, αποφασίζει να το κάνει, προκειμένου να φύγει από την υπό κατάρρευση Columbia. Έτσι, προκύπτουν τα «Παλιά ρεμπέτικα», την πρώτη και τελευταία ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά του ερμηνευτή στο συγκεκριμένο είδος…
Ο ίδιος, έχει πει ότι ήθελε ν’ αποδεσμευτεί προκειμένου να τραγουδήσει σε δίσκο το «Ερωτικό (Πιρόγα)» του Θάνου Μικρούτσικου στο «Εμπάργκο», καθώς οι υπεύθυνοι της εταιρείας δεν του επέτρεπαν να το κάνει όσο ανήκε στο δυναμικό της. Όμως μάλλον κάνει λάθος, καθώς αυτό το τραγούδι ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 1982, ενώ τα «Παλιά ρεμπέτικα» εμφανίστηκαν στα δισκοπωλεία ακριβώς ένα χρόνο μετά…
Εν πάση περιπτώσει, αυτό το άλμπουμ περιλαμβάνει 14 τραγούδια. Κάποια γνωστά («Πριν το χάραμα», «Μεσάνυχτα βαθιά σκοτεινιασμένα»), αλλά κυρίως άγνωστα του ρεμπέτικου είδους, με το Μητσιά να τ’ αποδίδει ικανοποιητικά, ενώ παίζει μπουζούκι και διευθύνει την ορχήστρα ο Κώστας Παπαδόπουλος. Όμως, ο δίσκος ουσιαστικά χάθηκε μέσα στη «λαίλαπα» των σχετικών εκδόσεων, αφού σχεδόν παράλληλα κυκλοφόρησαν «Τα τσίλικα» με τη Χάρις Αλεξίου και το διπλό άλμπουμ με τα τραγούδια από το τηλεοπτικό «Μινόρε της αυγής»…
Φινάλε με…αρχοντορεμπέτικα
Ο Μανώλης Μητσιάς «μεταγράφεται» στη MINOS κι αφού το Μάρτιο του 1984 παρουσιάζει το χρυσό σε πωλήσεις «Εξ αδιαιρέτου», τον Ιούλιο συμμετέχει σ’ ένα δίσκο κεφιού και γλεντιού, με τίτλο «Πάντα τέτοια». Πρόκειται για παλιά λαϊκά και κατά βάση χορευτικά τραγούδια σε ρυθμό ποτ πουρί, που ερμηνεύουν επίσης η Ελένη Βιτάλη και η Αθηναϊκή Κομπανία.
Ο ερμηνευτής από τη Μακεδονία τραγουδά δύο «ενότητες». Η πρώτη έχει να κάνει με γνωστά λαϊκά κομμάτια του παρελθόντος («Για μας ποτέ μη ξημερώσει», «Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις» κ.α.), ενώ η δεύτερη με τα λεγόμενα «αρχοντορεμπέτικα» της δεκαετίας του ‘50 («Ένα βράδυ που ‘βρεχε», «Άρχισαν τα όργανα», «Αυτός ο άλλος» κ.α.).
Έκτοτε και μέχρι σήμερα, δεν καταπιάστηκε ξανά στη δισκογραφία του με το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι του παρελθόντος, παρά μόνο σε κάποιες «ζωντανές» ηχογραφήσεις του, συμπεριλαμβάνοντας ορισμένα απ’ αυτά στο πρόγραμμά του…
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…