Γράφει η Χρύσα Λύκου
Φωτογραφίες: Ελένη Νικολουδάκη
Ήταν περίπου 50 χρόνια πριν, όταν ο «Βιολιστής στη Στέγη» ξεκίνησε στη σκηνή του Broadway το μεγάλο του ταξίδι στον κόσμο, κάνοντας στάση σε διάφορα μέρη του πλανήτη, σαρώνοντας βραβεία και διακρίσεις. Το καλοκαίρι του 1997, η μουσική του Jerry Bock, οι στίχοι του Sheldon Harnick, το κείμενο του Sholem Aleichem καθώς και οι ιστορίες του Aleichem που είναι βασισμένο, έφτασε στη χώρα μας σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Αθήναιον, με τον Γρηγόρη Βαλτινό. Δεκαοχτώ χρόνια μετά, ο ίδιος, ανεβαίνει στη σκηνή του ΒADMINTON, γίνεται ξανά ο μικρός του Θεού, ο Τέβιε.
Ο κόσμος γεμίζει την εντυπωσιακά μεγάλη αίθουσα του Θεάτρου, τη γεμίζει με την ανάγκη του για ανάσες αισιοδοξίας σε μια εποχή που του στερεί τα πάντα. Η αυλαία ανοίγει και εμείς γυρνάμε το χρόνο πίσω, φτάνουμε στο 1905, στην Τσαρική Ρωσία, στο απομονωμένο χωριό Ανατέβκα.
Εβραίοι και χριστιανοί, χριστιανοί και εβραίοι έχουν ισορροπήσει τις ζωές τους σ’ αυτό το χωριό, τραγουδούν τη φτώχεια τους, χορεύουν τις τρεμάμενες παραδόσεις τους. Το μίσος των διακρίσεων και των στερεότυπων, μοιάζουν να μην έφτασαν στον ξεχασμένο απ’ τον Θεό αυτόν τόπο.
Ο Τέβιε, ο γαλατάς του χωριού ζει με τη γυναίκα του, ευχαριστεί μ’ ένα κρυφό παράπονο το Μεγαλοδύναμο, για τις πέντε κόρες που του χάρισε, για το άγχος της αποκατάστασης τους που του «φόρτωσε». Αυτός και η γυναίκα του, αγωνιούν για το μέλλον των θυγατέρων τους, η προξενήτρα αγωνιά για την αμοιβή της. Είναι όμως ο φτωχός αυτός γαλατάς, ένας άνθρωπος παλιάς κοπής, όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε?
Ενώ το έργο εξελίσσεται, ο πρωταγωνιστής έρχεται αντιμέτωπος με ερωτήματα καθοριστικά για την εποχή και για την αποδοχή του απ’ τον περίγυρο. Υποκύπτει μπροστά στη δύναμη της αγάπης, συγκρούεται καθημερινά με το δίλλημα παράδοση ή αλλαγή. Ο βιολιστής Max Chucker, στη στέγη ντύνει με μουσική τις σκέψεις του, φωτίζει με τους ήχους του τις πιο βαθιές του αγωνίες, ρισκάρει σε κάθε παίξιμο του την πτώση του απ’ τη στέγη, την πτώση των μέχρι τότε αξιών του.
Έτσι λοιπόν, ο φτωχός μας ήρωας αψηφώντας μια καλύτερη ζωή, δίνει προίκα στις κόρες του, την πίστη ότι η αγάπη μπορεί να αλλάξει την ομηρία της στην παράδοση, μπορεί να ελευθερωθεί και να αντρειωθεί στις πιο δύσκολες εποχές. Ένας ράφτης, ένας επαναστάτης φοιτητής και ένας χριστιανός, είναι τα νέα μέλη της οικογένειας του Τέβιε, τρείς άνθρωποι που πάλεψαν στο μυαλό του και ζέσταναν την καρδιά του, τον έκανα να κοιτάξει την σχεδόν από πάντα γυναίκα του στα μάτια και για πρώτη φορά να τη ρωτήσει αν αυτό είναι αγάπη, αν οι κοινές στεναχώριες, οι κοινές αγωνίες και η κοινή τους επιβίωση είναι τελικά αγάπη.
Η απάντηση δίνεται σε κάθε πράξη της παράστασης, σε κάθε κλείσιμο των φώτων που ο κόσμος χειροκροτεί δυνατά. Ένας ύμνος στην ελπίδα και στην αγάπη είναι ο «Βιολιστής στη Στέγη», ένας ύμνος στην εξέλιξη του μυαλού του ανθρώπου, στην επανάσταση των ιδεών.
Σκηνικά και κοστούμια εναρμονίζονται με τις άρτιες χορογραφίες και τους ήχους της συγκλονιστικής απ’ την ορχήστρα μουσικής, συνθέτοντας ένα υπερθέαμα για μικρούς και μεγάλους, για όσους ονειρεύονται μια ομορφότερη ζωή με κοινό παρονομαστή την εσωτερική ευτυχία.
Ο διωγμός των ανθρώπων αυτών απ’ τον τόπο τους, απ’ τη ζωή που με τόσο κόπο και πόνο έχτισαν μέρα με τη μέρα, είναι το τελευταίο στοιχείο ταύτισης του έργου με τη σημερινή πραγματικότητα. Τα εσωτερικά διλλήματα του έργου άντεξαν στο χρόνο και ίσως μας πάνε αργά ή γρήγορα ένα βήμα παραπέρα, ο ξεριζωμός όμως ανθρώπων απ’ τον τόπο τους έχει ριζώσει στο χρόνο.
Η αυλαία πέφτει μέσα σε βροντερά χειροκροτήματα και επευφημίες ενός κόσμου που έχει ανάγκη από τέτοιες παραστάσεις, από παραστάσεις που σέβονται το θεατή και δεν του στερούν την ανάγκη του για ποιοτική διασκέδαση, ακόμα και στη δύσκολη εποχή που ζούμε.
Αναλυτικά στοιχεία για την παράσταση, εδώ…
Περισσότερο φωτογραφικό υλικό του Music Corner από την παράσταση:
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…