Πως μέσα στη βουή του δρόμου, το λιωμένο παγωτό και η ασημένια σφήκα, αποκτούν άλλο νόημα…

Γράφει ο Κώστας Αλεξάκος

Έχοντας ολοκληρώσει πρόσφατα τις στρατιωτικές μου υποχρεώσεις, σε ένα μέρος όπου μπορείς να δεις πάρα πολλά και θα ακούσεις ακόμα περισσότερα, πέρασα ατελείωτες ώρες με παιδιά από κάθε μήκος και πλάτος της επικράτειας. Παιδιά στα οποία λέξεις όπως ταξίδι, πλαστελίνη, σοκολάτα, σταφύλι, κουμπί… έχουν άλλη έννοια!

Στις διάφορες συζητήσεις μας, ακούγοντας πολλά τραγούδια, διαφόρων καλλιτεχνών και ειδών, πραγματικά εντυπωσιάστηκα από το πλήθος των τραγουδιών που μιλάνε για ναρκωτικά. Πολλά από αυτά μιλάνε φανερά για τη χρήση τους, ενώ κάποια άλλα, όχι τόσο φανερά. Αλήθεια, πόσα από αυτά τα «αθώα» τραγούδια που ακούμε καθημερινά, στο ραδιόφωνο, σε παιδικά πάρτι, σε κάποιο μαγαζί ή οπουδήποτε αλλού, μιλάνε για κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που νομίζαμε;

Δε θα προσπαθήσω καν να παραθέσω όλα τα τραγούδια με διφορούμενο νόημα, καθώς η λίστα είναι πραγματικά τεράστια, οπότε θα περιοριστώ απλώς στην παρουσίαση ορισμένων εξ αυτών. Όποιος θέλει ελεύθερα, μπορεί να προσθέσει τραγούδια, στα σχόλια πιο κάτω.

1. Ξύλινα Σπαθιά – Λιωμένο παγωτό (1995)

«Κι όμως είμαι ακόμα εδώ, κι αυτό το καλοκαίρι, λιωμένο παγωτό κολλάει στο χέρι» τραγουδάει ο Παύλος Παυλίδης, στιχουργός και ερμηνευτής των Ξύλινων Σπαθιών. Ένα φαινομενικά χαρούμενο τραγούδι, που μιλάει για καλοκαίρια και παραλίες. Ή μήπως στην πραγματικότητα, κρύβεται κάτι άλλο; Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς και στο slang.gr, στη γλώσσα των τοξικομανών, λιωμένο παγωτό λένε, μετά από χρήση, το αίμα από τη φλέβα, που μαζί με υγρή ηρωίνη ρέει στο χέρι…

2. Υπόγεια Ρεύματα – Ασημένια Σφήκα (1995)

Ποια είναι αυτή η ασημένια σφήκα που σε τσιμπά και «Σ’ αρπάζει από τα μαλλιά» σύμφωνα με τους στίχους του Κώστα Κοντοβά; Λίγο πιο κάτω μας τραγουδάνε και για τους φίλους τους, πως «Οι πιο πολλοί λατρεύουν τις αργίες, μα οι φίλοι μου μισούν τις Κυριακές» και πως «Τα όνειρα της Κυριακής κοστίζουν ακριβά». Όπως διαβάζουμε στο stixoi.info, τις Κυριακές είναι πιο δύσκολο για κάποιον να βρει τη δόση του, και όταν τη βρει, δε θα είναι καθόλου φθηνή…

3. Domenica – Μέσα στη βουή του δρόμου (2002)

Σε ποίηση του Μήτσου Παπανικολάου, οι Domenica μας τραγουδάνε πως «Μέσα στη βουή του δρόμου, ήταν να βρω το όνειρό μου, να το βρω και να το χάσω» σε ένα φαινομενικά ερωτικό τραγούδι. Ποιο όμως ήταν αυτό το όνειρο που βρέθηκε στο δρόμο και άφησε «πέρασμα ζωής θανάτου»; Αυτό που δε γνωρίζουν οι περισσότεροι, είναι πως ο Μήτσος Παπανικολάου, ποιητής της διάρκειας του Μεσοπολέμου, ήταν για χρόνια εξαρτημένος από τα ναρκωτικά, και τελικά πέθανε από υπερβολική δόση σε ένα ψυχιατρείο, όπως διαβάζουμε στο ekebi.gr.

4. Τρύπες – Ταξιδιάρα Ψυχή (1985)

Σε στίχους του Γιάννη Αγγελάκα, οι Τρύπες μας τραγουδάνε «είναι μονόδρομος ο δρόμος που΄χεις πάρει, και δεν σε βλέπω να γυρίζεις πίσω», για κάποιον φίλο ίσως, που ταξιδεύει μα έχει ξεχάσει που ακριβώς πηγαίνει. Επίσης λένε πως «όσα και αν έχω δανεικά πια δεν σου δίνω, να κάνεις βόλτες με το magic bus». Ποια είναι άραγε η αυτή η ψυχή που «ταξιδεύει» με μαγικά λεωφορεία σε δρόμους δίχως γυρισμό και γιατί ζητάει συνεχώς δανεικά;
Υπάρχουν βεβαίως, αρκετοί που υποστηρίζουν πως το τραγούδι είναι γραμμένο όντως για το Magic Bus που διοργάνωνε ταξίδια στην Ευρώπη, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, αλλά οι στίχοι του τραγουδιού μάλλον στηρίζουν πιο πολύ την πρώτη εκδοχή…

5. Νότης Σφακιανάκης & Χρήστος Δάντης – Χειμώνας είναι (2001)

Ο Νότης και ο Χρήστος μας τραγουδάνε, σε στίχους Βασίλη Καπερνάρου, για ένα καλό τους φίλο που είναι «χαμένος τώρα σε παράδεισους κρυφούς» που του μιλάνε και δεν ακούει, στην πολύπαθη πλατεία Εξαρχείων. Με τις κούφιες υποσχέσεις επισήμων για προγράμματα, σε «Νύχτες φευγάτες με υποσχέσεις και εκδηλώσεις, σε μια πατρίδα όλο τρύπες και φτερά»…

6. Magic De Spell – Εμένα οι φίλοι μου (1998)

Οι Magic De Spell, μας τραγουδούν για τους φίλους και τις φίλες τους που όλο ταξιδεύουν και «που κάνουν τραμπάλα στις ταράτσες ετοιμόρροπων σπιτιών». Οι στίχοι είναι από ποίημα της Κατερίνας Γώγου, γνωστή ηθοποιό του ελληνικού κινηματογράφου, γνωστή επίσης για την ποίηση και την αναρχική της δράση. Η ίδια μας λέει πως «Εμένα οι φίλες μου είναι σύρματα τεντωμένα, στις ταράτσες παλιών σπιτιών, Εξάρχεια, Βικτώρια, Κουκάκι, Γκύζη, πάνω τους έχετε καρφώσει εκατομμύρια σιδερένια μανταλάκια»…

7. De Facto – Όλης της γης τα Μυστικά (1998)

Σε στίχους του Πέτρου Μίσκου, οι De Facto μας τραγουδάνε για κάποιον 17χρονο, που τους μίλαγε «για όνειρα τρελά και ταξίδια στου ανέμου τα φτερά». Με «τρία τσιγαρόχαρτα και σάπιο καπνό», έφυγε σιωπηλά χωρίς ποτέ του, να δοκιμάσει τα φτερά του και χάθηκε στης «λήθης τη γη»…

8. Παύλος Σιδηρόπουλος – Η. (1982)

Σε στίχους και μουσική του ίδιου, ο Παύλος Σιδηρόπουλος μας τραγουδάει για κάποια Η. που «είναι γλυκιά, πολύ γλυκιά». Πολλοί είναι αυτοί που με ένα γρήγορο άκουσμα, χωρίς να δώσουν ιδιαίτερη σημασία στο στίχο, θα μπορούσαν να νομίζουν ότι αναφέρεται σε κάποια περίεργη κοπέλα, που όπως μας λέει «μέσα σε είκοσι λεπτά, σ’ είδα να με μισείς, σ’ είδα να μ’ αγαπάς και περιμένω». Σε κάποιο σημείο παρακάτω, αναφέρεται ξεκάθαρα στην ηρωίνη…

—————-

Σκοπός μου δεν είναι ούτε να βάλω σε μαύρη λίστα τα τραγούδια αυτά, ούτε να κατακρίνω κάποιον καλλιτέχνη για τις δημιουργικές του επιλογές. Πολλές καταστάσεις, αν δεν τις βιώσεις, δε μπορείς και να τις καταλάβεις. Το ίδιο ισχύει και για την ποίηση και τα τραγούδια κατ’ επέκταση. Το να γυρνάς την πλάτη σε αυτούς που έχουν ανάγκη και σε όσα συμβαίνουν γύρω μας πάντως, σίγουρα δε βοηθά και σίγουρα δε λύνει το πρόβλημα. Ένα πρόβλημα τεράστιο και πολυδιάστατο…

———————

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…
*Το παρόν ενυπόγραφο άρθρο απηχεί μόνο τις απόψεις του συντάκτη οι οποίες δεν ταυτίζονται απαραίτητα με τις θέσεις του MusicCorner.gr