Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
“Η σημασία αυτής της στήλης του musiccorner είναι ακριβώς ότι λέει ο τίτλος της: “Αφιερωμένη εξαιρετικά” σε ανθρώπους που προσέφεραν στο ελληνικό τραγούδι, αλλά μένοντας ηθελημένα στην “οπισθοφυλακή” και χωρίς ποτέ να ζητήσουν κάτι περισσότερο από το να κάνουν αυτό που αγαπούσαν.
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
Δίχως την παραμικρή αμφιβολία, ο Γιώργος Χατζηνάσιος είναι ένας από τους σπουδαιότερους συνθέτες και μουσικούς που γέννησε η Ελλάδα. Το «παλμαρέ» του είναι γεμάτο από μεγάλες επιτυχίες και σπουδαία τραγούδια, τα οποία ήταν, είναι και θα συνεχίσουν ν’ αποτελούν «στολίδια» για τη μουσική της πατρίδας μας.
Ο Θεσσαλονικιός δημιουργός σχεδόν από την πρώτη συνθετική απόπειρά του, υιοθέτησε το στυλ της μπαλάντας και της «ελαφράς» λαϊκής μελωδίας, με βασικό όργανο το πιάνο. Ωστόσο, κάποιες φορές επιχείρησε να μπει στα «ενδότερα» του καθαρόαιμου λαϊκού είδους, γράφοντας τραγούδια σε ρυθμό ζεϊμπέκικο.
Συνολικά, στη δισκογραφία του υπάρχουν 17 τέτοια κομμάτια και στο σημερινό αφιέρωμά μας, επιλέξαμε να παρουσιάσουμε αυτή την πλευρά του σπουδαίου συνθέτη. Ή, αν θέλετε, ένα άλλο μουσικό “πρόσωπό” του…
Εν αρχή ην …ο Στράτος
Βρισκόμαστε στο 1972, όταν ο Γιώργος Χατζηνάσιος πλέον μπαίνει δυναμικά στο χώρο της σύνθεσης. Ήδη είχε γράψει ορισμένα τραγούδια που είχαν γίνει γνωστά (λ.χ. το «Κρίμα το μπόι σου» με τη Μαρινέλλα), όμως τότε ουσιαστικά αρχίζει η μεγάλη πορεία του στο χώρο.
Μεταξύ άλλων λοιπόν, συνεργάζεται με το Στράτο Διονυσίου, που ήταν ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γνήσιου λαϊκού είδους και του δίνει πέντε τραγούδια, που αρχικώς κυκλοφορούν στις 45 στροφές.
Τα τρία από αυτά είναι ζεϊμπέκικα: «Ο κουμπαράς» (Θ. Σοφού), «Ήσουν κι εσύ μια Δαλιδά» (Κ. Παπαδόπουλου) και «Το στερνό τ’ αγώι» (Τ. Οικονόμου), εκ των οποίων ακούστηκε περισσότερο το πρώτο. Πάντως, όλα συμπεριλήφθηκαν στον πρώτο «μεγάλο» δίσκο της καριέρας του δημιουργού, το «4.5.3.»…
Την επόμενη χρονιά (1973), ο αξέχαστος Στράτος θα ηχογραφήσει άλλα δυο κομμάτια του συνθέτη σ’ ένα 45άρι, με το «Τα λάθη εδώ πληρώνονται» να είναι σε ρυθμό 9/8…
Από το Μητσιά στην Αλεξίου
Παραμένουμε στο 1973, όταν ο Γιώργος Χατζηνάσιος ετοιμάζει δυο δισκογραφικές δουλειές που θα τον καθιερώσουν οριστικά και αμετάκλητα στο χώρο του ελληνικού πενταγράμμου. Κατά χρονική σειρά, κυκλοφορεί πρώτα το «Έχει ο Θεός» σε στίχους Γιάννη Λογοθέτη, με ερμηνευτές το Μανώλη Μητσιά και τη Δήμητρα Γαλάνη.
Από τα 12 τραγούδια του άλμπουμ, τα τέσσερα είναι ζεϊμπέκικα, τα περισσότερα από οποιοδήποτε άλλο ολοκληρωμένο έργο του από εκεί και κάτω. Τρία λέει ο Μητσιάς (το πασίγνωστο «Πάρε τον ηλεκτρικό» και τα «Είχα όνειρα μεγάλα» και «Στο σίδερο και στη φωτιά») κι ένα η Γαλάνη («Να πέσει να ρημάξει»), η πρωτοτυπία του οποίου είναι ότι το βασικό όργανο του κομματιού είναι το πιάνο…
Προς το τέλος της χρονιάς, βγαίνει η «Διαδρομή» σε στίχους του αείμνηστου Γιώργου Κανελλόπουλου και βασικούς τραγουδιστές πάλι τους προαναφερόμενους, αλλά και το Σταμάτη Κόκοτα, ενώ συμμετέχει ο Θέμης Ανδρεάδης. Ο δίσκος γίνεται χρυσός με πωλήσεις άνω των 50.000 αντιτύπων και «βγάζει» πολλές και διαχρονικές επιτυχίες. Μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και το ζεϊμπέκικο «Χάρε σαν έρθεις» με το Μητσιά, το οποίο ακούστηκε και στο «τολμηρό» φιλμ «Το αγκίστρι», το 1976…
Μέσα στο ’73, ο Χατζηνάσιος θα γράψει και δύο τραγούδια για τη Χάρις Αλεξίου σε στίχους Νίκου Γαβριηλίδη, τα οποία θα κυκλοφορήσουν σ’ ένα 45άρι κι έκτοτε θα παραμείνουν εκεί, χωρίς να περάσουνε στις 33 στροφές ή σε ψηφιακή μορφή. Σε ρυθμό 9/8, είναι το «Θα ‘χω τις γρίλιες ανοιχτές»…
Για να ολοκληρώσουμε τα δισκογραφικά πεπραγμένα του δημιουργού μέσα στη χρονιά, θα προσθέσουμε τη συνεργασία του με τη Μαρινέλλα σε 45άρια, απ’ όπου “ξεπηδά” το γρήγορο ζεϊμπέκικο “Λέσα-γιαλέσα” σε στίχους Σέβης Τηλιακού, που ακούστηκε πολύ εκείνη την περίοδο…
Η τελευταία «πεντάδα»
Το 1978, ο συνθέτης θα παρουσιάσει την πρώτη (και τελευταία) ολοκληρωμένη δουλειά του για τη φωνή του Σταμάτη Κόκοτα. Είναι το «Θα σου χρωστώ», με «χρυσές» πωλήσεις και ορισμένες πολύ γνωστές στιγμές («Μια χαμένη θυσία», «Παρ’ το τρένο, παρ’ το πλοίο» κ.α.). Μέσα στις μπαλάντες και στα «ελαφρολαϊκά» κομμάτια, θα βρούμε το ζεϊμπέκικο «Το σούρουπο σα μάλαμα», σε στίχους του «προέδρου» Λευτέρη Παπαδόπουλου…
Και πάμε στην άνοιξη του 1981, όταν ο Γιώργος Χατζηνάσιος δέχεται πρόταση να γράψει τραγούδια για το Δημήτρη Μητροπάνο, εκ των κυριότερων εκπροσώπων του «εμπορικού» λαϊκού είδους. Ενώ στην αρχή έχει αμφιβολίες, στην πράξη αποδεικνύει ότι μπορεί να τον φέρει «στα νερά του» και η επιτυχία είναι μεγάλη, καθώς «Τα συναξάρια» γίνονται «χρυσά».
Ο αείμνηστος ερμηνευτής δοκιμάζει τις δυνατότητές του στη λαϊκή μπαλάντα και τα καταφέρνει με μοναδικό τρόπο, αλλά δε λείπουνε και δύο ζεϊμπέκικα που «κόλλησαν» ιδανικά στη φωνή του, σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη: «Στη μνήμη ενός παλιού ρεμπέτη (Τα συναξάρια)» και «Μαυραγορίτης μάγκας», ένα από τα πιο «βαριά» τραγούδια του Χατζηνάσιου, ο οποίος φανερώνει το «ρεμπέτικο» ταλέντο του…
Δέκα χρόνια μετά την πρώτη συνεργασία τους, ο συνθέτης και ο Μανώλης Μητσιάς συναντώνται ξανά. Τούτη τη φορά, με αφορμή την ταινία «Ο γύρος του θανάτου» του Ερρίκου Θαλασσινού, όπου ο ερμηνευτής εμφανίζεται να τραγουδά το εξαιρετικό ζεϊμπέκικο «Ο ήλιος εβασίλεψε», σε στίχους του Ντίνου Δημόπουλου. Χρειάστηκε να περάσουνε δέκα χρόνια για να κυκλοφορήσει δισκογραφικά και συγκεκριμένα το 1993, στην κασετίνα «60 χρόνια ελληνικός κινηματογράφος»…
Για κινηματογραφική ταινία ο Γιώργος Χατζηνάσιος έγραψε κι άλλο ένα ζεϊμπέκικο. Όμως, αυτό δεν ήταν ένα ζεϊμπέκικο όπως όλα τ’ άλλα, μα…ροκ, δίνοντας μας άλλο ένα δείγμα του μεγάλου συνθετικού ταλέντου του. Η ηλεκτρική κιθάρα κυριαρχεί, όπως φυσικά και η φωνή του Βασίλη Παπακωνσταντίνου που τραγουδά «Αν είσαι μάγκας» σε στίχους του Παύλου Τάσιου, για λογαριασμό του φιλμ «Νοκ άουτ»…
Το 17ο και τελευταίο ζεϊμπέκικο της καριέρας του συνθέτη, γράφτηκε το 1998. Αφορμή, η τηλεοπτική σειρά του Μανούσου Μανουσάκη “Σύνορα αγάπης”, όπου ο Πέτρος Γαϊτάνος σε στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη τραγουδά για “Μια γόησσα”…
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…