Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά – 11/1/2013

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2013

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

———————————————————–

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΙΟΣ «ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΡΙΟΣ» (MINOS MSM 134)

Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, η τότε MINOS είχε ήδη ξεκινήσει να εντάσσει στο δυναμικό της ορισμένους εκπροσώπους μιας νέας γενιάς τραγουδιστών, οι οποίοι αφενός έμελλε να την ανεβάσουν στη κορυφή της δισκογραφικής πυραμίδας κι αφετέρου να γράψουν το όνομά τους με χρυσά γράμματα στις σελίδες του βιβλίου του ελληνικού τραγουδιού.

Ένας απ’ αυτούς ήταν και ο Γιάννης Βαρθακούρης, ο οποίος για «καλλιτεχνικούς» λόγους «βαφτίστηκε» Πάριος κάποιο πρωί σ’ ένα μικρό στούντιο της εταιρείας από τον Μάκη Μάτσα και τον Γιώργο Κατσαρό! Είχε υπογράψει συμβόλαιο με την εταιρεία το 1969 και ήδη είχε ηχογραφήσει τα πρώτα τραγούδια του στις 45 στροφές, ενώ συμμετείχε και σε δύο «μεγάλους» δίσκους συνθετών («Η συνάντηση» του Άγγελου Σέμπου και «Θαλασσογραφίες» του Μάνου Λοΐζου).

Η επιτυχία δεν άργησε να έλθει για τον νεαρό νησιώτη, καθώς «Η θάλασσα του Πειραιά» του Γιώργου Μητσάκη -ο «ύμνος» των απανταχού φίλων του Ολυμπιακού τραγουδισμένος από έναν …Παναθηναϊκό!- αλλά κυρίως «Της μοίρας το παιχνίδι» του Απόστολου Καλδάρα (πιο γνωστό ως «Καθισμένος στο απέναντι παγκάκι») αμέσως ξεχώρισαν κι έτσι πολύ γρήγορα το όνομά του άρχισε να συζητιέται τόσο στον καλλιτεχνικό χώρο, όσο και στο φιλόμουσο κοινό της εποχής.

Έτσι, την άνοιξη του 1971 η MINOS αποφασίζει να κυκλοφορήσει τον πρώτο δίσκο 33 στροφών του Γιάννη Πάριου, ο οποίος φυσικά περιλαμβάνει τις παραπάνω δύο μεγάλες επιτυχίες, αλλά και διάφορα τραγούδια του που είχαν ηχογραφηθεί λίγο πριν ή σχεδόν ταυτόχρονα για 45άρια.

Το νέο «δυνατό χαρτί» που προκύπτει μεταξύ αυτών για τον τραγουδιστή είναι το «Πετροβολούσα τη ζωή» -πάλι του Καλδάρα-, στο οποίο κάνει δεύτερες φωνές η Λίτσα Διαμάντη. Ένα αγαπημένο και πασίγνωστο κομμάτι, που «σημάδεψε» τα πρώτα χρόνια της καριέρας του ερμηνευτή, αλλά που τα τελευταία χρόνια μοιάζει να το έχει «ξεχάσει» καθώς δεν το συμπεριλαμβάνει στις εκάστοτε εμφανίσεις του. Μάλιστα, σε συνέντευξη που έδωσε προσφάτως σε περιοδικό κυριακάτικης εφημερίδας και ρωτήθηκε σχετικά μ’ αυτό, απέφυγε μάλλον ενοχλημένος (γιατί άραγε;) ν’ απαντήσει…

Από εκεί και πέρα, υπάρχει ο επίσης γνωστός «Σαραντάρης» του αείμνηστου Βασίλη Βασιλειάδη, το μοναδικό τραγούδι του Λοΐζου που είπε ο Πάριος σε πρώτη εκτέλεση («Ένα γέρικο καράβι» από τις «Θαλασσογραφίες», στο οποίο μοιάζει να «μιμείται» ερμηνευτικά τον Γιάννη Πουλόπουλο…), τις πρώτες συνεργασίες του με τον Γιώργο Κατσαρό και τον Σταύρο Κουγιουμτζή -μ’ αυτόν σε δεύτερη εκτέλεση-, καθώς και «Το ράκος» που θεωρώ ένα από τα ωραιότερα κομμάτια των πρώτων ετών της πορείας του.

Γενικότερα πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι τα τραγούδια που ηχογράφησε ο Πάριος από το 1969 ως το 1974 ήταν τα καλύτερα και τα πιο ουσιαστικά της καριέρας του. Ίσως να έχουν δίκιο, αλλά αυτό είναι καθαρά προσωπικό θέμα του εκάστοτε ακροατή…

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Πετροβολούσα τη ζωή (Απ. Καλδάρα-Γ. Σαμολαδά)
02) Ο σαραντάρης (Β. Βασιλειάδη-Πυθαγόρα)
03) Οι δυο αγάπες (Γ. Κατσαρού-Πυθαγόρα)
04) Το καλό παιδί (Απ. Καλδάρα)
05) Ένα γέρικο καράβι (Μ. Λοΐζου-Λ. Παπαδόπουλου)
06) Με συγχωρείς καρδούλα μου (Χ. Λυμπερόπουλου-Δ. Τζεφρώνη)
07) Η θάλασσα του Πειραιά (Γ. Μητσάκη)
08) Της μοίρας το παιχνίδι (Απ. Καλδάρα-Αν. Χατζηνικολάου)
09) Είδα κι άλλες σαν και σένα (Απ. Καλδάρα-Δ. Ρήτα)
10) Το ράκος (Απ. Καλδάρα-Κ. Βίρβου)
11) Απουσίες στα μητρώα (Χ. Λυμπερόπουλου-Δ. Τζεφρώνη)
12) Κάπου στα Πετράλωνα (Στ. Κουγιουμτζή)

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΑΛΑΝΗ «ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΑΛΑΝΗ» (COLUMBIA SCXG 83)

Πώς μπορεί να χαρακτηριστεί ένας ερμηνευτής / μια ερμηνεύτρια, όταν ξεκινά μια καριέρα σε ηλικία 17 ετών κι ως τα 19 έχει τραγουδήσει σε πρώτη εκτέλεση Δήμο Μούτση, Γιάννη Σπανό, αλλά κυρίως Μάνο Χατζιδάκι; Σίγουρα ευλογημένος και τυχερός!

Έτσι θα πρέπει να ένιωθε και η Δήμητρα Γαλάνη, η οποία άρχισε τη σπουδαία και λαμπρή πορεία της στο ελληνικό τραγούδι το 1969 μόλις στα 17 της, έχοντας την τύχη οι πρώτες ηχογραφήσεις της να είναι σε μουσική Δήμου Μούτση και στίχους Νίκου Γκάτσου (στο άλμπουμ «Ένα χαμόγελο»).

Ωστόσο, η εκλεκτή ερμηνεύτρια είχε την ευλογία ακριβώς ένα χρόνο μετά (1970) να την εμπιστευθεί ο Μάνος Χατζιδάκις και μάλιστα -από την Αμερική όπου βρισκόταν- ν’ απαιτήσει τη συμμετοχή της στο νέο κύκλο τραγουδιών που ετοίμαζε με τίτλο «Επιστροφή» (πάντα σε στίχους Γκάτσου), όπως και στον αμέσως επόμενο («Της γης το χρυσάφι» 1971).

Έτσι λοιπόν, ήταν φυσικό κι επόμενο η νεαρή Γαλάνη να γίνει πασίγνωστη από τη μια μέρα στην άλλη και να φτάσει στους …πρόποδες της κορυφής του τραγουδιού μας. Δεν ήταν μόνον η «πριμοδότησή» της από την -ακόμα πανίσχυρη- Columbia, αλλά και η αγάπη της για τη μουσική, η προσήλωση στη δουλειά της, η εύκολη προσαρμογή της στις απαιτήσεις του εκάστοτε δημιουργού και πάνω απ’ όλα, η μοναδικής χροιάς και «χρωμάτων» φωνή της, έστω και λίγο «άγουρη» στα πρώτα χρόνια της καριέρας της…

Στα μέσα του 1972 κι ενώ πλέον είχε «χτίσει» ένα υψηλής ποιότητας και σημαντικού εύρους ρεπερτόριο, η εταιρεία έκρινε ότι ήλθε η στιγμή να βγάλει στην κυκλοφορία τον πρώτο «προσωπικό» δίσκο της με τίτλο το ονοματεπώνυμό της. Δε θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι πρόκειται για ένα είδος “best of” της μέχρι τότε πορείας της, αφού περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες των τριών πρώτων χρόνων της πορείας της στις 33 και στις 45 στροφές…

Βασικό ρόλο παίζουν οι δημιουργίες του Μάνου Χατζιδάκι, καθώς το άλμπουμ περιλαμβάνει από τρία τραγούδια των δύο έργων του στα οποία συμμετείχε η Γαλάνη («Επιστροφή» και «Της γης το χρυσάφι») και δε χρειάζονται περαιτέρω ανάλυσης, καθώς οι τίτλοι μιλούν από μόνοι τους: «Χασάπικο 40», «Αγάπη μέσα στην καρδιά», «Η πίκρα σήμερα», «Άσπρο περιστέρι» …

Εξάλλου, συναντάμε και τις πρώτες απόπειρες του νεαρότατου τότε Βασίλη Δημητρίου να διασκευάσει παραδοσιακούς και δημοτικούς ρυθμούς, με κορωνίδα τα πασίγνωστα «Μαρία με τα κίτρινα» και «Χαλασιά μου» που συνέβαλαν αποφασιστικά στην οριστική καθιέρωση της ερμηνεύτριας.

Πέραν αυτών, υπάρχει και το «Με πνίγει τούτη η σιωπή» του Γιάννη Σπανού που πλέον έχει πάρει τη θέση του στα πιο διαχρονικά κι αγαπημένα τραγούδια του συνθέτη. Η πρώτη εκτέλεσή του ανήκει στη Γαλάνη, ενώ σχεδόν παράλληλα το ηχογράφησε και η Μαρινέλλα κι έκτοτε έχει γνωρίσει άπειρες διασκευές κι εκτελέσεις, ακόμη κι από την ίδια την «πρώτη διδάξασα» !

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Χασάπικο 40 (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
02) Χαλασιά μου (Διασκευή Β. Δημητρίου)
03) Η πίκρα σήμερα (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
04) Μαρία με τα κίτρινα (Διασκευή Β. Δημητρίου)
05) Σε πελαγίσιο μνήμα (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
06) Με πνίγει τούτη η σιωπή (Γ. Σπανού-Κ. Κωτούλα)
07) Άστραψε η ανατολή (Διασκευή Β. Δημητρίου)
08) Αγάπη μέσα στην καρδιά (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
09) Πού τον πουλάν τον έρωτα (Διασκευή Β. Δημητρίου)
10) Άσπρο περιστέρι (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)
11) Ρήνα-Κατερίνα μου (Δ. Μούτση-Ν. Γκάτσου)
12) Οι κολασμένοι (Μ. Χατζιδάκι-Ν. Γκάτσου)