Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΛΙΖΕΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
“ΒΕΝΕΤΙΑ ΚΑΙ ΦΑΝΑΡΙ”
(COLUMBIA 71236)
|
Κατά την προσωπική μου άποψη, πρόκειται για έναν από τους πιο αδικημένους δίσκους στην ιστορία της ελληνικής μουσικής, με πρωταγωνίστρια μια από τις σπουδαιότερες (κι επίσης αδικημένες) φωνές που έβγαλε αυτός ο τόπος. Ο λόγος για τη Λιζέτα Νικολάου και το άλμπουμ «Βενετιά και Φανάρι» που κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 1982 και περιλαμβάνει δώδεκα τραγούδια απ’ όλο το κόσμο.
Ανδαλουσία, Σερβία, Γεωργία, Ρωσία και Νότια Αμερική συνυπάρχουν αρμονικά σ’ αυτό τον εξαιρετικό από κάθε άποψη δίσκο. Όμορφες μελωδίες από διαφορετικές χώρες και κουλτούρες, «παντρεύονται» άψογα με τις διασκευές και τις ενορχηστρώσεις του Νέστωρα Δάνα, τους στίχους του Δημήτρη Ιατρόπουλου και φυσικά τη φωνή της Λιζέτας Νικολάου που τις αποδίδει με θαυμαστό τρόπο. Έτσι, ουσιαστικά κλείνει μια “τριλογία” με άλμπουμ ανάλογων αναζητήσεων που είχε ανοίξει το 1978 με τα “Λαϊκά τραγούδια απ’ όλο τον κόσμο” της Βίκυς Μοσχολιού και συνεχίστηκε το 1979 με τα “Τραγούδια χωρίς σύνορα” της Μίλλυς Καραλή.
Δυστυχώς, η κυκλοφορία της νέας δουλειάς της Νικολάου συνέπεσε με αντίστοιχες άλλων συναδέλφων της που πραγματικά «χάλασαν κόσμο» κι έγραψαν ιστορία: «Τα νησιώτικα» με τον Γιάννη Πάριο, «Θέλω να τα πω» του Άκη Πάνου με τον Γιώργο Νταλάρα, «Φοβάμαι» με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, «Η ζωή μου κύκλους κάνει» με τη Χάρις Αλεξίου, «Θυμήσου θείε Τάκη» με την Αθηναϊκή Κομπανία βγήκανε σχεδόν ταυτόχρονα με το «Βενετιά και Φανάρι» και όλοι μαζί ξεπέρασαν σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο αντιτύπων (μόνο «Τα νησιώτικα» φτάσανε τις 800.000). Έτσι, σχεδόν χάθηκε μέσα σ’ αυτό τον «ορυμαγδό», χωρίς όμως να χάνει ίχνος από την αξία του.
Έτσι κι αλλιώς, το τελευταίο που ενδιέφερε την ερμηνεύτρια ήταν η εμπορικότητα και ουδέποτε την επεδίωξε. Όλες οι δουλειές της ήτανε πάντα αξιοπρεπέστατες και απευθύνονταν σε «ψαγμένους» ακροατές, που ξέρανε να εκτιμήσουνε το καλό ανεξαρτήτως διαφήμισης. Άλλωστε, η Columbia τότε ήτανε σχεδόν υπό κατάρρευση και μόνο μέσω των ραδιοφωνικών διαφημιστικών εκπομπών μπορούσε να κάνει γνωστές τις νέες κυκλοφορίες της…
Ειλικρινά, δε μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο τραγούδι από αυτό το άλμπουμ, καθώς όλα είναι μοναδικά και ξεχωριστά. Αν όμως θα έπρεπε να διαλέξω, θα επέλεγα το ομότιτλο και τα «Ντόνα-Ντόνα», «Έφυγε η αγάπη» και «Τις θάλασσες κι αν διαβείς», χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.
Η παραγωγή ήταν του Θόδωρου Σαράντη και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia από τις 10 Ιουνίου 1981 μέχρι τις 17 Φεβρουαρίου 1982 με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο και βοηθό τον Γιάννη Παπαϊωάννου.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Ένα ταξίδι ειν’ η ζωή (J. Feliciano-b. Cropper)
02. Πάντα για σένα θα λέω (Λαϊκό Ανδαλουσιάνικο-F. G. Lorca)
03. Ντόνα-Ντόνα (Λαϊκό Ρώσικο)
04. Βενετιά και Φανάρι (Λαϊκό Κέλτικο)
05. Τα τρένα (E. West)
06. Σ’ Ανατολή και Δύση (K. Petrovski)
07. Έφυγε η αγάπη (A. Braduardi)
08. Λόγια μεγάλα (Λαϊκό Νοτιοαμερικάνικο)
09. Άλλη αγάπη (Λαϊκό Νοτιοαμερικάνικο)
10. Άντε και μια (Λαϊκό Γεωργιανό)
11. Μη με ρωτάτε (Λαϊκό Σέρβικο)
12. Τις θάλασσες κι αν διαβείς (K. Petrovski-A. Vangelov)
|
ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ
«ΜΑΚΕΔΟΝΙΤΙΚΑ» (MINOS MSM 669)
|
Από τους πιο αγαπημένους δίσκους εμού και της οικογένειάς μου, ο οποίος έχει πρωταγωνιστήσει στα περισσότερα από τα γλέντια που έχουμε κάνει την τελευταία εικοσαετία και …κάτι ψιλά! Και πώς θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά, από τη στιγμή που γεννήθηκα, μεγάλωσα και ζω στη Θεσσαλονίκη και οι γονείς μου κατάγονται από πολύ κοντινά χωριά…
Από μικρό παιδί λοιπόν, «ζυμώθηκα» με τα μακεδονίτικα τραγούδια που τα λέγανε συνεχώς οι παππούδες και οι γιαγιάδες μου και τα περισσότερα υπάρχουν σ’ αυτό τον υπέροχο δίσκο, αν και ορισμένα με διαφορετικούς στίχους. Τούτο δεν είναι παράξενο, αφού από χωριό σε χωριό υπάρχουν διάφορες παραλλαγές τους και τα συναντάμε ιδιαίτερα στο νομό Χαλκιδικής, απ’ όπου κατάγεται και ο σπουδαίος τραγουδιστής και αξιοπρεπέστατος άνθρωπος Μανώλης Μητσιάς (συγκεκριμένα από τα Δουμπιά).
Ο αγαπημένος ερμηνευτής λοιπόν, αποφάσισε τον Ιούλιο του 1987 να τραγουδήσει αυτά τα «διαμάντια» της Μακεδονίας και να τιμήσει τον τόπο καταγωγής του. Άλλωστε, τούτα τα τραγούδια ήταν δεύτερη φύση του καθώς άκουγε να τα λένε οι συγχωριανοί του και σιγά – σιγά τα έμαθε κι εκείνος, οπότε έγιναν βίωμά του.
Ωστόσο, σ’ αυτή την προσπάθεια δε βρήκε σύμμαχο την εταιρεία του η οποία αντέδρασε, θεωρώντας ότι τα τραγούδια απευθύνονται σ’ ένα συγκεκριμένο κοινό και δε θα είχαν την αναμενόμενη εμπορική απήχηση. Δυστυχώς έτσι έγινε, αλλά φέρει κι εκείνη ένα μερίδιο ευθύνης αφού δε διαφήμισε και δεν προώθησε όσο έπρεπε το δίσκο, κάτι που είχε ως παράπονο και ο ίδιος ο Μητσιάς. Πάντως, εδώ στη Μακεδονία πήγε αρκετά καλά και σήμερα ακούγεται πολύ συχνά σε διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις των περιοχών της. Άλλωστε και ο ίδιος ο Μητσιάς φροντίζει πάντα να περιλαμβάνει κάποια από αυτά τα κομμάτια στις επί σκηνής εμφανίσεις του.
Η ερμηνεία του Χαλκιδικιώτη τραγουδιστή είναι υπεράνω κριτικής, αφού είπαμε και νωρίτερα ότι τούτα τα τραγούδια τα είχε μέσα στο αίμα του. Όμως, είναι πραγματικά συγκλονιστικός όταν τραγουδά τον «Ντούλα» και πάντοτε όταν τον ακούω στο συγκεκριμένο κομμάτι συγκινούμαι πολύ. Η αλήθεια είναι ότι τα ίδια συναισθήματα νιώθω για όλο το δίσκο και ειδικά για το “Ο λε-λε-λε” που μου θυμίζει ένα πολύ αγαπημένο πρόσωπο που δεν υπάρχει πια…
Στο δίσκο συμμετέχει και η σπουδαία ερμηνεύτρια δημοτικών τραγουδιών Ξανθίππη Καραθανάση, ενώ υποδειγματική είναι η διασκευή και η ενορχήστρωση από τον Γιώργο Χατζηνάσιο, που μας ξαφνιάζει ευχάριστα με την ενασχόλησή του με αυτό το είδος μια και όλοι τον γνωρίζουμε ως συνθέτη «ελαφρολαϊκών» κομματιών.
Στο οπισθόφυλλο του δίσκου υπάρχει σημείωμα του Κωστή Μοσκώφ που αναφέρεται στο μακεδονίτικο τραγούδι και στη δημιουργία της συγκεκριμένης δουλειάς, καθώς και φωτογραφία όλων των συντελεστών της. Η παραγωγή ανήκει στον Γιώργο Μακράκη, ενώ η ηχογράφηση έγινε στη Θεσσαλονίκη στο στούντιο «Αγροτικό» του γνωστού τραγουδιστή Νίκου Παπάζογλου που έκανε και την ηχοληψία και στο στούντιο Sierra στην Αθήνα με ηχολήπτη τον Γαβριήλ Παντζή.
Αξίζει πραγματικά ν’ ανακαλύψετε το «χρυσάφι» που κρύβει αυτός ο δίσκος, ασχέτως αν κατάγεστε ή όχι από τη Μακεδονία. Είναι ιδανικός για ένα παραδοσιακό γλέντι και η ερμηνεία του Μητσιά είναι από μόνη της εχέγγυο σωστής διασκέδασης…
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Ο λε-λε-λε
02. Τι ήθελα και σ’ αγαπούσα
03. Βιργινούδα
04. Η Σταμούλα
05. Η Αννούλα
06. Η Παγώνα (Ξανθίππη Καραθανάση)
07. Ποτ πουρί:
Α) Μήλο μου κόκκινο
Β) Η Γερακίνα
Γ) Ο διαμαντένιος σου σταυρός
Δ) Αμάν Μαρία
08. Μια γαλάζια περιστέρα
09. Παπά μου Αλεξανδράκη
10.Ο Ντούλας