Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 21 Ιουνίου 2013
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΠΑΝΟΣ – ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
«ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟΒΡΑΔΟ» (COLUMBIA SCXG 62)
|
Η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά του συνθέτη με τον στιχουργό, μετά τα επτά τραγούδια που έγραψαν στο άλμπουμ «Μια Κυριακή» που είχε κυκλοφορήσει ένα χρόνο νωρίτερα από το «Σαββατόβραδο». Αυτός ο δίσκος που εκδόθηκε το 1970 αποτέλεσε την αρχή μιας συνεργασίας Γιάννη Σπανού και Λευτέρη Παπαδόπουλου που χάρισε στην ελληνική μουσική πολύ σπουδαίες στιγμές, μερικές από τις οποίες συναντούμε κι εδώ.
Τα έντεκα τραγούδια ερμηνεύουν δύο από τα «βαριά πυροβολικά» της τότε Columbia -οι Σταμάτης Κόκοτας και Βίκυ Μοσχολιού (όπως και στο «Μια Κυριακή»)-, καθώς και ο πολύ νέος τότε Μανώλης Μητσιάς που λίγους μήνες νωρίτερα είχε εντυπωσιάσει με την πρώτη μεγάλη επιτυχία του, την πασίγνωστη «Ελευσίνα»…
Πρόκειται για μια πιο «πλατιά» ενασχόληση του Σπανού με το λαϊκό είδος (όντας ο κατ’ εξοχήν εκφραστής του «νέου κύματος» από τα μέσα της δεκαετίας του ‘60 κι έπειτα) στο οποίο διέπρεψε κι εξακολουθεί μέχρι σήμερα να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες του, συνεργαζόμενος κυρίως με νέα παιδιά. Σημειωτέον ότι ο συνθέτης αποφάσισε να γράψει λαϊκά τραγούδια μετά από ένα …πείραγμα του Παπαδόπουλου ότι δε θα τα καταφέρει ποτέ! Η απάντησή του ήταν «φέρε μου εσύ στίχους και θα δεις αν μπορώ να γράψω λαϊκά ή όχι». Φυσικά, ο Σπανός κέρδισε το «στοίχημα» κατά κράτος!
Για να επιστρέψουμε στο «Σαββατόβραδο», με την πολύτιμη συνδρομή του στιχουργού και φυσικά τριών μεγάλων φωνών, προκύπτει ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα που κερδίζει ακόμη και τον πιο απαιτητικό ακροατή.
Από αυτό το άλμπουμ ξεχώρισαν κι εξακολουθούν να ακούγονται περισσότερο ή λιγότερο τα «Ο τρελός», «Τα χέρια», «Ξύπνησε η πόλη» -δύο από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες στην καριέρα της Μοσχολιού-, «Καλογεράκι» και «Μη καλέ μου» χωρίς να υστερούν τα υπόλοιπα.
Να σημειώσουμε εδώ ότι το «Τα ματάκια σου» ηχογραφήθηκε την ίδια χρονιά και με τον Μητσιά αλλά δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο το …1998 σ’ ένα CD με σπάνια ή ανέκδοτα τραγούδια του ερμηνευτή από τις 45 στροφές (εξαντλημένο και δυσεύρετο πλέον)…
Μπουζούκι παίζουν οι Κώστας Παπαδόπουλος και Λάκης Καρνέζης, ενώ η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο. Ο πίνακας του εξωφύλλου είναι του Γιάννη Σικελιώτη, ενώ στο οπισθόφυλλο υπάρχει φωτογραφία του Σπανού και σημείωμα της εταιρείας για το δίσκο στα ελληνικά και στα αγγλικά.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Ο τρελός (Στ. Κόκοτας)
02. Τα ματάκια σου (Στ. Κόκοτας)
03. Τα χέρια (Β. Μοσχολιού)
04. Μη καλέ μου, μη (Στ. Κόκοτας)
05. Καλογεράκι (Στ. Κόκοτας)
06. Ξύπνησε η πόλη (Β. Μοσχολιού)
07. Το φεγγάρι (Μ. Μητσιάς)
08. Το Μαρικάκι (Μ. Μητσιάς)
09. Το γράμμα (Β. Μοσχολιού)
10. Οι άγγελοι (Στ. Κόκοτας)
11. Πειραιωτάκι (Β. Μοσχολιού)
|
ΔΗΜΟΣ ΜΟΥΤΣΗΣ
«ΤΕΤΡΑΛΟΓΙΑ» (COLUMBIA 70189)
|
Η μελοποίηση κορυφαίων Ελλήνων ποιητών βρίσκεται στο αποκορύφωμά της ενάμισι χρόνο μετά τη μεταπολίτευση, όταν ο Δήμος Μούτσης προς το τέλος του 1975 επιχειρεί να «ντύσει» μουσικά δέκα ποιήματα τεσσάρων σημαντικών δημιουργών.
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Κώστας Καρυωτάκης και ο Γιάννης Ρίτσος συνυπάρχουν μοναδικά μέσα από τις μελωδίες του σπουδαίου συνθέτη, ο οποίος με το έργο του αυτό ανοίγει ένα νέο δρόμο στην ελληνική μουσική.
Τα τραγούδια μοιράζονται ο Μανώλης Μητσιάς (που ο Μούτσης καθιέρωσε έξι χρόνια νωρίτερα με την «Ελευσίνα»), ο αείμνηστος Χρήστος Λεττονός και η Άλκηστη Αττικιουζέλ, που κάνει το δισκογραφικό της ντεμπούτο και μετονομάζεται σε …Πρωτοψάλτη από τον ίδιο τον συνθέτη!
Οι δύο πλευρές του δίσκου βινυλίου «ανοίγουν» με το ίδιο μουσικό θέμα, που θυμίζει κάτι μεταξύ στρατιωτικής παρέλασης (με τα πνευστά που κυριαρχούν) και ξεφαντώματος καρναβαλιστών (με τις φωνές που ακούγονται).
Από εκεί και πέρα, ο Μητσιάς αποδίδει μοναδικά τα «Κι αν ο αγέρας φυσά» και «Πες της το μ’ ένα γιουκαλίλι», η Πρωτοψάλτη φανερώνει από την πρώτη στιγμή το αστείρευτο ταλέντο της ερμηνεύοντας τα «Η πόλις», «Είναι παλιό το λιμάνι» και «Μετά την ήττα», ενώ ο Λεττονός πραγματικά συγκλονίζει με τη θεατρική του ερμηνεία στα «Πρέβεζα» και «Ιδανικοί αυτόχειρες».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο «Θρήνος για τον Άδωνι» είναι ποίημα του Σίδνεϋ Κιζ μεταφρασμένο από τον Γιώργο Σεφέρη, ενώ τρία από τα ποιήματα του δίσκου μελοποιήθηκαν αργότερα και από άλλους συνθέτες: «Κι αν ο αγέρας φυσά» (Ηλίας Ανδριόπουλος στο δίσκο «Κύκλος Σεφέρη», ερμηνεία Νίκος Ξυλούρης -1976), «Ιδανικοί αυτόχειρες» (Λουκάς Θάνος στο δίσκο «Σάλπισμα», ερμηνεία Νίκος Ξυλούρης -1978) και «Πρέβεζα» (Γιάννης Γλέζος αρχικά με ερμηνευτή τον Θανάση Γκαϊφύλλια το 1975 στο άλμπουμ «Η ατέλειωτη εκδρομή» κι εν συνεχεία στο δίσκο «Φοβάμαι», ερμηνεία Βασίλης Παπακωνσταντίνου -1982).
Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθούς τον Γιάννη Παπαϊωάννου και τον Γιώργο Τζάννες. Παραγωγός ήταν ο Γιώργος Μακράκης.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Θέμα (ορχηστρικό)
02. Η πόλις (Κ. Καβάφη) Άλκ. Πρωτοψάλτη-Χρ. Λεττονός- χορωδία
03. Κι αν ο αγέρας φυσά (Γ. Σεφέρη) Μ. Μητσιάς
04. Η Πρέβεζα (Κ. Καρυωτάκη) Χρ. Λεττονός
05. Είναι παλιό το λιμάνι (Γ. Σεφέρη) Άλκ. Πρωτοψάλτη-Χρ. Λεττονός-χορωδία
06. Ιδανικοί αυτόχειρες (Κ. Καρυωτάκη) Χρ. Λεττονός
07. Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον (Κ. Καβάφη) Άλκ. Πρωτοψάλτη
08. Πες της το μ’ ένα γιουκαλίλι (Γ. Σεφέρη) Μ. Μητσιάς
09. Θάλασσα του πρωϊού (K. Καβάφη) Χρ. Λεττονός-χορωδία
10. Μετά την ήττα (Γ. Ρίτσου) Άλκ. Πρωτοψάλτη
11. Θρήνος για τον Άδωνι (Σίδνεϊ Κιζ – μετάφραση Γ. Σεφέρη) Μ. Μητσιάς