Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Παρασκευή 25 Απριλίου 2014
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΣΤΡΑΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ
“ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΔΑΝΕΙΚΑ”
(MINOS MSM 411)
|
Αν το «Υποκρίνεσαι» ήταν ο δίσκος που επανέφερε δυναμικά στο προσκήνιο τον Στράτο Διονυσίου, το «Όλα είναι δανεικά» ήταν εκείνος που τον καθιέρωσε οριστικά και αμετάκλητα ως τον κορυφαίο λαϊκό τραγουδιστή της δεκαετίας του ’80. Όχι φυσικά ότι δεν είχε διαγράψει μέχρι τότε μία λαμπρή πορεία στο χώρο, αλλά η περίοδος 1980-1990 ήταν η καλύτερη και πιο παραγωγική στην καριέρα του, αν κι έχω τη γνώμη ότι θα μπορούσε να «δοκιμαστεί» και σε άλλα είδη τραγουδιού…
Ο δίσκος αυτός κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1981 και σάρωσε στην αγορά, αφού πούλησε περισσότερα από 100.000 αντίτυπα. Απολύτως δικαιολογημένα κατά τη γνώμη μου, αφού περιλαμβάνει ορισμένα πολύ καλά τραγούδια που ακούστηκαν τόσο εκείνη την εποχή, όσο και στα κατοπινά χρόνια.
Πάνω απ’ όλα όμως, υπάρχει το «Τα πήρες όλα» που το θεωρώ ως το κορυφαίο που ερμήνευσε ο αξέχαστος Στράτος στην καριέρα του, αλλά και το καλύτερο που έγραψε ο Θανάσης Πολυκανδριώτης. Πολύ μεγάλο τραγούδι, τολμώ να πω ίσως το ωραιότερο της δεκαετίας του ’80 από πάσης πλευράς. Η ερμηνεία του Διονυσίου είναι πραγματικά ανεπανάληπτη και ουδείς άλλος θα μπορούσε έστω να την πλησιάσει, ενώ υποδειγματικές είναι και οι δεύτερες φωνές της «ειδικού» Λίτσας Διαμάντη. Θυμάμαι -αν και πολύ μικρός- ότι τότε ακουγόταν παντού: Καταστήματα, σούπερ μάρκετ, ταξί, περίπτερα, εστιατόρια, στα καροτσάκια πλανόδιων πωλητών πειρατικών κασετών…
Η άλλη μεγάλη επιτυχία του δίσκου είναι το επίσης διαχρονικό και πασίγνωστο «Και λέγε-λέγε», πάλι με την υπογραφή των Πολυκανδριώτη και Πάριου που είχαν ήδη μια πετυχημένη συνεργασία με τον Στράτο τα προηγούμενα χρόνια, με τραγούδια όπως «Βραδιάζει», «Μινόρε παράπονο», «Γιατί Θεέ μου η ζωή», «Τα μάζεψα τα πράγματα» κ.α. Ένα τραγούδι που γράφτηκε κατόπιν παραγγελίας του Μάκη Μάτσα για ένα «αλέγκρο» κομμάτι.
Κατά τα άλλα, πολύ καλές στιγμές του δίσκου είναι και τα «Όλα είναι δανεικά» (εκπληκτική η ενορχήστρωση με τα βιολιά), «Γυναίκα της καταστροφής», «Να ‘σουνα εκείνη» και «Συγκρατήσου». Γενικότερα, πρόκειται για ένα από τα καλύτερα άλμπουμ του Διονυσίου και ίσως το ωραιότερο της «χρυσής» δεκαετίας του, που δυστυχώς έμελλε να είναι και η τελευταία όχι μόνο της καριέρας του, αλλά και της ίδιας της ζωής του…
Παραγωγός του άλμπουμ ήταν ο Σπύρος Ράλλης και η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο Polysound με ηχολήπτη τον Γαβριήλ Παντζή και βοηθό τον Δημήτρη Καραβάκη. Στις δεύτερες φωνές (όπως και στο «Υποκρίνεσαι» τον προηγούμενο χρόνο) η Χάρις Αλεξίου, ενώ την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Νέστορας Δάνας, με εξαίρεση τα τραγούδια των Τάκη Σούκα και Νίκου Ιγνατιάδη που επιμελήθηκαν οι ίδιοι οι συνθέτες.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Και λέγε – λέγε (Θ. Πολυκανδριώτη-Γ. Πάριου)
02. Τα πήρες όλα (Θ. Πολυκανδριώτη-Γ. Πάριου)
03. Γυναίκα της καταστροφής (Τ. Σούκα-Κ. Κοφινιώτη)
04. Να ‘σουνα εκείνη (Θ. Καμπουρίδη-Κ. Λιβανού)
05. Συγκρατήσου (Αλ. Χρυσοβέργη-Σπ. Γιατρά)
06. Αγάπη σου ζητώ (Τ. Σούκα-Χ. Δρίγκου)
07. Όλα είναι δανεικά (Αλ. Χρυσοβέργη-Σπ. Γιατρά)
08. Του φιλιού το αλφαβητάρι (Τ. Σούκα-Α. Αξιώτη)
09. Σημάδια μου αφήνεις (Αλ. Χρυσοβέργη-Σπ. Γιατρά)
10. Με ξεγέλασες (Τ. Σούκα-Ν. Λουκά)
11. Μόνος έμαθα (Ν. Ιγνατιάδη)
12. Μη διστάζεις καρδιά μου (Γ. Παλαιολόγου-Α. Σπυρόπουλου)
|
ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ
«Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ» (MINOS MSM 656)
|
Ο πρώτος καινούργιος δίσκος του Στέλιου Καζαντζίδη μετά από σχεδόν δώδεκα χρόνια σιωπής, λόγω της γνωστής διαμάχης με την εταιρεία του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημερομηνία που κυκλοφόρησε: 17 Μαρτίου του 1987, ημέρα Τρίτη. Ξεκίνησα γύρω στις εννιά το πρωί με τον πατέρα μου για να πάω σε κεντρικό φροντιστήριο αγγλικών της Θεσσαλονίκης και καθώς βρισκόμασταν στη Λεωφόρο Στρατού, πρόσεξα ότι σ’ ένα κατάστημα δίσκων -ναι, κάποτε υπήρχαν τέτοιου είδους καταστήματα!- είχε ουρά από κόσμο.
Σταματώντας στο κόκκινο φανάρι, διέκρινα στη βιτρίνα 5-6 εξώφυλλα με τη φωτογραφία του Καζαντζίδη και αν και ήδη γνώριζα από τις εφημερίδες ότι επρόκειτο να βγάλει καινούργια τραγούδια (κατόπιν της γνωστής τροπολογίας που πέρασε στη Βουλή σχετικά με τα συμβόλαια των τραγουδιστών), δεν περίμενα ότι αυτό θα γινόταν τόσο γρήγορα. Πήρα την υπόσχεση από τον πατέρα μου ότι στην επιστροφή θα πηγαίναμε να τον αγοράσουμε κι όπως καταλαβαίνετε, το μυαλό μου επί δύο ώρες μόνο στο μάθημα δεν ήταν…
Έτσι κι έγινε και με μεγάλη λαχτάρα τον βάλαμε στο πικάπ μόλις γυρίσαμε στο σπίτι -αθεράπευτα “καζαντζιδικός” και ο μπαμπάς. Παρότι τότε ήμουν μόλις δέκα ετών, από πολύ μικρός ήδη είχα γαλουχηθεί με τη φωνή του Στέλιου και ήμουν «γεμάτος» από αυτήν. Ήθελα όμως να την ακούσω φρέσκια και σύγχρονη και ομολογώ ότι στο πρώτο άκουσμα δε μ’ ενθουσίασε -άλλωστε, ακόμα και σήμερα αυτός ο δίσκος δεν είναι στις βασικές επιλογές μου όταν θέλω ν’ ακούσω Καζαντζίδη. Τη βρήκα λίγο «μπουκωμένη», χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι δεν κάθισα ακίνητος επί σχεδόν τρία τέταρτα για να μη χάσω ούτε δευτερόλεπτο από τον δίσκο. Λίγο έλειψε πάντως να χάσω την πρώτη σχολική ώρα, αφού ήμουν απογευματινός…
Αφήνω στην άκρη τις αναμνήσεις μου κι επιστρέφω στα του «Δρόμου». Η αλήθεια είναι ότι με μια πρώτη ματιά δεν είναι αυτό που θα περίμενε ν’ ακούσει κάποιος από τον Καζαντζίδη μετά από δώδεκα χρόνια «στο ψυγείο». Η θεματολογία του περιστρέφεται και πάλι γύρω από τα γνωστά στοιχεία του ρεπερτορίου του: Ξενιτιά, μετανάστευση, προσφυγιά, κοινωνική αδικία και λίγος έρωτας, ενώ και το μεγαλύτερο μέρος του υλικού δε νομίζω ότι ανταποκρινόταν στο όνομα και στην αξία του ερμηνευτή.
Δύο τραγούδια έχουν «ειδική» σημασία. Το ομότιτλο για την επιστροφή του – κατά τα πρότυπα του «Γυρίζω απ’ τη νύχτα» και του «Θα ξανατραγουδήσω» που υπήρχαν στον «Γυρισμό» το 1972 – και «Το τραγούδι του φίλου» που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Πυθαγόρα, όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο.
Οι καλύτερες και πιο γνωστές στιγμές του δίσκου είναι τα «Εγώ είμαι αητός», «Εγώ είμαι ένας απόκληρος» και «Το δικό σου αμάρτημα» σε μουσική και στίχους του Γιάννη Πάριου, το οποίο τα τελευταία χρόνια τραγουδιέται πολύ και ακούγεται παντού. Δεύτερες φωνές κάνουν οι Χάρις Αλεξίου, Γιάννης Πάριος, Λίτσα Διαμάντη, Θέμης Αδαμαντίδης και Μαριάννα Νάσιου.
Οι πωλήσεις ήταν τεράστιες, αφού την πρώτη μέρα πουλήθηκαν 50.000 αντίτυπα και την τρίτη είχαν ήδη «φύγει» 100.000, ενώ συνολικά ξεπέρασε τις 200.000! Καζαντζίδης ήταν αυτός και μετά από δώδεκα χρόνια σιωπής, θα πουλούσε ακόμη κι αν τραγουδούσε τον …τηλεφωνικό κατάλογο!
Σε διάφορα βιβλία που βγήκαν για τη ζωή και το έργο του αξέχαστου λαϊκού βάρδου υπάρχουν πολλές μαρτυρίες και παρασκήνια γύρω από το πώς έγινε αυτός ο δίσκος. Απλώς, θα αναφέρω ότι ο διευθυντής της τότε MINOS Μάκης Μάτσας υποχώρησε από την απαίτηση των 36 τραγουδιών που αναγράφονταν στο παλιό συμβόλαιο με τον ερμηνευτή και υπέγραψαν ένα καινούργιο για 12 (που έγιναν 13 με την επανεκτέλεση στο «Το αμαρτωλό σου σώμα» που είχε πρωτοτραγουδήσει ο Πρόδρομος Τσαουσάκης).
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι κατόπιν συμφωνίας των δύο πλευρών, τα μισά τραγούδια ήταν επιλογής του κ. Μάτσα και τα άλλα μισά του Καζαντζίδη, ενώ έγραψε και κάποια ο Τάκης Σούκας τα οποία όμως δεν ηχογραφήθηκαν ποτέ.
Η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο ECHO με ηχολήπτες τους Τάκη Φιλιππίδη και Χρήστο Κοσμά, η παραγωγή ήταν του Αχιλλέα Θεοφίλου και τις ενορχηστρώσεις αλλά και τη διεύθυνση ορχήστρας επιμελήθηκε ο Βασίλης Ηλιάδης. Ο δίσκος είναι αφιερωμένος από τον Στέλιο στη μητέρα του, ενώ στο οπισθόφυλλο πέρα από τη φωτογραφία μαζί της υπάρχει κι ένα σημείωμα – καλωσόρισμα από τον Νίκο Τζανιδάκη.
Τα τραγούδια του δίσκου
01. Στο δρόμο της επιστροφής (Θ. Καμπουρίδη-Λ. Χαψιάδη)
02. Εγώ είμαι αητός (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)
03. Πρόσφυγες κυνηγημένοι (Θ. Καμπουρίδη-Λ. Χαψιάδη)
04. Το σύστημα είναι ένοχο (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)
05. Την αγαπάω (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)
06. Το δικό σου αμάρτημα (Γ. Πάριου)
07. Το τραγούδι του φίλου (Θ. Καμπουρίδη-Λ. Χαψιάδη)
08. Εγώ ειμ’ ένας απόκληρος (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)
09. Όποιος πέφτει μόνος του δεν κλαίει (Θ. Καμπουρίδη-Λ. Χαψιάδη)
10. Το αμαρτωλό σου σώμα (Ε. Τσαγκάρη)
11. Τα δικά μου λάθη (Β. Βασιλειάδη-Λ. Παπαγιαννοπούλου)
12. Το παράπονο του μετανάστη (Γ. Παλαιολόγου-Λ. Χαψιάδη)
13. Το παιχνίδι της ζωής (Γ. Πάριου)
———————–
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…