Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!
Παρασκευή 26 Απριλίου 2013
Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!
Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…
———————————————————–
 |
ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ – ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ
«Ο ΕΧΘΡΟΣ ΛΑΟΣ» (MINOS MSM 248-249)
|
Η τεράστια επιτυχία της παράστασης «Το μεγάλο μας τσίρκο» διατηρεί ακέραιο τον απόηχό της, όταν η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος αποφασίζουν να προχωρήσουν στο επόμενο θεατρικό βήμα τους.
Αφού τον Ιούνιο του 1974 μεσολαβεί το «Ένα κάποιο παραμύθι, το κουκί και το ρεβίθι», τον Ιούνιο του 1975 ο Ιάκωβος Καμπανέλλης γράφει ένα καινούργιο έργο με τίτλο «Ο εχθρός λαός». Ουσιαστικά πρόκειται για μια συνέχεια του «Τσίρκου», όμως εδώ η σάτιρα καλύπτει και τα γεγονότα του Πολυτεχνείου αλλά και τη μεταπολίτευση.
Η μουσική ανατίθεται στον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος είναι εξαιρετικά δημοφιλής μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα έπειτα από την πολύχρονη απουσία του για τους γνωστούς λόγους. Είναι η δεύτερη φορά που ο συνθέτης συνεργάζεται με τον Ιάκωβο Καμπανέλλη επί σκηνής, καθώς είχε προηγηθεί η περίφημη «Γειτονιά των αγγέλων» το 1963.
Τραγουδιστής επί σκηνής εμφανίζεται ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου στην πρώτη θεατρική του συμμετοχή, καθώς την προηγούμενη χρονιά στον «Προδομένο λαό» του Γεωργίου Ρούσσου όπου πάλι τη μουσική είχε γράψει ο Θεοδωράκης τα τραγούδια ακούγονταν πλέι μπακ.
Λίγους μήνες μετά το τέλος των παραστάσεων του «Εχθρού λαού», τον Οκτώβριο του 1975 κυκλοφορεί και ο διπλός δίσκος με τα μουσικά μέρη του έργου. Στον πρώτο δίσκο τραγουδούν η Καρέζη και ο Παπακωνσταντίνου και στον δεύτερο υπάρχουν μόνο τα τέσσερα χορικά.
Ωστόσο, η παράσταση δεν έχει την επιτυχία του «Τσίρκου». Ο λαός αισθάνεται πλέον ελεύθερος, δεν έχει ανάγκη από «υπόγεια» μηνύματα και πλέον θέλει να ξεχάσει το παρελθόν και να κοιτάξει μπροστά. Επιπλέον, οι κριτικές δεν είναι και οι καλύτερες δυνατές. Παρόλα αυτά, η Καρέζη και ο Καζάκος την περίοδο 1975-76 αποφασίζουν να κάνουν περιοδεία σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο τόσο με τη συγκεκριμένη παράσταση, όσο και με το «Μεγάλο μας τσίρκο» και γνωρίζουν αποθεωτική υποδοχή από το κοινό.
Από τα τραγούδια του διπλού δίσκου, το «Αρνιέμαι» ήταν εκείνο που ξεχώρισε, ακούστηκε αρκετά, ήλθε πάλι στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια με τα όσα γίνονται στη χώρα μας και είναι τόσο μα τόσο επίκαιρο… Επιπλέον, με τη φωνή του συνθέτη ηχογραφείται για πρώτη φορά ο «Πέτρουλας», τραγούδι που είχε γραφτεί το 1965 από τον Θεοδωράκη αμέσως μετά τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα κατά τη διάρκεια επεισοδίων στο κέντρο της Αθήνας.
Φυσικά δεν υστερούν τα υπόλοιπα (με κορυφαίο το «Λαχτάρισα μια χώρα»), ωστόσο η υπερπληθώρα των έργων του Θεοδωράκη που κυκλοφορούσαν το ένα μετά το άλλο τον πρώτο χρόνο της μεταπολίτευσης, κάπου είχε κουράσει το κοινό κι έτσι οι πωλήσεις δεν ήταν ανάλογες της αξίας του.
Παραγωγός ήταν ο Αχιλλέας Θεοφίλου και η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Στέλιο Γιαννακόπουλο. Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν όλοι οι στίχοι των τραγουδιών, καθώς και φωτογραφίες της Καρέζη και του Παπακωνσταντίνου.
Τα τραγούδια του δίσκου
01) Αρνιέμαι (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη και χορωδία)
02) Ο αδελφός τον αδελφό (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη)
03) Πέτρουλας (Στίχοι: Μ. Θεοδωράκη) Μ. Θεοδωράκης
04) Λαχτάρισα μια χώρα (Τζ. Καρέζη)
05) Του χωρισμού (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη)
06) Το συμβούλιο (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη)
07) Ο εχθρός λαός (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη)
08) Αρνιέμαι (Β. Παπακωνσταντίνου-Τζ. Καρέζη)
09) Α’ χορικό (Χορωδία θιάσου)
10) Β’ χορικό (Χορωδία θιάσου)
11) Γ’ χορικό (Χορωδία θιάσου)
12) Δ’ χορικό (Χορωδία θιάσου)
|
ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ – ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ
«ΑΘΑΝΑΣΙΑ» (COLUMBIA 70248)
|
Δίσκος που αρχικά προοριζόταν αποκλειστικά για τη φωνή του Μανώλη Μητσιά, ωστόσο ο Μάνος Χατζιδάκις επέμενε να συμμετάσχει και η Δήμητρα Γαλάνη και μάλιστα να τραγουδήσει πάνω στους «τόνους» του Μητσιά, μια και οι ορχήστρες ήδη είχαν γραφτεί.
Κυκλοφόρησε την άνοιξη του 1976 και θεωρείται πλέον κλασικός κι από τους σπουδαιότερους στην ελληνική μουσική ιστορία. Περιλαμβάνει εξαιρετικά κομμάτια με λιτή ορχήστρα και δυο από τις φωνές που κόσμησαν και κοσμούν με την παρουσία τους τον πολιτισμό μας. Ο μεγάλος μουσικός εμπιστεύεται το έργο του σε δύο τραγουδιστές που στο πρόσφατο παρελθόν είχαν συνδέσει το όνομά τους με την έναρξη της δεύτερης φάσης της πορείας του στο χώρο της μουσικής, περισσότερο η Γαλάνη και λιγότερο ο Μητσιάς. Οι ίδιοι είχαν ερμηνεύσει τα τραγούδια από τον κύκλο «Της γης το χρυσάφι», απόντος όμως του Χατζιδάκι που βρισκόταν στην Αμερική και είχε επιφορτίσει τον Γιάννη Σπανό με την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση ορχήστρας.
Αυτή τη φορά, ο δίσκος γίνεται με τον αξέχαστο Μάνο παρόντα σε όλες τις φάσεις της δημιουργίας του. Οι στίχοι του στενού του φίλου και συνεργάτη Νίκου Γκάτσου είναι απολύτως «δεμένοι» με το κλίμα του έργου και ουσιαστικά αποτελούν μια ενότητα.
Αρκετά από τα τραγούδια συνεχίζουν ν’ ακούγονται ακόμη και σήμερα και να πρωταγωνιστούν στο ρεπερτόριο των δύο τραγουδιστών, όπως τα «Ο Γιάννης ο φονιάς», «Το μεθυσμένο καράβι», «Αθανασία» και το υπέροχο «Τσάμικο», την εκπληκτική ιστορία του οποίου έχουμε παρουσιάσει στη σχετική στήλη.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι ο δίσκος ξεκινά με ορχηστρικό κομμάτι, κάτι που δε συνέβαινε σχεδόν ποτέ αφού συνήθως αυτά έμπαιναν στο τέλος της πλευράς. Εδώ όμως δε μιλάμε για ένα οποιοδήποτε «οργανικό» κομμάτι, αλλά για την υπέροχη «Μπαλάντα του Ουρί» που το 1983 με στίχους του Γκάτσου και τίτλο «Αχ ουρανέ» το τραγούδησε η Γαλάνη στον -ίσως καλύτερο- δίσκο της «Ατέλειωτος δρόμος».
Την παραγωγή έκανε ο Γιώργος Μακράκης, η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και ο θαυμάσιος πίνακας του εξωφύλλου ανήκει στον Γιώργο Σταθόπουλο.
Τα τραγούδια του δίσκου
01) Η μπαλάντα του Ουρί (ορχηστρικό)
02) Ο Γιάννης ο φονιάς (Μ. Μητσιάς)
03) Κοίτα με στα μάτια (Δ. Γαλάνη)
04) Ο Παντελής (Μ.Μητσιάς – Δ. Γαλάνη)
05) Το μεθυσμένο καράβι (Μ. Μητσιάς)
06) Αθανασία (Δ. Γαλάνη)
07) Οι μέρες είναι πονηρές (Μ. Μητσιάς)
08) Τσάμικος (Μ. Μητσιάς)
09) Παράξενη Πρωτομαγιά (Μ. Μητσιάς – Δ. Γαλάνη)
10) Ένα σπίρτο στο τραπέζι (Μ. Μητσιάς – Δ. Γαλάνη)
11) Μια φορά κι ένα καιρό (Δ. Γαλάνη)
12) Μελαγχολικό εμβατήριο (Μ. Μητσιάς – Δ. Γαλάνη)