Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Τρίτη 25 Ιουνίου 2013
Η δουλειά τους περιορίστηκε στην πίστα, στο στούντιο, στη γραφή μουσικής και στίχου και πουθενά αλλού. Άλλοι έκαναν μεγάλη επιτυχία, άλλοι μικρότερη. Άλλοι συνεχίζουν την πορεία τους και παλεύουν, άλλοι έχουν αποχωρήσει. Άλλοι έχουν φύγει από τη ζωή.
Όμως, όλοι τους ανεξαιρέτως έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην ελληνική μουσική σκηνή και δικαιούνται αυτό που τους προσφέρουμε: Μια γωνιά “αφιερωμένη εξαιρετικά”…!
———————————————————–
| Γιάννης Σπανός – Χάρις Αλεξίου: Από την «Αριστοτέλους» ως την «Αυστραλία» … |
Η μουσική πολλές φορές παίζει περίεργα παιχνίδια. Μπορεί να υπάρχουν συνεργασίες ετών που να μην έχουν αφήσει σχεδόν τίποτε πίσω τους κι άλλες λίγων χρόνων και τραγουδιών μετρημένων στα δάχτυλα των δύο χεριών, οι οποίες όμως να έχουν μείνει ιστορικές και να κληροδότησαν στις επόμενες γενιές πολύ σημαντικά πράγματα.
Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει η συνεργασία του Γιάννη Σπανού με τη Χάρις Αλεξίου. Ουδέποτε έκαναν ολόκληρο δίσκο μαζί, ενώ η δισκογραφική επαφή τους άφησε πίσω της συνολικά μόλις δέκα τραγούδια σε πρώτη εκτέλεση.
Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά αποτελούν ακόμη και σήμερα «σήματα κατατεθέντα» στην πορεία αμφοτέρων κι έχουν αφήσει το δικό τους έντονο σημάδι στην ελληνική μουσική. Ο λαός μας συνηθίζει να λέει «λίγα και καλά» και τούτη η κουβέντα ταιριάζει γάντι στην περίπτωσή τους, όμως σίγουρα θα μπορούσαν να γράψουν περισσότερες κοινές σελίδες στο «βιβλίο» του τραγουδιού μας…
Η συνεργασία-ορόσημο
Όλα ξεκίνησαν το φθινόπωρο του 1974, όταν ο Γιάννης Σπανός και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος ετοίμαζαν την «Οδό Αριστοτέλους» στην τότε «Μίνως Μάτσας και Υιός». Ερμηνευτές θα ήταν ο Γιάννης Πάριος, ο Γιάννης Καλατζής και η Άννα Βίσση, ωστόσο τελικώς αντί της τελευταίας επελέγη η Χάρις Αλεξίου ως πιο «δυνατό» όνομα. Ο κάθε τραγουδιστής θα έπαιρνε από τέσσερα τραγούδια.
Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την ερμηνεία της «Αριστοτέλους» από τον Πάριο, όμως ο Παπαδόπουλος πρότεινε το κομμάτι να δοθεί στην Αλεξίου (έχουμε γράψει την ιστορία στη σχετική στήλη). Έτσι κι έγινε και από εκεί και πέρα, η ίδια η τραγουδίστρια έχει πει πολλάκις ότι άρχισε να νιώθει σημαντική στο χώρο κι ότι αυτός ήταν ο δρόμος που έπρεπε ν’ ακολουθήσει. Ήταν ίσως το πρώτο τραγούδι που τη «σφράγισε» τόσο έντονα.
Εκτός του εν λόγω τραγουδιού, η Χαρούλα ηχογράφησε και τα «Και», «Γύριζαν τα τρένα» (αμφότερα με ξεκάθαρα μηνύματα για την πτώση της δικτατορίας, το δε δεύτερο με μια μικρή αλλαγή στους στίχους εξαιτίας της λογοκρισίας) και «Το μεθυσμενάκι». Με τον καιρό αποδείχτηκε ότι κι αυτά ήθελαν το χρόνο τους για να γίνουν γνωστά…
Η «Κίτρινη πόλη» και η «Κατερίνη» …
Τον Απρίλιο του 1976, η ερμηνεύτρια κυκλοφορεί τον δεύτερο προσωπικό δίσκο της με τίτλο «Χάρις Αλεξίου/2» και ο Γιάννης Σπανός της δίνει τρία τραγούδια, τα οποία «πάνε κόντρα» στο υπόλοιπο κλίμα του άλμπουμ που είναι καθαρά λαϊκό: «Πώς να σε λησμονήσω» και «Κίτρινη πόλη» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου και «Λιναρντό» σε στίχους Αλέξη Αλεξόπουλου.
Η «Κίτρινη πόλη» ξεχωρίζει αμέσως κι ακούγεται πολύ. Σύμφωνα με αφήγηση του ίδιου του στιχουργού της, την έγραψε με αφορμή τη γνωριμία του με τη μετέπειτα -κι ως σήμερα- σύζυγό του Ράια Μουζενίδου…
Το «Πώς να σε λησμονήσω» είναι κατά τη γνώμη μου ένα από τα πιο συγκλονιστικά τραγούδια που γράφτηκαν ποτέ. Ο Παπαδόπουλος βαδίζει στο μοτίβο του παραδοσιακού μοιρολογιού αλλά με πιο «εκλεπτυσμένο» λεξιλόγιο, το οποίο όμως δεν αφαιρεί το παραμικρό από τη συγκινησιακή φόρτιση του ακροατή, ανεξαρτήτως του αν έχει χάσει ποτέ ή όχι κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο.
Όσο για τον «Λιναρντό», είναι ένα τραγούδι τη μελωδία του οποίου ο Σπανός έγραψε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Γαλλία και ηχογραφήθηκε εκεί, φυσικά με γαλλικούς στίχους. Μια υπέροχη «μοναχική» μπαλάντα και αξίζει ν’ ακούσετε μια πραγματικά μοναδική «ζωντανή» εκτέλεσή της από την Αλεξίου μόνο με μια κιθάρα και καθισμένη στις θέσεις ενός ανοιχτού θεάτρου. Από τις «μαγικές» εποχές της τηλεόρασης, μέσα από τη «Μουσική βραδιά» του Γιώργου Παπαστεφάνου το 1976.
Η δισκογραφική συνεργασία Σπανού και Αλεξίου ολοκληρώνεται το 1977 στο διπλό άλμπουμ της «24 τραγούδια». Εκεί υπάρχουν «Οι Κυριακές στην Κατερίνη» και «Σε ψάχνω» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου, καθώς και η «Οδός Αριστοτέλους» στην εκτέλεση με την οποία περιελήφθη στον ομώνυμο δίσκο τρία χρόνια πριν.
Το πρώτο είναι και το πιο γνωστό, με υπέροχες -ασχέτως αν είναι «μουντές»- εικόνες από τον στιχουργό και το πιάνο του συνθέτη να δεσπόζει στην εισαγωγή και στα τρία κουπλέ. Στο τέλος του δε, γίνεται ένα εξαιρετικό κι «αέρινο» βαλς…
Εδώ ολοκληρώνεται ουσιαστικά η δισκογραφική συνεργασία της Αλεξίου με τον Σπανό, υπήρχαν όμως ακόμη και κάποια …υπόλοιπα που θα δούμε αμέσως παρακάτω…
Επανεκτελέσεις και νέο τραγούδι
Το 1981, η Χαρούλα μέσα από τα «Τραγούδια της χθεσινής μέρας» με τη Δήμητρα Γαλάνη θα ξαναθυμηθεί την «Κίτρινη πόλη» και θα την αποτυπώσει πάλι στο βινύλιο, αλλά αυτή τη φορά με αλλαγμένη εισαγωγή και τη συνοδεία μόνο μιας κιθάρας κι ενός ακορντεόν.
Θα περάσουν έντεκα χρόνια μέχρι το 1992, όταν η Αλεξίου λίγο πριν φύγει από την τότε MINOS θα ηχογραφήσει σε δεύτερη εκτέλεση το «Κάτω απ’ τη μαρκίζα» στο πλαίσιο μιας συλλογής τραγουδιών με στίχους Μάνου Ελευθερίου με τίτλο «Ταξίδια της ψυχής». Η ερμηνεία της είναι πολύ καλή, αλλά εκείνη της Βίκυς Μοσχολιού (στο δίσκο «Η Μοσχολιού τραγουδά Σπανό» του 1977) είναι πραγματικά ασύγκριτη…
Θα συμπεριλάβει ξανά Γιάννη Σπανό στη δισκογραφία της το 1996, με την έκδοση του live άλμπουμ «Γυρίζοντας τον κόσμο». Θα επιμείνει στη Μοσχολιού και αυτή τη φορά θα επιλέξει το μοναδικό «Άνθρωποι μονάχοι», πάλι από το δίσκο που είχε κάνει η αξέχαστη ερμηνεύτρια με τον συνθέτη το ’77.
Και φτάνουμε στο 2000, όταν η Χαρούλα θα ηχογραφήσει καινούργιο τραγούδι του Σπανού έπειτα από 23 ολόκληρα χρόνια. Πρόκειται για την «Αυστραλία» σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, το οποίο πάντως δεν ακούστηκε ιδιαίτερα…
———————
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…