ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Δισκογραφική Εταιρεία : Universal (3/2012)
Πριν από 30 χρόνια ακριβώς, Φεβρουάριο του ’82, κυκλοφόρησε ο πρώτος δίσκος των Φατμέ. Ο μαύρος, με το κορίτσι με τον φερετζέ στο εξώφυλλο. Αισθάνθηκα λοιπόν την ανάγκη να γιορτάσω τα γενέθλιά μου, παρά την απόλυτη επίγνωση πως ο κόσμος γύρω μου καταρρέει. Αποφάσισα για άλλη μια φορά να ακολουθήσω την καρδιά μου, να την εμπιστευτώ χωρίς να ξέρω που με πάει. Ίσως, είπα, αυτή να ξέρει καλύτερα. Ίσως η γιορτή δεν είναι απόδραση απ’ την πραγματικότητα, αλλά ένα φως, μια αστραπή που σκορπίζει για λίγο τα σκοτάδια μας. Το πείσμα και η τρέλλα να χορεύουμε μέσ’ τον κατακλυσμό. Ίσως να μην είναι λήθη αλλά μνήμη. Και νομίζω πως τώρα, στα δύσκολα, έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη να θυμηθούμε. Να στοχαστούμε ξανά τη διαδρομή, τις κατακτήσεις, τις καταιγίδες, τα ναυάγια. Να αντλήσουμε δύναμη απ’ το γεγονός πως παρ’ όλα αυτά είμαστε ακόμα όρθιοι. Ζωντανοί και διψασμένοι.
Έπειτα αυτά τα 30 χρόνια δεν είναι τυχαία. Συμπίπτουν με την αρχή και το τέλος του μεγάλου πάρτι. Από τη μια πλευρά υπάρχει το πένθος, η διάψευση, το κενό. Από την άλλη όμως υπάρχει στο βάθος και μια ανομολόγητη χαρά για το τέλος της φούσκας. Κι ας έσκασε μ’ αυτή την εκκωφαντική έκρηξη. Κι ας είμαστε τα θύματα εμείς οι ίδιοι, αθώοι κι ένοχοι, αδιακρίτως. Είναι το τέλος μιας εποχής όπου οι «προοδευτικές ιδέες» μεταλλάχθηκαν σε αυτό το φρικτό lifestyle, τον κυνισμό, την πνευματική τεμπελιά, την κομπίνα, την έπαρση. Της εποχής των λαμπερών μηδενικών και των κρατικοδίαιτων επαναστατών. Με δυο λόγια, το τέλος της μεταπολίτευσης.
Έτσι, με δυνατά κι αντικρουόμενα συναισθήματα άρχισα να δουλεύω αυτόν τον διπλό δίσκο. Εργασία, χαρά και θεραπεία απ’ το καθημερινό δηλητήριο της τηλεόρασης. Σχέδια, συζητήσεις και πρόβες στο Πήλιο. Δέκα καινούργια τραγούδια και δέκα παλιότερα, κυρίως της τελευταίας περιόδου. Και βέβαια οι εκλεκτοί καλεσμένοι μου, τραγουδοποιοί και τραγουδιστές της νέας σκηνής. Είδα αυτά τα γενέθλια σαν μια αφορμή για να συναντηθώ μαζί τους, να γνωριστούμε, να παίξουμε, να αυτοσχεδιάσουμε, να μεταμορφώσουμε τα τραγούδια μου. Να κάνει ο καθένας μας ένα μικρό διάλειμμα από την μοναχική του πορεία και να χωρέσουμε για λίγο στο ίδιο τρένο. Σε μια εποχή που η συνεννόηση με τον άλλον, τον διαφορετικό έχει γίνει σχεδόν ακατόρθωτη, οι συναντήσεις αυτές είναι πιο πολύτιμες.
Κάποιους δεν γνώριζα καθόλου, με άλλους είχαμε ένα γεια η μια συναυλιακή συνεύρεση, με κανέναν όμως δεν είχα ηχογραφήσει μέχρι τώρα. Διαλέξαμε με τον καθένα το κατάλληλο τραγούδι, το παιδέψαμε και το πλάσαμε ξανά απ’ την αρχή. Κάθε διασκευή σφραγίστηκε απ’ την προσωπικότητα του καλεσμένου. Και βέβαια ολόκληρη η δουλειά σφραγίστηκε απ’ αυτή την εξαιρετική ομάδα μουσικών. Με τις δημιουργικές ιδέες τους, το ομαδικό πνεύμα, και τον προσωπικό ήχο του καθενός έδωσαν το ξεχωριστό αποτέλεσμα που ακούτε.
Τα είκοσι τραγούδια του δίσκου ηχογραφήθηκαν ζωντανά στο στούντιο με όλη την μπάντα και τους καλεσμένους ταυτόχρονα όπως ηχογραφήθηκαν οι αγαπημένοι μου δίσκοι της δεκαετίας του ’60. Ελάχιστες διορθώσεις και προσθήκες έγιναν εκ των υστέρων χωρίς να αλλοιώσουν τον αυθορμητισμό της ζωντανής ηχογράφησης. Όσο μεγαλώνω, η διαδικασία μετράει για μένα περισσότερο σχεδόν απ’ το αποτέλεσμα. Κι εδώ η διαδικασία μου έδωσε πολύ μεγάλη χαρά και έμπνευση. Σας ευχαριστώ όλους, καλεσμένους, συνεργάτες μουσικούς και ηχολήπτη για την γιορτή που μου χαρίσατε. Ευχαριστώ προκαταβολικά κι εσάς τους παλιούς και νέους ακροατές. Και που ξέρεις, ίσως μια μέρα να πάμε πιο πέρα/ πιό πέρα απ’το τέλος/ μέχρι την αρχή…
Ν.Π. 14/2/12
TΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ MUSIC CORNER
Γράφει η Μαριάνα Πουτακίδου – m.poutakidou@musiccorner.gr
Τριάντα χρόνια δισκογραφικής παρουσίας γιορτάζει ο Νίκος Πορτοκάλογλου και με αφορμή αυτά επιστρέφει δισκογραφικά με ένα διπλό album που τιτλοφορείται «Ίσως». Σε αυτό υπογράφει τη μουσική και τους στίχους, ενώ βρίσκεται πίσω και από όλες τις κιθάρες που ακούγονται στα τραγούδια. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως συμπράττει με τη νέα γενιά τραγουδιστών και τραγουδοποιών σε ένα album του οποίου τα δέκα πρώτα κομμάτια είναι καινούρια (1ο CD) και τα δέκα επόμενα είναι διασκευές παλαιότερων τραγουδιών του (2ο CD).
«Η πιο δύσκολη δουλειά» που ανοίγει το πρώτο CD, με τη συμμετοχή στα εξαιρετικά φωνητικά της Ευτυχίας Μητρίτσα, της Σοφίας Σαρρή και τη Νανάς Μπινοπούλου, φαίνεται να έχει γραφτεί για την επέτειο του ερμηνευτή όταν λέει: Σ’ αυτό το ζόρικο αιώνα / σ’ αυτή τη ζόρικη στροφή / μάσα στον πιο βαρύ χειμώνα / έλα μαζί μου στη γιορτή. Ακολουθεί το jazz «Βουτάμε γυμνοί», το οποίο το γνωρίζουμε πλέον πολύ καλά, καθώς ήταν το πρώτο single που ακούσαμε και το οποίο οπτικοποιήθηκε. Η συνέχεια έρχεται με το «Τανγκό στο Βόσπορο» και το άρωμα ανατολής στην εισαγωγή του, αλλά και το ιδιαίτερο «Τι λάθος κάνω» στο ρυθμό του καρσιλαμά με το Γιάννη Χαρούλη στο τραγούδι και το λαούτο. Επόμενο single από το δίσκο το ομότιτλο «Ίσως», για να ακούσουμε μετά το πολύ όμορφο αργό ζεϊμπέκικο «Καταστροφή κι ελπίδα» από την Ευτυχία Μητρίτσα. Ο πρώτος δίσκος κλείνει με το «Πού πάνε τα πουλιά», ένα slow τραγούδι στο οποίο το ούτι προσδίδει μια άλλη γοητεία.
Εναρκτήριο κομμάτι στο δεύτερο δισκάκι είναι το «Άντε καρδιά μου» σε μια απίστευτη εκτέλεση από τις Σανάδες και τους Word of Mouth, που αποδεικνύει έμπρακτα πόσο εκπληκτικά πράγματα μπορεί να κάνει η ανθρώπινη φωνή. Μικρή στιχουργική λεπτομέρεια: το είκοσι χρόνια διαδρομή στην αρχή του κομματιού έχει γίνει τριάντα χρόνια διαδρομή για να ταιριάζει με την επέτειο του τραγουδοποιού! Τη σκυτάλη παίρνει ο Λεωνίδας Μπαλάφας για να μας πει «Χωρίς αμορτισέρ», αλλά και η Σοφία Σαρρή σε μια πιο αργή εκτέλεση του «Ταχυδρόμου». Επόμενοι φιλοξενούμενοι του δίσκου ο Πάνος Μουζουράκης και η Νατάσα Μποφίλιου μας τραγουδούν τη «Σκιά» και το «Κρυφτό» αντίστοιχα. Πολύ ενδιαφέρουσα η ενορχήστρωση με φυσαρμόνικα και γιουκαλίλι στο πρώτο, παιχνιδιάρικη και ταξιδιάρικη η εισαγωγή στο δεύτερο, όπου στα credits βρίσκουμε το όνομα της Μποφίλιου και στο πιάνο. Το ακορντεόν και η ερμηνεία του Κωστή Μαραβέγια κάνουν τη διαφορά στη «Δίψα», ενώ το «Βουνό» από το Στάθη Δρογώση κλείνει ιδανικά το δίσκο.
Καλαίσθητο το booklet περιλαμβάνει τους στίχους των τραγουδιών, φωτογραφίες των συντελεστών και όμορφα σκιτσάκια. Στο δισέλιδο σημείωμα ο τραγουδοποιός λέει χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο γεγονός πως η ηχογράφηση των τραγουδιών έγινε στο studio παρουσία τόσο των μουσικών, όσο και των ερμηνευτών πως όσο μεγαλώνει, η διαδικασία μετράει για εκείνον περισσότερο σχεδόν απ’ το αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα αυτής του της προσπάθειας τον δικαιώνει για ακόμη μία φορά και αποτελεί το ιδανικό δώρο για τα τριάντα χρόνια του στη δισκογραφία…
ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΩΝ CD
CD 1:
01. Η ΠΙΟ ΔΥΣΚΟΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
02. ΒΟΥΤΑΜΕ ΓΥΜΝΟΙ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
03. ΤΑΝΓΚΟ ΣΤΟΝ ΒΟΣΠΟΡΟ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
04. ΤΙ ΛΑΘΟΣ ΚΑΝΩ (Γιάννης Χαρούλης)
05. Η ΝΕΑ ΣΟΥ ΑΓΑΠΗ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
06. ΙΣΩΣ (Νίκος Πορτοκάλογλου / Μάρκος Κούμαρης/ Στάθης Δρογώσης/ Πάνος Μουζουράκης)
07. ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΚΙ ΕΛΠΙΔΑ (Ευτυχία Μητρίτσα)
08. ΜΠΟΣΣΑ ΝΟΒΑ (Νίκος Πορτοκάλογλου/ Νάνα Μπινοπούλου)
09. ΤΟ ΠΑΡΤΥ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
10. ΠΟΥ ΠΑΝΕ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ (Νίκος Πορτοκάλογλου)
CD 2:
01. ΑΝΤΕ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ (Σανάδες / Word Of Mouth / Νίκος Πορτοκάλογλου)
02. ΧΩΡΙΣ ΑΜΟΡΤΙΣΕΡ (Λεωνίδας Μπαλάφας)
03. ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (Σοφία Σαρρή)
04. Η ΣΚΙΑ (Πάνος Μουζουράκης)
05. ΚΡΥΦΤΟ (Νατάσσα Μποφίλιου)
06. ΕΙΔΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΟΥ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ (Νάνα Μπινοπούλου)
07. ΔΙΨΑ (Κωστής Μαραβέγιας)
08. ΔΕΝ ΕΧΩ ΝΑ ΣΟΥ ΔΩΣΩ (Ματούλα Ζαμάνη)
09. ΤΑ ΚΑΡΑΒΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙΩ (Λεωνίδας Μπαλάφας / Κωστής Μαραβέγιας / Νίκος Πορτοκάλογλου)
10. ΤΟ ΒΟΥΝΟ (Στάθης Δρογώσης)
*** Οι κριτικές δίσκων αποτελούν προσωπικές απόψεις του εκάστοτε συντάκτη που σε καμία περίπτωση δεν είναι απαραίτητο ότι συνάδουν με τις απόψεις και της υπόλοιπης συντακτικής ομάδας του Music Corner