Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Πέμπτη, 16 Ιανουαρίου 2014

Κάθε τραγούδι έχει τη δική του ιστορία. Άλλοτε από μια προσωπική εμπειρία, άλλοτε από την ανάγνωση ή το άκουσμα μιας ιστορίας, άλλοτε εντελώς τυχαία και συμπτωματικά, έχουν γραφτεί υπέροχες μελωδίες και στίχοι που μας συντρόφεψαν στις χαρές, στις λύπες, στη διασκέδαση, στους έρωτες, στους χωρισμούς μας. Αυτές τις ιστορίες θ’ αφηγείται τούτη η στήλη, σαν ένα παραμύθι, που όμως είναι τόσο αληθινό…

———————————————————–

“Αχ ο μπαγλαμάς”
(Απόστολου Καλδάρα – Λευτέρη Παπαδόπουλου)
Γιώργος Νταλάρας

 

Ο Απόστολος Καλδάρας στη δεκαετία του ’70 απέδειξε ότι πέρα από ένας εξαιρετικός δημιουργός «αυστηρώς» λαϊκών τραγουδιών, μπορούσε να γράψει και μελωδίες που να παραπέμπουν στη βυζαντινή μουσική, την οποία άλλωστε γνώριζε πολύ καλά. Έτσι, προέκυψαν αξέχαστα και σπουδαία έργα όπως η «Μικρά Ασία», ο «Βυζαντινός εσπερινός», «Τα ορθόδοξα» κ.α.

Στις αρχές του 1973 συνεργάστηκε για πρώτη φορά με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, ο οποίος πάντα τον θαύμαζε και θεωρούσε το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» ένα από τα πιο σημαντικά τραγούδια όλων των εποχών. Μαζί λοιπόν, έγραψαν δύο τραγούδια για ένα δισκάκι 45 στροφών με ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα, μουσικό «παιδί» (και) του Καλδάρα ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα στην καθιέρωσή του στο χώρο.

otan_ta_tragoudia_milane_2014_01_16_kaldaras_ntalaras

Το ένα από αυτά, ήταν το «Αχ ο μπαγλαμάς». Φαίνεται ότι ήταν το μουσικό όργανο που άρεσε περισσότερο στον στιχουργό, αφού το είχε ως «πρωταγωνιστή» και σ’ άλλο ένα τραγούδι του, το «Άκου πώς κλαίει ο μπαγλαμάς» που είχε μελοποιήσει ο Γιάννης Σπανός το 1969 και είχε ερμηνεύσει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης…

Ο ίδιος ο Παπαδόπουλος χαρακτηρίζει αυτό το τραγούδι «κυκλικό, αφού δεν έχει τέλος». Η θεματολογία του είναι σχετικά απλή και συνηθισμένη: Ένας απογοητευμένος άντρας έχει χάσει τη γυναίκα που αγαπούσε κι έχει πάει σε κάποια ταβέρνα για να «πνίξει τον πόνο του» ακούγοντας μπαγλαμά και πίνοντας.

Μέσα στο μεθύσι του, βλέπει χαρακτηριστικές εικόνες από τις τελευταίες στιγμές της σχέσης του («Κι εσύ μεσ’ στη βροχή να με κοιτάς σαν ξένη», «τα μάτια σου καράβια αραγμένα στα μάτια τ’ αλλουνού») κι αισθάνεται μόνος κι ανυπεράσπιστος («κανείς δεν ειν’ για μένα, τ’ ορφανοπούλι τ’ ουρανού»). Οι στίχοι όμως είναι γραμμένοι με τέτοιο τρόπο που ξεχνάς σχεδόν από την αρχή την «υπόθεση» κι αφοσιώνεσαι στην ερμηνεία…

Το «σκηνικό» του διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη (εξ ου και το «σοκάκι του Ντεπό» στο τρίτο κουπλέ), ενώ αξίζει ν’ αναφέρουμε ότι ο «Αρσένης» που αναφέρεται στην αρχή είναι υπαρκτό πρόσωπο, καθώς ήταν τραγουδιστής και είχε κατάστημα δίσκων στην συμπρωτεύουσα. Ο «πρόεδρος» τον γνώριζε και χρησιμοποίησε το όνομά του γιατί …ταίριαζε με τη ρίμα που ήθελε να κάνει!

otan_ta_tragoudia_milane_2013_05_30_papadopoulos

Βεβαίως, «όλα τα λεφτά» του τραγουδιού είναι οι τρεις «κορώνες» του Νταλάρα λίγο πριν το τέλος των ισάριθμων κουπλέ! Ο ίδιος χρόνια αργότερα αναφέρει ότι αυτός ο τρόπος ερμηνείας προέκυψε από μια συμβουλή του Καλδάρα ο οποίος του έλεγε: «Το τραγούδι λέγεται με δύο τρόπους, αυτόν κι αυτόν. Μάθε τους καλά και πες το με τον δικό σου». Η αρχή έγινε στο «Θάνατο του ποιητή» το 1971 και κορυφώθηκε στον «Μπαγλαμά»

Πραγματικά, κανένας άλλος δεν κατάφερε να πετύχει αυτές τις όντως μοναδικές «κορώνες» του Νταλάρα, παρά μόνο ο ίδιος. Πρόκειται για ένα από τα αγαπημένα τραγούδια του Λευτέρη Παπαδόπουλου, ο οποίος σε κάθε ευκαιρία ζητά από τον δημοφιλή ερμηνευτή να του το τραγουδήσει…

Πρόκειται για ένα εξαιρετικό και «στιβαρό» ζεϊμπέκικο, το οποίο έγινε εξ αρχής μεγάλη επιτυχία στις 45 στροφές και δε συμπεριλήφθηκε ποτέ σε προσωπικό δίσκο του Νταλάρα, καθώς εκείνη την εποχή συνεργαζόταν κυρίως με τον Σταύρο Κουγιουμτζή σε ολοκληρωμένους «κύκλους τραγουδιών».

Το «Αχ ο μπαγλαμάς» ήταν η αρχή για τη «γέννηση» ενός πολύ σπουδαίου έργου, του «Βυζαντινού εσπερινού» που έγραψαν οι Καλδάρας-Παπαδόπουλος και κυκλοφόρησε οκτώ μήνες αργότερα…

 ———————

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

1 ΣΧΟΛΙΟ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here