Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2012

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

———————————————————–

ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ – ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ
«ΤΑ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ» (MINOS MSM 965)

 

Πρόκειται για την τελευταία εν ζωή «κατάθεση» του μέγιστου ποιητή Νίκου Γκάτσου στο ελληνικό τραγούδι, καθώς λίγους μήνες μετά την κυκλοφορία αυτού του δίσκου «έφυγε» από κοντά μας. Παράλληλα, ήταν και το «υστερόγραφο» στην 25ετή συνεργασία του με τον Σταύρο Ξαρχάκο, η οποία είχε γεμίσει με «διαμάντια» τη μουσική σκηνή της πατρίδας μας είτε γράφοντας μεμονωμένα τραγούδια, είτε ολοκληρωμένες δισκογραφικές δουλειές («Ένα μεσημέρι», «Νυν και αεί», «Ρεμπέτικο»).

«Τα κατά Μάρκον» εμφανίστηκαν στα δισκοπωλεία το Νοέμβριο του 1991 σε μια περίοδο πολύ κρίσιμη για την πατρίδα μας, καθώς ήταν προ των πυλών η «Ενωμένη Ευρώπη» και σε μεγάλη έξαρση το θέμα των Σκοπίων, με την εξωφρενική και παράλογη απαίτηση των «γειτόνων» μας να θέλουν να ονομάζονται «Μακεδόνες».

Είκοσι και πλέον χρόνια μετά, απλώς και μόνο διαβάζοντας τους στίχους του Γκάτσου αντιλαμβάνεται ο οποιοσδήποτε ότι ο μεγάλος ποιητής μας ήταν και μεγάλος προφήτης. Πόσο ταιριάζουν τα λόγια του στη σημερινή εικόνα της «χαμένης Ελλάδας», που κι εμείς «παντού αναζητούμε» και δε μπορούμε να βρούμε…

Η μουσική και οι στίχοι βεβαίως θέλουν και κάποιον ερμηνευτή κι αυτός στην προκειμένη περίπτωση ήταν ο ιδανικότερος που θα μπορούσε να βρεθεί – ο Γιώργος Νταλάρας. Ήταν η πρώτη φορά που ηχογραφούσε νέα τραγούδια του Ξαρχάκου, καθώς είχε συμμετάσχει στο παρελθόν σε ορισμένες συναυλίες του (με κορυφαία εκείνη στο «Παλλάς» το 1988 με τη Δήμητρα Γαλάνη που κυκλοφόρησε και σε διπλό άλμπουμ) αλλά δεν είχε ποτέ συνεργαστεί μαζί του στη δισκογραφία.

Δυστυχώς, «τα κατά Μάρκον» δεν είχαν την αναμενόμενη ανταπόκριση στον κόσμο. Βλέπετε, ο Έλληνας του 1991 απολάμβανε αμέριμνος τους καρπούς των «κόπων» του στη δεκαετία του ’80 και δε σκεφτόταν ούτε δευτερόλεπτο ότι τα λεφτά που είχε στην τσέπη του ήταν δανεικά και κάποτε εκείνοι που του τα δάνειζαν -χωρίς να το ξέρει-θα του τα ζητούσαν πίσω και μάλιστα με πολύ βαρύ τίμημα.

Γιατί λοιπόν να κάτσει ν’ ακούσει τις «προφητείες» του Γκάτσου και τις υποβλητικές μελωδίες του Ξαρχάκου και να χαλάσει τη «σιέστα» του; Θα πήγαινε το βράδυ στα μπουζούκια με το τελευταίο μοντέλο 4Χ4 που μόλις είχε αγοράσει, θα σκορπούσε αμέριμνος τα πεντοχίλιαρα (σε δραχμές τότε…) σε γαρδένιες και σαμπάνιες στους αοιδούς του συρμού που είχαν αρχίσει να κάνουν έντονη την παρουσία τους στα νυχτερινά κέντρα κι άσε τον Νταλάρα να μιλάει για «χαμένη Ελλάδα» και να ψάχνει για «ταυτότητα»…

Φυσικά, η αξία του εν λόγω άλμπουμ είναι πολύ μεγάλη και δε μπορούνε να τη μειώσουν οι όχι και τόσο ικανοποιητικές πωλήσεις του. «Σκληρά διαμάντια που διαπερνούν τη σύγχρονη αναλγησία μας» έγραφε η διαφημιστική αφίσα κι ακριβώς έτσι είναι. Ακούστε τα σήμερα και θα διαπιστώσετε πόσο σύγχρονα κι επίκαιρα είναι…

Αξιοσημείωτη η συμμετοχή της αξέχαστης Δέσπως Διαμαντίδου που ερμηνεύει τη «Χοντρομπαλού» μαζί με τον Ξαρχάκο. Η ηχογράφηση έγινε στο Sound Studio με ηχολήπτη τον Γιάννη Σμυρναίο από τον Ιούνιο ως τον Οκτώβριο του 1991, ενώ στο εσώφυλλο περιλαμβάνονται ένα σημείωμα του συνθέτη, οι στίχοι των τραγουδιών και οι μουσικοί που παίζουν, με προεξέχοντα τον σολίστα του μπουζουκιού Κώστα Παπαδόπουλο

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Ο χορός των Κυκλάδων
02) Οι αστρολόγοι
03) Δώστε μου μια ταυτότητα
04) Οι πρώτοι και οι δεύτεροι
05) Τα γερόντια (συμμετέχει ο Γ. Λέντζας)
06) Μια γλώσσα, μια πατρίδα
07) Πίσω από μαύρα σίδερα
08) Η Χοντρομπαλού (Στ. Ξαρχάκος-Δ. Διαμαντίδου)
09) Τούτος ο τόπος
10) Γράμμα στο Μάρκο Βαμβακάρη (συμμετέχει η Δ. Διαμαντίδου)

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗΣ
«ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ» (ΑΚΤΗ 469052)

 

Κατά γενική ομολογία, ο Μανώλης Μητσιάς είναι από τους πιο τυχερούς ερμηνευτές της γενιάς του, καθώς είχε την ευλογία να συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους σπουδαίους συνθέτες και στιχουργούς-ποιητές της χώρας μας. Υπηρέτησε με τον καλύτερο τρόπο τα περισσότερα είδη του τραγουδιού μας και φυσικά έχει περάσει εν ζωή στο χώρο των «μεγάλων» της ελληνικής μουσικής…

Προς τα τέλη του 1991 λοιπόν, πρόσθεσε στο μακρύ και σημαντικότατο ρεπερτόριό του και τα τραγούδια του Σταμάτη Σπανουδάκη. Ένα δημιουργό που δεν είχε ποτέ του ως προτεραιότητα να γράφει για τραγουδιστές και είχε δοθεί σχεδόν απολύτως στην ορχηστρική μουσική. Και μόνο λοιπόν το γεγονός ότι δέχτηκε να γράψει για τον Μητσιά, φανερώνει τη σημαντικότητα του ερμηνευτή.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που είχε -κι έχει- ο τραγουδιστής από τη Χαλκιδική, είναι ότι διαθέτει μια μοναδική ικανότητα να προσαρμόζεται ερμηνευτικά στις απαιτήσεις του εκάστοτε συνθέτη, χωρίς να χάνει την «ταυτότητά» του. Ο δημιουργός δεν είναι υποχρεωμένος να γράψει ένα τραγούδι έχοντας στο νου του τη φωνή του Μητσιά, αλλά εκείνος «υποτάσσεται» στη γραφή του κι αυτό βεβαίως είναι ένα σπάνιο χάρισμα.

Τούτο ακριβώς συμβαίνει κι εδώ. Ο ερμηνευτής μπαίνει στο «πνεύμα» του Σπανουδάκη και αποδίδει εξαιρετικά τα «ιδιόμορφα» και φορές-φορές «μυστήρια» τραγούδια του. Βεβαίως, ουδείς από τους δύο έβαζε ποτέ ως προτεραιότητα την εμπορική απήχηση της δουλειάς τους κι έτσι ήταν σχετικά αναμενόμενο το γεγονός ότι οι πωλήσεις του άλμπουμ δεν κυμάνθηκαν σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο.

Αυτό όμως δε σημαίνει ότι ο δίσκος δεν έχει καλές στιγμές, αν και κατά την προσωπική μου άποψη όχι τόσες πολλές όσες «υπόσχονταν» τα ονόματα που τον έφτιαξαν. Εκείνη την εποχή ακούστηκε πολύ το ομότιτλο και σε δεύτερο πλάνο το «Είναι κάτι μέρες»…

Ο Σπανουδάκης εκτός από τη μουσική, τους στίχους και την ενορχήστρωση, ασχολήθηκε και με …όλα τα υπόλοιπα (παραγωγή, ηχοληψία κλπ), ενώ η ηχογράφηση έγινε στο δικό του στούντιο, το «ΣΤΑΜ». Στα φωνητικά ακούγεται η Ντόρη Σπανουδάκη, ενώ στη θήκη του δίσκου υπάρχει ένα φύλλο χαρτιού που περιλαμβάνει ένα …ανάλαφρο σημείωμα του δημιουργού και τους στίχους των τραγουδιών.

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Είναι κάτι μέρες
02) Ποιος μπορεί
03) Τι καιρός
04) Τρεις φορές
05) Αριθμοί
06) Μια ματιά
07) Είμαι καλά ευχαριστώ
08) Γιατί
09) Περίπατος
10) Τι να πω
11) Μαριάννα

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here