16/5/2014
www.musiccorner.gr
Προχθές το βράδυ στο χώρο εκδηλώσεων του Public στο Σύνταγμα παρουσιάστηκε το νέο διπλό album – dvd της Μαρίας Φαραντούρη, «Χθες άρχισα να τραγουδώ».
Το cd αυτό είναι η ζωντανή ηχογράφηση της ιστορικής συναυλίας της Μαρίας Φαραντούρη για τα 50 χρόνια της στο ελληνικό τραγούδι , που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2013 στο Θέατρο Ηρώδου του Αττικού. Στη συναυλία αυτή συμμετείχαν φιλικά ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Έλλη Πασπαλά, η Σαβίνα Γιαννάτου και ο Τάκης Φαραζής.
Στην πολυτελή αυτή συλλεκτική έκδοση, η διεθνούς κύρους καλλιτέχνης κάνει μια αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς της μουσικής της πορείας.
Ακούγονται τραγούδια που άφησαν ανεξίτηλα ίχνη στο χρόνο, σημάδεψαν την κοινή μας μνήμη, και δεν έπαψαν ούτε στιγμή να δείχνουν έναν άλλο δρόμο για το μέλλον. Η Μαρία Φαραντούρη πανταχού παρούσα στο μουσικό γίγνεσθαι, δεν σταμάτησε ποτέ να πειραματίζεται, και να τολμά και εδώ και στο εξωτερικό. Πενήντα χρόνια μετά, τραγουδά αποσπάσματα από το μεγάλο ρεπερτόριό της και από το έργο των μεγάλων Ελλήνων δημιουργών, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Διονύσης Σαββόπουλος, Θάνος Μικρούτσικος, Μάνος Λοΐζος, Λευτέρης Παπαδόπουλος, αλλά και ξένων συνθετών, όπως οι Zulfu Livaneli, Kurt Weil, Charles Lloyd, Lucio Dalla, σε ποίηση Κ.Π.Καβάφη, Γιώργου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσου, Άγγελου Σικελιανού, Νίκου Γκάτσου, Federico Garcia Lorca , Pablo Neruda, Bertolt Brecht αλλά και των στιχουργών Ιάκωβου Καμπανέλλη, Λευτέρη Παπαδόπουλου, Κώστα Καρτελιά.
Ομιλητές στη χθεσινή συν/ξη τύπου ήταν η Μαρία Φαραντούρη, ο πρόεδρος της Minos Emi Μάκης Μάτσας, η Έλλη Πασπαλά, ο εικαστικός – συγγραφέας Ανδρέας Μαράτος, ο Τάκης Φαραζής και ο παραγωγός του ΜΕΛΩΔΙΑ Ξενοφών Ραράκος.
Την έναρξη της χθεσινής ομιλίας έκανε ο πρόεδρος της Minos Emi Mάκης Μάτσας, ο οποίος μίλησε για την επί 25 χρόνια συνεργασία τους, η οποία πέρα από τα έργα του Μίκη Θεοδωράκη περιέλαβε ένα μεγάλο πλούτο διαφορετικών παράλληλων ηχογραφήσεων με τον Τούρκο συνθέτη Λιβανελή, τα τραγούδια της διαμαρτυρίας από όλο τον κόσμο, με τον Κουβανό συνθέτη Λεο Μπρόουερ, με τη Μερσέντες Σόζα, αλλά και τη ζωντανή ηχογράφηση με τον θρύλο της ιταλικής μπαλάντας Lucio Dalla. Tέλος τόνισε ότι όταν την άκουσε να τραγουδάει για πρώτη φορά της είπε: «Εσύ δεν είσαι η ιέρεια του Θεοδωράκη. Είσαι η ιέρεια της Ελλάδας. Η Μερσέντες Σόζα της Ελλάδας».
Στη συνέχεια ο Ανδρέας Μαράτος μίλησε για την επιρροή του έργου του Μίκη Θεοδωράκη διεθνώς, μέσα από τη φωνή της «ιέρειας» του Μαρίας Φαραντούρη και τον σημαντικό ρόλο των ποιητών με τους οποίους συμπορεύτηκε όλη αυτή η γενιά των καλλιτεχνών και των δημιουργών.
Συγκινητικές και συναισθηματικές ήταν οι ομιλίες της Έλλης Πασπαλά και του Τάκη Φαραζή , οι οποίοι επισήμαναν τη γενναιοδωρία της μεγάλης ερμηνεύτριας και την φιλική της προσέγγιση προς κάθε νεώτερο ταλαντούχο καλλιτέχνη.
Εύστοχες και επί της ουσίας ήταν οι παρατηρήσεις του Ξενοφώντα Ραράκου από την πλευρά του ραδιοφωνικού σταθμού ΜΕΛΩΔΙΑ, που υποστήριξε και υποστηρίζει οποιαδήποτε τέτοια πολιτιστική εκδήλωση.
Τη συνέντευξη έκλεισε η Μαρία Φαραντούρη, συνοψίζοντας μέσα από λόγια του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη και των ποιητών που συνεργάστηκε καθ’ όλη τη σημαντική της διαδρομή στο τραγούδι.
Η συνέχεια της συνέντευξης τύπου, ήταν μία συναυλία για φίλους με τη Μαρία Φαραντούρη και τον Τάκη Φαραζή στο πιάνο, την Έλλη Πασπαλά, τον Μανώλη Μητσιά και την 9χρονη Ελένη Καρτελιά. Μια βραδιά που πιστεύουμε ότι αποτυπώθηκε στην καρδιά όλων όσων παρέστησαν και παρακολούθησαν την εκδήλωση.
Με την παρουσία τους την τίμησαν πολλοί φίλοι και συνάδελφοι της, μεταξύ των οποίων ο Γιώργος Νταλάρας, η Έλλη Πασπαλά, ο Μανώλης Μητσιάς, η Μελίνα Τανάγρη, ο Τηλέμαχος Χυτήρης, ο Θανάσης Λάλας, η Λένα Αρώνη, ο ποιητής Κώστας Καρτελιάς και πολλοί άλλοι.
Η ομιλία του Μάκη Μάτσα:
‘Oταν ο Μίκης Θεοδωράκης συνάντησε την Μαρία Φαραντούρη και την άκουσε να τραγουδάει της είπε: «Μαρία θέλεις να γίνεις ιέρεια μου;» κι εκείνη έγινε.
Την ίδια εποχή γύρω στο 1962 ξεκίναγα την επαγγελματική μου καριέρα στην δισκογραφία. Σε λίγα χρόνια ξέσπασε η χούντα , ο Μίκης και η Μαρία βρέθηκαν στο εξωτερικό , κι εκεί άρχισαν τις περιοδείες , τις συναυλίες , την δική τους αντίσταση στην Χούντα των συνταγματαρχών με το δικό τους τρόπο.
Όλα αυτά τα χρόνια της Χούντας επισκεπτόμουνα συχνά τον Μίκη στο Παρίσι, αλλά δεν είχε τύχει να συναντηθούμε όλοι μαζί και με την Μαρία για να γνωριστούμε καλλίτερα .
Έτσι την Μαρία την γνώρισα ουσιαστικά αργότερα, μετά την πτώση της Δικτατορίας.
Κι όταν την άκουσα να τραγουδάει για πρώτη φορά στο στούντιο της Columbia είπα: «Μαρία μου, εσύ δεν είσαι η ιέρεια του Θεοδωράκη. Είσαι η ιέρεια της Ελλάδας. Τώρα συνειδητοποιώ ότι ο Ελληνικός λαός έχει την δικιά του ιέρεια, τη δικιά του Μερσέντες Σόζα.
Mε την Μαρία δουλέψαμε για πολλά χρόνια αρμονικά και κυρίως δημιουργικά. Κι έτσι δημιουργήσαμε έργα που πιστεύω ότι πέρασαν στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας.
Πέρα από τα έργα του Μίκη Θεοδωράκη που πάντα αποτελούν για την Μαρία μια στιβαρή βάση στο ρεπερτόριο της, νοιώθω ιδιαίτερη ικανοποίηση γιατί η συνεργασία μου μαζί της μας έδωσε την δυνατότητα ν’ ανοίξουμε ολόκληρη την βεντάλια των ανησυχιών και των δυνατοτήτων της φωνής της. Δημιουργήσαμε έτσι ένα μεγάλο πλούτο διαφορετικών παράλληλων ηχογραφήσεων που εκ των υστέρων διαπιστώνω ότι το ρεπερτόριο αυτό της Μαρίας φαντάζει και σήμερα σαν μια πολύτιμη προσφορά της, όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στην παγκόσμια δισκογραφία.
Μου έρχεται στο μυαλό αυτή τη στιγμή ένας δίσκος που μετά από τόσα χρόνια τον ακούω και πιστέψτε με ότι αισθάνομαι σαν να τον ηχογραφήσαμε εχθές! «Τα τραγούδια διαμαρτυρίας απ’ όλο τον κόσμο». Είναι μια υποδειγματική ηχογράφηση με εξαιρετική ερμηνεία, με ιδιαίτερα εύστοχες ενορχηστρώσεις που εκτιμήθηκε και απέκτησε τις καλλίτερες κριτικές απ’ όλο τον κόσμο όπου κι αν τον στείλαμε.
Μαζί ηχογραφήσαμε τα τραγούδια του Λιβανελί παρά τις δυσκολίες και τις επιφυλάξεις που είχαν δημιουργηθεί τότε προκειμένου να φιλοξενήσουμε και να μεταφράσουμε στην Ελληνική ένα Τούρκο συνθέτη. Το τολμήσαμε όμως, το ηχογραφήσαμε σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλο και πάντα χαιρόμαστε όταν ακούμε το περίφημο «Σαν τον μετανάστη» .
Κι αργότερα, με πρωτοβουλία της Μαρίας φέραμε στην Ελλάδα τον μεγάλο Κουβανό συνθέτη και μαέστρο Λεο Μπρόουερ καθώς και την Μερσέντες Σόζα την ηρωική αυτή φωνή της Χιλής κι όλοι μαζί ηχογραφήσανε τα 17 αθάνατα τραγούδια .
Αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση με τον θρύλο της Ιταλικής μπαλάντας τον Lucio Dalla πως μπορεί να περάσει απαρατήρητη.
Κάθε φορά που η Μαρία μου πρότεινε μια ιδέα πίστευα πάντα στο επιλεκτικό και ποιοτικό της ένστικτο και πάντα αντιμετώπιζα τις προτάσεις όχι με επιχειρηματικά κριτήρια αν αυτό που θα ηχογραφούσαμε θα είχε την ανάλογη κυκλοφοριακή επιτυχία. Τα κριτήρια ήταν τελείως διαφορετικά.
Με κάλυπτε η ιδέα ότι με τη συγκεκριμένη δουλειά που θα τραγούδαγε η Μαρία θ’ αφήναμε κάτι πίσω μας. Κάτι που θ΄άξιζε τον κόπο.
Πάντα είχα την διάθεση να αναδείξω ότι αφορούσε την Μαρία και το τραγούδι της. Σε όλες τις μορφές του, είτε αυτό ήταν περισσότερο ή λιγότερο πολιτικοποιημένο ή ερωτικό ή υπαρξιακό. Αρκεί να ήταν μια καινούργια ιδέα !
΄Ετσι ηχογραφήσαμε και τα «Νέγρικα» του Μάνου Λοίζου. Ένα αντιρατσιστικό έργο της εποχής των νέγρων της Αμερικής που πάντα όμως όπως διαπιστώνουμε ακόμη και σήμερα παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο. Θυμάμαι μάλιστα την ημέρα που ηχογραφούσαμε το έργο αυτό είχαν δολοφονήσει και το μεγάλο Ιταλό σκηνοθέτη Παζολίνη. Θυμάμαι την βουβαμάρα που είχε πέσει στην αίθουσα των ηχογραφήσεων όταν μας το είχε ανακοινώσει ο Μάνος Λοίζος.
Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω πόσο ευτυχής νοιώθω που είχα την τύχη να συνεργαστώ με την Μαρία και να συμβάλλουμε παρέα στη δημιουργία έργων που τιμούν και κοσμούν την Ελληνική Δισκογραφία όχι του παρόντος, αλλά και του μέλλοντος.
Στα πλαίσια αυτών των σκέψεων και των επιδιώξεων ηχογραφήσαμε και σας παρουσιάζουμε σήμερα αυτόν τον ιστορικό δίσκο που έχετε κοντά σας. Ακούστε τον και απολαύστε τον.