Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Ένας δίσκος ήρθε απ’ τα παλιά
Οι δίσκοι που ποτέ δεν ξεχνάμε…!

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2013

Η στήλη αυτή του musiccorner έχει ως στόχο να θυμίσει στους παλαιότερους και να προτείνει στους νεότερους μια σειρά από δίσκους 33 στροφών που εκδόθηκαν σε μια «χρυσή» περίοδο για το ελληνικό τραγούδι. Τότε που μεσουρανούσαν μεγάλοι συνθέτες, ποιητές και στιχουργοί, αλλά και ερμηνευτές. Τότε που ένας νέος δίσκος του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Ξαρχάκου, του Μούτση, του Λοΐζου και τόσων άλλων σπουδαίων μουσικών αποτελούσε καλλιτεχνικό και πολιτισμικό γεγονός!

Οι δίσκοι που θα παρουσιάσουμε, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σε αυτούς που σήμερα χαρακτηρίζονται «κλασικοί» κι έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στο ελληνικό τραγούδι, αλλά και σε κάποιους που μπορεί να μην είχαν την αποδοχή και την «αναγνωρισιμότητα» που τους άξιζε την εποχή που εκδόθηκαν, κρύβουν όμως «διαμάντια» που έστω και μετά από τόσα χρόνια δεν είναι αργά να βγουν στην επιφάνεια…

———————————————————–

ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗΣ
“ΝΑ ‘ΤΑΝΕ ΤΟ ’21” (MINOS MSM 118)

Η συνεργασία του Σταύρου Κουγιουμτζή με τον Γιώργο Νταλάρα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια της νεοσύστατης MINOS να «χτυπήσει» το «αντίπαλο δέος» της πανίσχυρης Columbia με τα ίδια της τα όπλα, δηλαδή με το έντεχνο λαϊκό τραγούδι. Από την αρχή φάνηκε ότι με τη «σύμπραξη» των δυο τους γεννιόταν κάτι νέο στην ελληνική μουσική και οι προβλέψεις δεν έπεσαν έξω…

Έτσι, με τη «χαραυγή» του 1970 κυκλοφορεί η πρώτη ολοκληρωμένη δουλειά συνθέτη κι ερμηνευτή (και ουσιαστικά η μοναδική, αφού σε όλες τις υπόλοιπες πάντα υπήρχε και κάποια άλλη συμμετοχή -λ.χ. του Γιάννη Καλατζή, της Αιμιλίας Κουγιουμτζή, της Άννας Βίσση, της Ελευθερίας Αρβανιτάκη). Ο τίτλος της δόθηκε από την τεράστια επιτυχία του δίσκου 45 στροφών «Να ‘τανε το ‘21» που είχε κυκλοφορήσει λίγο νωρίτερα…

record_2013_09_27_ntalaras

Εκείνη την εποχή, ο Νταλάρας υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία και ορισμένα από τα τραγούδια τα ηχογράφησε κατά τη διάρκεια αδειών που έπαιρνε εξαιτίας των καλών επιδόσεών του στη σκοποβολή! Παράλληλα βεβαίως, οι εν λόγω δημιουργίες «κάνανε καριέρα» και στις 45 στροφές που ακόμα άντεχαν την πίεση των 33 που έρχονταν με φόρα…

Τα καινούργια κομμάτια του άλμπουμ είναι οκτώ, καθώς υπάρχει η δεύτερη εκτέλεση του «Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά» και η προσθήκη του «Ο ουρανός φεύγει βαρύς» που υπήρχε και στον πρώτο προσωπικό δίσκο του ερμηνευτή με τίτλο το ονοματεπώνυμό του το 1969…

Αλήθεια, σε ποιο απ’ όλα τα τραγούδια να σταθεί κάποιος; Το ένα καλύτερο και πιο γνωστό από το άλλο: «Κάπου νυχτώνει», «Μ’ έκοψαν με χώρισαν στα δυο», «Έτσι ειν’ οι ανθρώποι», «Το σακάκι μου κι αν στάζει», «Δίχως την καρδούλα σου», το ομότιτλο…

Για το τελευταίο, να πούμε ότι περιλαμβάνεται με τη «λογοκριμένη» ηχογράφησή του («ομορφούλα» και όχι «Τουρκοπούλα» όπως αρχικά είχε κυκλοφορήσει και κόπηκε από τη χουντική λογοκρισία).

Σε γενικές γραμμές, ο δίσκος περιλαμβάνει τραγούδια δροσερά και χαρούμενα, αλλά και πιο «εσωστρεφή» με μια δόση μελαγχολίας και προβληματισμού. Αυτή ήταν ως το τέλος η μουσική «ταυτότητα» του αξέχαστου Σταύρου Κουγιουμτζή, την οποία υπηρέτησε ίσως καλύτερα από κάθε άλλον ο Νταλάρας…

Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Columbia με ηχολήπτη τον Γιώργο Κωνσταντόπουλο και βοηθό τον Τάκη Φιλιππίδη. Στο οπισθόφυλλο υπάρχουν φωτογραφίες των δύο συντελεστών κι ένα «ποιητικό» κείμενο του Αχιλλέα Θεοφίλου.

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Να ‘τανε το ’21 (Σ. Τσώτου)
02) Μ’ έκοψαν με χώρισαν στα δυο (Γ. Θέμελη)
03) Δώσε μου το χέρι σου (Σ. Τσώτου)
04) Αν δεις στον ύπνο σου ερημιά
05) Έτσι ειν’ οι ανθρώποι (Σ. Τσώτου)
06) Ορχήστρα (Πού ‘ναι τα χρόνια)
07) Κάπου νυχτώνει
08) Δίχως την καρδούλα σου (Α. Δασκαλόπουλου)
09) Το σακάκι μου κι αν στάζει (Α. Δασκαλόπουλου)
10) Στο καπηλειό (Σ. Τσώτου)
11) Ο ουρανός φεύγει βαρύς

ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
«ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΕΡΩΤΑΣ» (MINOS MSM 552)

Το σύνθημα «χορέψτε γιατί χανόμαστε» κυριάρχησε στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, την εποχή της επίπλαστης πραγματικότητας που όλοι πίστευαν ότι η Ελλάδα είχε γίνει παράδεισος και τα πολλά -αλλά δανεικά όπως αποδείχτηκε- λεφτά είχαν μετατρέψει τον Έλληνα σε υπερκαταναλωτικό ον, κάνοντάς τον να καταργήσει κάθε μέτρο στα έξοδά του…

Μέσα σ’ αυτό κλίμα λοιπόν, τα λαϊκά τραγούδια παντός είδους δίνανε και παίρνανε και φυσικά οι συνθέτες τους δεν προλάβαιναν να γράφουν, με αποτέλεσμα από ένα σημείο και μετά το πράγμα να ξεφύγει και να φτάσει -αλλά και να ξεπεράσει- τα όρια του κιτς. Τούτη την κατάσταση εκμεταλλεύθηκαν ορισμένα απίθανα «φαινόμενα» που εμφανίστηκαν εκείνη την εποχή και ταλαιπωρούν τ’ αυτιά μας μέχρι και σήμερα…

record_2013_09_27_alexiou

Η Χάρις Αλεξίου ήδη από τη δεκαετία του ’70 ήταν η ερμηνεύτρια που πρωτοστάτησε τόσο στην επαναφορά στο προσκήνιο παλαιών και συχνά ξεχασμένων λαϊκών τραγουδιών, όσο και στη «μετατροπή» σε μεγάλες και διαχρονικές επιτυχίες νέων δημιουργιών του είδους. Η εταιρεία είχε επενδύσει πολλά στην καλλιέργεια του προφίλ της «λαϊκής τραγουδίστριας με τα ζήλια και το ντέφι», όμως εκείνη ουδέποτε αποδέχτηκε πλήρως αυτή την εικόνα της…

Έτσι, τον Δεκέμβριο του 1984 κυκλοφορεί το άλμπουμ της «Εμφύλιος έρωτας» στο οποίο προσπαθεί να «ικανοποιήσει» τους πάντες: Αφενός τη λαϊκή υπόστασή της που ήταν αρκετά ισχυρή τη συγκεκριμένη περίοδο (την ανέλαβε συνθετικά ο Χρήστος Νικολόπουλος), αλλά και την ανάγκη της για πιο «εσωτερικές» αναζητήσεις…

Από εμπορικής πλευράς βεβαίως, η εταιρεία ενδιαφερόταν να πουλήσει δίσκους («έφυγαν» περισσότερα από 50.000 αντίτυπα) κι έτσι με βάση τα «θέλω» του κοινού της εποχής, προώθησε τα πιο λαϊκά τραγούδια του άλμπουμ. Ουδείς φυσικά μπορεί να την κατακρίνει γι’ αυτό, ειδικά όταν μιλάμε για κομμάτια όπως το «Μία είναι η ουσία» που οι στίχοι του Λευτέρη Χαψιάδη κλείνουν μέσα τους όλο το νόημα της ζωής και της σκέψης των ανθρώπων, δοσμένα με «περιπαικτικό» αλλά και συνάμα τόσο περιεκτικό τρόπο…

Εκτός αυτού που έγινε μεγάλη και διαχρονική επιτυχία, την ίδια τύχη είχαν και τα «Τώρα κι εγώ θα ζήσω» (από τις καλύτερες ερμηνευτικές στιγμές της Αλεξίου), «Βήμα-βήμα» και «Η διαθήκη», από τα λίγα ζεϊμπέκικα που «σφραγίστηκαν» από τη φωνή της Χαρούλας…

Από την άλλη, υπάρχουν και οι «εσωστρεφείς» στιγμές του δίσκου που μας θυμίζουν την Αλεξίου της «μελαγχολικής μπαλάντας». Οι πιο χαρακτηριστικές από αυτές, είναι τα δύο πρώτα εξ ολοκλήρου δικά της τραγούδια που ηχογραφεί, το «Όλα γυρίζουν» και η αυτοβιογραφική «Μπαλάντα της Ιφιγένειας» που αγαπήθηκε πολύ μέσα στα χρόνια κι όχι άμεσα.

Αξιοσημείωτο και το «ξανασμίξιμό» της με τον Νίκο Τάτση (θα τους συνδέει για πάντα το θρυλικό «Ανεστάκι») στο «Δεν την αντέχεις εύκολα την άνοιξη» σε στίχους του αείμνηστου Ηλία Κατσούλη, με την εκπληκτική a capella ερμηνεία της στο τέλος του τραγουδιού…

Τα τραγούδια του δίσκου
01) Τώρα κι εγώ θα ζήσω (Χρ. Νικολόπουλου-Γ. Πάριου)
02) Μία είναι η ουσία (Χρ. Νικολόπουλου-Λ. Χαψιάδη)
03) Βήμα-βήμα (Χρ. Νικολόπουλου-Χρ. Μπαλαμπανίδη)
04) Δεν την αντέχεις εύκολα την άνοιξη (Ν. Τάτση-Ηλ. Κατσούλη)
05) Η διαθήκη (Χρ. Νικολόπουλου-Μ. Ελευθερίου)
06) Το αδιέξοδο (Χρ. Νικολόπουλου-Λ. Χαψιάδη)
07) Όλα γυρίζουν (Χ. Αλεξίου)
08) Μη με ρωτήσεις (Χρ. Νικολόπουλου-Χρ. Μπαλαμπανίδη)
09) Και μας έλεγε το κύμα (Χρ. Νικολόπουλου-Πυθαγόρα)
10) Να ‘μουν το κόκκινο (Χρ. Νικολόπουλου-Γ. Πάριου)
11) Νιώθω τη ζωή να φεύγει (Ν. Τάτση-Ηλ. Κατσούλη)
12) Η μπαλάντα της Ιφιγένειας (Χ. Αλεξίου)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here