12/10/2010
www.musiccorner.gr
Γράφει ο Λευτέρης Κατσουλιέρης
Ο Solomon Burke ίσως δεν ήταν ο πιο γνωστός soul man στο ευρύ κοινό αλλά δύσκολα μπορεί κανείς να μετρήσει την προσφορά του στη σύγχρονη μουσική. Γεννημένος στη Φιλαδέλφεια (αυτή στην Πενσυλβανία εννοείται), ο Burke έμαθε, όπως και πολλοί άλλοι αφρο-αμερικάνοι καλλιτέχνες, να μαγεύει τα πλήθη πρώτα σαν ιεροκήρυκας στις εκκλησίες πριν περάσει στην “κοσμική” πλευρά της μουσικής. Έτσι, όπως και σχεδόν όλοι οι μεγάλοι εξ Αμερικής καλλιτέχνες (Elvis Presley, Johnny Cash,Jerry Lee Lewis, Little Richard) βρέθηκε κι αυτός ανάμεσα σε δύο πόλους, τις αυστηρές διδαχές των Βαπτιστών και τις αρχέγονες ορμές του rock n’ roll, ένας δυαδισμός πίσω από ότι καλό έβγαλε μουσικά η άλλη άκρη του Ατλαντικού: αμαρτία-μετάνοια, πτώση-σωτηρία, Σάββατο βράδυ-Κυριακή πρωί.
Όμως ο Solomon Burke δεν παγιδεύτηκε όπως οι υπόλοιποι από αυτές τις αντιθέσεις καθώς είχε την πεποίθηση ότι βρισκόμαστε στη Γη για να περάσουμε “a boogaloo good time” κι έτσι έζησε. Ήταν ένας πραγματικός πρωτοπόρος της soul και της r n’b, μαύρα μουσικά ιδιώματα τα οποία δε δίστασε να μπολιάσει με λευκούς country (και αργότερα rock) ήχους, όχι γιατί είχε κάποιο μεγάλο, ενοποιημένο όραμα για την Αμερικάνικη μουσική αλλά γιατί ήξερε ότι οι μουσικές μπορεί να χωριζόντουσαν στα τσαρτ του Billboard αλλά ζυμώνονταν και έβγαιναν από το ίδιο χώμα.
O Burke ξεκίνησε την καριέρα του του από την εταιρία Atlantic το 1960 και αν και δεν έφτασε στα επίπεδα δημοτικότητας του Otis Redding ή του James Brown, τα τραγούδια που ηχογράφησε εκείνη την περίοδο, σημάδεψαν την καριέρα του:
– το “Everybody needs somebody to love” διασκευάστηκε από τους Rolling Stones αλλά έγινε παγκόσμια σταθερά για τα απανταχού πάρτυ με την εκτέλεση των Blues Brothers το 1980
– το “Cry to me” έγινε επιτυχία τη δεκαετία του 1960 αλλά ξαναήρθε στην επιφάνεια τη δεκαετία του 1980 καθώς περιλαμβανόταν στο σάουντρακ του “Dirty Dancing”
– το “Got to get you off my mind“, γραμμένο για τον δολοφονηθέντα Sam Cook, είναι από τους ακρογωνιαίους λίγους του γνωστού κι αγαπημένου βιβλίου “High Fidelity”:
– Το “Got to get you off my mind” είναι το τραγούδι μας! O Solomon Burke είναι υπεύθυνος για ολόκληρη τη σχέση μας!
– Α, ναι? Έχεις το νούμερό του? Θα ήθελα τα του πω δυο λογάκια!
Στις επόμενες δεκαετίες συνέχισε να ηχογραφεί ασταμάτητα αλλά η δημοτικότητα του έφθινε, παρά τις πολύ καλές ηχογραφήσεις που έκανε στις εταιρίες Belle και MGM ή την disco απόπειρα στην Chess Records. Η επιστροφή του στο συλλογικό υποσυνείδητο μουσικόφιλων και κριτικών πραγματοποιήθηκε το 2002, όταν ο μουσικός John Henry τον βοήθησε στην ηχογράφηση του “Don’t give up on me“, μια συλλογή από κομμάτια που έγραψαν ειδικά για αυτόν ή παραχώρησαν αποκλειστικά συνθέτες όπως ο Bob Dylan, ο Brian Wilson, ο Tom Waits και ο Elvis Costello. Ακολούθησε μια σειρά από πολύ καλούς δίσκους, ανάμεσά τους το εντελώς country “Nashville” και το “Nothing is impossible” που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα.
Η ολική επαναφορά του συνοδεύτηκε και από επιτυχημένες περιοδείες ανά τον κόσμο και μία από αυτές, στο αεροδρόμιο του Άμστερνταμ έμελλε να αφήσει και την τελευταία του πνοή, πλήρης έργων αν όχι ημερών (μόλις στα 70), αφήνοντας πίσω 21 παιδιά, 90 εγγόνια και κάμποσα δισέγγονα!
Ευτυχώς για εμάς, σε δύο από αυτές τις περιοδείες πέρασε κι από την Ελλάδα, το 2006 όταν εμφανίστηκε στο Ηρώδειο και το 2009 στο Kosmos Festival. Είχα την τύχη να τον δω στο Ηρώδειο και ήταν ομολογουμένως εμπειρία ζωής: τεράστιος από κάθε πιθανή άποψη, καθισμένος σε θρόνο, χάρισε λουλούδια και κοσμήματα στις γυναίκες, τίμησε τους χαμένους του συνοδοιπόρους (τον Ben E. King με το “Stand by me”, τον Otis Redding με το “Sittin’ on the dock of the bay”), τηλεφώνησε από σκηνής στην κοπέλα εθελοντή-θεατή, μας έβαλε να χορεύουμε πάνω στο αρχαίο μάρμαρο και σκέπασε με τη βαθιά φωνή του την καλοκαιρινή νύχτα. Βλέποντας τον ζωντανά, καταλάβαινες γιατί αυτή η μουσική ονομάζεται “soul“… RIP.