Γράφει ο Αλέξης Λιόλης
alexli@musiccorner.gr
24/3/2010
www.musiccorner.gr
«Τα τραγούδια του Καραγκιόζη»
«Ο μπερντές είναι η εποχή. Οι φιγούρες κανονικοί Άνθρωποι»
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα θεάτρου στις 27 Μαρτίου, θα σταθούμε σήμερα σε μια δισκογραφική έκδοση του Σταμάτη Κραουνάκη, στα «Τραγούδια του Καραγκιόζη», γραμμένα για τη θεατρική παράσταση «ΚΑΡΑΓΚΙΟΖdream», που ανέβηκε το καλοκαίρι του 1996 στο θέατρο «Μενάνδρειο» του Πειραιά, σε σκηνοθεσία του Θύμιου Καρακατσάνη.
Γράφει ο Σταμάτης Κραουνάκης:
«Ευχαριστώ όλους όσους μου ζήτησαν μουσική για τα γέλια και τα πάθη τους. Ήταν κάτι τύποι μυστήριοι – φτωχοί – θυμόσοφοι – πλακατζήδες – ένα κορίτσι απ’ το χωριό – δούλα στην Αθήνα – κι ο Καραγκιόζης – σωστά!
Ο χάρτινος γενάρχης των κατατρεγμένων.
Έκλεινα τα μάτια, να φωτιστεί το πιο άμεσο. Έτσι έκανα.
Τους ξανάδα. Έναν – Έναν.
Ευχαριστώ τις φωνές που έγραψαν ανεξίτηλα σ’ αυτόν εδώ τον μπερντέ.
Τον μαέστρο μου και τους μουσικούς για την εμπιστοσύνη τους.
Την κυρία Ευαγγελία Πανοπούλου που μου το βάφτισε ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ…
Οι διάσημοι – σ’ αυτήν τη διανομή – μου πρόσφεραν τη φιλία τους και τον εαυτό τους, χωρίς να ρωτήσουν που θα μπει τ’ όνομά τους.
Εύχομαι στους νεότερους καθώς θα γίνονται – μπορεί – διάσημοι να μη χρειαστεί κι αυτοί, να το ρωτήσουν ποτέ.
Μια μουσική με πότισε κι όλα έγιναν για χάρη μιας διονυσιακής ελληνικής γιορτής.
Αφιερώνω τρυφερά στον Θύμιο Καρακατσάνη και σ’ όλα τα παιδιά που ρωτάνε.
Υ. Γ. Ο μπερντές είναι η εποχή. Οι φιγούρες κανονικοί Άνθρωποι».
Μετά το τέλος της θεατρικής τους ζωής, «Τα τραγούδια του Καραγκιόζη», σε στίχους του Γιάννη Κακουλίδη, «πέρασαν» στη δισκογραφία και γνωστοί τραγουδιστές πήραν τη θέση των ηθοποιών. Στο cd, που κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του ’96, τραγουδούν, όπως φτάνουν στον μπερντέ οι ήρωες: Σταμάτης Κραουνάκης (Ένας περαστικός), Δήμητρα Γαλάνη (Αγλαΐα), Στέλιος Διονυσίου (Αλέξανδρος), Δημήτρης Χριστοδούλου (Σταύρακας), Μιχάλης Μενιδιάτης (Μπέης), Αλεξάνδρα Καρακατσάνη (Κορίτσι), Χρήστος Στέργιογλου (Χατζηαβάτης), Άλκηστις Πρωτοψάλτη (Γοργόνα), Αντώνης Μακρής (Φαντάρος) και Θύμιος Καρακατσάνης (Καραγκιόζης). Συμμετέχει μικτή ορχήστρα ελληνικού λαϊκού καμπαρέ και χορωδία ηθοποιών, ενώ την ενορχήστρωση των τραγουδιών έκανε ο σταθερός συνεργάτης του Κραουνάκη Γιώργος Ζαχαρίου. Στο cd υπάρχουν και τα ορχηστρικά «Ξημέρωμα», «Τρεις φιγούρες στην Καστέλα», «Δυο κορίτσια στη θάλασσα» και «Χορός Εϊβαλάδων», που πρωτοπαίχτηκαν στο θεατρικό έργο του Γιώργου Σεβαστίκογλου «Αγγέλα» στο Κ.Θ.Β.Ε.
Μέσα από τα χασάπικα, τα ζεϊμπέκικα, τα τσιφτετέλια και τα υπόλοιπα μουσικά είδη που συνοδεύουν τους χάρτινους ήρωες του θεάτρου σκιών, ο Σταμάτης Κραουνάκης ξεδιπλώνει στην έκδοση αυτή την πολυχρωμία του μουσικού του κόσμου και γίνεται ο κορυφαίος μιας μεγάλης ελληνικής γιορτής, με πρωταγωνιστή τον Καραγκιόζη. Μπορεί το συγκεκριμένο υλικό να μην έτυχε μεγάλης απήχησης και «Τα τραγούδια του Καραγκιόζη» να μην «περπάτησαν» πέρα από το σανίδι, αυτό όμως με τίποτα δε μειώνει την αξία τους. Τραγούδια, όπως η «Πιπερίτσα» ή η «Κωλοτούμπα» – για να αναφερθώ σε δύο μόνο εκ διαμέτρου αντίθετα στο αίσθημά τους κομμάτια – καταγράφονται στις ωραίες και άξιες λόγου στιγμές της γραφής του Σταμάτη Κραουνάκη. Να μην παραλείψουμε και τη σημαντική συμβολή του Γιάννη Κακουλίδη, που με τους στίχους του «ζωγράφισε» τους ήρωες της παράστασης με τα κατάλληλα χρώματα. Με θητεία χρόνων στη συγγραφή και με ένα πέρασμα διόλου ευκαταφρόνητο και από τη στιχουργία, ο Κακουλίδης στάθηκε εδώ στο ύψος της περίστασης.
Και κάτι στατιστικό: Στα «Τραγούδια του Καραγκιόζη» έκανε την πρώτη του δισκογραφική εμφάνιση ο Στέλιος Διονυσίου, τραγουδώντας την «Κωλοτούμπα» (ζεϊμπέκικο του Αλέξανδρου) και την «Κυριακή» (του Αλέξανδρου κι αυτό). Ενδιαφέρον ξεκίνημα, που δε συνοδεύτηκε από ανάλογη δισκογραφική συνέχεια για το νεαρό – τότε – λαϊκό ερμηνευτή.
Ο Σταμάτης Κραουνάκης αναφέρει σε μια συνέντευξή του (περιοδικό «Μετρό», 1997), ότι κάποια μέρα που έτρωγε σε ένα εστιατόριο μαζί με φίλους άκουσε μια κυρία από διπλανό τραπέζι – τη μνημονεύει παραπάνω, στο σημείωμά του – να γυρίζει και να λέει στο μικρό της γιο «κοίτα, αυτός είναι που έγραψε τα τραγούδια του Καραγκιόζη». Το άκουσε και το κράτησε ως τίτλο του δίσκου.
Στην ίδια συνέντευξη, ο συνθέτης αναφέρει: «Με βάζει ο Καρακατσάνης να εμπλακώ με τον Καραγκιόζη. Από την ίδια τη θεματολογία των ηρώων που μου τέθηκαν, έκανα κάτι, ενστικτωδώς, το οποίο ήταν και η μόνη μου αληθινή χαρά. Έπεσα στο άμεσο. Είπα “εδώ δε σηκώνει σκέψη”. Είναι ανεξίτηλα αυτά τα πράγματα, έχουν βάρος ζωής ενός αιώνα. Κλείνεις τα μάτια και πέφτεις στο άμεσο. Αυτό μου έφερε στην επιφάνεια ένα μουσικό μου εαυτό για χρόνια παρατημένο. Ξαναβρήκα νήματα από τα πρώτα χρόνια που έγραφα μουσική».
