Όταν τα τραγούδια μιλάνε – “Φαρμάκι”

Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Πέμπτη, 19 Δεκεμβρίου 2013

———————————————————–

Στη «χρυσή» -μουσικά- δεκαετία του ’60, οι «έντεχνοι» δημιουργοί ήταν εκείνοι που πλησίαζαν τους λαϊκούς ερμηνευτές και τους έδιναν τα τραγούδια τους. Κλασικό παράδειγμα ο αξέχαστος Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ένας από τους κατ’ εξοχήν εκπροσώπους του …μεταρεμπέτικου είδους που μπήκε στη δισκογραφία αρχικά ως συνθέτης κι εν συνεχεία ως τραγουδιστής, συνεργαζόμενος αποκλειστικά με λαϊκούς δημιουργούς.

Για ν’ «απογειωθεί» όμως καλλιτεχνικά κι εμπορικά, χρειάστηκε να τον αγγίξει το «μαγικό ραβδί» του Μίκη Θεοδωράκη (κι εν συνεχεία του Μάνου Χατζιδάκι -αναφερόμαστε σε πρώτες εκτελέσεις) με τα «μυθικά» πλέον έργα που έγραψε για τη φωνή του…

Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, ο Μανώλης Μητσιάς ήταν ήδη πολύ μεγάλο όνομα υπηρετώντας σχεδόν αποκλειστικά το «έντεχνο» τραγούδι έχοντας ερμηνεύσει σπουδαίες δημιουργίες του Κηλαηδόνη, του Μούτση, του Χατζηνάσιου, του Λεοντή, του Σπανού και φυσικά του Χατζιδάκι. Βεβαίως, είχε ρίξει και κάποιες «κλεφτές» ματιές προς το λαϊκό και ρεμπέτικο, ηχογραφώντας παλαιότερα τραγούδια του Τσιτσάνη και κάποια ρεμπέτικα της προπολεμικής εποχής. Ωστόσο, σε καμιά περίπτωση δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί λαϊκός ερμηνευτής…

Να όμως που εδώ το λαϊκό έκανε «άνοιγμα» στο έντεχνο, καθώς το 1977 ο Άκης Πάνου πρότεινε στον Μητσιά να ερμηνεύσει τα καινούργια τραγούδια που είχε γράψει. Έχοντας ήδη μια σειρά πολύ μεγάλων επιτυχιών με σχεδόν το σύνολο των εκπροσώπων του λαϊκού είδους (Καζαντζίδης, Διονυσίου, Μπιθικώτσης, Μενιδιάτης, Λύδια κ.α.), θέλησε τις νέες δημιουργίες του να τις ακούσει από κάποιον εκπρόσωπο της «απέναντι πλευράς»

Το πρόβλημα υγείας

Ωστόσο, σχεδόν μόλις ο παραγωγός Γιώργος Μακράκης έκανε την πρόταση στον Μητσιά, ο συνθέτης εισήχθη στην κλινική «Ασκληπιός» στα Πατήσια με πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας. Για αρκετό καιρό δε μπορούσε καλά-καλά να παίξει μπουζούκι και βεβαίως δυσκολεύτηκε πάρα πολύ ώσπου να καταφέρει να παρουσιάσει τα τραγούδια του στον ερμηνευτή.

Εκείνος πήγαινε κάθε μέρα στην κλινική για να τα μάθει, αφού ήταν ένα είδος εντελώς καινούργιο γι’ αυτόν με την έννοια ότι είναι γνωστές οι «μυστήριες» μουσικές του Πάνου και οι πολύπλοκοι και δύσκολοι στίχοι που έγραφε. Έτσι, προέκυψε ένας εξαιρετικός δίσκος με τίτλο «Παρών» με πολύ σπουδαία λαϊκά-κοινωνικά τραγούδια, τα οποία ωστόσο «καπελώθηκαν» από τη μεγάλη επιτυχία του «Τρελού» («Ασ’ τον τρελό στην τρέλα του»).

Ένα από αυτά είναι και το «Φαρμάκι» που μέσα στους στίχους του κλείνει όλη την αγανάκτηση, την απογοήτευση και την εγκατάλειψη κάθε ελπίδας για μια καλύτερη ζωή. Είναι από τα πιο «μαύρα» τραγούδια που έφτιαξε ο Πάνου, σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές που βίωσε μέσα στην κλινική.

Απογοητευμένος και αγανακτισμένος από την πορεία της υγείας του και νιώθοντας ότι ίσως η περιπέτειά του να κρατούσε αρκετό καιρό, σ’ ένα «ξέσπασμά» του έγραψε αυτό το τραγούδι με στίχους όπως «δεν πονάει το ταλαίπωρο το σώμα όταν είσαι πεθαμένος-ζωντανός» και «κι όταν πάψει ο πονεμένος να ελπίζει, για το σύμπαν χαλαλίζει μια βρισιά».

Ένα αληθινά σπουδαίο αλλά και πολύ δύσκολο ερμηνευτικά κομμάτι, με λόγια που κυριολεκτικά τσακίζουν κόκαλα. Ευτυχώς είχε την τύχη να βγει προς τα έξω με τη φωνή του Μανώλη Μητσιά που γενικότερα σ’ αυτό το δίσκο μας χάρισε ίσως τις ωραιότερες ερμηνείες της μακρόχρονης και σπουδαίας καριέρας του…

 ———————

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…