Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr
Τετάρτη, 7 Νοεμβρίου 2013
———————————————————–
| “Σαββατόβραδο στην Καισαριανή” (Σταύρου Ξαρχάκου – Λευτέρη Παπαδόπουλου) Γρηγόρης Μπιθικώτσης |
Το 1965 ήταν ίσως η πιο καθοριστική χρονιά για το μέλλον της Ελλάδας, καθώς τα γεγονότα που συνέβησαν σε πολιτικό επίπεδο κατά ένα μεγάλο ποσοστό «έστρωσαν το χαλί» για τον Παπαδόπουλο και τους «συντρόφους» του που από τότε άρχιζαν να ετοιμάζουν την «επανάστασή» τους. Βεβαίως, στον καλλιτεχνικό τομέα τα σπουδαία τραγούδια γράφονταν το ένα πίσω από το άλλο και οι μεγάλοι συνθέτες, στιχουργοί κι ερμηνευτές -ο καθένας από το δικό του μετερίζι- έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους…
Ήταν η εποχή της στενής συνεργασίας του Σταύρου Ξαρχάκου με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, δυο δημιουργών που εμφανίστηκαν ουσιαστικά ταυτόχρονα στο τραγούδι το 1963 και μέσα σε δύο χρόνια είχαν συνυπογράψει πολλά και σπουδαία: «Άπονη ζωή», «Στα χέρια σου μεγάλωσαν», «Βάλε κι άλλο πιάτο» κ.α.
Περιμένοντας το «θάνατο»
Κάποια στιγμή μέσα στο 1965, ο στιχουργός εισήχθη στο νοσοκομείο για μια εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας. Όσο απλή κι αν φαίνεται σήμερα αυτή, εκείνα τα χρόνια δεν ήταν και τόσο κι έτσι του προκάλεσε φόβο και πανικό ότι δε θα έβγαινε ζωντανός από το χειρουργείο. Μέσα στο θάλαμο λοιπόν, έκανε διαρκώς κακές σκέψεις και περίμενε το …μοιραίο.
Μέσα στα τόσα άσχημα που περνούσαν από το μυαλό του, θυμήθηκε τα νέα παιδιά που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς στην Κατοχή. Τότε ήταν πολύ μικρός σε ηλικία, αλλά είχε αρκετές μνήμες από εκείνη την κατάμαυρη μα και συνάμα τόσο ηρωική περίοδο για την πατρίδα μας.
Έβαλε λοιπόν τον εαυτό του στο «εκτελεστικό απόσπασμα» κι άρχισε να γράφει ακατάπαυστα τους στίχους που έφτιαχνε στο μυαλό του. Το έκανε όσο πιο γρήγορα μπορούσε, έχοντας πάντα κατά νου ότι θα πεθάνει και δε θα προλάβει να τους ολοκληρώσει. Τελικώς τα κατάφερε και τους έδωσε τον τίτλο «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή»
Κάποια μέρα τον επισκέφτηκε στο νοσοκομείο ο Ξαρχάκος και ο «πρόεδρος» του έδωσε τους στίχους που είχε γράψει, ζητώντας του αγωνιωδώς να φτιάξει γρήγορα το τραγούδι ώστε να προλάβει να το ακούσει πριν …αποδημήσει -κάτι που φυσικά κι ευτυχώς δε συνέβη!
Το «κομμένο» κουπλέ
Κανονικά, το κομμάτι είχε τρία κουπλέ. Ωστόσο, ο συνθέτης τράβηξε σε χρονικό μάκρος την εισαγωγή του κι έτσι ήταν αδύνατο σ’ ένα δισκάκι 45 στροφών να χωρέσουν όλα (ήδη με τα δύο πλησίασε στα τέσσερα λεπτά), οπότε αναγκαστικά «κόπηκε» το δεύτερο. Επιπλέον, η λογοκρισία έκρινε ότι δε θα έπρεπε να μπει επειδή υπήρχε η φράση «κάτω οι Γερμανοί»
Ο Ξαρχάκος έκανε κάτι άκρως πρωτοποριακό σ’ αυτό το τραγούδι. Ενώ ξεκινά σε αργό ρυθμό σε στυλ χασάπικο, στο ρεφρέν «απογειώνεται» και γίνεται ζεϊμπέκικο. Η επιλογή του ερμηνευτή δεν ήταν ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς υπήρχε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης που ήδη είχε συνεργαστεί με μεγάλη επιτυχία με συνθέτη και στιχουργό. Η επιβλητική και δωρική φωνή του «σφράγισε» μια για πάντα τούτο το σπουδαίο «στολίδι» της ελληνικής μουσικής, το οποίο φυσικά είναι πασίγνωστο και διαχρονικό…
Να σημειώσουμε ότι το «κομμένο» κουπλέ» ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά στη δισκογραφία από τον Γιώργο Νταλάρα στο «ζωντανά» ηχογραφημένο διπλό άλμπουμ «Συναυλία» που κυκλοφόρησε το 1988 με αφορμή τη συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου στο «Παλλάς» το Μάιο εκείνης της χρονιάς…
———————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…