Η Γέννηση της Λαικοποπ
Δημοσιεύτηκε: Τρί Απρ 15, 2014 4:36 am
Θα ήθελα να ακούσω την άποψη σας. Είναι μέρος από ένα άρθρο του ειδικού τεύχους το Sonik για τη δεκαετία 90ς
"Ο Λαικοποπ κυκλωνας και τα Ελληνικά 90ς"
Πως ακριβώς εξοικειωθήκαμε με την Αννούλα, το Δεσποινάκι, την Καιτούλα και τον Μαζώ μάλλον κανείς δεν θυμάται ακριβώς. Βρίσκοταν ήδη εκεί και πέσαμε πάνω τους; Ήταν και εκείνοι τέκνα της εποχής; Συντελέστηκαν γενικότερες αλλαγές στο μουσικό, και κοινωνικό σκηνικό οι οποίες τους έφεραν στην επιφάνεια; Και στις τρεις αυτές ερωτήσεις ή απάντηση είναι "ναι" κάτι που δείχνει τη σύνθετη φύση του φαινομένου της λαικοποπ που εμφανίστηκε πραγματικα ως κυκλώνας στα Ελληνικά 90ς.....
... Είχαμε έναν κόσμο που άλλαζε ραγδαία μετά την πτώση του κομμουνισμού και τη λαιλαπα της παγκοσμιοποιημένης δυτικής κουλτούρας και για πρώτη φορά ισως στην ιστορία της, η Ελλάδα δεν ένοιωθε τους κραδασμούς με χρονοκαθυστέρηση μα παρασυρόταν κι εκείνη σε αληθινούς χρόνους...
Αρχές δεκαετίας 90 αναδείχθηκαν ο Σάκης ρουβάς (Μην αντιστέκεσαι), Χρήστος Δάντης (Δαχτυλικά αποτυπώματα), Σοφία Αρβανίτη (Μη μου μιλας για καλοκαίρια) η Καίτη Γαρμπή (φαντασματάκι), Η Ευριδίκη (Πυξίδα)....
....Ο μόνος σταρ που αναδείχθηκε με παλαιούς όρους του παιχνιδιού που επικρατούσαν στα 80ς ήταν ο Νότης Σφακιανάκης.
Ο λαικός χώρος βρέθηκε σε τέλμα τη δεκαετία του 90 και σε έναν κόσμο που άλλαζε ραγδαία.... η λαικοποπ συνέβη σε όλους τους λαούς με γηγενή πολιτισμό που βρέθηκαν αντιμέτωποι με μία γοργή παγκοσμιοποίηση δυτικού τύπου....
Για να καταλάβουμε την εγχώρια λαικοποπ πρέπει να τη συγκρίνουμε με τις λαικοποπ σκηνές που αναπτύχθηκαν την ίδια περίοδο σε Τουρκία, Αίγυπτο, Ρωσία, μέση ανατολή αλλά και Πακιστάν και Ινδία....
Αναζητώντας τη πρώτη λαικοποπ απόπειρα αρκετοί στέκονται στο Ψευτικά που έφτιαξε το 1989 ο Νίκος Καρβέλας για την Άννα Βίσση...
Άλλοι πάλι προκρίνουν τη συνεργασία των Πυξ Λαξ με τον Βασίλη Καρρά στο "Αστη να λέει) (1993) ενώ άλλοι στη σύμπραξη των Εκείνος + Εκείνος με την Καίτη Γκρευ για το μια γυναίκα μόνο ξέρει,. (1993)
.... Η Δική μου θέση εάν πρόκειται για σοβαρή κουβέντα είναι ότι πρέπει να εστιάσουμε σε δύο παράλληλες και καθώς φαίνεται ανεξάρτητες απόπειρες...
Η μία ήταν το άλμπουμ του "Φεγγαριου αναπνοές" της Καίτης Γαρμπή με τον Πάζιο και τον Νίκο Τερζή και η δεύτερη το άλμπουμ Αναστατώνομαι της Κατερίνας Στανίση.
Οι δύο αυτές απόπειρες δεν διέθεταν κοινές αφετηρίες, ήθελε άραγε η Γαρμπή μία αλλαγή προφίλ, λέγεται ότι στην αρχή δεν ήθελε να ερμηνεύσει με τίποτα το Πες το με ένα φιλι.....
Ο Καρβέλας συνεργάστηκε με τη Στανίση σε ένα πλαίσιο διόλου καινούριο για εκείνον, ηδη από τη δεκαετία του 70 είχε κάνει δίσκους σουξέ για λαικούς αστέρες,
Ο Καρβέλας είχε πιασει αυτή την αλλαγη στα πράγματα που ήταν ασφαλώς επωφελέστατο για τον ίδιο. Έκανε με τη Στανίση δυο ακόμη δίσκους, ανέστησε τη Καριέρα του Λευτέρη Πανταζή, κράτησε για λίγο ζωντανό τον Στάθη Αγγελόπουλο και ξανάκανε κουλ τον Αντύπα. Η Σημαντικότερη όμως κίνηση του αυτή που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ματ ήταν η ώθηση την οποία έδωσε στην Άννα Βίσση να αφήσει την ποπ για μία νέα Καριέρα στη λαικοπόπ.
Με όχημα λοιπόν τα τραγούδια του Η Βίσση έγινε η αδιαφιλονίκητη βασίλισσα της λαικοποπ γνωρίζοντας αλλεπάλληλες δόξες.
Ο έτερος λαικοποπ πόλος διαμορφώθηκε από τη Δράση του Φοίβου Τασσόπουλου.
Ανακατεύτηκε για πρώτη φορά με τη λαικοποπ προσπαθώντας να υπηρετήσεις τις ανάγκες της Γαρμπή με την οποία πρωτοσυνεργάστηκε στο Αλμπουμ ως τον παράδεισο (1993) και έτσι ο Φοίβος συνέχισε δίνοντας στη Γαρμπή τεράστια Σούξέ σαν τα ατόφιο χρύσάφι (1994), Θα μελαγχολήσω (1996), Χαμένα (1996) Ευαισθησίες (1997), Κάτι (2000) και επιτέλους (2000, ντουέτο με Νατάσα Θεοδωρίδου). Τα 30.000 αντίτυπα που η τραγουδίστρια πούλησε το 1992 έγιναν 160.000 στο Αρχίζω πόλεμο του 1996 και 210.000 το 2000 με το Κάτι. Αυτή η αναγνώριση οδήγησε το Φοίβο να αναλάβει κάμποσες ακόμη δουλείες και επιτυχίες με τον Δημήτρη Κόκκοτα... Αντώνη Ρέμο... Μαντώ.... Άντζελα Δημητρίου που έκανε δεύτερη καριέρα... Πασχάλης Τερζής,..... Βασίλης Καρράς.. Γιάννης Πάριος.... Στέλλα Κονιτοπούλου....
Αλλά η σημαντικότερη συνεργασία του που μαζί με τα τραγούδια του για τη Γαρμπή καθόρισαν το λαικοποπ σκηνικο της δεκαετίας του 1990 ήταν με τη Δέσποινα Βανδή.... η Βανδή δεν μπήκε στη δισκογραφία κάνοντας λαικοποπ αλλά απογειώθηκε όταν στράφηκε προς τα εκεί. Ο πρώτος της δίσκος με το Φοίβο το 1997 πούλησε 63.000 αντίτυπα.
Ένας τρίτος λαικοποπ πόλος διαμορφώθηκε δίχως την αρωγή του Νίκου Καρβέλα και του Φοίβου και τον εκπροσωπούν κυρίως ο Γιώργος Μαζωνάκης που στα 90ς δεν συνεργάστηκε με Φοίβο και με τη Νατάσσα Θεοδωρίδου....
Άλλα ονόματα που πέρασαν ήταν η Σοφία Αρβανίτη, Σαμπρίνα, Νίκος Κουρκούλης, Άντζη Σαμίου, Λένα Παπαδοπούλου και ο Σταμάτης Γονίδης....
Η λαικοποπ παρέμεινε μόνη κυρίαρχη στο εγχώριο mainstream κατά τα 2000ς καθώς τόσο το έντεχνο όσο και η ελληνόφωνη ηλεκτρική σκηνή απέτυχαν να αμφισβητήσουν τα πρωτεία της δείχνοντας σημάδια κόπωσης και σοβαρή αδυναμία να την προκαλέσουν στη δημιουργία ενός σύγχρονου τραγουδιού ριζωμένου στην απτή καθημερινότητα. Η αποτίμηση του λαικοποπ φαινομένου δεν έχει ακόμη συντελεστεί και προσωπικά νομίζει ότι λείπει παντελώς η διάθεση να αντιμετωπιστεί ως το πλέον πρόσφατο κεφάλαιο του λαικού μας τραγουδιού: και μόνο μία τέτοια αναφορά προξενεί συνήθως κλαυθμούς και οδυρμούς σε όσους νιώθουν ότι μαγαρίζεται η κληρονομία του Βαμβακάρη και του Τσιτσάνη. Δική μου πάντως γνώμη είναι ότι πρέπει να απεγκλωβιστούμε από τη συγκεκριμένη νοοτροπία και να έχουμε το θάρρος να παραδεχτούμε ότι μέσα στην Κολοσσιαία φτήνια της, τι χίλιες αστοχίες της και τον λιγούρικο τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε τη μαζική επιτυχία, η λαικοποπ σημείωσε και ορισμένες επιτυχίες. Ακόμη και αν αποτελεί δραματική υποχώρηση στην ιστορία του ντόπιου λαικού ήχου.
Στα 200 καλύτερα Ελληνικά τραγούδια της δεκαετίας
197 - Γιώργος Λεμπέσης - Δέσποινα Βανδή Κάτάλληλες προυποθέσεις
188 - Άννα Βίσση - Σαγαπώ Μαγαπάς
185 - Γιώργος Μαζωνάκης - Μη μου ζητάς
176 - Αντώνης Ρέμος - Έτσι ξαφνικά
173 - Σοφία Αρβανίτη - Μη μου μιλάς για καλοκαίρια
170 - Νατάσσα Θεοδωρίδου - Δε σαδικώ
166 - Καίτη Γαρμπή - Χαμένα
163 - Νίκος Κουρκούλης - Τόσα Δειλινά
159 - Βανδή Δέσποινα - Νυχτολούλουδο
62 - Μαζωνάκης Γιώργος - Παιδί της νύχτας
42- Στανίση Κατερίνα - Σε έχω κάνει θεό
(όλα τα άλλα από άλλα ήδη)
Στα 100 καλύτερα album
98 Μαζωνάκης - Παιδί της Νύχτας
(τιποτα άλλο από λαικοποπ)
Στη στηλη "Ι hate the 90s" no 10 "H ίδρυση του λαικοποπ στην Ελλάδα: η στιγμή που κάποιος σκέφτηκε να βάλει "λίγο μπουζουκάκι" δίπλα σε ένα beat των 128 bpm αποτελεί κίνηση ανθρωπιστικώς απαράδεκτη κι εξίσου προκλητική με την ρίψη της βόμβας Little Boy στη Χιροσίμα. Κι ελλείψει άλλου ανθρώπου να του φορτώσουμε το αμάρτημα αυτό, ας τα ρίξουμε όλα στο Φοίβο να ησυχάσουμε
"Ο Λαικοποπ κυκλωνας και τα Ελληνικά 90ς"
Πως ακριβώς εξοικειωθήκαμε με την Αννούλα, το Δεσποινάκι, την Καιτούλα και τον Μαζώ μάλλον κανείς δεν θυμάται ακριβώς. Βρίσκοταν ήδη εκεί και πέσαμε πάνω τους; Ήταν και εκείνοι τέκνα της εποχής; Συντελέστηκαν γενικότερες αλλαγές στο μουσικό, και κοινωνικό σκηνικό οι οποίες τους έφεραν στην επιφάνεια; Και στις τρεις αυτές ερωτήσεις ή απάντηση είναι "ναι" κάτι που δείχνει τη σύνθετη φύση του φαινομένου της λαικοποπ που εμφανίστηκε πραγματικα ως κυκλώνας στα Ελληνικά 90ς.....
... Είχαμε έναν κόσμο που άλλαζε ραγδαία μετά την πτώση του κομμουνισμού και τη λαιλαπα της παγκοσμιοποιημένης δυτικής κουλτούρας και για πρώτη φορά ισως στην ιστορία της, η Ελλάδα δεν ένοιωθε τους κραδασμούς με χρονοκαθυστέρηση μα παρασυρόταν κι εκείνη σε αληθινούς χρόνους...
Αρχές δεκαετίας 90 αναδείχθηκαν ο Σάκης ρουβάς (Μην αντιστέκεσαι), Χρήστος Δάντης (Δαχτυλικά αποτυπώματα), Σοφία Αρβανίτη (Μη μου μιλας για καλοκαίρια) η Καίτη Γαρμπή (φαντασματάκι), Η Ευριδίκη (Πυξίδα)....
....Ο μόνος σταρ που αναδείχθηκε με παλαιούς όρους του παιχνιδιού που επικρατούσαν στα 80ς ήταν ο Νότης Σφακιανάκης.
Ο λαικός χώρος βρέθηκε σε τέλμα τη δεκαετία του 90 και σε έναν κόσμο που άλλαζε ραγδαία.... η λαικοποπ συνέβη σε όλους τους λαούς με γηγενή πολιτισμό που βρέθηκαν αντιμέτωποι με μία γοργή παγκοσμιοποίηση δυτικού τύπου....
Για να καταλάβουμε την εγχώρια λαικοποπ πρέπει να τη συγκρίνουμε με τις λαικοποπ σκηνές που αναπτύχθηκαν την ίδια περίοδο σε Τουρκία, Αίγυπτο, Ρωσία, μέση ανατολή αλλά και Πακιστάν και Ινδία....
Αναζητώντας τη πρώτη λαικοποπ απόπειρα αρκετοί στέκονται στο Ψευτικά που έφτιαξε το 1989 ο Νίκος Καρβέλας για την Άννα Βίσση...
Άλλοι πάλι προκρίνουν τη συνεργασία των Πυξ Λαξ με τον Βασίλη Καρρά στο "Αστη να λέει) (1993) ενώ άλλοι στη σύμπραξη των Εκείνος + Εκείνος με την Καίτη Γκρευ για το μια γυναίκα μόνο ξέρει,. (1993)
.... Η Δική μου θέση εάν πρόκειται για σοβαρή κουβέντα είναι ότι πρέπει να εστιάσουμε σε δύο παράλληλες και καθώς φαίνεται ανεξάρτητες απόπειρες...
Η μία ήταν το άλμπουμ του "Φεγγαριου αναπνοές" της Καίτης Γαρμπή με τον Πάζιο και τον Νίκο Τερζή και η δεύτερη το άλμπουμ Αναστατώνομαι της Κατερίνας Στανίση.
Οι δύο αυτές απόπειρες δεν διέθεταν κοινές αφετηρίες, ήθελε άραγε η Γαρμπή μία αλλαγή προφίλ, λέγεται ότι στην αρχή δεν ήθελε να ερμηνεύσει με τίποτα το Πες το με ένα φιλι.....
Ο Καρβέλας συνεργάστηκε με τη Στανίση σε ένα πλαίσιο διόλου καινούριο για εκείνον, ηδη από τη δεκαετία του 70 είχε κάνει δίσκους σουξέ για λαικούς αστέρες,
Ο Καρβέλας είχε πιασει αυτή την αλλαγη στα πράγματα που ήταν ασφαλώς επωφελέστατο για τον ίδιο. Έκανε με τη Στανίση δυο ακόμη δίσκους, ανέστησε τη Καριέρα του Λευτέρη Πανταζή, κράτησε για λίγο ζωντανό τον Στάθη Αγγελόπουλο και ξανάκανε κουλ τον Αντύπα. Η Σημαντικότερη όμως κίνηση του αυτή που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ματ ήταν η ώθηση την οποία έδωσε στην Άννα Βίσση να αφήσει την ποπ για μία νέα Καριέρα στη λαικοπόπ.
Με όχημα λοιπόν τα τραγούδια του Η Βίσση έγινε η αδιαφιλονίκητη βασίλισσα της λαικοποπ γνωρίζοντας αλλεπάλληλες δόξες.
Ο έτερος λαικοποπ πόλος διαμορφώθηκε από τη Δράση του Φοίβου Τασσόπουλου.
Ανακατεύτηκε για πρώτη φορά με τη λαικοποπ προσπαθώντας να υπηρετήσεις τις ανάγκες της Γαρμπή με την οποία πρωτοσυνεργάστηκε στο Αλμπουμ ως τον παράδεισο (1993) και έτσι ο Φοίβος συνέχισε δίνοντας στη Γαρμπή τεράστια Σούξέ σαν τα ατόφιο χρύσάφι (1994), Θα μελαγχολήσω (1996), Χαμένα (1996) Ευαισθησίες (1997), Κάτι (2000) και επιτέλους (2000, ντουέτο με Νατάσα Θεοδωρίδου). Τα 30.000 αντίτυπα που η τραγουδίστρια πούλησε το 1992 έγιναν 160.000 στο Αρχίζω πόλεμο του 1996 και 210.000 το 2000 με το Κάτι. Αυτή η αναγνώριση οδήγησε το Φοίβο να αναλάβει κάμποσες ακόμη δουλείες και επιτυχίες με τον Δημήτρη Κόκκοτα... Αντώνη Ρέμο... Μαντώ.... Άντζελα Δημητρίου που έκανε δεύτερη καριέρα... Πασχάλης Τερζής,..... Βασίλης Καρράς.. Γιάννης Πάριος.... Στέλλα Κονιτοπούλου....
Αλλά η σημαντικότερη συνεργασία του που μαζί με τα τραγούδια του για τη Γαρμπή καθόρισαν το λαικοποπ σκηνικο της δεκαετίας του 1990 ήταν με τη Δέσποινα Βανδή.... η Βανδή δεν μπήκε στη δισκογραφία κάνοντας λαικοποπ αλλά απογειώθηκε όταν στράφηκε προς τα εκεί. Ο πρώτος της δίσκος με το Φοίβο το 1997 πούλησε 63.000 αντίτυπα.
Ένας τρίτος λαικοποπ πόλος διαμορφώθηκε δίχως την αρωγή του Νίκου Καρβέλα και του Φοίβου και τον εκπροσωπούν κυρίως ο Γιώργος Μαζωνάκης που στα 90ς δεν συνεργάστηκε με Φοίβο και με τη Νατάσσα Θεοδωρίδου....
Άλλα ονόματα που πέρασαν ήταν η Σοφία Αρβανίτη, Σαμπρίνα, Νίκος Κουρκούλης, Άντζη Σαμίου, Λένα Παπαδοπούλου και ο Σταμάτης Γονίδης....
Η λαικοποπ παρέμεινε μόνη κυρίαρχη στο εγχώριο mainstream κατά τα 2000ς καθώς τόσο το έντεχνο όσο και η ελληνόφωνη ηλεκτρική σκηνή απέτυχαν να αμφισβητήσουν τα πρωτεία της δείχνοντας σημάδια κόπωσης και σοβαρή αδυναμία να την προκαλέσουν στη δημιουργία ενός σύγχρονου τραγουδιού ριζωμένου στην απτή καθημερινότητα. Η αποτίμηση του λαικοποπ φαινομένου δεν έχει ακόμη συντελεστεί και προσωπικά νομίζει ότι λείπει παντελώς η διάθεση να αντιμετωπιστεί ως το πλέον πρόσφατο κεφάλαιο του λαικού μας τραγουδιού: και μόνο μία τέτοια αναφορά προξενεί συνήθως κλαυθμούς και οδυρμούς σε όσους νιώθουν ότι μαγαρίζεται η κληρονομία του Βαμβακάρη και του Τσιτσάνη. Δική μου πάντως γνώμη είναι ότι πρέπει να απεγκλωβιστούμε από τη συγκεκριμένη νοοτροπία και να έχουμε το θάρρος να παραδεχτούμε ότι μέσα στην Κολοσσιαία φτήνια της, τι χίλιες αστοχίες της και τον λιγούρικο τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε τη μαζική επιτυχία, η λαικοποπ σημείωσε και ορισμένες επιτυχίες. Ακόμη και αν αποτελεί δραματική υποχώρηση στην ιστορία του ντόπιου λαικού ήχου.
Στα 200 καλύτερα Ελληνικά τραγούδια της δεκαετίας
197 - Γιώργος Λεμπέσης - Δέσποινα Βανδή Κάτάλληλες προυποθέσεις
188 - Άννα Βίσση - Σαγαπώ Μαγαπάς
185 - Γιώργος Μαζωνάκης - Μη μου ζητάς
176 - Αντώνης Ρέμος - Έτσι ξαφνικά
173 - Σοφία Αρβανίτη - Μη μου μιλάς για καλοκαίρια
170 - Νατάσσα Θεοδωρίδου - Δε σαδικώ
166 - Καίτη Γαρμπή - Χαμένα
163 - Νίκος Κουρκούλης - Τόσα Δειλινά
159 - Βανδή Δέσποινα - Νυχτολούλουδο
62 - Μαζωνάκης Γιώργος - Παιδί της νύχτας
42- Στανίση Κατερίνα - Σε έχω κάνει θεό
(όλα τα άλλα από άλλα ήδη)
Στα 100 καλύτερα album
98 Μαζωνάκης - Παιδί της Νύχτας
(τιποτα άλλο από λαικοποπ)
Στη στηλη "Ι hate the 90s" no 10 "H ίδρυση του λαικοποπ στην Ελλάδα: η στιγμή που κάποιος σκέφτηκε να βάλει "λίγο μπουζουκάκι" δίπλα σε ένα beat των 128 bpm αποτελεί κίνηση ανθρωπιστικώς απαράδεκτη κι εξίσου προκλητική με την ρίψη της βόμβας Little Boy στη Χιροσίμα. Κι ελλείψει άλλου ανθρώπου να του φορτώσουμε το αμάρτημα αυτό, ας τα ρίξουμε όλα στο Φοίβο να ησυχάσουμε
