Γράφει η Μαρία Αβραμίδου
Φωτογραφίες: Ζέτα Χιώτη
Κρύο βράδυ Παρασκευής κι εμείς φθάνουμε στον πάντοτε ζεστό, φιλόξενο χώρο του «Ιανός Café», προκειμένου να παρακολουθήσουμε την πρώτη από τις δύο συναυλίες που πραγματοποιεί εκεί ο Γιώργης Χριστοδούλου. Αφορμή, η πρόσφατη κυκλοφορία του νέου του βιβλίου-CD, από τις εκδόσεις «Μικρή Άρκτος», με τίτλο «Ο Αττίκ στο Παρίσι».
Ο Γιώργης Χριστοδούλου, ήδη από το 2013, άρχισε τη δική του έρευνα στην Πόλη του Φωτός, όταν –τυχαία, άραγε;– εντόπισε μια παρτιτούρα του Αττίκ. Συνέχισε να ψάχνει και σιγά-σιγά, με τη βοήθεια και των «αόρατων νημάτων που ενώνουν τους ανθρώπους σε μια καλή προσπάθεια», όπως ο ίδιος σχολίασε, βρήκε χειρόγραφα, φωτογραφίες και cartes postales –όλα τους μικρές ασπρόμαυρες ψηφίδες που συνέθεσαν τελικά τον «πίνακα» της ζωής του Αττίκ στη γαλλική πρωτεύουσα. Ορισμένα από τα ευρήματα του Γιώργη είχαμε μάλιστα την ευκαιρία να τα δούμε κι εμείς, στη μικρή αλλά περιεκτική έκθεση, στην αίθουσα τέχνης δίπλα στο café.
Τί είναι αυτό που παρακινεί έναν νέο σε ηλικία άνθρωπο να ασχοληθεί με μουσικές που γράφτηκαν έναν αιώνα πριν, από έναν Έλληνα ονόματι Κλέωνα Τριανταφύλλου, ο οποίος επέλεξε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Αττίκ» για να δηλώνει την καταγωγή του; Όπως διαπιστώσαμε στην όμορφη παράσταση που έστησαν ο Γιώργης και οι συνεργάτες του, τα τραγούδια του Αττίκ κάθε άλλο παρά ξεπερασμένα είναι. Αντιθέτως αποδεικνύονται επίκαιρα όχι μόνο χάρη στις εμπνευσμένες μελωδίες και τους ευρηματικούς στίχους τους, αλλά, κυρίως, διότι όλοι οι άνθρωποι, σε κάθε εποχή, αγαπάμε, πονάμε, κλαίμε, γελάμε και ερωτευόμαστε με τον ίδιο τρόπο.
Είναι η αλήθεια του συναισθήματος αυτή που χαρακτηρίζει τα δημιουργήματα του τραγουδοποιού. Από το “Malgré Tout”, το πρώτο τραγούδι που έγραψε στο Παρίσι και το οποίο άνοιξε τη μουσική μας βραδιά, έως το λυρικά μελαγχολικό «Τα Τελευταία Γιασεμιά», όλες οι δημιουργίες του επιβεβαιώνουν τη σπάνια ικανότητά του να μετατρέπει τα όσα βίωνε σε τέχνη.
Ο Γιώργης Χριστοδούλου το κατανόησε αυτό και –παρά το γεγονός ότι τραγούδησε με πυρετό και φαρυγγίτιδα, όπως μας αποκάλυψε στην αρχή της παράστασης– υπήρξε ιδανικός ξεναγός μας στο σύμπαν του Αττίκ. Μας διηγήθηκε τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τα τραγούδια του με πάθος και χιούμορ. Μάθαμε έτσι, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι ο Αττίκ είχε καταγράψει σε ένα βιβλίο μελωδίες χορών από τις χώρες της Μεσογείου και είχε συνθέσει και δικές του, πολύ πριν να κάνει κάτι ανάλογο ο Νίκος Σκαλκώτας. Ανακαλύψαμε δε γιατί το 13 έγινε ο τυχερός του αριθμός και, φυσικά, πληροφορηθήκαμε αρκετά για τους θυελλώδεις έρωτές του και τις γυναίκες της ζωής του, που πάντα τον ενέπνεαν.
Δύο κυρίες ήταν αυτές που έδωσαν το δικό τους ξεχωριστό «χρώμα» σε αυτή τη βραδιά. Η Ανδριάνα Μπάμπαλη, με τη χαρακτηριστική της χροιά και την απλότητά της, ερμήνευσε ιδανικά το «Από Μέσα Πεθαμένος», ενώ η Πολυξένη Καράκογλου, με την καθάρια φωνή της, μας χάρισε μια τρυφερή ερμηνεία στο «Τρεχαντήρι» και μοιράστηκε με τον Γιώργη το ντουέτο τους που υπάρχει και στον δίσκο, «Έλα, και μη Βιαστείς».
Σε μια παράσταση όπου κυριάρχησε το συναίσθημα και η απλότητα, όλη η μουσική γεννήθηκε από τις φωνές και τη σύμπραξή τους με δύο εξαιρετικούς μουσικούς: ο Χάρης Σταυρακάκης στο πιάνο και το ακορντεόν και ο Κώστας Σηφάκης στο κοντραμπάσο, θύμισαν μουσικούς μιας άλλης εποχής κι ήταν σαν να μεταφερθήκαμε με τρόπο άμεσο και μαγικό συνάμα, σε κάποιο παρισινό καμπαρέ, στις αρχές του περασμένου αιώνα.
Εκεί, μας περίμενε ο Γιώργης Χριστοδούλου. Με αύρα τροβαδούρου μιας άλλης εποχής και άνεση κονφερασιέ, μετέδωσε με την καθαρότητα και τη μελωδικότητα της φωνής του την ουσία των τραγουδιών που ερμήνευσε, αντιμετωπίζοντας το καθένα από αυτά σαν ένα σύντομο μονόπρακτο. Κάπως έτσι, ξεδιπλώθηκαν το κέφι, η εξυπνάδα, η ελαφράδα –και όχι η ελαφρότητα–, η αθωότητα, ο έρωτας, η θλίψη, ακόμη και η κοινωνική κριτική που διακρίνουν τις δημιουργίες του Αττίκ. Ο σπουδαίος μας συνθέτης νομίζω ότι θα εκτιμούσε το μεράκι και την ψυχή που έβαλε ο Γιώργης στα τραγούδια του –ίσως με πιο ξεχωριστή στιγμή την εντελώς δική του προσέγγιση στο αριστουργηματικό «Ζητάτε να Σας Πω».
Κάποια στιγμή, ο οικοδεσπότης μας σχολίασε ότι ο Αττίκ με τις δημιουργίες του, έστελνε στις γυναίκες της ζωής του «τραγουδιστά γράμματα». Μια διαχρονική μελωδική ερωτική επιστολή ήταν, λοιπόν, αυτή η παράσταση. Με μια γλυκιά, αλλά διόλου ρετρό, νοσταλγία και αισθαντικότητα. Γιατί, παρόλο που «δεν ειν’ οι καρδιές / όλες το ίδιο καμωμένες», όλες τους αλλάζουν ρυθμό όταν ερωτεύονται…
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…