24/5/2013
www.musiccorner.gr
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΟΥΣΑΜΟΓΛΟΥ
(σε …meeting με την Ανδρονίκη Τσατσαρώνη)
Η ταινία τελειώνει, τα φώτα ανάβουν και ξαφνικά μυρίζει πόλη. Βρίσκεσαι στο δρόμο, στη μέση της νύχτας, παρέα με τον Αντώνη Σουσάμογλου. Κάπου στη Θεσσαλονίκη, υποθέτω. Αυτός είναι ο τόπος που τον κέρδισε, παρά τις μέρες που αφιέρωσε για σπουδές σε Λονδίνο και Βερολίνο. Εάν κρατάει βιολί, μην απορήσεις. Τα πρωινά του τα περνάει σε πρόβες με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, ως εξάρχων βιολονίστας. Τα απογεύματα, ακούει Leonard Cohen ή Elvis Costello. Η ψυχή του, πάλι, δεν παύει ποτέ να αποζητά. Κι όλο πλάθει όνειρα. Το ευχαριστιέται πολύ όταν αφήνει τον εαυτό του ελεύθερο στη σύνθεση μουσικών, που έχουν τη δύναμη να παγώνουν τη στιγμή μέσα στο χρόνο. Άλλωστε χωρίς τη μουσική, η ζωή θα ήταν μουντή κι ασπρόμαυρη.
Ο Αντώνης θεωρεί ότι ζει σε μια άκρως ενδιαφέρουσα εποχή κι ανυπομονεί, μεταξύ άλλων, να ολοκληρώσει την τρίτη του δισκογραφική δουλειά. Κι όλα αυτά, όπως λέει, είναι μόνο ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο. Ένα One Night Stand μόλις. Μας αφιέρωσε πολύτιμο χρόνο για κουβέντα, λίγο πριν την εμφάνιση του αυτή την Κυριακή στο Half Note Jazz Club.
Α και μην ξεχάσω! Θα είναι κι ο Vassilikos εκεί, πρώτη φορά που εμφανίζονται μαζί επί σκηνής…
MusicCorner: Έχεις δηλώσει παιδί της πόλης. Ποιες ομορφιές μπορείς να διακρίνεις, στη δική μας αστική κοινωνία; Ποια πράγματα θα ήθελες να αλλάξουν;
Αντώνης Σουσάμογλου: Αυτό που με γοητεύει κυρίως στις πόλεις είναι η ανωνυμία, οι χιλιάδες ταυτόχρονες ιστορίες των ανθρώπων. Η ιστορία και οι μεταλλάξεις του τοπίου. Νιώθω πολλές φορές πως είναι σαν να ζούμε ήδη μετά την καταστροφή και χρειάζεται επιτακτικά να ξαναδώσουμε νόημα στα κελύφη των κτιρίων. Οι πόλεις μας δεν φημίζονται για την αισθητική τους. Δεν είμαι περήφανος για το πακετάρισμα ανθρώπων με το οποίο συνηθίσαμε να ζούμε. Κυρίως, δεν ζούμε σαν αστοί. Δεν σεβόμαστε τον κοινόχρηστο χώρο, κάτι που εκτιμώ πολύ σε πόλεις στο εξωτερικό.
MusicCorner: Τι αποτελεί έμπνευση για σένα; Η μουσική υπάρχει, πράγματι, παντού;
Αντώνης Σουσάμογλου: Αν ακούς μουσική παντού, τότε ναι, υπάρχει παντού. Η μουσική υπάρχει τη στιγμή που αποφασίζουμε να την αφήσουμε να ακουστεί.
MusicCorner: Θα μπορούσες να ζήσεις χωρίς μουσική;
Αντώνης Σουσάμογλου: Όχι. Θα μου ήταν μια πολύ μουντή και ασπρόμαυρη ζωή.
MusicCorner: Έχεις σκεφτεί ποτέ να αφήσεις την Ελλάδα για μια καριέρα στο εξωτερικό;
Αντώνης Σουσάμογλου: Το σκεφτόμουν κυρίως την εποχή που ζούσα στο εξωτερικό λόγω σπουδών. Ένα από τα πράγματα που έγειραν την πλάστιγγα υπέρ της Ελλάδας είναι η μητρική γλώσσα. Οι λεπτές εκφράσεις και τα νοήματα που δεν μπορούν να μεταφραστούν αλλού. Το σκέφτηκα και κάποιες φορές τώρα πρόσφατα, με την κρίση. Όσο όμως δεν τίθεται ζήτημα επιβίωσης, ζούμε σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή. Αν είναι τα πράγματα κάποτε να αλλάξουν, τώρα είναι η ευκαιρία.
MusicCorner: Αν δεν υπήρχε το βιολί στη ζωή σου, θα ήταν κάποιο άλλο μουσικό όργανο;
Αντώνης Σουσάμογλου: Φυσικά. Δεν ξέρω, αλλά φαντάζομαι πως με ό,τι και να καταπιανόμουν θα έβρισκα τον εαυτό μου. Το όργανο είναι το μέσον, δεν είναι αυτοσκοπός.
MusicCorner: Τι είναι για σένα το «One Night Stand»;
Αντώνης Σουσάμογλου: Είναι το φωτογραφικό στιγμιότυπο της μίας νύχτας στην πόλη, μιας νύχτας που αισθάνεσαι ξένος, είτε του δώσεις ερωτική χροιά, είτε όχι. Είναι κατά βάση δανεισμένο από ένα στίχο του Paul Simon:
On a tour of one-night-stands
my suitcase and guitar in hand
And every stop is neatly planned
for a poet and a one-man band
MusicCorner: Η κοινωνικοοικονομική κρίση που βιώνουμε θεωρείς πως ενισχύει την καλλιτεχνική δημιουργία;
Αντώνης Σουσάμογλου: Δεν ξέρω. Έχω δει πολλούς καλούς μουσικούς να αλλάζουν επάγγελμα. Βλέπω ανθρώπους που δεν έχουν κανέναν τρόπο να παίξουν τη δουλειά τους. Χάνονται καθημερινά ταλαντούχοι άνθρωποι επειδή δεν μπορούν να ζήσουν από την τέχνη τους. Είναι όμως ταυτόχρονα και μια στιγμή στον καθρέφτη. Όλοι ερχόμαστε αναγκαστικά αντιμέτωποι με το πόσο ανάγκη έχουμε πραγματικά να κάνουμε μουσική. Κανείς δεν περιμένει πλέον να βγάλει λεφτά. Δεν θέλω όμως να ακουστώ σαν νοσταλγός της Φίνος Φιλμς. Δεν θα ξαναγίνουν όλα αγνά και ρομαντικά αν ξαναγίνουμε φτωχοί.
Μέχρι στιγμής τα τραγούδια που γράφτηκαν για την κρίση επί τούτου μου φάνηκαν πολύ αμήχανα. Το καλύτερο τραγούδι μακράν είναι το «Πατρίδα» του Αλκίνοου Ιωαννίδη, που όμως γράφτηκε το 2008, πριν σκάσει η βόμβα. Αυτό κάνει η σπουδαία τέχνη, ανιχνεύει σαν σεισμογράφος πράγματα που θα γίνουν αργότερα ορατά στους πολλούς. Διαισθάνομαι πως τα τραγούδια που πραγματικά θα αποτυπώνουν την εποχή δεν θα σηκώνουν λάβαρα. Θα ακουμπούν πολύ περισσότερο σε προσωπικές στιγμές. Η νέα πολιτικοποιημένη τέχνη θα είναι υπαρξιακή.
MusicCorner: Νοσταλγείς παλιές καλύτερες εποχές; Νοσταλγείς πρόσωπα που άφησαν ιστορία στη μουσική;
Αντώνης Σουσάμογλου: Κατά βάση όχι, δε νοσταλγώ εποχές. Δεν πιστεύω πως το παρελθόν ήταν καλύτερο. Ακόμα και στην εποχή των «παχιών αγελάδων» – που οι πιο πολλοί βέβαια δεν την έζησαν ποτέ, εγώ ασφυκτιούσα από την αισθητική κατάντια και την αναξιοκρατία. Για κάθε νοσταλγική ελληνική ταινία με Happy end, υπήρχε ένας Μαυρογιαλούρος κι ένας Γκόρτσος. Έχω πολύ περισσότερη περιέργεια για το μέλλον. Νοσταλγώ όμως προσωπικότητες ή συγκεκριμένα πράγματα. Μου λείπει πολύ ο Χατζιδάκις. Ή θα ‘θελα να βρεθώ για λίγο στο Λονδίνο το 1966.
MusicCorner: Πώς συνδέονται η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης κι η ενασχόλησή σου με το τραγούδι; Τι ρόλο έχει διαδραματίσει το καθένα στη ζωή σου;
Αντώνης Σουσάμογλου: Η ΚΟΘ και το τραγούδι βρίσκονται στις δύο άκρες μιας ζυγαριάς που με κρατάει ισορροπημένο. Όσο ισορροπημένος μπορεί να είναι βέβαια ένας άνθρωπος που περνάει τη μισή του μέρα με κοντσέρτα και την άλλη μισή με funk μπάντες.
MusicCorner: Σαν άνθρωπος ονειρεύεσαι;
Αντώνης Σουσάμογλου: Συνέχεια. Είμαι εκείνος ο τύπος που περπατάει στο δρόμο πιστεύοντας πως είναι αόρατος. Φτιάχνω φανταστικούς διαλόγους. Ονειρεύομαι το πως θα μπορούσαν να ήταν τα πράγματα. Πως ξανασυναντιέμαι με ανθρώπους που έχασα. Τις κουβέντες και τα πράγματα που δεν τόλμησα.
MusicCorner: Υπάρχει για σένα όνειρο ζωής;
Αντώνης Σουσάμογλου: Ευτυχώς δεν είναι μόνο ένα, είναι πολλά. Nα κάνω καλή μουσική. Να γνωρίσω μουσικούς που θαυμάζω. Να γυρίσω τον κόσμο. Να με αγαπάνε…
MusicCorner: Θα υπάρξουν εμφανίσεις σου μέσα στο καλοκαίρι;
Αντώνης Σουσάμογλου: Υπάρχουν ήδη αρκετές κλασικές συναυλίες. Μουσική δωματίου αρχές Ιουλίου στην Αθήνα, μια συναυλία στη Γαλλία σαν ενορχηστρωτής, ένα φεστιβάλ στη Γερμανία και οι καλοκαιρινές περιοδείες της ΚΟΘ. Με την μπάντα είμαστε σε περίοδο ηχογραφήσεων για τον επόμενο δίσκο. Και μόνο η αίσθηση πως δεν ηχογραφώ πλέον μόνος αλλά είμαστε μπάντα, με κάνει να ανυπομονώ!
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner…