4/11/2013
www.musiccorner.gr

Μιχάλης Αβραμίδης
(σε… meeting με τη Μαριάνα Πουτακίδου)

Ο Μιχάλης Αβραμίδης, γιος του συγγραφέα Όμηρου Αβραμίδη, με σπουδές πιάνου, μουσικής θεάτρου και κινηματογράφου στο ενεργητικό του, τα τελευταία δέκα χρόνια «ντύνει» μουσικά θεατρικές παραστάσεις, οπτικοακουστικές παραγωγές και ντοκιμαντέρ. Φέτος τον συναντάμε σε διπλό ρόλο καθώς υπογράφει τη μουσική για την παράσταση «Mea Culpa» και ταυτόχρονα υποδύεται τον Προκόπη στο έργο του Κωνσταντίνου Ρόδη. Αφορμή για την κουβέντα μας είναι η πανελλήνια πρεμιέρα του έργου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στις 6 Νοεμβρίου.

avramidis_2013_11_001

Music Corner: Πώς και πότε ξεκίνησε η ενασχόλησή σου με τη μουσική;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Δεν ξέρω αν και τα γονίδια έβαλαν το χεράκι τους. Η αδερφή μου ήταν τεσσάρων χρονών όταν άρχισε μαθήματα κιθάρας. Μεγάλωνα και την άκουγα να παίζει. Κάποτε εξέφρασε την επιθυμία να μάθει πιάνο. Ο θείος μας – πιανίστας και μαέστρος Μάριος Παπαδόπουλους- έκανε ήδη καριέρα ως μουσικός στο Λονδίνο και τον συναντούσαμε στην Ελλάδα στις συναυλίες του. Όταν έμαθε το μουσικό ενδιαφέρον της αδερφής μου, μας έστειλε δώρο ένα πιάνο. Η αδερφή μου τελικά στράφηκε και έμεινε πιστή στο τσέλο, μέχρι σήμερα. Έτσι μου έμεινε εκείνο το πιάνο με το οποίο άρχισα να φλερτάρω από τεσσάρων ετών. Στα πέντε μου χρόνια άρχισα μαθήματα. Παρακολούθησα 10 χρόνια κλασσικών σπουδών. Στη διάρκεια αυτών είχα τα «παραστρατήματά μου» που περιλάμβαναν ανάμεσα στα άλλα αποτυχημένες απόπειρες δημιουργίας ροκ συγκροτήματος, ώσπου κατέληξα να επαναστατήσω κατά του τρόπου διδασκαλίας της μουσικής στα ωδεία, τα οποία και εγκατέλειψα, αρχίζοντας να αναζητώ έναν άλλο δρόμο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ενασχόλησής μου με τη μουσική, η επιθυμία για σύνθεση ήταν σε πρώτο πλάνο. Στα δεκαενιά μου, λοιπόν, αποφάσισα, ότι η σύνθεση με ενδιέφερε και τότε ήταν που επέλεξα και την κατεύθυνση της μουσικής κινηματογράφου και θεάτρου η οποία πάντα με γοήτευε και έτσι οδηγήθηκα στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας για να πάρω τα πρώτα μαθήματα του είδους από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου τον οποίο ονόμασα και ως «τον πρώτο μου δάσκαλο». Ο πατέρας μου με παρότρυνε πάντα να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μουσική. Ακόμη και σήμερα δεν παραλείπει να μου θυμίζει το τι του απαντούσα: «Η Μουσική είναι πολύ σοβαρό θέμα για να την κάνεις επάγγελμα». Αυτά…

Music Corner: Μεταξύ άλλων γράφεις μουσική για θεατρικές παραστάσεις και ντοκιμαντέρ. Είναι εύκολο να ντύνεις μουσικά προϋπάρχουσες εικόνες;
Μιχάλης Αβραμίδης: Κατ’ αρχήν θα ήθελα να κάνω έναν διαχωρισμό ανάμεσα στα δύο διότι έχουν ουσιαστική διαφορά. Επίσης να τονίσω πως το να «ντύνεις εικόνες» δεν είναι ο κανόνας χρήσης της μουσικής στα ντοκιμαντέρ ενώ αποτελεί εξαίρεση στο θέατρο (και όταν συμβαίνει συνήθως οφείλεται σε κακή προσέγγιση του σκηνοθέτη). Στην περίπτωση των ντοκιμαντέρ λοιπόν, όταν το ζητούμενο είναι να συνοδεύσεις αφηγήσεις και εικόνες, ώστε η μουσική να μην αποσπά την πληροφορία του κειμένου, έχουμε να κάνουμε με την κατηγορία «ντύνω εικόνες» που αναφέρετε. Και είναι το ευκολότερο έργο που καλείται κανείς να διεκπεραιώσει. Τα δύσκολα είναι αλλού. Για παράδειγμα πριν από λίγα χρόνια είχα τη χαρά να συνθέσω μουσική για μια σειρά ντοκιμαντέρ βιογραφιών για πρόσωπα όπως η Κατίνα Παξινού, ο Ηλίας Βενέζης, η Πηνελόπη Δέλτα και ή Έλλη Λαμπέτη. Εκεί -και αφού το επέτρεπε η δομή που συμφωνήσαμε με τον σκηνοθέτη- προσπάθησα να επινοήσω μουσικό ήθος ανάλογο της κάθε προσωπικότητας. Χρειάστηκε να μελετήσω πολύ για τον καθένα και να εργαστώ σκληρά για να προσεγγίσω τους επιθυμητούς στόχους. Στο θέατρο η λειτουργία είναι τελείως διαφορετική. Πολλές φορές βέβαια τμήμα της δουλειάς είναι και η απλή επένδυση. Αλλά αλίμονο αν περιοριζόμασταν εκεί. Υπάρχει άφθονη έτοιμη μουσική για να παίξει αυτό το ρόλο. Δεν είναι απαραίτητος ο μουσικός για το ρόλο αυτό. Υπάρχει λοιπόν και το σημαντικότερο κομμάτι της δουλειάς για το οποίο καλείσαι να μεταφέρεις με μουσική γλώσσα αισθητικές ποιότητες που χρειάζεται απαραίτητα να συνεισφέρουν στο στοχευόμενο από τον σκηνοθέτη (αλλά και όλων των συμμετεχόντων) αποτέλεσμα και πολλές φορές μάλιστα να ταυτίζονται με αυτό. Επιδιώκω, η προσέγγισή μου, να μεταφέρει την ίδια αίσθηση που θα μετέφερε το έργο ακόμη και αν δεν το έβλεπες. Να το πω και αλλιώς. Οι φωτισμοί δεν είναι μόνο για να βλέπουμε τους ηθοποιούς. Ούτε για να αναπαριστούν φυσικές συνθήκες (νύχτας μέρας κλπ). Ο φωτιστής καλείται να παράξει μυθοπλασία και όχι απλώς να ντύσει εικόνες. Πόσο μάλλον ο μουσικός.

Music Corner: Τι αποτελεί έμπνευση για σένα;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Επιτρέψτε μου να αντικαταστήσω αυτόν τον όρο, διότι το τόσο διαδεδομένο περιεχόμενό του έχει παρερμηνευθεί. Στη θέση λοιπόν της «εμπνεύσεως», θα τοποθετήσω την λέξη «ερεθίσματα», από τα οποία η ζωή είναι γεμάτη και τα οποία επιλεκτικά εκμεταλλεύεται ο δημιουργός ως αφορμές, ώστε με κόπο και επιμονή να παράξει έργο.

Music Corner: Η σύνθεση τραγουδιών για κάποιον ερμηνευτή είναι στα πλάνα σου και αν ναι για ποια φωνή θα ήθελες να γράψεις μουσική;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Έχω γράψει αρκετά τραγούδια, ως επί το πλείστον για θεατρικές παραστάσεις, κάποια εκ των οποίων αγαπώ ιδιαίτερα και θα ήθελα να τα ακούσω να τραγουδιούνται από ικανούς ερμηνευτές, αλλά δεν ξεκίνησα ποτέ να γράφω ένα τραγούδι έχοντας στο μυαλό μου πρώτα τον ερμηνευτή. Το γράφω ακούγοντάς το με την εσωτερική μου φωνή. Όταν ολοκληρώνεται, συνήθως βρίσκω σε ποια φωνή θα μπορούσε να ταιριάξει. Κάπως έτσι έγινε και με το τραγούδι «Ο Δρόμος του Φεγγαριού» που γράφτηκε ειδικά για το ομώνυμο ηχητικό βιβλίο-και το πρώτο της Studio aMID- του Όμηρου Αβραμίδη. Όταν ο στιχουργός και σκηνοθέτης Γιώργος Κορδέλλας μου έδωσε τους στίχους και το μελοποίησα, ήξερα ότι η φωνή που θα το ερμήνευε ήθελα να ήταν της Φωτεινής Δάρρα. Της το έστειλα, δέχτηκε να το τραγουδήσει και πράγματι από την πρώτη μας πρόβα νοιώσαμε όλοι οι συντελεστές, ότι ήταν η ιδανική επιλογή. Το ίδιο σκεπτικό συνοδεύει το κάθε τραγούδι.

Music Corner: Είσαι ιδρυτής της εταιρείας ηχητικών εκδόσεων Studio Amid που ειδικεύεται στην έκδοση ηχητικών βιβλίων. Πόσο διαδεδομένα είναι στην Ελλάδα τα audio books;
Μιχάλης Αβραμίδης: Όχι όσο θα θέλαμε και νομίζω, ότι αυτή η μορφή βιβλίου, θα άξιζε να τύχει μεγαλύτερης προσοχής. Είναι μια μορφή που αφήνει χώρο να συνυπάρξουν περισσότερες από μία τέχνες και με αυτό το δεδομένο έχουν γίνει πραγματικά αξιοσημείωτες δουλειές. Στη Γερμανία κυκλοφορούν περισσότεροι από 20.000 τίτλοι και μάλιστα κάθε χρόνο προκηρύσσονται βραβεία καλού, σχεδιασμού, αφήγησης, τεχνικής επεξεργασίας και μουσικής. Στην Αμερική επίσης κυκλοφορούν χιλιάδες τίτλοι. Άλλωστε δεν θα πρέπει να λησμονούμε πως αυτή η μορφή βιβλίου, εξυπηρετεί επίσης και πολίτες με μειωμένη ή καθόλου όραση δυσλεξία ή κινητικά προβλήματα που τους στερούν τη δυνατότητα να ξεφυλλίσουν σελίδες. Επίσης δεν πρέπει να λησμονούμε πως δυνάμει αποτελούν μέσο επαφής με το βιβλίο για τον απόδημο ελληνισμό –πολλοί απόδημοι μιλούν την ελληνική γλώσσα αλλά δεν έμαθαν ποτέ γραφή και ανάγνωση. Στην Ελλάδα, θα έλεγα πως συνάντησα αφενός άγνοια για το είδος και αφετέρου μια συντηρητική στάση από όσους μεσάζοντες το γνώριζαν –ιδιαίτερα όταν ξεκινήσαμε τα δικά μας -το 2010. Διαπιστώνω όμως πως υπάρχει κοινό και στην Ελλάδα και σιγά σιγά αυξάνεται. Έτσι λοιπόν συνεχίζουμε την παραγωγή σε κάτι που κατ’ αρχήν αγαπάμε, πιστεύοντας πως θα υπάρξει ανταπόκριση.

avramidis_2013_11_00

Music Corner: Το «Mea Culpa» στο οποίο συμμετέχεις και ως μουσικός και ως ηθοποιός, θα ανέβει στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης από τις 6 έως τις 10 Νοεμβρίου. Πες μας δυο λόγια για αυτή την ιδιαίτερη παράσταση;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Καταρχήν χαίρομαι που συμμετέχω. Από την πρώτη επαφή που είχα με τον Κωνσταντίνο Ρόδη και τον Ιωάννη Κυφωνίδη, ο πρώτος, συγγραφέας του βιβλίου (και οι δύο σκηνοθέτες της παράστασης) αντιλήφθηκα ότι όχι απλώς είχαν συγκροτημένο και καλλιτεχνικό τρόπο σκέψης, αλλά ήξεραν ακριβώς τι χρειαζόταν το κάθε στάδιο παραγωγής. Με τον ίδιο οργανωμένο τρόπο, τους παρακολουθώ να σκηνοθετούν τη θεατρική μορφή και να έχουν επιλέξει χαρισματικούς συνεργάτες για τις ανάγκες της παράστασης και έτσι απολαμβάνω πραγματικά αυτή τη διαδρομή από την πρώτη μας επαφή, μέχρι αυτή τη στιγμή- που βρίσκομαι στην Θεσσαλονίκη και διανύουμε την τελική ευθεία πριν από την πρεμιέρα μας. Και ενώ τα παραπάνω αποτελούν πρόλογο της απάντησης στην ερώτηση, η απάντηση θα είναι πολύ πιο σύντομη. Δουλέψαμε όλοι σκληρά, προσπαθώντας αφενός να φέρουμε στο φως ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα και αφετέρου (διαφορετικά θα μπορούσαμε να γράψουμε απλά ένα άρθρο) να το κάνουμε με τον τρόπο που η τέχνη δύναται να το κάνει. Πιστεύω πως το πετύχαμε.

Music Corner: Τι ήταν αυτό που σε έκανε να πεις το ναι σε αυτό το project και στη μορφή του audio book αλλά και τώρα που θα παρουσιαστεί ως πολυμορφική παράσταση;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Πολλοί λόγοι. Θα περιοριστώ στους δύο πιο σημαντικούς. Αγαπώ πολύ το θέατρο (και εκτός από τον έρωτά μου για την μουσική, φλερτάρω χρόνια με την υποκριτική) αλλά και το «θέατρο» στο ραδιόφωνο. Έτσι λοιπόν η πρόταση αυτή με βρήκε αντιμέτωπο με την τριπλή πρόκληση να συμμετέχω σε μια ακόμη θεατρική παράσταση, να υλοποιήσω μια όμοιου τύπου με το «θέατρο» στο ραδιόφωνο, παραγωγή και φυσικά να συνθέσω μουσική. Ο δεύτερος είναι, πως από το ξεκίνημα κιόλας της εταιρείας, η μόνιμη έγνοια μας ήταν, τα προϊόντα μας να διαμορφώνονται με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι προσβάσιμα και σε πολίτες με αναπηρία. Βάλαμε τα δυνατά μας να το κάνουμε εντάσσοντας τα προϊόντα μας στους κανόνες της διεθνούς πλατφόρμας “Design For All” έτσι ώστε τα βιβλία να περιλαμβάνουν ηχητική αφήγηση όλων των πληροφοριών (περιλήψεων, αναφοράς συντελεστών και δημιουργών, βιογραφικών σημειωμάτων- αλλά και οπτικών πληροφοριών) ώστε να έχουν πρόσβαση σ’ αυτές και οι ακροατές με προβλήματα όρασης. Δε θα μπορούσαμε λοιπόν παρά να στρέψουμε την προσοχή μας σε ένα βιβλίο που πραγματεύεται μια ιστορία ενός ατόμου με αναπηρία σημειώνοντας τα όσα αντιμετωπίζει ο ίδιος και το στενό οικογενειακό του περιβάλλον από τον κοινωνικό αποκλεισμό και την προκατάληψη. Το διαβάσαμε, μας άρεσε και προχωρήσαμε.

mea_culpa_afisa_2013_11_001

Music Corner: Έχουν αλλάξει τα πράγματα από την Ελλάδα του ’70 μέχρι την Ελλάδα του 2013 όσον αφορά τον κοινωνικό αποκλεισμό ατόμων με αναπηρία;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Πολύ φοβάμαι πως το θέμα αυτό έχει υπόσταση ανάλογη του ρατσισμού. Ότι δε μας βολεύει και δε μας μοιάζει και ότι δεν μπορούμε να διαχειριστούμε, το περιθωριοποιούμε και το εχθρευόμαστε ή και το χλευάζουμε. Για την κοινωνική ενσωμάτωση του κάθε πολίτη με όποια αναπηρία δεν αρκεί ούτε η κρατική μέριμνα ούτε οι κανόνες καλής συμπεριφοράς. Αν δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι τον τρόπο που αισθανόμαστε απέναντί τους μόνο οι πρακτικές τους ανάγκες μπορούν να καλυφτούν. Βέβαια αυτές τουλάχιστον, επιβάλλεται να καλυφθούν. Γιατί στην Ελλάδα του 2013 τα πράγματα ίσως να είναι κάπως καλύτερα από το ’70 αλλά δυστυχώς ακόμη διεκδικούμε τα αυτονόητα. Τα θέματα της προσβασιμότητας στην εκπαίδευση, στην ψυχαγωγία στη μετακίνηση και στην αυτόνομη διαβίωση, θα έπρεπε να είναι λυμένα σ’ ένα κράτος πολιτισμένο…

Music Corner: Η τέχνη, από όποιον χώρο και αν προέρχεται, τι θέση και τι δύναμη έχει σε μια εποχή κρίσης;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Μπορεί η άνθιση και ο μαρασμός της να εξαρτάται από κοινωνικοπολιτικούς παράγοντες αλλά στον βαθμό που υπάρχει, η θέση της και η δύναμή της είναι πάντα η ίδια.

Music Corner: Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Μιχάλης Αβραμίδης:
Επαγγελματικά θα υποστηρίξω, με κάθε δυνατότητα την παραγωγή των ηχητικών βιβλίων. Ήδη βρίσκεται στο στάδιο τελικής επεξεργασίας μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο: «ΠΡΟΣΩΠΑ ΖΩΑ ΠΡΑΜΑΤΑ» του Πέτρου Αργυρίου και αμέσως μετά ξεκινάμε τις ηχογραφήσεις ενός λογοτεχνικού βιβλίου με τίτλο «ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΚΟΣΜΟΙ» της Εύης Κιμωλιών. Παράλληλα μελετάμε ποιο θα είναι το επόμενο παιδικό μας ηχητικό μετά το «Ο Τζακ και η Φασολιά» που κυκλοφόρησε το περασμένο καλοκαίρι. Σε ότι αφορά τα αμιγώς μουσικά μου σχέδια επιτρέπεται να πω αυτό το «Δεν ξέρω δεν απαντώ»;

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here