Γράφει η Ειρήνη Ζαβιτσάνου
Ευχαριστούμε για το φωτογραφικό υλικό, τον Χάρη Ακριβιάδη
Μια παράσταση που κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον μας, καθ’ όλη την διάρκειά της και μας έκανε να ξεστομίσουμε αυθόρμητα πολλά «μπράβο» στους δημιουργούς της.
Πραγματικά, δεν ξέρω πόσα αντίστοιχα εγχειρήματα από καλλιτέχνες έχουν στεφθεί με τόσο μεγάλη και ουσιαστική επιτυχία. Η δουλειά, το μεράκι και ο επαγγελματισμός που κρυβόταν πίσω από την συγκεκριμένη παράσταση ήταν κάτι παραπάνω από «ορατά» καθώς το αποτέλεσμά της ήταν καταπληκτικό.
Το πρώτο μέρος της παράστασης ήταν κατ’ εμέ το πιο επιβλητικό. Η είσοδος του Αλκίνοου Ιωαννίδη στην μεγάλη σκηνή, έγινε απλά και λιτά και ξεκίνησε η απαγγελία ενός αποσπάσματος από το κείμενο του αρχαίου ελληνικού δράματος «Βάκχες». Το κείμενο εξαιρετικό και οι στίχοι συγκλονιστικοί, γεμάτοι νόημα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το κείμενο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά μουσικά, τόσο για γυναικεία όσο και για ανδρική φωνή, ηθοποιό, κρουστά, δύο όμποε, ορχήστρα εγχόρδων και γυναικεία χορωδία. Καθώς τον άκουγες να απαγγέλει το κείμενο για τις Βάκχες, έμενες άναυδος. Ήταν καθηλωτικός. Τόσο η εξαίσια φωνή όσο και ο καθαρός, μεστός λόγος του, ήταν ιδανικά για να δημιουργηθεί αυτή η ατμόσφαιρα.
Μετά τον μονόλογο του Διονύσου που απήγγειλε ο Αλκίνοος -σε ρόλο ηθοποιού- εμφανίστηκε στη σκηνή η Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ υπό την μουσική διεύθυνση του Γιώργου Κουντούρη καθώς και η χορωδία Opus Femina (ΚΕΠΑΠ Δήμου Κορινθίων, διεύθυνση: Φάλια Παπαγιαννοπούλου).
Μας εντυπωσίασε το γεγονός ότι ο Αλκίνοος Ιωαννίδης κατά το μεγαλύτερο μέρος της παράστασης έστεκε με το τύμπανό του στο πίσω μέρος της σκηνής, ακριβώς στη μέση της χορωδίας. Μιας χορωδίας που ακολουθούσε τον ρυθμό στον οποίο κινούνταν ο «πρωταγωνιστής» του Βακχικού έργου, τόσο σε μουσική όσο και σε κίνηση. Σε όλες τις αρχαίες τραγωδίες γνωρίζουμε ότι ο ρόλος του «χορού» έχει εξέχουσα θέση και σημασία. Εδώ, οι γυναίκες που απάρτιζαν την χορωδία ήταν πλήρως εναρμονισμένες, δίνοντας την δική τους ξεχωριστή πινελιά.
Όλο το έργο αποτελείται από μια εναλλαγή λυρικών και ρυθμικών μερών, θεατρικών και μουσικών στοιχείων, εντάσεων και σιωπών, που σμίγουν, συγκρούονται ή συμπορεύονται μέχρι το αποκαλυπτικά αμήχανο άδειασμα του τέλους.
Μου άρεσε ιδιαίτερα η σκηνική και καλλιτεχνική προσέγγιση η οποία δίχως ίχνος υπερβολής, χωρίς καμιά απολύτως προσπάθεια να δημιουργήσει και να αφήσει εντυπώσεις, πέτυχε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η ερμηνεία του Αλκίνοου ήταν από μόνη της καταιγιστική. Αν συμπεριλάβεις την μουσική της ορχήστρας και την σκηνική παρουσία της χορωδίας, έχεις ένα ολοκληρωμένο, αποτέλεσμα που δεν σε αφήνει απλώς ικανοποιημένο αλλά μαγεμένο. Υπήρξαν πολλές στιγμές κατά την διάρκεια της παράστασης που έμεινα αποσβολωμένη να παρακολουθώ τα τεκταινόμενα επί σκηνής.
Δύσκολο να ξεχωρίσεις συγκεκριμένες στιγμές από το πρώτο μέρος της παράστασης καθώς ήταν όλες ιδιαίτερες, η κάθε μια για τους δικούς της λόγους. Η ιαχή τόσο στο «Βάκχε», όσο και στο «Θεέ» μου ανατριχιαστική, όπως επίσης και η εναλλαγή με τον ψιθυριστό βακχικό σκοπό.
Η συγκεκριμένη αρχαία τραγωδία του Ευριπίδη, έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά και την ζωή του καλλιτέχνη καθώς ο ίδιος έχει δηλώσει: «το 1989, με τον μονόλογο του Διονύσου, πέρασα τις εισαγωγικές εξετάσεις της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Με τον ίδιο ρόλο, τρία χρόνια αργότερα, έδωσα τις πτυχιακές μου εξετάσεις. Πάντα στην ίδια μετάφραση, του Γιώργου Χειμωνά, που αποτελεί έργο από μόνη της. Ζω λοιπόν με τον Διόνυσο και τις Βάκχες του, περιστασιακά αλλά έντονα, περίπου τριάντα χρόνια.
Μετά το απαραίτητο διάλειμμα, περάσαμε στο δεύτερο μέρος το οποίο περιελάμβανε αποκλειστικά μουσική. Δεν ήταν τα τραγούδια που έχουμε συνηθίσει να ακούμε από τον γνωστό καλλιτέχνη. Προσαρμοσμένα θαρρείς στο όλο κλίμα που επικρατούσε έγινε μια επιλογή κομματιών κυρίως από την τελευταία δεκαετία. Η έναρξη του δεύτερου αυτού μέρους έγινε με «παράκληση» ενώ ακολούθησε ένα παραδοσιακό Κυπριακό τραγούδι το οποίο και αφιέρωσε στους γονείς του. Ο πατέρας του, κ. Άντης Ιωαννίδης βρισκόταν εκεί, καθώς είχε αναλάβει ο ίδιος την εικαστική επιμέλεια, το βίντεο και την σκηνογραφία.
Συνέχεια είχαν κάποια από τα «ερωτικά» τραγούδια, όπου ο Αλκίνοος σε παρασέρνει με την βαθιά αισθαντική φωνή του και τον απολαύσαμε τόσο στο «Όνειρο ήτανε», όσο και στο « πέρασμα». Ωστόσο, η βραδιά ήταν όπως προαναφέραμε «διαφορετική» και το ρεπερτόριο επίσης. Ακούσαμε λοιπόν την «πατρίδα» όπου η μουσική ήταν επιβλητική, ενώ στους ίδιους ρυθμούς ήταν και το «πάντα θα ξημερώνει», ένα τραγούδι που ο καλλιτέχνης έγραψε μετά την δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
Το φινάλε όμορφο, γλυκό και νοσταλγικό με την «μικρή βαλίτσα» ανά χείρας να σε ταξιδεύει όπου έχει ανάγκη ο λογισμός και η ψυχή σου…
Πέρα από το καλλιτεχνικό κομμάτι που είχε το «Δίπτυχο», οι συναυλίες του Αλκίνοου που έγιναν στις 29 και 30 Μαρτίου στο Μέγαρο ήταν οι πρώτες καθολικά προσβάσιμες συναυλίες σε κλειστό χώρο, για άτομα με αναπηρία.
Η κίνηση αυτή που έγινε με την βοήθεια της Κίνησης Καλλιτεχνών με Αναπηρία, την οποία υποστήριξε τόσο ο γνωστός καλλιτέχνης όσο και φορείς του Μεγάρου και αποτέλεσε σίγουρα μεγάλη τομή και ευελπιστούμε να είναι μόνο η αρχή για το σημαντικό αυτό κοινωνικό έργο που συντελείται. Όπως δήλωσε ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, αναφερόμενος στην προσπάθεια αυτή «είναι αυτονόητο ότι πρέπει όλοι οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση στον πολιτισμό και είναι κρίμα η χώρα μας να χάνει ένα μεγάλο πλούτο από παιδιά και ταλέντα που δεν έχουν τη δυνατότητα λόγω αναπηρίας να συμμετέχουν και να παίρνουν μέρος σε καλλιτεχνικά δρώμενα» .
Σε όλη την διάρκεια της παράστασης υπήρχαν υπότιτλοι και υπέρτιτλοι (Εμμανουέλα Πατηνιωτάκη), ακουστική περιγραφή για ανθρώπους με προβλήματα όρασης (Θανάσης Παπαντωνόπουλος), ταυτόχρονη διερμηνεία στη νοηματική (Θεοδώρα Τσαποΐτη), πρόσβαση σε άτομα με δυσκολία μετακίνησης, πρόσβαση σε σκύλους οδηγούς τυφλών καθώς και το πρόγραμμα σε σύστημα γραφής braille κλπ. (σχεδιασμός πρόσβασης : Αντώνης Ρέλλας, Απολλωνία Τσαντά)
Ένα μεγάλο μπράβο και πολλά συγχαρητήρια για όλους αυτούς τους φορείς και τους ανθρώπους που κατάφεραν να περάσουν από την θεωρία στην πράξη και να δώσουν «χώρο» και χρόνο στους συνανθρώπους μας με την οποιαδήποτε μορφής αναπηρία να παραβρεθούν εκεί.
Το μόνο που θα θέλα να ευχηθώ είναι αυτή η πραγματικά σπουδαία πρωτοβουλία να γίνει σύντομα «συνήθεια» και να καθιερωθεί από αντίστοιχους φορείς στη χώρα μας…
—————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…