Γράφει η Πέννυ Γέρου
www.musiccorner.gr
Τετάρτη 17 Απριλίου 2013
Fight Club
Όλοι γνωρίζουν ή έχουν δει την ταινία του David Fincher. Το θέμα είναι όμως, πως, αν πράγματι είναι μια απο τις πιο δημοφιλείς και “πολυδιαβασμένες” ταινίες, απορώ γιατί ο κόσμος δείχνει ακόμα ανεπηρέαστος. Δε νομίζω οτι το highlight της ταινίας ήταν η βία, το sex appeal της Elena Bohnam Carter ή η ασυγκράτητη τεστοστερόνη και αδρεναλίνη του Brad Pitt – ο οποίος ομολογουμένως υπογράφει έναν απο τους καλύτερούς του ρόλους με αυτή την ταινία.
Η διερώτηση φυσικά είναι αρκετά ιδεαλιστική και θεωρητική. Ακόμα κι αν όλοι πέρναμε τα καλύτερα μηνύματα από όλες τις αφηγήσεις γύρω μας – με οποιοδήποτε τρόπο κι αν εξιστορούνται αυτές – νομίζω είναι μεγάλη η απόσταση μεταξύ του να επηρεαστείς από κάτι στο να το υιοθετήσεις και από το να το υιοθετήσεις στο να το κάνεις πράξη.
Ένα πράγμα που έχεις εμπεδώσει βγάζοντας το dvd από τον player (πρόκειται για ταινία του 1999, τότε ήταν ακόμα δύσκολο με dial-up σύνδεση να κατεβάσεις ταινίες!), ήταν η ατάκα του αφηγητή “This is your life and it’ s ending one minute at a time” . Όλοι μας θεωρούμε πως μεγαλώνοντας απλά παίρνουμε μεγάλύτερη απόσταση από τη στιγμή που γεννηθήκαμε. Κάθε χρόνο γιορτάζουμε το πόσο απέχουμε απο εκείνη τη στιγμή. Ο ταλαντούχος και πολυαγαπημένος Edward Norton μας μεταφέρει με τη φωνή του αφηγητή οτι αυτό μπορεί να έχει και μια δεύτερη όψη: κάθε λεπτό που περνάει, είναι κι ένα λεπτό πιο κοντά στο τέλος. Ξεχασμένος όμως μέσα στο πλαστό του περιβάλλον, στις μαζικές παραγωγές ατομικού χαρακτήρα (αρκετά ειρωνικό χαρακτηριστικό των ημερών μας) και στην αϋπνία που τον καταδιώκει και τον καταστέλλει, δε μπορεί να συνειδητοποιήσει πως το μόνο που πρέπει να κάνει είναι να… “αδράξει τη μέρα”.
Πώς το έκανε αυτό; Αρχικά, καταλαβαίνοντας πως τα αντικείμενα που σου ανήκουν μπορούν να αντιστρέψουν αυτή την ψευδαίσθηση της κυριαρχίας και να σε κάνουν εσένα τον ίδιο υποχείριό τους. Έπειτα, χάνοντας κάθε ελπίδα για το μέλλον. Όταν δεν ελπίζεις σε κάτι, δε φοβάσαι και την αποτυχία. Κι όταν δε φοβάσαι την αποτυχία, είσαι έτοιμος για όλα – ζεις την κάθε στιγμή σα να ήταν η τελευταία σου.
Σε όλα αυτά, το χεράκι του έβαλε ο Tyler φυσικά, ένας περίεργος τύπος που βρισκόταν σε κάθε κρίσιμη στιγμή της ζωής του αφηγητή μας. Κάτι σε αυτόν τον τύπο τον αφύπνιζε, η σχέση τους ήταν αφόρητη και συνάμα απαραίτητη στον έναν ή στον άλλον. Άραγε, ο Tyler ήταν ο εφιάλτης του αφηγήτη ή ο αφηγητής του Tyler…; Η αλήθεια είναι πως ακόμα κι ο ίδιος ο αφηγητής δε μπορούσε να καταλάβει. Το χειρότερο με το να υποφέρεις απο αϋπνία είναι οτι δεν κοιμάσαι ποτέ πλήρως… αλλά δεν είσαι και ποτέ εντελώς ξύπνιος.
With your feet in the air and your head on the ground
Try this trick and spin it, yeah
Your head will collapse
But there’s nothing in it
And you’ll ask yourself
Where is my mind?
Παιδί αυτής της σχέσης ήταν φυσικά η ίδρυση της λέσχης Fight Club, τη θέσπιση των κανόνων της και την εξάπλωση της πέρα απο την έδρα της, πέρα απο τις προσδοκίες της, ίσως και πέρα από τις δυνατότητές της. Σημαντικότερος κανόνας της: “Δε μιλάς ποτέ για το Fight Club”.
Σε αυτή τη χαωτική ζωή που είχε απλωθεί μπροστά στο φιλήσυχο αφηγητή μας, μια μοιραία παρουσία, αυτή της Marla, κάνει το πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα. Η αλήθεια είναι οτι “τον γνώρισε σε μια πολύ περίεργη στιγμή της ζωής του”, όταν ο ίδιος ακόμα ανακάλυπτε τον εαυτό του, όταν αποφάσισε να αφυπνιστεί από το μικροαστικό του λήθαργο, όπως φαίνεται.
Κατά τη γνώμη μου, το Fight Club είναι απο τις πιο δυνατές ταινίες του είδους της, με μια κυνικότητα που φτάνει στην υπερβολή της, αλλά δεν παύει να προσφέρει μεγάλη ποσότητα ρεαλισμού ως ένα σημείο της. Ο ρόλος του club αυτού είναι εντελώς συμβολικός. Στην ουσία ο αφηγητής καλούνταν να σκληραγωγηθεί, να αφήσει τον ΙΚΕΑ καναπέ του, να παλέψει για τον εαυτό του και μόνο, μέχρι τελικής πτώσης. Ήθελε να σπάσει τις αλυσίδες του κομφορμισμού, με έναν ακραίο δε τρόπο όπως πραγματώνεται στην ταινία.
Το μόνο σίγουρο όμως είναι αυτό που του λέει κι ο Tyler, το οποίο αξίζει καλύτερα να το μεταφέρει κανείς αυτούσιο: “You’re not your job. You’re not how much money you have in the bank. You’re not the car you drive. You’re not the contents of your wallet. You’re not your fucking khakis. You’re the all-singing, all-dancing crap of the world. “
With your feet in the air and your head on the ground
Try this trick and spin it, yeah
Your head will collapse
But there’s nothing in it
And you’ll ask yourself
Where is my mind?
Κι αν όλα αυτά μας είναι πολύ δύσκολα για να τα χωρέσουμε στο μυαλό μας ή να τα κάνουμε πράξη στην καθημερινότητά μας, αξίζει να σκεφτούμε μέσα σε όλο αυτό το κλίμα ασυδωσίας και καταναλωτικής υστερίας (ναι, ακόμα και σε περιόδους κρίσης σαν αυτή, πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι), οτι πολλές φορές “αγοράζουμε πράγματα που δε χρειαζόμαστε, με λεφτά που δεν έχουμε, για να εντυπωσιάσουμε άτομα που δε συμπαθούμε” .
Και κάπως έτσι, βρίσκεσαι βαλτωμένος σε ένα τέτοιο concept υπερ-πληροφόρησης, υπερ-αναγκών, υπερ-φόρτωσης, υπερ-απάθειας. Και ρωτάς τον εαυτό σου: “Where is my mind?” …
————-
***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή φωτογραφιών, χωρίς την άδεια του Music Corner...