“Ο Ληστής” είναι πρωτότυπο έργο του Δημήτρη Μανιάτη (ή μονόλογος) σε σκηνοθεσία Σταμάτη Κραουνάκη, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Πασχάλης Τσαρούχας.
Δεν ξέρουμε ποιος είναι. Ο θρυλικός Γιαγκούλας; Ο Νταβέλης; Ένας από τα τρομερά αδέλφια Ρέντζου, ο Θωμάς Γκαντάρας; Ο ληστής με τις γλαδιόλες; Ο Παλαιοκώστας; Ένα πρόσωπο που εμπεριέχει όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα ή τίποτε από όλα αυτά παρά ένας τρελός που παραληρεί για μια ζωή που φαντάστηκε πως έγινε κάπως έτσι;
Σε ένα ακαθόριστο χρονικά τοπίο, ο ληστής της παράστασης δεν είναι μόνο ένα παραβατικό -σύμφωνα με τις ισχύουσες δομές- πρόσωπο. Είναι ένας αντιφατικός, πολύσημος άνθρωπος με αγροτικό στακάτο λόγο, πάθη, ζήλιες, μίση, αγάπη. Μια φλεγόμενη φιγούρα που διηγείται την δική της ιστορία, την δική της εκδοχή της Ιστορίας, ένας αρνητής της τάξης που επικηρύχθηκε από τον κόσμο επειδή διατύπωσε τον δικό του.
Με ένα παραληρηματικό φλας μπακ οι εικόνες μιας ακραίας ζωής στην ύπαιθρο και στα όρη, παρατάσσονται μπροστά μας από την αφήγηση του κοινωνικού ληστή. Και κάπου μέσα στις μάχες, τα καρτέρια, τις ψαλμωδίες ληστρικών τραγουδιών ακαπέλα από τον ίδιο. τις συμπλοκές, τις διαπραγματεύσεις, δεσπόζει η εικόνα της ερωμένης. Της γυναίκας που αγάπησε, του έδινε κουράγιο η ίδια της η ύπαρξη και δεν πρόλαβε ούτε να της το πει.
Μέχρι τον τελικό λυτρωμό.
Ερμηνεία: Πασχάλης Τσαρούχας
Κείμενο: Δημήτρης Ν. Μανιάτης
Διδασκαλία: Σταμάτης Κραουνάκης
Σκηνικά- Κοστούμια: Βασίλης Παπατσαρούχας
Βοηθός Σκηνοθέτη: Μαίρη Καλδάρα
Μακιγιάζ: Γιάννης Παμούκης
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης
“Από εκείνο το μεσημέρι που ο φίλος και ηθοποιός Πασχάλης Τσαρούχας μου πρότεινε να γράψω κάτι για την κοινωνική ληστεία, εικόνες με στοίχειωσαν. Τι να γράψω; Τι να πω για τους αρνητές της τάξης, αυτούς τους αταξινόμητους του ελλαδικού χώρου των τελών του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου; Τα βιβλία και οι πηγές που μπορούσα να συμβουλευθώ ήταν άφθονες με αποκορύφωμα την ογκώδη και κοπιαστική εργασία του Βασίλη Τζανακάρη «Φώτης Γιαγκούλας, Ο Απέθαντος» (εκδ. Μεταίχμιο), κι όμως κάτι άλλο με έτρωγε. Στην αναμέτρηση με τον μυθικό κόσμο στήνονταν διάφορες παγίδες. Η εξιδανίκευση ήταν μία. Ο λυρισμός μια δεύτερη. Κι αυτό το λέω γιατί παρά την εικόνα του Ρομπέν Των Δασών που έχουμε στο νου μας για τους κοινωνικούς ληστές τύπου Γκαντάρα, Νταβέλη, Γιαγκούλα, αδελφούς Ρέντζου, Περικλή Παπαγεωργίου και εκατοντάδες άλλους που έδρασαν στα όρη και τα βουνά, οι τελευταίοι ήταν απολύτως αμφίσημα πρόσωπα. Για την ακρίβεια, γέννημα θρέμμα μιας μετέωρης οικονομικά και πολιτικά εποχής ανάμεσα στην φεουδαρχία και τον πρώιμο αστικό εκσυγχρονισμό. Πρόσωπα γεμάτα αντιφάσεις: Γενναιότητα αλλά και κουτοπονηριά. Τιμιότητα αλλά και παραβατικότητα. Εντός και εκτός ενός συστήματος που τότε οικοδομούνταν.
Για έναν παράξενο τρόπο οδηγητής μου σε αυτό το ταξίδι των νυχτερινών γραψιμάτων δεν ήταν ακριβώς τα βιβλία που μελέτησα. Ήταν περισσότερο τα τραγούδια που με συντρόφευαν και διαπραγματεύονταν το θέμα των κοινωνικών ληστών με αφαιρετικό ή άμεσο τρόπο: Ο Φωτογράφος Α. Μάνθος του Θανάση Παπακωνσταντίνου αλλά και ο Νταβέλης του Σταμάτη Κραουνάκη. Πιο πολύ όμως τα πολλά δημοτικά τραγούδια της προφορικής μας παράδοσης που υμνούσαν τους ληστές της εποχής και με διακτίνιζαν στα όρη του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου. Έγραφα και έσβηνα για καιρό με την ανοχή του Πασχάλη και κατέληξα σε ένα τελικό σχήμα -κείμενο όπου τελικά εγκιβώτισα πολλά στοιχεία από ιστορίες και τραγούδια χωρίς να καταλήξω να περιγράφω μέσα ένα μόνο πρόσωπο αλλά πολλά.
Η ζωή μας έφερε να σκηνοθετηθεί ο μονόλογος από τον συνθέτη και σκηνοθέτη Σταμάτη Κραουνάκη, πράγμα ιδανικό και για μένα γιατί το κείμενο που παραδίδω μοιάζει με παρτιτούρα ιστοριών, με λιμπρέτο ηρωικό και πένθιμο για έναν κόσμο που κινήθηκε στην πιο γκρίζα ζώνη της Ιστορίας, τα έβαλε με την εξουσία, συνθηκολόγησε με αυτή, έκανε εγκλήματα και άγιες πράξεις και αποτύπωσε την ταραγμένη και στρεβλή οδό της αστικής μας συγκρότησης. Δεν θα μπορούσε να λείπει ο Έρωτας από το κάδρο της αφήγησης του ληστή μας. Και ειδικότερα η εκδοχή του ανικανοποίητου. Γιατί από μια ερωτική ιστορία που τελειώνει, περισσότερο πονάει μια ιστορία που δεν της δόθηκε το δικαίωμα καν να αρχίσει”.
Δημήτρης Μανιάτης
Σεπτέμβρης 2014
«Στρατηγού Μακρυγιάννη, πίσω απ’ το Μουσείο Ακροπόλεως. Καλοκαίρι. Ήρθε ο Πασχάλης Τσαρούχας, με τη μηχανή του και κάτι ελβιέλες, δεν είχαμε πει μέχρι τότε ούτε ένα γεια. Από εκεί μέχρι εδώ, με ενωτικό θεό τα λόγια του Μανιάτη, φτάσαμε να μιλάμε και να γεννάμε ομού, τον απελπισμένο, αποφασισμένο και αποθεωμένο ήρωά μας, εις τον αιώνα του αιώνος. Αυτός είναι».
Σταμάτης Κραουνάκης
Από Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου και κάθε Πέμπτη έως Πέμπτη 2 Απριλίου
Ώρα Έναρξης: 21:00
Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Αίθουσα: Black Box
Πειραιώς 206, Ταύρος
Τηλ. 210 3418550
Τιμή εισιτηρίου:
12€ κανονικό
10€ μειωμένο Μαθητικό /Φοιτητικό / Νεανικό (έως 26 χρονών)/ Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) & Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ) & Ευρωπαϊκής Κάρτας Νέων/ Κάτοχοι Κάρτας Πολιτισμού/ Κάτοχοι Κάρτας Club IFA (Γαλλικού Ινστιτούτου) / Κάτοχοι Κάρτας ΙΤΙ (ΕΚΔΙΘ) / Κάτοχοι Κάρτας Οδοντιατρικού Συλλόγου Αθηνών / ΑμΕΑ / Άνω των 65.
Από φέτος στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης φτάνει Προαστιακός Σιδηρόδρομος:
Στη Γραμμή προς Πειραιά, Σταθμός Ταύρος και 5 λεπτά με τα πόδια.
Όλα τα μετρό συναντιούνται με τον Προαστιακό.