Με ένα τραγούδι συντροφιά...!

Πόσο συχνά ονειρευόμαστε συντροφιά με ένα τραγούδι... Πόσες φορές μας αγγίζει ένας στίχος, μια μελωδία, μια φωνή και δημιουργεί ευχάριστες ή δυσάρεστες σκέψεις...
Στη στήλη αυτή, κάθε Πέμπτη, παρουσιάζουμε τραγούδια μιλώντας για το στίχο, τη μουσική και την ερμηνεία σε καθένα απο αυτά. Δεν είναι απαραίτητο να τα έχουμε λατρέψει, ίσως και να τα έχουμε μισήσει! Εξάλλου απ' το καλό κι απ' το κακό έρχεται η τέχνη...!

ΓΙΩΤΑ ΝΕΓΚΑ
Ο ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΑΣ
(ΕΧΩ ΑΝΘΡΩΠΟ : 2007)

Η στήλη επιστρέφει ανανεωμένη μετά τις καλοκαιρινές της διακοπές, έτοιμη ξανά να αναδείξει τραγούδια που αυτή θεωρεί αξιόλογα!

Έχει περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που θέλησα διακαώς να σχολιάσω κάποιο συγκεκριμένο τραγούδι! Πρόσφατα όμως άκουσα ένα ιδιαίτερο κομμάτι που μίλησε αμέσως μέσα μου... Αναφέρομαι στο "Θερμοσίφωνα" του Θοδωρή Γκόνη και του Κώστα Λειβαδά, το οποίο ερμηνεύει η Γιώτα Νέγκα στο δίσκο "Έχω άνθρωπο":

Υπάρχει ένας θερμοσίφωνας
στην πόλη πάντα αναμμένος
με το φωτάκι παιχνιδιάρικο
για να μη νιώθεις μ' όλα ξένος

Έρχεται πάλι η μητέρα σου
είκοσι χρόνια πια χαμένη
να κατεβάσει την ασφάλεια
γιατί είναι πάντα φοβισμένη

Ζεστά νερά, σαπούνι πράσινο
και το ματάκι μες στο δάκρυ
κι ένα μικρό παιδάκι δίχρονο
να σε κοιτάζει σε μιαν άκρη

Σ' αυτές τις πόλεις που θα χάνεσαι
σ' αυτές τις πόλεις που θα φτάνεις
μην ξεχαστείς για την καρδούλα σου
λίγο νερό για να ζεστάνεις

...

Θα 'ρχεται πάντα η μητέρα σου
είκοσι χρόνια πια χαμένη
να κατεβάζει την ασφάλεια
γιατί είν' η αγάπη φοβισμένη

Ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο του τραγουδιού, που ως λέξη προκαλεί απορία: "Θερμοσίφωνας". Τι θέλει να πει ο ποιητής; Ο στιχουργός λοιπόν, πριν ακόμα την ακρόαση του κομματιού, έχει καταφέρει να προκαλέσει την περιέργειά μας...

Ας αποκωδικοποιήσουμε σιγά-σιγά τους συμβολισμούς που χρησιμοποιεί ο Θοδωρής Γκόνης στους στίχους του... Άκρως αντιποιητική λέξη και αντιποιητικό σύμβολο, ο θερμοσίφωνας φέρνει στο μυαλό μια ογκώδη, άχαρη και ακαλαίσθητη εικόνα ενός αντικειμένου καθημερινής χρήσης που κύρια ιδιότητά του είναι ότι βράζει νερό. Ο στιχουργός λοιπόν συμβολίζει την ψυχή ενός νέου με έναν θερμοσίφωνα, δηλαδή τη θεωρεί ένα καζάνι που βράζει από ζωντάνια και αισθήματα, έτοιμη ανά πάσα στιγμή να εκραγεί και να ξεσπάσει:

Υπάρχει ένας θερμοσίφωνας
στην πόλη πάντα αναμμένος
με το φωτάκι παιχνιδιάρικο
για να μη νιώθεις μ' όλα ξένος

Κοντά στην ενηλικίωση (όταν καταργούνται η αθωότητα και ο αυθορμητισμός), έρχεται κάποιος ή κάτι (ο στιχουργός χρησιμοποιεί ως υποκείμενο - σύμβολο αυτής της πράξης τη μητέρα) και εξαναγκάζει τον νέο να καταλαγιάσει τις διαθέσεις του, είτε γιατί φοβάται ότι "ζεστάθηκαν" αυτές επικίνδυνα, είτε γιατί θέλει να προστατέψει εκείνες που είναι ήδη έτοιμες να βγουν:

Έρχεται πάλι η μητέρα σου
είκοσι χρόνια πια χαμένη
να κατεβάσει την ασφάλεια
γιατί είναι πάντα φοβισμένη

Αφού παρεμβαίνει σε αυτήν ένας τρίτος, η ψυχή του νέου ξεχειλίζει ενώ ταυτοχρόνως θλίβεται και ξυπνά η παιδική της μνήμη, η οποία μνήμη χωρίς να λαμβάνει πρωτοβουλίες φυσικά, στέκεται απλός παρατηρητής:

Τέλος, συμβουλή του στιχουργού είναι να μη στερούμε στην καρδιά μας ευκαιρίες:

Η μουσική του "Θερμοσίφωνα" ανήκει στον Κώστα Λειβαδά, που έχει γράψει αρκετά καλά τραγούδια ("Παραμιλητό μου", "Χελιδόνι", "Μοίρα μου έγινες" κ.ά.). Το τραγούδι είναι ζεϊμπέκικο και το είχε ερμηνεύσει πρώτη φορά η Ελένη Τσαλιγοπούλου στο διπλό δίσκο της "Χρώμα" το 2003. Ομολογουμένως, η νέα εκτέλεση του κομματιού είναι σαφώς καλύτερη από την αρχική.

Η Γιώτα Νέγκα δίνει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο κομμάτι που έχουμε τη χαρά να σχολιάζουμε! Με την υπέροχη έκφρασή της μεταφέρει στον ακροατή τα συναισθήματα που θέλουν να μεταδώσουν οι δημιουργοί μέσα από το λόγο τους. Δε γνώριζα - κακώς - τη Γιώτα Νέγκα ως καλλιτέχνιδα, μέχρι που άκουσα τον δίσκο "Έχω άνθρωπο"! Πραγματικά μαγεύτηκα από την ερμηνεία της, ιδιαίτερα στο ομώνυμο κομμάτι και στο "Hands free". Τραγουδίστριες σαν κι αυτήν αξίζουν να είναι πολύ ψηλότερα από όσο είναι...

Κώστας Λειβαδάς - Γιώτα Νέγκα - Θοδωρής Γκόνης

Κλείνοντας θα πω ότι δίσκοι σαν το "Έχω άνθρωπο" που περικλείουν άφθονη λογοτεχνία, δεν απευθύνονται τελικά μόνο σε μια συγκεκριμένη μερίδα του κοινού, αλλά σε όλους όσους αγαπούν τη μουσική! Ακριβώς επειδή παρουσιάζουν έναν "εναλλακτικό" (σε πολλά εισαγωγικά η λέξη) τρόπο έκφρασης, πρέπει να φτάνουν (και να απευθύνονται) σε όλους μας. Ίσως τελικά θα πρέπει να θεωρούνται εναλλακτικοί όσοι δίσκοι κάνουν κακό στ' αυτιά μας, ενώ παράλληλα να θεωρούνται "κανονικοί" (άρα να έχουν ποιότητα και διάρκεια) όσοι μας αγγίζουν και μας συντροφεύουν...

---
Περιμένω με χαρά τα δικά σας σχόλια στο loumproukos@musiccorner.gr
---