Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
http://vinylmaniac.madblog.gr

Πέμπτη 17 Ιανουαρίου 2013

Κάθε τραγούδι έχει τη δική του ιστορία. Άλλοτε από μια προσωπική εμπειρία, άλλοτε από την ανάγνωση ή το άκουσμα μιας ιστορίας, άλλοτε εντελώς τυχαία και συμπτωματικά, έχουν γραφτεί υπέροχες μελωδίες και στίχοι που μας συντρόφεψαν στις χαρές, στις λύπες, στη διασκέδαση, στους έρωτες, στους χωρισμούς μας. Αυτές τις ιστορίες θ’ αφηγείται τούτη η στήλη, σαν ένα παραμύθι, που όμως είναι τόσο αληθινό…

Παράλληλα, θα παρουσιάζει σπουδαίες συνεργασίες δημιουργών κι ερμηνευτών που έγραψαν ανεξίτηλα το όνομά τους στις πιο χρυσές σελίδες του ελληνικού τραγουδιού…

———————————————————–

Μυρτιά
(Μίκης Θεοδωράκης – Νίκος Γκάτσος)
Γιοβάννα

 

Στα τέλη του 1960, ο Μίκης Θεοδωράκης είχε μελοποιήσει τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου και αναζητούσε κάποια δισκογραφική εταιρεία ώστε να τον ηχογραφήσει. Η “FIDELITY” του Αλέκου Πατσιφά τον έπεισε και ξεκίνησαν οι πρόβες με την Άννα Χρυσάφη, από τις πιο σπουδαίες λαϊκές τραγουδίστριες της εποχής. Κι ενώ όλα ήταν έτοιμα, ο Πατσιφάς του είπε ότι τα τραγούδια θα ηχογραφούνταν τελικώς με τη Νάνα Μούσχουρη, η οποία είχε ακούσει τις πρόβες και είχε ενθουσιαστεί.

Στο διάστημα αυτό, ο συνθέτης με τη σύζυγό του Μυρτώ συναντάνε τον τότε διευθυντή του ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας) Πύρρο Σπυρομήλιο και τον Νίκο Γκάτσο. Ο Σπυρομήλιος του ζητά να συμμετάσχει στο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού που επρόκειτο να γίνει το καλοκαίρι του 1961, ενώ ο Γκάτσος δε μίλησε πολύ και παρατηρούσε για αρκετή ώρα τη γυναίκα του Θεοδωράκη.

Νίκος Γκάτσος - Μάνος Χατζιδάκις - Μίκης Θεοδωράκης

Την επόμενη μέρα, συνθέτης και ποιητής συναντήθηκαν στον περίφημο «Φλόκα» και ο Γκάτσος άρχισε να μιλά με θαυμασμό για τη σύζυγο του Μίκη. Λίγα λεπτά μετά, έβγαλε από την τσέπη του ένα χαρτί με στίχους και τους έδωσε στον δημιουργό, λέγοντάς του ότι τους έγραψε για τη Μυρτώ που του έκανε ιδιαίτερη εντύπωση! Το τραγούδι ήταν «Η Μυρτιά» (από το Μυρτώ…) και ο Θεοδωράκης συγκινήθηκε πολύ μόλις το διάβασε, υποσχόμενος στον ποιητή ότι πολύ σύντομα θα έγραφε τη μελωδία…

Η τύχη της Γιοβάννας και η άρνηση της Νάνας…

Λίγο μετά, πήγε στο σπίτι κι έγραψε τη μουσική ενώ την άλλη μέρα την έπαιξε στον Αλέκο Πατσιφά, ο οποίος ενθουσιάστηκε και συμφωνήθηκε να ηχογραφηθεί με τη Νάνα Μούσχουρη. Όμως, παρούσα στην ακρόαση ήταν μια τραγουδίστρια που ακόμη δεν είχε κάνει δίσκο. Ο λόγος για τη Γιοβάννα (Ιωάννα Φάσσου), η οποία εκδήλωσε αμέσως την επιθυμία να πει εκείνη το τραγούδι, ο Θεοδωράκης την άκουσε και δέχτηκε κι έτσι η νεαρή ερμηνεύτρια έκανε την πρώτη δισκογραφική της εμφάνιση! Πιάνο έπαιξε ο Μάνος Χατζιδάκις, ο οποίος διηύθυνε και την ορχήστρα.

Γιοβάννα

Ωστόσο, υπήρχε ένα θέμα αναφορικά με το τραγούδι που θα έμπαινε στη δεύτερη πλευρά του δίσκου 45 στροφών. Χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ο Γκάτσος έγραψε στίχους πάνω σε μια μελωδία του Θεοδωράκη από το φιλμ “Honeymoon” κι έτσι δημιουργήθηκε το «Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου» που ερμήνευσε επίσης η Γιοβάννα. Αμφότερα, αναγράφηκαν στο δίσκο με στιχουργό τον «Βασίλη Καρδή» που ήταν ένα από τα ψευδώνυμα του Γκάτσου…

Πάντως -σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μίκη-, η «Μυρτιά» έγινε αιτία να σταματήσουν οι ηχογραφήσεις του «Επιταφίου» με τη Μούσχουρη. Όπως υποστηρίζει ο συνθέτης, όταν η σπουδαία ερμηνεύτρια άκουσε τη Γιοβάννα στη «Μυρτιά» εκνευρίστηκε πολύ και του δήλωσε ότι από δω και πέρα εκείνη θα τραγουδά μόνο Χατζιδάκι, αφήνοντας έτσι τον «Επιτάφιο» στη μέση. Εν συνεχεία βεβαίως ολοκλήρωσε τις ηχογραφήσεις του, αλλά με απόντα τον -εκνευρισμένο από την όλη τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα- Θεοδωράκη…

Η επιτυχία της «Μυρτιάς» ήταν άμεση και πολύ μεγάλη -όπως φυσικά και του «Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου»- και σχεδόν ταυτόχρονα ηχογραφήθηκε τόσο με τη Μαίρη Λίντα, όσο και με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση σε μια πιο «λαϊκή» εκδοχή και με τον Μανώλη Χιώτη στο μπουζούκι. Αυτές οι εκτελέσεις -ειδικά της Λίντα- έγιναν περισσότερο γνωστές, όμως και η ερμηνεία της «πρώτης διδάξασας» Γιοβάννας είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετική…

Είναι περιττό βεβαίως ν’ αναφέρουμε τη σημασία, την αξία και τη διαχρονικότητα της «Μυρτιάς» στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού των τελευταίων 50 και πλέον ετών…

———————

***Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ