Γράφει ο Τάσος Κριτσιώλης
Φωτογραφίες: Ιωάννης Αδαμίδης
Αλήθεια, πόσο γνωρίζουμε την ελληνική μουσική; Πόσο γνωρίζουμε τον πλούτο, το εύρος, το ανεξάντλητο «απόθεμά» της; Και συνάμα, πόσο κατέχουμε τα «κρυφά» ποιήματα των σπουδαίων Ελλήνων εκπροσώπων τούτης της τέχνης, τα οποία έχουνε «ντυθεί» με νότες και μελωδίες;
Αυτά τα ερωτήματα «γεννήθηκαν» στο μυαλό μας, το βράδυ της προηγούμενης Τετάρτης, με αφορμή το ρεσιτάλ «Ταξιδεύοντας στην ελληνική μουσική», το οποίο έλαβε χώρα στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο της Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της εδώ και χρόνια καθιερωμένης «Φοιτητικής εβδομάδας».
Και το αποκαλούμε «ρεσιτάλ» όχι μόνο γιατί έτσι αναγραφόταν στο πρόγραμμα της εκδήλωσης («ρεσιτάλ-διαδρομή» συγκεκριμένα), αλλά και γιατί ακριβώς αυτό ήταν στην πραγματικότητα. Δημιουργοί κι εκτελεστές του, τρεις εξαίρετες εκπρόσωποι της μελωδικής τέχνης στη συμπρωτεύουσα. Η πιανίστα Βαλέρια Χαριτίδου και οι σοπράνο Άσπα Θεοχάρη και Χριστίνα Μαβίνη.
Είναι πραγματικά απίστευτο και συνάμα ελπιδοφόρο, πόσα σπουδαία ταλέντα διαθέτει η «νύφη του Θερμαϊκού» στο χώρο του τραγουδιού και γενικότερα της μουσικής. Δεν είναι ούτε «σταρ», ούτε «πρώτες φίρμες», ούτε θα τα δείτε να πρωταγωνιστούν σε εκπομπές «κοινωνικού περιεχομένου», όπως «βαφτίστηκαν» οι κουτσομπολίστικες (άραγε, για να «ξεπλύνουν» το «αμαρτωλό» παρελθόν τους;). Όμως, αγαπούν την τέχνη τους, είναι πιστοί «υπηρέτες» της και παρά τις δύσκολες και συχνά αντίξοες συνθήκες, δε σταματούν να παλεύουν σε καθημερινή βάση για να δημιουργήσουν κάτι διαφορετικό…
Το ίδιο ισχύει στο ακέραιο για τις τρεις προαναφερθείσες κυρίες. Επιλέγοντας ένα εν πολλοίς άγνωστο ρεπερτόριο, ξάφνιασαν θετικά το κοινό που βρέθηκε στο Βαφοπούλειο για να τις απολαύσει. Επρόκειτο για μια καθαρά «ριζοσπαστική» πρόταση, με την έννοια του καινούργιου τόσο στη μουσική, όσο και στο λόγο.
Κι εξηγούμεθα: Ο ακροατής είναι αλλιώς διακείμενος όταν πηγαίνει σε μια συναυλία, όπου τα τραγούδια είναι γνωστά και «προβλέψιμα» κι αλλιώς όταν πρόκειται να «μυηθεί» σ’ έναν άγνωστο στο ευρύ κοινό μουσικό κόσμο. Στη δεύτερη περίπτωση, είναι περισσότερο προσεκτικός κι αφοσιωμένος σ’ αυτό που ακούει, όπως οι θεατές του εν λόγω ρεσιτάλ.
Το τελικό αποτέλεσμα, ξεπέρασε ακόμα και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες της μουσικής «τρόικας», όπως είπαν οι ίδιες οι «εκπρόσωποί» της. Χωρίς να «βαρύνουν» την ατμόσφαιρα με ακατάληπτα και βαρετά μουσικά μοτίβα και ποιήματα, δημιούργησαν στο θεατή όμορφα συναισθήματα, πλημμυρισμένα από μοναδικούς ήχους και στίχους. Θα χαρακτηρίζαμε μυσταγωγία το όλο θέαμα και το θερμό κι ανυπόκριτο χειροκρότημα μετά από κάθε τραγούδι και ιδιαίτερα στο φινάλε, ήταν η δίκαιη επιβράβευση για ό,τι είχε προηγηθεί…
Η βραδιά, κύλησε με μια αναδρομή από το λόγιο τραγούδι των επτανήσιων συνθετών του 19ου αιώνα, μέχρι το Μίκη Θεοδωράκη και το Μάνο Χατζιδάκι. Ακούσαμε μελωδίες και στίχους που ουδέποτε είχαν φτάσει στ’ αυτιά μας, όπως την «Άνοιξη» σε ποίηση Ι. Πολέμη, την «Ανθοστεφάνωτη» του Μιλτιάδη Μαλακάση, το «Όνειρο» του Ζαχαρία Παπαντωνίου, τη «Γριά ζωή» του Κωστή Παλαμά, αλλά και το «Κι έβλεπες τα ρόδα» σε ποίηση Κ. Χατζόπουλου και μουσική Μανώλη Καλομοίρη.
Από την άλλη, ο F. G. Lorca («Αποχαιρετισμός», σε μουσική Γιώργου Κουρουπού), «συνάντησε» τον Κωνσταντίνο Καβάφη («Μέρες του ‘36») και το Γιώργο Σεφέρη («Επιφάνεια»). Θα σταθώ λίγο στην τελευταία περίπτωση, καθώς ακούστηκε η συνθετική-μουσική άποψη του Αργύρη Κουνάδη πάνω στο ποίημα του νομπελίστα ποιητή μας, το οποίο όλοι γνωρίζουμε μελοποιημένο από το Μίκη Θεοδωράκη κι ερμηνευμένο από τον ανυπέρβλητο Γρηγόρη Μπιθικώτση. Η προσέγγιση του Κουνάδη, μου φάνηκε άκρως ενδιαφέρουσα και σίγουρα καθόλου κατώτερη από την αντίστοιχη του Μίκη…
Το φινάλε ήταν πραγματικά αποθεωτικό, με μια μοναδική εκτέλεση των «Λιανοτράγουδων» του Μάνου Χατζιδάκι από την Άσπα και τη Χριστίνα. Το χειροκρότημα ήταν τόσο θερμό, που «αναγκάστηκαν» να επαναλάβουν την τελευταία στροφή, ώστε να κλείσει με τον πιο όμορφο τρόπο μια ούτως ή άλλως υπέροχη βραδιά…
Οι δύο ερμηνεύτριες, έδωσαν πραγματικό ρεσιτάλ. Παρά το γεγονός ότι ασχολούνται και με άλλα πράγματα (η Άσπα Θεοχάρη είναι δικηγόρος και η Χριστίνα Μαβίνη αρχαιολόγος-μουσειολόγος, αλλά και υποψήφια διδάκτωρ του ΑΠΘ), έχουν μεγάλη αγάπη και σεβασμό για τη μουσική. Κι αυτό είναι ολοφάνερο στον τρόπο που ερμηνεύουν. Μας πρόσφεραν μιαν αξέχαστη μουσική εμπειρία, γνωρίζοντάς μας παράλληλα τον πλούτο των ήχων και των ποιημάτων του τόπου μας.
Κοντά τους, η εξαίρετη πιανίστα Βαλέρια Χαριτίδου, η οποία ήταν το ιδανικό συμπλήρωμα στο φωνητικό ρεσιτάλ των δύο σοπράνο. Με το λιτό και απέριττο τρόπο παιξίματος του πιάνου, έδωσε στο κάθε τραγούδι το «χρώμα» και τον κατάλληλο ήχο που χρειαζόταν έκαστο.
Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η απαισιοδοξία και ο προβληματισμός για το μέλλον της ελληνικής μουσικής, μπαίνουν στην άκρη όταν γίνονται εκδηλώσεις σαν κι αυτή και μετατρέπονται σε ελπίδα κι αισιοδοξία για ένα καλύτερο αύριο. Η Άσπα, η Χριστίνα και αρκετοί άλλοι ομότεχνοί τους, εγγυώνται γι’ αυτό…
Δείτε περισσότερες αποκλειστικές φωτογραφίες του Music Corner από τη συναυλία…
——————-
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…