ΕΥΤΥΧΙΑ ΜΗΤΡΙΤΣΑ
(σε… meeting με τη Μαρία Αβραμίδου)
Η Ευτυχία Μητρίτσα είναι ερμηνεύτρια και τραγουδοποιός με ιδιαίτερη προσωπικότητα, κάτι που αντιλαμβάνεσαι με το πρώτο άκουσμα της φωνής της ή κάποιας δικής της δημιουργίας. Μετρά σπουδαίες και ποικίλες συνεργασίες στο ενεργητικό της και δεν παύει να δοκιμάζει νέους δρόμους.
Το μονοπάτι που χαράζει η νέα της δισκογραφική δουλειά, με τίτλο «Το Πρώτο Βλέμμα», στάθηκε η αφορμή και το επίκεντρο γι’ αυτήν μας την κουβέντα. Μέσα από τα λόγια της, επιβεβαίωσα ότι η Ευτυχία είναι ένα πλάσμα που πατά γερά τα πόδια του στη γη, αντιμετωπίζοντας τις καταστάσεις με ρεαλισμό, αλλά και χωρίς ποτέ να ξεχνά να αντιμετωπίζει τους ανθρώπους και όλα όσα επιφυλάσσει η ζωή, με ιδεαλισμό, αγάπη και αισιοδοξία.
Ευτυχία, μέσα σε μία δύσκολη για όλους περίοδο, κάνεις ένα επόμενο καλλιτεχνικό βήμα, με την κυκλοφορία της νέας σου δισκογραφικής δουλειάς. Μίλησέ μας για «Το Πρώτο Βλέμμα» και πώς δημιουργήθηκε.
Όσο περίεργες και πρωτόγνωρες κι αν είναι οι συνθήκες που βιώνουμε τον τελευταίο καιρό, η μουσική και όλες οι τέχνες δεν γίνεται να σταματήσουν. Αυτό είναι και το αίτημα των ημερών, όλων των εκπροσώπων των παρασταστικών τεχνών, γιατί η ζωή συνδέεται άρρηκτα με την τέχνη. Ναι, υπό νέες συνθήκες και τρόπους, αλλά με γνώμονα την επιβίωση και των δύο. Γι’ αυτό κι εμείς, μαζί με τη στιχουργό Νάντια Δουλαβέρα, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στις αρχές Απριλίου, όπως σχεδιάζαμε, στην ψηφιακή, πρώτα, κυκλοφορία του album, έστω και εν μέσω καραντίνας. Τις επόμενες ημέρες, επιτέλους, που το άνοιγμα των καταστημάτων θα το επιτρέψει, το CD θα βρίσκεται για όποιον επιθυμεί και σαν φυσικό προϊόν εκεί. Χαίρομαι πολύ που «Το πρώτο Βλέμμα» συναντά, ακόμα και μέσα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, τους πρώτους ακροατές του, γιατί είναι κάτι που το ονειρευόμασταν και το περιμέναμε καιρό τώρα.
Με τη Νάντια γνωριστήκαμε πριν από τέσσερα, περίπου, χρόνια. Στο χρονικό αυτό διάστημα, εκτός από μια πολύ ταλαντούχα συνεργάτιδα, έχω κερδίσει και μια πολύ καλή φίλη. Η συνάντησή μου μαζί της και το προσωπικό της στίγμα στον στίχο, ήταν η αφετηρία και η έμπνευση γι’ αυτή τη δουλειά. Ο δίσκος που φτιάξαμε αποτελείται από 8 τραγούδια, που φωτίζουν τα πρόσωπα 8 γυναικών, ηρωίδων γνώριμων σε όλους μας, από την αρχαία ελληνική γραμματεία, τις παραλογές του δημοτικού τραγουδιού και τα χριστιανικά κείμενα. Φαίνεται πως πάντα με συγκινούσαν, είτε από διαβάσματα, είτε από θεατρικές παραστάσεις, οι χαρακτήρες που φέρουν ένα φορτίο αρχετυπικό. Πρόσωπα που τοποθετούνται μέσα σε ακραίες καταστάσεις, βιώνουν το προσωπικό τους δράμα, το οποίο μετουσιώνεται τελικά σε πανανθρώπινο. Οι αλλεπάλληλες αναλύσεις τους, ανά τους αιώνες, έχουν αναδείξει τον πλούσιο συμβολισμό τους στις ζωές μας. Με την «Ηλέκτρα», λοιπόν, το πρώτο τραγούδι που γράψαμε, ξεκίνησαν και οι πρώτες σκέψεις για τη δημιουργία ενός ολόκληρου κύκλου τραγουδιών κι έτσι αρχίσαμε να δουλεύουμε πάνω σε αυτή την ιδέα. Βρεθήκαμε, όμως και με εξαιρετικούς συνοδοιπόρους. Τόσο ο Γιώργος Καγιαλίκος που έκανε την ενορχήστρωση, όσο και οι μουσικοί που έπαιξαν, αγκάλιασαν τα τραγούδια και έδωσαν τον ήχο και την αισθητική που φανταζόμουν στον δίσκο. Τους ευχαριστώ για την ευτυχία να δουλέψουμε παρέα, όπως και τους υπόλοιπους συνεργάτες της έκδοσης.
Ο δίσκος αυτός είναι… γυναικεία υπόθεση. Αναφέρεται, όπως προείπες, σε οκτώ εμβληματικές γυναικείες προσωπικότητες, φτιάχτηκε από δύο γυναίκες δημιουργούς. Με ποια από τις οκτώ γυναίκες στις οποίες αναφέρονται τα τραγούδια που δημιουργήσατε με την ποιήτρια Νάντια Δουλαβέρα, ταυτίζεσαι περισσότερο και γιατί;
Το μεγαλύτερο προτέρημα που αναγνωρίζω στη γραφή της Νάντιας είναι η φυσικότητα με την οποία καταφέρνει να προσδώσει στοιχεία προσιτά, απτά και ανθρώπινα σε όλα τα πρόσωπα του δίσκου. Αν αναλογιστούμε το ειδικό βάρος των βαρυσήμαντων ονομάτων τους (Ηλέκτρα, Μαγδαληνή, Πηνελόπη, Ελένη, Περσεφόνη, Ισμήνη, Χτισμένη, Εύα) και την απόστασή τους, εκ πρώτης, από το σήμερα, πιθανόν να δημιουργείται ένα παραπάνω δέος και μια ανησυχία, για το πώς μπορεί κάποιος να ταυτιστεί με τις γυναίκες αυτές. Όμως το στοιχείο που τις κάνει τελικά οικείες σε εμάς είναι η διαχρονικότητα των συναισθημάτων που φέρουν ως πάσχοντα πρόσωπα και φυσικά, ο τρόπος που έχει αποφασίσει η Νάντια να μιλήσει γι’ αυτές, δίνοντάς τους φωνή εξομολογητική. Όλες μιλούν σε πρώτο πρόσωπο και αφήνουν τον ακροατή ελεύθερο να τις αφουγκραστεί, να τις κατανοήσει, να τις δικαιώσει, ενδεχομένως. Κάθε μία ηρωίδα φαντάζει σαν να είναι ένα κοντινό μας πρόσωπο, η αδερφή μας, η μητέρα μας, η φίλη μας, εμείς οι ίδιοι, χωρίς φυσικά να απευθύνεται μόνο σε γυναίκες. Ο καθένας πιστεύω πως μπορεί να αναγνωρίσει στοιχεία της προσωπικότητάς του και του συναισθηματικού του κόσμου στα πρόσωπα αυτών, που οι ιστορίες τους είναι τόσο βαθειά ριζωμένες στην πολιτιστική μας καταγωγή. Αν έπρεπε να διαλέξω με ποια αισθάνομαι μεγαλύτερη σύνδεση, αυτή θα ήταν η Ηλέκτρα, γιατί αφορά στη σχέση μάνας και κόρης, είναι το τραγούδι που θεμελίωσε αυτή τη συνεργασία και γράφτηκε σε μια περίοδο ιδιαίτερα φορτισμένη για μένα συναισθηματικά, μετά τον πρόωρο χαμό της μητέρας μου.
Η γυναίκα είναι σύμβολο της ζωής, της φύσης και της αναγέννησης. Ποιον ρόλο πιστεύεις ότι μπορούν να αναλάβουν οι γυναίκες, προκειμένου να βοηθήσουν τον κόσμο να ξεπεράσει και αυτήν τη δυσκολία;
Λόγω της ιδιαιτερότητας που έχει η υγειονομική κρίση που περνάμε, η οποία υπαγορεύει τη συσπείρωσή μας στον πυρήνα της οικογένειας, οι γυναίκες πιστεύω πως έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην καλλιέργεια ενός αισθήματος ασφάλειας και φροντίδας απέναντι σε όλους. Είναι αυτές που πήραν ίσως λίγο πιο σοβαρά από την αρχή και τα μέτρα προστασίας. Το μητρικό ένστικτο είναι πολύ ισχυρή δύναμη μέσα στη γυναικεία φύση. Ακόμα και αν κάποια γυναίκα δεν θέλει ή δεν έχει τύχει να κάνει παιδιά, το φέρει εν δυνάμει. Γι’ αυτό και βλέπουμε πολλές γυναίκες σε επαγγέλματα που έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Η κρίση που περνάμε έχει χαρακτηριστικά πολέμου, αφού το πρώτο άμεσο θύμα είναι η ανθρώπινη ζωή και έμμεσο η ανθρώπινη αξιοπρέπεια στο περιβάλλον της γιγαντωμένης οικονομικής κρίσης που διαμορφώνεται. Δεν ξέρω αν οι γυναίκες μπορούν να βγουν μπροστά, από τη μια στιγμή στην άλλη, βάζοντας στον ορίζοντα της παγκόσμιας πολιτικής την προστασία της φύσης και του ανθρώπου. Ωστόσο, όλα αυτά που συμβολίζει η Μητέρα-Φύση είναι ευκαιρία τώρα που τα διδάγματα της πανδημίας είναι μπροστά στα μάτια μας, να επηρεάσουν το πώς βλέπουμε την επόμενη ημέρα και να λειτουργήσουν λυτρωτικά για τις επόμενες γενιές. Είναι ευκαιρία ο άνθρωπος να αναλογιστεί τη θέση του μέσα στο φυσικό περιβάλλον και μέσα στις κοινωνίες που ζει.
Ανακάλυψες κάτι νέο για τον εαυτό σου –ή για τους άλλους–, με αφορμή την περίοδο της «καραντίνας»;
Την καραντίνα την πέρασα με μια κολλητή μου φίλη, που ευτυχώς γειτονεύουμε και μπορούσαμε κάποιες φορές να βγαίνουμε βόλτα μαζί, καθώς και με το σκυλί μου, που αποδείχτηκε επί 42 ημέρες καλή συντροφιά μέσα στο σπίτι. Ξέρω πως αντέχω την μοναχικότητα. Δεν είναι κάτι που ανακάλυψα τώρα. Συνειδητοποίησα όμως πως η έλλειψη προοπτικής, η έλλειψη ορίζοντα είναι η πιο δύσκολη συναισθηματική κατάσταση που μπορεί κανείς να βιώσει. Οι άνθρωποι έχουμε τη δύναμη να υπομείνουμε πολλά, φτάνει να υπάρχει μια χαραμάδα ελπίδας. Γι’ αυτό πιστεύω πως ο ρόλος του κράτους και όλων των θεσμών είναι ιδιαίτερα κρίσιμος. Οφείλουν να κρατήσουν μακριά από την κοινωνία το αίσθημα απελπισίας. Οφείλουν να προτείνουν σοβαρό σχεδιασμό για το μέλλον, με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και πρόνοια για όσους το έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και για όσο χρειαστεί.
Αυτήν την εποχή, οι καλλιτέχνες, με το έργο και τη μουσική σας, δίνετε σε όλους μας δύναμη και καλύτερη διάθεση. Εμείς πώς μπορούμε να σας στηρίξουμε για να σας βλέπουμε και να σας ακούμε ξανά από κοντά σύντομα; Γενικά, είσαι αισιόδοξη για όσα θα έρθουν;
Αυτό θα φανεί από τα μέτρα στήριξης που ακόμα δεν έχουν ανακοινωθεί στην έκταση που αναμένουμε, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους θα ξαναλειτουργήσουν οι χώροι των παρασταστικών τεχνών και μέσα στο καλοκαίρι και από το φθινόπωρο. Η εφευρετικότητα ζυμώνεται μέσα στη δυσκολία. Θαύμασα την εικόνα των ανθρώπων που παρατάχθηκαν σε αραιούς, απόλυτα οργανωμένους σχηματισμούς στην πορεία της εργατικής Πρωτομαγιάς. Λύσεις μπορούν να βρεθούν, αν υπάρχει βούληση και υπευθυνότητα. Σ’ αυτή τη συγκυρία χρειαζόμαστε περισσότερο ακόμα ο ένας τον άλλον. Θέλω να είμαι αισιόδοξη πως θα τα καταφέρουμε.
Ποιο τραγούδι –δικό σου ή όχι– σε εκφράζει περισσότερο αυτόν τον καιρό;
Όλα τα τραγούδια του album. Είναι τα αποδημητικά πουλιά που μετά από μια μεγάλη διαδρομή – προετοιμασία θέλουν να μοιραστούν το ταξίδι τους με όλους εσάς.
Μοιράσου κι εσύ μαζί μας ένα όνειρό σου…
Η λαχτάρα για ζωή και δημιουργία.
Ποιο είναι το …πρώτο βλέμμα που θα ήθελες να αντικρίσεις τώρα που βγήκαμε επιτέλους από το σπίτι;
Τα βλέμματα των φίλων μου και των ανθρώπων της οικογένειάς μου, ιδανικά, τα βλέμματα του κόσμου στις παραστάσεις που τόσο επιθυμούσαμε να ξεκινήσουμε αυτό τον καιρό, για να παρουσιάσουμε τα τραγούδια του album, αλλά μας φρέναρε η πανδημία. Δεδομένων των συνθηκών, θα ανατρέξω στο βλέμμα του μωρού που, σύντομα ελπίζω, θα μπορέσω να βαφτίσω και δεν έχω προλάβει ακόμα να πάρω αγκαλιά. Αυτό θα ξεχωρίσω. Το βλέμμα ενός καινούριου ανθρώπου που –ερήμην του– μας αποκαλύπτει το αύριο.
—————-
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, χωρίς την άδεια του MusicCorner…