Γράφει η Μαρία Αβραμίδου
Τα έργα σπουδαίων συγγραφέων, τα οποία έχουν γίνει κλασικά, νομίζεις στ’ αλήθεια ότι γράφθηκαν τη στιγμή που τα παρακολουθείς. Αυτό συμβαίνει και με ένα από τα πιο γνωστά έργα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, το «Δεσποινίς Τζούλια», το οποίο είδαμε στην επίσημη πρεμιέρα του, τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου, στο Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου.
Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται μέσα σε μία μόνο βραδιά, αυτή της Γιορτής του Μεσοκαλόκαιρου –όπου οι άνθρωποι μοιάζουν να φεύγουν από τα όριά τους και να αφήνονται στα πάθη τους– και ολοκληρώνεται το επόμενο πρωί. Ο συγγραφέας τοποθετεί όλη τη δράση στην κουζίνα ενός πλούσιου σπιτιού. Αυτός είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος δράσης των υπηρετών, της μαγείρισσας Κριστίν (Αμαλία Αρσένη) και του λακέ του Κόμη, Ζαν (Ορέστης Τζιόβας). Οι δύο νέοι προέρχονται από την ίδια κοινωνική τάξη, λένε ότι πρόκειται να παντρευτούν και μοιάζουν να γνωρίζουν καλά ποια είναι η θέση και τα καθήκοντά τους. Όμως όλα ανατρέπονται από τη στιγμή που η κόρη του Κόμη, η Τζούλια (Μαρία Κίτσου) εισβάλει στο «άβατο» τους και φλερτάρει απερίσκεπτα με τον Ζαν. Από εκείνη την ώρα, ξεκινά ένα παιχνίδι πάθους και εξουσίας, το οποίο ανατρέπει τις ισορροπίες και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή.
Η ταλαντούχα Λίλλυ Μελεμέ έχει στήσει μια καλοκουρδισμένη παράσταση γι’ αυτό το συγκλονιστικό «δράμα δωματίου». Η πιο έξυπνη κίνηση της σκηνοθέτιδας είναι ότι έχει αφήσει το κείμενο του Στρίντμπεργκ να λάμψει μέσα από την εξαιρετική μετάφραση της Μαργαρίτας Μέλμπεργκ. Επίσης, μου άρεσε πολύ η ιδέα του να κρεμάσει από το ταβάνι της κουζίνας ένα κομμάτι πάγου, το οποίο λιώνει κατά τη διάρκεια της παράστασης. Είναι ο χρόνος που κυλά, οι αγωνίες των ηρώων και, τελικά, η αυτοκαταστροφή της ίδιας της Τζούλια, όλα αυτά που κλείνονται στις σταγόνες του πάγου, καθώς αυτές πέφτουν σιγά-σιγά πάνω στη σκηνή. Το μόνο στοιχείο που θεωρώ κάπως περιττό σκηνοθετικά, ήταν λίγες κινησιολογικές υπερβολές –όπως ο χορός της Τζούλια στην αρχή–, γεγονός όμως που δεν αναιρεί τη γενικότερη ευστοχία της σκηνοθεσίας.
Οι τρεις ηθοποιοί έχουν μιάμιση ώρα στη διάθεσή τους προκειμένου να αναμετρηθούν και να αναδείξουν κοινωνικές συμβάσεις, τους διαφορετικούς ρόλους ανδρών και γυναικών, τα ανθρώπινα πάθη, την αόρατη αλλά πανταχού παρούσα παρουσία του Θεού… Όλα αυτά τα θέματα –και υπογείως, άλλα τόσα– θίγει με μαεστρία ο συγγραφέας.
Η Μαρία Κίτσου επιβεβαιώνει το ταλέντο της σε έναν από τους δυσκολότερους ρόλους του διεθνούς ρεπερτορίου. Μεταμορφώνεται από κορίτσι σε γυναίκα, γίνεται θηλυκό που πιστεύει ότι μπορεί να χειριστεί τον, κατώτερό της κοινωνικά, Ζαν, αλλά όταν του παραδίδεται γίνεται η ίδια υποχείριό του. Καθώς ο πάγος στη σκηνή λιώνει, η ίδια η Τζούλια φλέγεται από το πάθος της και «σπάει», κομματιάζοντας σταγόνα-σταγόνα τον εαυτό της, χάνοντας λεπτό το λεπτό την ίδια της τη ζωή. Η σπουδαία μας ηθοποιός θεωρώ ότι βγήκε κερδισμένη από την αναμέτρηση με τον συγκεκριμένο ρόλο και απέδωσε με το βλέμμα και την υποκριτική της δεινότητα τόσο την ένταση όσο και την εύθραυστη φύση της Τζούλια.
Απέναντί της, ο Ορέστης Τζιόβας θαρρώ πως δεν επέδειξε την ίδια δυναμική στη διαχείριση του, εξίσου δύσκολου, ρόλου του. Ο Ζαν του είχε πολλές καλές στιγμές, ωστόσο νομίζω ότι μάλλον τον κατέκτησε ο ρόλος του, αντί να του επιβληθεί ό ίδιος. Με τη σειρά της, η Αμαλία Αρσένη ήταν, κατά τη γνώμη μου, σωστή σε έναν ρόλο που κινδυνεύει να περάσει απαρατήρητος, μπροστά στην αναμέτρηση των δύο κεντρικών χαρακτήρων που μοιάζουν με δυνάμεις της φύσης. Η νεαρή ηθοποιός κράτησε τις ισορροπίες και κινήθηκε με μέτρο, κρατώντας την Κριστίν στο ύψος της.
Συνολικά, θα έλεγα ότι αυτό το ανέβασμα της «Δεσποινίδας Τζούλια» είναι αξιόλογο και μας υπενθυμίζει πόση ανάγκη έχουμε την Τέχνη και τα έργα σπουδαίων δημιουργών, τα οποία λειτουργούν ταυτόχρονα ως οδηγός και παραμυθία σε δύσκολους καιρούς…
Η ταυτότητα της παράστασης
Συγγραφέας: Αύγουστος Στρίντμπεργκ
Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικό: Γιώργος Γαβαλάς
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική: Σταύρος Γασπαράτος
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Χορογράφος: Μόνικα Κολοκοτρώνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Ελβίνα Μποτονάκη
Διεύθυνση Παραγωγής: Κατερίνα Μπερδέκα
Φωτογραφίες: Τάσος Βρεττός
Παραγωγή: Λυκόφως – Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
ΝΕΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ
Προφ. Δανιήλ 3-5 & Πλαταιών, Κεραμεικός
Πληροφορίες: Τηλ. 211 0132002-5, 212, 1042777
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…