2/12/2013
www.musiccorner.gr
Cumin Blue
(σε… meeting με τη Μαριάνα Πουτακίδου)
Τι δουλειά έχουν τα μπαχαρικά, τα χρώματα και η μουσική; Πώς μπορεί το κύμινο να είναι και μπλε και μελωδικό; Την απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα μας τη δίνουν ο Αλέξανδρος Καψοκαβάδης και η Έφη Ζαϊτίδου μέσα από το project Cumin Blue (μπλε κύμινο). Πρόκειται για μια δουλειά με οργανικές συνθέσεις οι οποίες συνδυάζουν ήχους της ανατολικής Μεσογείου και του δυτικού μουσικού πολιτισμού. Πρόκειται για μια αξιόλογη δουλειά που διαμορφώνεται …εν καιρώ. Για το project αυτό και για πολλά ακόμα μας μίλησαν οι δύο ταλαντούχοι μουσικοί στο …meeting που ακολουθεί.
Music Corner: Το project που ετοιμάζετε έχει τίτλο Cumin Blue (μπλε κύμινο). Γιατί επιλέξατε να δώσετε αυτό το όνομα;
Cumin Blue: Δεν ήταν εύκολο… Ψάχναμε για ένα όνομα που θα μπορούσε να συνδυάζει τη Δύση με την Ανατολή, χρησιμοποιώντας λέξεις «διεθνείς»… Εξαρχής σκεφτήκαμε πως τα μπαχάρια και τα φυτά έχουν κοινές ονομασίες σε διάφορες γλώσσες του κόσμου… Στη συνέχεια έπρεπε να δούμε ποιά ονόματα υπήρχαν, ήδη, στην παγκόσμια μουσική σκηνή… Τελικώς, καταλήξαμε στο κύμινο, που εκπροσωπεί την Ανατολή·μόνο που το «βάψαμε» μπλε. Το blue, σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα για τον δυτικό κόσμο.
Music Corner: Πρόκειται για μια δουλειά …εν εξελίξει. Σε τι στάδιο βρίσκεται τώρα και ποιο φιλοδοξείτε να είναι το μέλλον της;
Έφη Ζαϊτιδου: To πράγμα ξεκίνησε τυχαία, όταν -πριν δυο χρόνια- μαζέψαμε μια ομάδα φίλων μας, φοβερών μουσικών, ώστε να μας βοηθήσουν να ηχογραφήσουμε το πρώτο μου κομμάτι, αυτό που τώρα λέγεται “Thymisis”. Ένα χρόνο αργότερα ο Αλέξανδρος γνώρισε τα παιδιά από το StudioStigma CreativePlace, τα οποία μας παρακίνησαν να στήσουμε ένα project βασισμένο σ’ αυτό το κομμάτι, πολλά μέρη του οποίου ξαναηχογραφήθηκαν. Τα πρώτα τρία τραγούδια (Enigma, Heliotropio, Thymisis) είναι, πλέον, διαθέσιμα σε μια σειρά από ηλεκτρονικά δισκοπωλεία, ενώ καινούρια τραγούδια ηχογραφούνται -αυτήν την περίοδο- με σκοπό να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η συγκεκριμένη δουλειά είναι καθαρά ομαδική. Εμείς γράφουμε τα τραγούδια και προσκαλούμε τους μουσικούς (διαφορετικοί για κάθε κομμάτι), τα παιδιά της παραγωγής ξοδεύουν ατελείωτες ώρες επεξεργασίας και οι μουσικοί, για τους οποίους μίλησα προηγουμένως, καταθέτουν -κάθε φορά- την ψυχή και το ταλέντο τους…
Music Corner: Ποια είναι η μέχρι τώρα ανταπόκριση του κόσμου στις ιδιαίτερες μουσικές που παρουσιάζετε μέσα από αυτό το project;
Cumin Blue: Αν και, μάλλον, είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε περί απήχησης, τα πρώτα σημάδια είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά… Μέχρι στιγμής, δεχόμαστε πολύ καλά σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα προσωπικά μας mail και στο YouTube. Εμείς, πάντως, έχουμε στο μυαλό μας ένα μακροπρόθεσμο πλάνο, βάσει του οποίου το project θα χτίζεται κομμάτι-κομμάτι… Κάτι τέτοιο μας δίνει την ευκαιρία και να διαλέγουμε τα καλύτερα κομμάτια μας με υπομονή και -κυρίως- με υπομονή να τα ηχογραφούμε.
Music Corner: Διδάσκετε και οι δύο σε μουσικά σχολεία. Υπάρχει μουσική παιδεία στην Ελλάδα;
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: Η Έφη διδάσκει ακόμη στο μουσικό σχολείο του Ιλίου. Εγώ, από το 2009 εργάζομαι ως δάσκαλος μουσικής στη δημόσια πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Οι διαφορές της μιας εκπαιδευτικής πραγματικότητας απ’ την άλλη είναι εξώφθαλμες, αν και οι δύο παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον… Ώρες θα μπορούσαμε να συζητούμε γι’ αυτό. Τώρα, ως προς το αν υπάρχει μουσική παιδεία στην Ελλάδα, μην περιμένεις από δύο εν ενεργεία εκπαιδευτικούς οι οποίοι -σημειωτέον- έμαθαν μουσική στη χώρα να ισχυριστούν το αντίθετο… Βεβαίως και υπάρχει μουσική παιδεία στους Έλληνες. Αν μιλούσαμε με ποσοστά, νομίζω πως θα ήταν αντίστοιχα με αυτά των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, στη χώρα, που ζουν κι αναπνέουν για τη μουσική, χωρίς -απαραίτητα- να ασχολούνται επαγγελματικά μ’ αύτήν. Υπάρχουν κι άλλοι, για τους οποίους η μουσική και το τραγούδι λειτουργούν ως «υπόκρουση των καθημερινών τους δραστηριοτήτων»… Όσον αφορά τη μουσική εκπαίδευση, τώρα, θα αρκεστώ να πω πως η οικονομική κρίση είναι αυτή που (τα τελευταία 4-5 χρόνια) έδωσε στη μουσική το χαρακτήρα της «πολυτελείας» που οφείλει κανείς να περιορίσει ή και να σταματήσει προκειμένου να «τα βγάλει πέρα»…
Music Corner: Εσείς ποιούς θεωρείτε δασκάλους σας στη μέχρι τώρα πορεία σας;
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: Παγίδα η ερώτηση. Θα μπορούσα να ξοδέψω δυο σελίδες μιλώντας για τους δασκάλους μου. Οι πρώτοι δάσκαλοί μου στο ωδείο, οι καθηγητές στο μουσικό σχολείο, ο Μιχάλης Τρανουδάκης, ο Γιώργος Λυκούρας… Αντιλαμβάνομαι, ωστόσο, πως θα έπρεπε να σταθώ στους μουσικούς που σημάδεψαν τη ζωή μου μέχρι στιγμής… Υπ’ αυτή την έννοια, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στον Νίκο Γράψα και τον Ross Daly. O δεύτερος υπήρξε ο πιο μεθοδικός δάσκαλος που γνώρισα ποτέ. Ο πρώτος με επηρέασε σε περισσότερους τομείς απ’ τους καθαρά μουσικούς… Σημαντικοί, όμως, «δάσκαλοι» μπορούν, αναμφίβολα, να χαρακτηριστούν και άνθρωποι που ουδέποτε με δίδαξαν επισήμως·άνθρωποι με τους οποίους συνεργάστηκα κι απ’ τους οποίους «έκλεψα» πράγματα. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται ο Haig Yazdjian και -φυσικά- ο αξέχαστος Νίκος Μαμαγκάκης, δίπλα στον οποίον «μόνο μάθαινα» τα 5 χρόνια συνεργασίας μας (από το 2008 μέχρι το θάνατό του)!
Έφη Ζαϊτιδου: Αν και ο «κατάλογος» είναι μεγάλος, δεν μπορώ παρά να σταθώ, κυρίως, στους δασκάλους που είχα στην Άρτα (Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής του ΑΤΕΙ Ηπείρου). Τον Αποστόλη Τσαρδάκα και τον Πάνο Δημητρακόπουλο στο όργανο, τον Αλέξανδρο Αρκαδόπουλο και τον Κώστα Θεοδώρου στα μουσικά σύνολα… Ωστόσο, ακόμα μαθαίνω·από τους συναδέλφους στο σχολείο, τους συνεργάτες μου και -φυσικά- τους μαθητές μου. Σε όσα είπε ο Αλέξανδρος, δε, θα μπορούσα να προσθέσω πως δάσκαλοι υπάρχουν «κι από την ανάποδη»… Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις συνεργασιών που μου «δίδαξαν» πως δεν θα πρέπει να εμπιστεύομαι άκριτα τα μεγάλα και σπουδαία ονόματα… Και δε μιλώ μόνο σε επίπεδο συμπεριφοράς, αλλά ακόμη και γνώσεων ή αισθητικής.
Music Corner: Έχετε σημαντικές μουσικές σπουδές στο ενεργητικό σας Είναι απαραίτητη η σπουδή για έναν καλλιτέχνη που σέβεται τον εαυτό του και τη δουλειά του;
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: Προσωπικά, θεωρώ τον εαυτό μου ένα καθαρό «δημιούργημα» των μουσικών σπουδών. Εν ολίγοις, οι σπουδές μου χαρακτηρίζουν την καλλιτεχνική μου οντότητα πολύ περισσότερο από κάποιο εκ γεννετής μουσικό ταλέντο. Πιστεύω απόλυτα στη σημασία των σπουδών… Μπορεί να μην υποστηρίζω το «επίσημο εκπαιδευτικό μοντέλο», αλλά θεωρώ τη σπουδή το Α και το Ω της εξέλιξης, όχι μόνο στις τέχνες, αλλά γενικότερα.
Έφη Ζαϊτιδου: Θα συμφωνήσω απόλυτα. Δεν θυμάμαι ποιος είχε πει πως «το ταλέντο είναι πιο φτηνό από το αλατοπίπερο». Αυτό που ξεχωρίζει τον ταλαντούχο από τον πετυχημένο είναι η σκληρή δουλειά.
Music Corner: Είναι εύκολο στην Ελλάδα να λειτουργείς ως σολίστ ενός μουσικού οργάνου;
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: Όχι, κατηγορηματικά. Δεν είναι λίγες οι φορές που εύχομαι να μπορούσα να αφιερωθώ αποκλειστικά σ’ ένα όργανο, χωρίς να αποσπώ την προσοχή μου με τη μελέτη άλλων. Δε λέω… Μ’ αρέσει να παίζω πολλά όργανα, αλλά πολλές φορές τα ίδια μου φανερώνουν πως θα έπρεπε να ασχολούμαι περισσότερο μαζί τους. Ως προς αυτό, την καλύτερη απάντηση μου έδωσε κάποτε ο Λάζαρος Κουλαξίζης (θρυλικός ακορντεονίστας): «Αν θες να μάθεις ένα μόνον όργανο, δεν έχεις παρά να γίνεις ο καλύτερος. Αλλιώς, μην ασχοληθείς καθόλου»..! Ξέρω πως φαίνεται αυστηρό, αλλά είμαι βέβαιος πως πολλοί αναγνώστες θα καταλάβουν…
Έφη Ζαϊτιδου: Θα συμπλήρωνα πως ο ρόλος της γυναίκας «σολίστ» είναι ακόμη δυσκολότερος. Δεν θέλω να πω, πως στη ζωή μου δεν γνώρισα την εκτίμηση και το σεβασμό των ανδρών συναδέλφων μου ή του κοινού… Ποτέ, όμως, δεν έπαψα να νιώθω πως οι γυναίκες μουσικοί «περνούν εξετάσεις» δυο φορές πιο δύσκολες, κάθε φορά που εκτίθενται στα μάτια και τα αυτιά των ακροατών.
Music Corner: Με όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας η τέχνη αναπόφευκτα φαίνεται να έχει χάσει θέσεις στις προτεραιότητες του κόσμου. Πώς αντιμετωπίζετε αυτή την πραγματικότητα;
Έφη Ζαϊτιδου: Ως εκπαιδευτικοί, δεν έχουμε άλλη επιλογή απ’ το να προσπαθήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις να αντιστρέψουμε το κλίμα, ξεκινώντας απ’ τα μικρά παιδιά. Για μας η μουσική είναι ευτυχία… Πολλή δουλειά, αλλά και αμέτρητες χαρές. Δεν το κρύβουμε απ’ τους γονείς, πως θα πρέπει να δώσουν στα παιδιά τους την ευκαιρία να «δοκιμάσουν την τύχη τους» στο δρόμο της μουσικής…
Music Corner: Οι καθημερινές κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις τι συναισθήματα σας δημιουργούν;
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης: Στην περιοχή που εργάζομαι, έρχομαι αντιμέτωπος με πιο ακραίες συνθήκες απ’ αυτές που επικρατούν στην περιοχή που ζω. Ακόμη κι αν ο ίδιος πιστεύω πως η οικογένειά μου μπορεί -ακόμη- να ζει αξιοπρεπώς, η καθημερινότητά μου με προσγειώνει στην πραγματικότητα της Ελλάδας της κρίσης. Τα πράγματα μου φαίνονται μαύρα, όμως οι σοκαρισμένοι και ανήμποροι να αντιδράσουν άνθρωποι που βλέπω γύρω μου με προϊδεάζουν γι’ ακόμη πιο μαύρο μέλλον. Αν η λύση βρίσκεται, όπως λένε, στη λαϊκή αντίδραση, τότε -δυστυχώς- πιστεύω πως το φως στο τούνελ είναι μακριά… Δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε «βελτίωση» της ζωής μας με το λαό νικημένο…
Music Corner: Τι ετοιμάζετε μουσικά στο προσεχές μέλλον;
Cumin Blue: Όπως είπαμε και προηγουμένως, καινούρια κομμάτια… Και, φυσικά, συναυλίες. Αυτό που περιμένουμε είναι να μαζέψουμε ένα υλικό ικανό να καλύψει τις χρονικές κι όχι μόνο απαιτήσεις ενός live. Όπως πάμε, ευελπιστούμε πως του χρόνου τέτοιον καιρό θα είμαστε έτοιμοι να παρουσιάζουμε ζωντανά το project μας. Χωρίς βιασύνη, αλλά με συνέπεια και βοήθεια από τους εξαιρετικούς μουσικούς με τους οποίου έχουμε την τύχη να συναναστρεφόμαστε.
