Συνέντευξη στην Εβίτα Σέρρα
Φωτογραφίες: Χαρά Γερασιμοπούλου
Συναντήσαμε τον Ορφέα Αυγουστίδη λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα της παράστασης «Μια τεράστια έκρηξη», στην οποία πρωταγωνιστεί ενσαρκώνοντας τον ρόλο του Γιώργου. Ο Γιώργος μάς αφηγείται το πέρασμά του από την παιδική ηλικία στον κόσμο των ενηλίκων. Παρακολουθεί στη μικρή ασπρόμαυρη τηλεόραση τον «Πόλεμο τον Άστρων» και νιώθει πως είναι ο σωτήρας του σύμπαντος. Φαντάζεται ένα μέλλον γεμάτο ηρωικές πράξεις, αστρικά ταξίδια, πνευματικούς δασκάλους Jedi και μαχητικές πριγκίπισσες αλλά η πραγματικότητα τον προσγειώνει απότομα. Είναι από αυτές τις περιπτώσεις που βλέπεις την παράσταση και μετά τριγυρνάει στο μυαλό σου 2-3 μέρες, έτσι για να μάθεις. Και κάτι μου λέει ότι η ερμηνεία του Ορφέα φταίει σε μεγάλο βαθμό. Δεν θα πω άλλα, μην τη χάσετε.
Η παράσταση θα μπορούσε άνετα να είναι το μοναδικό θέμα που θα συζητούσαμε στη συνέντευξη, αλλά αυτό δεν συνέβη. Και δεν συνέβη διότι, όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας παρακάτω, ο Ορφέας είναι αυτός ο cool τύπος με τον οποίο μπορείς να συζητήσεις τα πάντα. Και νομίζω μιλήσαμε για τα πάντα. Αν και τώρα που το σκέφτομαι, ίσως θα ήθελε να μιλήσουμε ένα δίωρο ακόμα για κινηματογράφο…
Όλοι όσοι έχουν δει την παράσταση συμφωνούν στο ότι εντοπίζουν τουλάχιστον ένα κομμάτι του εαυτού τους στον Γιώργο. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
Αυτό οφείλεται κατά ένα τεράστιο ποσοστό στην πένα του Βασίλη Μαυρογεωργίου, γιατί έχει γράψει έναν ρόλο που ξεκινάει από μέσα του, με αφορμή κάποια πράγματα που έχει ζήσει ο ίδιος, όπως συνήθως συμβαίνει με κάποιον που γράφει και εκφράζεται. Έπειτα και εγώ είχα αυτό ως σκοπό, δηλαδή δεν είχα στο μυαλό μου μόνο να ερμηνεύσω έναν ρόλο, αλλά να μοιραστώ κι εγώ τη χαρά μου και έναν από τους λόγους που τον επέλεξα, δηλαδή τη σύνδεση του έργου με πάρα πολλά σημεία. Και επειδή το πίστεψα αυτό, ότι έτσι είναι το έργο του Βασίλη, δεν ήθελα να το χάσει αυτό, δεν ήθελα να το σαμποτάρω. Ήθελα να είμαι πολύ ανοιχτός πάνω στη σκηνή για να επιτρέψω αυτή τη σύνδεση, να είμαι ειλικρινής. Είμαι πάντα ειλικρινής με τις δουλειές που κάνω, αλλά εδώ συμβαίνει λίγο περισσότερο.
Ποιο χαρακτηριστικό του Γιώργου σε τράβηξε πιο πολύ;
Έχει πολύ χιούμορ, έχει ένα ιδιαίτερο χιούμορ, και σχολιάζει με αυτόν τον τρόπο τη ζωή του. Το έργο είναι αφηγηματικό –ο ίδιος κάνει μια αναδρομή και καθώς αφηγείται τη ζωή του, τη βιώνει ξανά κιόλας. Επίσης, η ανάγκη να διευρύνει τη φαντασία του και να τη χρησιμοποιεί πολλές φορές και ως ένα μικρό καταφύγιο, μια διέξοδο. Τέλος, οι αναφορές του οι κινηματογραφικές, οι λογοτεχνικές και γενικά η σύνδεση του με τα κόμικς και τα παιχνίδια.
Και έχει και αναφορές στα ‘90s η παράσταση, αν δεν κάνω λάθος…
Ναι, έχει και φαντάζομαι ότι όσοι έζησαν την παιδική ή εφηβική τους ηλικία στα ‘90s θα συνδεθούν πολύ περισσότερο.
…Εκτίθεσαι, βγάζεις κομμάτια του εαυτού σου και τα ακουμπάς στη σκηνή. Και πιστεύω ότι, για να το κάνεις αυτό, σημαίνει ότι τα γνωρίζεις από την αρχή και τα έχεις αποδεχτεί. Δεν γίνεται να βγάλεις την ψυχή σου έτσι αλόγιστα και να την πετάξεις στο κοινό. Εγώ δεν μπορώ να το κάνω….
Σε καταπιέζει όταν χρειάζεται λόγω των συνθηκών ή της καθημερινότητας να κάνεις λίγο στην άκρη το παιδί που έχεις μέσα σου;
Όχι. Δεν υπάρχει καμία τέτοια στιγμή. Διότι εγώ από μικρός είχα μάθει κάπως να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου, μένω από μικρός μόνος μου, είμαι αυτόνομος επειδή ξεκίνησα να δουλεύω από μικρός. Όλα αυτά τα πράγματα έρχονται φυσικά, υπήρχαν από πάντα. Είναι και λίγο χαρακτηριστικό μου. Με φροντίζω πολύ αρμονικά. Συνεπώς δεν χρειάζεται ποτέ να κάνω πέρα το παιδί μέσα μου. Η μόνη στιγμή που θα μπορούσα να θεωρήσω το σημείο που ένιωσα να ενηλικιώνομαι είναι όταν άρχισα να αναλαμβάνω και τις ευθύνες των αποφάσεων μου και των πράξεων μου. Δηλαδή ότι διαλέγω αυτό, γι’ αυτούς τους λόγους, το παίρνω πάνω μου και για την όποια συνέπεια θα πρέπει να λογοδοτήσω στον εαυτό μου και μόνο. Ούτε στους γονείς μου, ούτε σε κανέναν άλλον. Αυτές νομίζω είναι μόνο οι στιγμές που πετάς το παιδί από πάνω σου, γιατί τα παιδιά συνηθίζουν να τα ρίχνουν στους άλλους.
Μπαίνεις στη διαδικασία να κάνεις ανασκόπηση της πορείας σου ή μένεις στο τώρα;
Ο μόνος λόγος που κοιτάζω στο παρελθόν, πέραν του να ανασύρω στιγμές και ενδεχομένως να κάνω λίγη παραπάνω δουλειά με τον εαυτό μου, είναι για να ευχαριστιέμαι, για να χαμογελάω και να λέω «ωραία είμαστε, τη ζω τη ζωή μου». Γενικά, όμως, προσπαθώ να έχω την αίσθηση ότι δεν υπάρχει ούτε παρελθόν ούτε μέλλον, αλλά ότι όλα είναι το παρόν. Θεωρώ δηλαδή ότι το παρελθόν σου είναι αυτό που είσαι τώρα και ότι με την ίδια λογική και το μέλλον πάλι αυτό που είσαι τώρα θα είναι. Προσπαθώ πέρα από αυτές τις στιγμές με τον εαυτό μου που με ανακουφίζουν, να έχω παρουσία στο τώρα.
Πολλοί συνάδελφοι σου λένε ότι η υποκριτική ήταν κάτι που τους βοήθησε να ανακαλύψουν περισσότερο τον εαυτό τους. Σου συμβαίνει κάτι αντίστοιχο;
Όχι, δεν έχω ανακαλύψει τον εαυτό μου μέσω της υποκριτικής. Αυτό έγινε μέσω άλλων δρόμων. Η υποκριτική λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά για πολλούς άλλους λόγους. Σ΄ εμένα. Όπως το γεγονός ότι εξακολουθώ και παίζω. Αντιμετωπίζω τη δουλειά μου σαν παιχνίδι. Ελπίζω να μην πω ποτέ «κάνω θέατρο» και να συνεχίσω να λέω ότι «παίζω θέατρο». Είναι ένα παιχνίδι αυτό που κάνουμε. Και το «Μια τεράστια έκρηξη», ας πούμε, δεν περνάει απ’ το μυαλό μου να το γειώσω και να μπω σε μια διαδικασία να το βαρύνω. Όταν μέσα σε ένα παιχνίδι καταφέρνεις και συνδέεσαι σε τόσο μεγάλο βαθμό και εκτίθεσαι, όπως ο Βασίλης που το έγραψε και εκθέτει πολύ-πολύ ευαίσθητα κομμάτια του εαυτού του, και εγώ που συνδέομαι με αυτό και για τους δικούς μου λόγους κωλοχτυπιέμαι, ιδρώνω και συγκινούμαι ταυτόχρονα, τότε, ναι, λειτουργεί ψυχοθεραπευτικά. Αλλά δεν γνωρίζεις τον εαυτό σου. Βάζεις στόχους και τους καταφέρνεις, η αίσθηση της επίτευξης είναι πολύ σημαντικό πράγμα. Εκτίθεσαι, βγάζεις κομμάτια του εαυτού σου και τα ακουμπάς στη σκηνή. Και πιστεύω ότι, για να το κάνεις αυτό, σημαίνει ότι τα γνωρίζεις από την αρχή και τα έχεις αποδεχτεί. Δεν γίνεται να βγάλεις την ψυχή σου έτσι αλόγιστα και να την πετάξεις στο κοινό. Εγώ δεν μπορώ να το κάνω.
Βλέπεις νέα παιδιά στο κοινό; Έχει βοηθήσει η παιδεία σε αυτό το κομμάτι;
Έρχονται, και τους έχω δει και σε πιο περίεργα έργα. Άλλα δεν είναι πάντα το έργο που τραβάει τον κόσμο. Άλλες φορές είναι τα πρόσωπα ή η προώθηση που παίζουν ρόλο. Σε αυτά τα πράγματα πρέπει η παιδεία του περιβάλλοντός σου να είναι τέτοια ώστε να σου αφήνει ανοιχτά τα ερεθίσματα και, κάποια στιγμή στη ζωή σου, όποια και αν είναι αυτή, να μπεις στη διαδικασία να ασχοληθείς. Αλλά δεν γίνεται να πεις σε ένα παιδί διάβασε Ντοστογιέφσκι ή Τολστόι και να διαβάσει. Θέλεις να κάνεις άλλα πράγματα σε αυτές τις ηλικίες και είναι λογικό. Δεν φταίει το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας, είναι έτσι το εκπαιδευτικό σύστημα του δυτικού πολιτισμού γενικά, που σου λέει ότι για να έχεις δουλειά πρέπει να μπεις στο πανεπιστήμιο, για να μπεις στο πανεπιστήμιο πρέπει να έχεις καλούς βαθμούς και για να έχεις καλούς βαθμούς πρέπει να κάνεις αυτό και τίποτα άλλο. Δεν επιβραβεύεται η δημιουργικότητα στα σχολεία.
Δίνονται ευκαιρίες σε νέους ηθοποιούς;
Δίνονται, αλλά το θέμα είναι να βγάζεις και τα προς το ζην. Στην Ελλάδα που βγαίνουν 500 ηθοποιοί τον χρόνο, δεν υπάρχει τρόπος να απορροφηθούν. Γι’ αυτό γίνονται 1.350 παραστάσεις τον χρόνο. Και αυτό κάνει ζημιά σε όλους γιατί από τις 1.300 οι 1.200 δεν πληρώνουν. Φυσικά και αξίζει μια ευκαιρία στα νέα παιδιά για να δοκιμάσουν. Υπάρχουν άνθρωποι που όντως το έχουν και φαίνεται από την αρχή. Υπάρχουν και άλλοι που δεν έχουν καμία συνείδηση του τι πάνε να κάνουν αλλά είναι λιγότεροι σε σχέση με παλιά.
…Συνήθως τα επίκαιρα σχολιάζονται εκ των υστέρων από την τέχνη. Η ιστορία αυτό έχει δείξει. Και ίσως υπάρχει ανάγκη για ανακούφιση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όχι για σάχλα…
Το λεγόμενο «Κωστοπουλικό lifestyle» υπάρχει ακόμα;
Υπάρχει με διαφορετικό τρόπο. Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι που θα ελπίζουν να περάσει η κρίση για να γυρίσουν στα προηγούμενα, αυτό το πράγμα θα τρέφεται και θα παραμένει ζωντανό. Δεν θα πρέπει να περιμένουμε να περάσει η κρίση για να πάρουμε ακριβό αμάξι και να ντυθούμε με ακριβές μάρκες. Άλλωστε δεν είμαστε γεννημένοι αστοί. Είμαστε μια ταλαιπωρημένη χώρα με ματωμένη πρόσφατη ιστορία που η εργατική τάξη την πήγαινε μπροστά και ξαφνικά τα ξεχάσαμε όλα αυτά. Με το που μας υποσχέθηκαν Ευρώπες, γίναμε όλοι μάγκες, όλοι θέλαμε να είμαστε αφεντικά. Θέλω να πω, ότι δεν έφταιξε μόνο ο χ Κωστόπουλος που πρότεινε έναν τρόπο ζωής. Υπήρχε και το κόμπλεξ που μας οδήγησε εκεί.
Τι είδες / άκουσες τελευταία και σε σόκαρε αρνητικά;
Το σκηνικό με τον Κασιδιάρη στη Βουλή.
Η κοινωνικοπολιτική επικαιρότητα θεωρείς ότι είναι ένα θέμα με το οποίο ασχολείται επαρκώς ο κινηματογράφος και το θέατρο;
Συνήθως τα επίκαιρα σχολιάζονται εκ των υστέρων από την τέχνη. Όπως, ας πούμε, η «Λούφα και Παραλλαγή» που ήταν μια ταινία που μίλησε για την εποχή της χούντας, έγινε και λειτούργησε 15 χρόνια μετά. Πιστεύω ότι όχι, δεν τα ακουμπάμε τόσο αυτά τα θέματα γιατί ακόμα καίνε. Βλέπεις ότι, όταν το κάνεις, μπορείς να κατηγορηθείς έως και για λαϊκισμό. Δεν σου λέω αν είναι σωστό ή λάθος αλλά δεν θεωρώ ότι κλείνουμε τα μάτια μας –απλά ίσως δεν είναι η στιγμή. Η ιστορία αυτό έχει δείξει. Και ίσως υπάρχει ανάγκη για ανακούφιση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όχι για σάχλα. Μπορείς να κάνεις το σχόλιο σου έμμεσα.
…Τα social media φώτισαν τις αναπηρίες μας. Δεν είναι ότι πριν ήμασταν οι βασιλιάδες του καμακιού. Γνωρίζεις κάποιον και μπορεί να μπει στον τοίχο σου και να μάθει τα πάντα για σένα και όλο αυτό μπερδεύει τα πράγματα, δεν είναι ωραίο. Καλύτερα να το κάνεις με τη φαντασία σου. Καλύτερα να δεις κάποιον και να πεις: εσύ για μένα είσαι αυτό, επειδή βλέπω τα μάτια σου…
Ποια είναι τα παιδικά μουσικά σου ακούσματα;
Από Παπάζογλου, Σαββόπουλο, Beatles, Queen, Rolling Stones, Pink Floyd. Αυτά πολύ. «Λιλιπούπολη», όταν ήμουν μικρός.
Υπάρχει κάποιο είδος μουσικής που σνόμπαρες όταν ήσουν μικρότερος αλλά το εκτίμησες μεγαλώνοντας;
Όχι, απλά υπάρχουν είδη που τα άκουσα σε μεγαλύτερη ηλικία όπως η κλασική μουσική, που τη λάτρεψα βέβαια.
Τι ακούς αυτό το διάστημα;
Ανάλογα τα κέφια. Θα ακούσω τις ροκιές μου πολύ, αλλά ακούω τα πάντα. Πλέον.
Παρακολουθείς ξένες σειρές;
Αποφάσισα πέρσι να μη δω, να σταματήσω. Είναι τόσο καλοφτιαγμένες που κολλάς, αλλά δεν έχει νόημα γιατί δεν σου αφήνουν αυτό που σου αφήνει μια ταινία. Ποτέ, καμία σειρά δεν με έχει ταρακουνήσει. Έχει απασχολήσει το χρόνο μου μόνο. Μόνο “Game of Thrones” θα δω τώρα. Έχω δει το “Breaking Bad”, το “Fargo”, το “True Detective”, την πρώτη σεζόν, το “Stranger Things”. Αλλά δεν έχει το impact που έχει μια ταινία. Την ταινία θα τη δεις και θα την κουβαλάς.
Ποια ταινία είδες τελευταία και σου άρεσε;
Φέτος έπαθα την πλάκα μου με το “Toni Erdmann.”
Ξεχωρίζεις κάποιον σκηνοθέτη;
Έχω πολλούς αγαπημένους. Είναι ο Jim Jarmusch, o Wes Anderson, ο David Lynch, o Michael Haneke, ο Tarantino. Κάποιες ταινίες του Almodóvar. Αυτός ο καινούριος ο Denis Villeneuve που έκανε την «Άφιξη» και ήταν επίσης από τις πιο ωραίες ταινίες που έχω δει τα τελευταία χρόνια.
Πως σου φάνηκαν οι ταινίες που πήραν τα Όσκαρ φέτος;
Σπάνια σπουδαίες ταινίες παίρνουν Όσκαρ. Μας έχουν μάθει ότι είναι η απόλυτη επιβράβευση αυτής της τέχνης αλλά δεν είναι έτσι. Εδώ είχε χάσει το Όσκαρ «Ο Ταξιτζής». Πηγαίνουν ανάλογα με την εποχή.
…Δεν χρειάζεται ποτέ να κάνω πέρα το παιδί μέσα μου. Η μόνη στιγμή που θα μπορούσα να θεωρήσω το σημείο που ένιωσα να ενηλικιώνομαι είναι όταν άρχισα να αναλαμβάνω και τις ευθύνες των αποφάσεων μου και των πράξεων μου….
Τί έχεις βαρεθεί να σε ρωτάνε στις συνεντεύξεις;
Η πιο συνηθισμένη ερώτηση είναι γιατί έγινα ηθοποιός και αν πιστεύω ότι «τελικά το μήλο θα πέσει κάτω απ’ τη μηλιά», επειδή οι γονείς μου είναι ηθοποιοί. Πρέπει να το έχω ακούσει και διακόσιες φορές διατυπωμένο με τον ίδιο τρόπο.
Έχουν κάνει ζημιά τα social media στις σχέσεις;
Φώτισαν τις αναπηρίες μας. Δεν είναι ότι πριν ήμασταν οι βασιλιάδες του καμακιού. Γνωρίζεις κάποιον και μπορεί να μπει στον τοίχο σου και να μάθει τα πάντα για σένα και όλο αυτό μπερδεύει τα πράγματα, δεν είναι ωραίο. Καλύτερα να το κάνεις με τη φαντασία σου. Καλύτερα να δεις κάποιον και να πεις: εσύ για μένα είσαι αυτό, επειδή βλέπω τα μάτια σου. Η τεχνολογία και τα social media είναι εκεί, το θέμα είναι πως τα χρησιμοποιεί ο καθένας.
…Είμαστε μια ταλαιπωρημένη χώρα με ματωμένη πρόσφατη ιστορία που η εργατική τάξη την πήγαινε μπροστά και ξαφνικά τα ξεχάσαμε όλα αυτά. Με το που μας υποσχέθηκαν Ευρώπες, γίναμε όλοι μάγκες, όλοι θέλαμε να είμαστε αφεντικά…
Επόμενα καλλιτεχνικά βήματα;
Το «Μια Τεράστια έκρηξη» θα συνεχίσει μέχρι τέλος Ιουνίου στο θέατρο Skrow. Τη σεζόν που έρχεται θα συμμετάσχω μαζί με τον Κωνσταντίνο Ασπιώτη και την Αλεξάνδρα Αϊδίνη σε μια θεατρική διασκευή μιας ισπανικής ταινίας σε σκηνοθεσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου.
————
* Ο Ορφέας Αυγουστίδης πρωταγωνιστεί μαζί με τις Άννα Καλαϊτζίδου και Αριάδνη Καβαλιέρου στη θεατρική παράσταση «Μια τεράστια Έκρηξη», σε σκηνοθεσία του Βασίλη Μαυρογεωργίου στο θέατρο Skrow. Δείτε το δελτίο τύπου της παράστασης εδώ.
————
*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…