Συνέντευξη στην Ειρήνη Ζαβιτσάνου
Φωτογραφίες: Στάθης Κατάρας

Τον Παντελή Θαλασσινό τον είχα πάντα στο μυαλό μου ως έναν μοναχικό καλλιτέχνη, από εκείνους που δίνονται ψυχή τε και σώματι στην τέχνη και αφιερώνουν τη ζωή τους στη δουλειά τους. Έχω βάλει αμέτρητες φορές στο repeat «Του Φεγγαριού», τις «Τυφλές ελπίδες» – ε, καλά δεν είσαι η μόνη θα μου πεις- ταξιδέψαμε πολλές φορές με «καράβια Χιώτικα», σιγοτραγουδώντας «Σμυρναίικα τραγούδια» και φυσικά δεν υπήρξαν βραδιές, νησιά και διακοπές τα τελευταία καλοκαίρια που να μην συνοδεύτηκαν από τον «Αύγουστο» του. Προφανώς και όλοι ευχηθήκαμε κάποια στιγμή να γίνουμε «εισιτήριο στη τσέπη» κάποιου, άσχετα να τα καταφέραμε ή όχι και αυτό το «Ανάθεμά σε» συνόδεψε ιστορίες δίχως αίσιο τέλος πνίγοντας στη μουσική και τους στίχους του τραγουδιού, τον λυγμό μας…

Πρόκειται για απόλαυση και αποτελεί πραγματικό προνόμιο, το να πίνεις κυριακάτικο καφέ με τον Παντελή Θαλασσινό, νιώθοντας το φως του ήλιου, να λούζει και να κάνει ακόμη πιο ζεστή την όμορφη και ενδιαφέρουσα κουβέντα μας. Εκτός από πολυαγαπημένος καλλιτέχνης, διαπιστώνεις ότι είναι ένας οξυδερκής άνθρωπος και ενεργός πολίτης με σαφή και εμπεριστατωμένη άποψη. Η απλότητα είναι ένα χαρακτηριστικό που πάντα θαύμαζα στους ανθρώπους. Δεν πρόκειται απλά για ένα χαρακτηριστικό, πρόκειται για ολόκληρη στάση ζωής και ο Παντελής Θαλασσινός το έχει κάνει κτήμα του.

Με αφορμή τόσο την πρόσφατη κυκλοφορία του νέου του δίσκου, όσο και της επερχόμενης εμφάνισής του στον Σταυρό του Νότου με τον Γιώργο Καζαντζή, βρεθήκαμε και μας μίλησε για όλα…

– «Αινίγματα» τιτλοφορείται ο δίσκος, που κυκλοφορήσατε πριν λίγο καιρό, σε μουσική του Γιώργου Καζαντζή και στίχους του Κώστα Φασουλά. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;
– Είμαι και με τους δύο φίλος. Με τον Καζαντζή έχω συνεργαστεί άλλες 2-3 φορές και με τον Κώστα Φασουλά τον τελευταίο καιρό κάναμε πολλά τραγούδια μαζί: Ένα δίσκο Λιδάκη, με τίτλο «Μη μου γκρεμίζεις τ’ όνειρο», μετά το «Να ‘ταν ο πόλεμος χορός», 12 τραγούδια εμπνευσμένα από τα παλιά παιδικά παιχνίδια, κάποια άλλα τραγούδια που ήταν διάσπαρτα από εδώ κι από εκεί, που είχα πει με τον Βασίλη τον Σκουλά και με τον Γιάννη Νικολάου. Τελευταία, ο Φασουλάς είχε γνωριστεί με τον Καζαντζή κι αφού δημιούργησαν κάποια τραγούδια μου προτείνουν να τα ερμηνεύσω. Το θεώρησα μεγάλη τιμή γιατί όταν άκουσα τα τραγούδια, ενθουσιάστηκα! Ήταν λοιπόν πολύ απλή η έναρξη της συνεργασίας γι’ αυτόν τον δίσκο. Μου τα πρότειναν, μου άρεσαν και έτσι έγινε το «συνοικέσιο». Αν και δεν ήταν συνοικέσιο με την κλασσική έννοια γιατί ήταν από έρωτα, από παλιό έρωτα!

– Τί διαφορετικό θεωρείτε ότι έχει ο συγκεκριμένος δίσκος σε σχέση με τους προηγούμενους;
– Είναι ένας δίσκος ο οποίος έχει «θέμα», είναι μια ολοκληρωμένη δουλειά σε αντίθεση με το ρεύμα της εποχής που θέλει να κυκλοφορούν μεμονωμένα τραγούδια, ένα – ένα. Ήταν γενναίο το να κάνεις 8 τραγούδια μαζί. Συνήθως όταν βγαίνει ένα τραγούδι, ανεβαίνει στο YouTube. Είναι πλέον σύστημα να τα βάζουμε στο YouTube και στις  πλατφόρμες μόνα τους σαν ορφανά τα τραγουδάκια. Αυτός ο δίσκος ήταν μια δουλειά ολοκληρωμένη γιατί έγιναν όλα μαζί τα τραγούδια και γράψαμε όλοι μαζί στο στούντιο του Καζαντζή στη Θεσσαλονίκη.

– Και τί πραγματεύεται;
– Είναι διάφορες οι αναφορές που γίνονται μέσα με τις περισσότερες από αυτές για κοινωνικά θέματα. Τα «Ξένα» για παράδειγμα, είναι ένα τραγούδι που μιλάει αποκλειστικά για το προσφυγικό θέμα, υπάρχουν κι άλλα που έχουν να κάνουν με την κατάσταση που ζούμε σήμερα και μιλάει φυσικά και για τον έρωτα.

– Αποτελεί βάλσαμο για τις ψυχές του μουσικόφιλου κοινού να βγαίνουν ποιοτικές δουλειές σαν αυτή, κάτι που σπανίζει πλέον…
– Αυτό γίνεται όταν ο στόχος σου δεν είναι πλέον μόνο ο αποδέκτης, ο ακροατής. Νομίζω ότι η δουλειά κατά βάση έχει να κάνει με την ικανοποίηση του εαυτού σου, των γύρω σου και των συνεργατών σου. Σημαντικό είναι επίσης να έχουμε έναν άνθρωπο που να πηγαίνουμε και να τον ρωτάμε, να βλέπουμε αν του αρέσει αυτό που ετοιμάζουμε.

…ο Καζαντζής και ο Φασουλάς ψάχνουν τα τραγούδια να έχουν «κρυφές στοές», να μπορείς να τα ανακαλύψεις σιγά-σιγά… ώστε όταν βγεις στο φως να το έχεις ζήσει το τραγούδι.

– Εσείς έχετε τέτοιους ανθρώπους; Το κάνετε αυτό;
– Ναι, πολύ κοντινούς δικούς μου ανθρώπους που μου λένε ειλικρινά αν τους αρέσει ή όχι και κάπως έτσι ξεκινάνε όλα. Έχω κριτές που θα μου πούνε «πέτα το». Αν και ποτέ ορθολογιστικά δεν μπορείς να βρεις ποιο είναι το καλό και ποιο όχι. Βέβαια, και ο Καζαντζής και ο Φασουλάς ψάχνουν τα τραγούδια να έχουν «κρυφές στοές», να μπορείς να τα ανακαλύψεις σιγά-σιγά… ώστε όταν βγεις στο φως να το έχεις ζήσει το τραγούδι.

– Υπάρχει ένας στίχος στο τραγούδι «Δείκτες» που λέει: «ζωή μου ανάποδη χελώνα, που ‘ναι η ζωή και πού το σώμα». Πραγματικά ανατριχιάζεις ακούγοντάς το και μοιάζει να έχει όντως «κρυφή στοά», που είπατε πριν…
– Αυτό είναι το αγαπημένο μου τραγούδι από τον δίσκο! Ουσιαστικά σου λέει για την ζωή σου αυτή τη στιγμή που μοίαζει με ανάποδη χελώνα που αγωνίζεται να ξαναβρεθεί στα πόδια της. Όπως δηλαδή είναι ανάποδα η χελώνα και κουνάει τα πόδια της χωρίς να μπορεί να βρει το έδαφος και ψυχή της είναι σε τρόμο…

– Και πώς να μην είναι σε τρόμο η ψυχή μας με όλα αυτά που βιώνουμε; Η άνοιξη αντί να μπει με όμορφα χρώματα, ξεκίνησε βαμμένη με κατάμαυρο και κατακόκκινο χρώμα. Πώς σας κάνει να νιώθετε όλο αυτό;
– Η μετακίνηση, η υγεία, η παιδεία, όλα αυτά είναι κοινωνικά αγαθά και θα πρέπει να είναι δωρεάν. Είναι δικαίωμα του ανθρώπου. Το φως, το νερό -που τόσος ντόρος έχει γίνει- είναι κοινωνικά αγαθά. Και η μετακίνηση είναι, ακόμη κι αν δεν έχεις χρήματα, θα πρέπει να μπορείς να μπεις στο λεωφορείο να πας κάπου, δεν μπορείς να μείνεις σπίτι σου. Και δίνεις χρήματα τώρα, ε, ας γίνεται τουλάχιστον η μετακίνηση με ασφάλεια.

– Δυστυχώς, όπως είδαμε δεν υπάρχει ασφάλεια…
– Δεν υπάρχει γιατί δεν γίνεται όλα αυτά να είναι σε ιδιώτες. Ο ιδιώτης τα χρήματά του θα τα πάει στην τράπεζα, δεν θα γίνουν ούτε ασφάλεια, ούτε θα ανακυκλωθούν ξανά στον κόσμο. Δεν γίνεται ένα κράτος που δεν έχει πόρους να σου δώσει αύξηση στο μισθό σου, ούτε συντάξεις. Όταν όλα είναι σε ιδιώτες, πάνε στις τσέπες των ισχυρών. Κοινωνική πολιτική σημαίνει τα κοινωνικά αγαθά να είναι στα χέρια του λαού.

…είμαι οργισμένος ναι! Η κεφαλή πρέπει να έχει ευθύνες, δεν γίνεται να είσαι βουλευτής ,ακόμη και πρωθυπουργός, να παίρνεις την βουλευτική αποζημίωση και να μην έχεις ευθύνη…

– Φαίνεστε οργισμένος…
– Είμαι οργισμένος ναι! Η κεφαλή πρέπει να έχει ευθύνες, δεν γίνεται να είσαι βουλευτής, ακόμη και πρωθυπουργός, να παίρνεις την βουλευτική αποζημίωση και να μην έχεις ευθύνη. Εσύ ορίζεις τα πράγματα και είμαι της άποψης ότι ναι, πρέπει να βάζεις τους δικούς σου ανθρώπους, όχι να μένουν οι ίδιοι, αλλά έχεις εσύ την ευθύνη. Δεν ήμουν αντίθετος για παράδειγμα, όταν άλλαξε ο διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, γιατί για να κάνεις πολιτική θα πρέπει να αλλάξεις και τον διευθυντή άσχετα αν είσαι δεξιός, αν είσαι αριστερός ή οτιδήποτε. Επειδή εσύ ορίζεις λοιπόν τα πάντα και εσύ είσαι αυτός που κάνεις τις ανακατατάξεις στα υπουργεία πρέπει να βάζεις ανθρώπους οι οποίοι θα έχουν ευθύνη.

– Εδώ την ευθύνη την ρίξαμε στον «σταθμάρχη», βρίσκουμε έναν αποδιοπομπαίο τράγο και το τελειώνουμε εκεί.  Πώς και πότε θα αλλάξει αυτό στη χώρα μας;
– Πρέπει την ευθύνη να την πάρει το κράτος και η κυβέρνηση, τέλος! Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν φταίει ο Τσοχατζόπουλος για εμένα, φταίει το σύστημα, που του επέτρεψε, να κάνει όσα έκανε. Το ίδιο ισχύει και για την Καϊλή και για όσους πλουτίζουν από θέση ισχύος…

…θα πρέπει να καταλάβει και η αστυνομία και ο στρατός ότι είναι μέρος του λαού μας και δεν είναι δουλειά τους μόνο να προστατεύουν την κορυφή της πυραμίδας. Δουλειά τους είναι να προστατεύουν όλη την πυραμίδα, από την βάση της μέχρι την κορυφή…

– Με τα κοινωνικά προβλήματα να συσσωρεύονται και να δημιουργείται ένας κυκεώνας , η μαζική κραυγή και αντίδραση μοιάζει η μόνη λύση. Στην Γαλλία πρόσφατα, αστυνομικοί αποχώρησαν από την πορεία, δείχνοντας σεβασμό και αλληλεγγύη στα αιτήματα των εξεγερμένων…
– Στη Γαλλία, είναι μια πρόβα. Η πραγματική επανάσταση  θα τους πνίξει όλους. Σε εμάς εδώ, στη χώρα μας, θα πρέπει να καταλάβει και η αστυνομία και ο στρατός ότι είναι μέρος του λαού μας και δεν είναι δουλειά τους μόνο να προστατεύουν την κορυφή της πυραμίδας. Δουλειά τους είναι να προστατεύουν όλη την πυραμίδα, από την βάση της μέχρι την κορυφή. Δεν γίνεται να παίρνουν εντολές και να χτυπάνε τον κόσμο και οποιαδήποτε προαποφασισμένη εκδήλωση να την διαλύουν με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε, να ανάβουν οι ίδιοι την φωτιά για να τη σβήσουν. Ο κόσμος έχει καταλάβει πια, ότι οι “μπαχαλάκηδες” είναι πτέρυγα ένστολων με πολιτικά.

– Υπάρχει βέβαια και μια μερίδα που χαίρεται με το market-pass και λέει και ευχαριστώ…
– Όλοι αυτοί είναι χειροκροτητές. Χειροκροτητές μιας κατάστασης για την οποία δεν έχουν δικαιολογία ούτε οι ίδιοι και προσπαθούν να μας πείσουν ότι με τα δελτία για την υγεία, το φαγητό και δεν ξέρω τί άλλο, μπορούν να βοηθηθούν. Δεν καταλαβαίνουν ότι την φορολογία του ΦΠΑ την πληρώνει ο καταναλωτής; Δεν μπορείς να ζήσεις έτσι: με 500 ευρώ, όταν 500 ευρώ θα σου έρθει να πληρώσεις το ρεύμα.

– Δίνετε την εντύπωση ενός low profile καλλιτέχνη, ο οποίος δεν διστάζει να εκφέρει άποψη για τα πολιτικά και κοινωνικά θέματα, αρκετές φορές με καυστικό τρόπο. Είχε κάποιο τίμημα αυτό σε επαγγελματικό επίπεδο;
– Ενδεχομένως και να είχε ή να έχει αλλά δεν κάθισα ποτέ να μπω στην διαδικασία να το σκεφτώ αν θα χάσω θαυμαστές. Δε θέλω να είμαι ο «βολικός» ο ανώδυνος… Όταν βλέπεις ότι πνίγεσαι, όταν νιώθεις οργισμένος, πρέπει να το πεις, να το βγάλεις! Δεν μπορείς να μην μιλήσεις, πρέπει να πεις :«Αυτό με ενοχλεί», πρέπει όλο αυτό το πράγμα να το επικοινωνείς. Κάθε μέρα πάω στο καφενείο του Αποστόλη, είναι κι αυτό μια μικρή “Βουλή”, γιατί εκεί θα βρεις τον χουντικό, τον αριστερό τον πιο αριστερό, τον αστυνομικό και εκεί γίνονται από συζητήσεις μέχρι και μάχες.

…πρέπει να γίνει μια εκπαίδευση του κόσμου. Να μην τιμωρεί, με την ψήφο του, αλλά να έχει συνείδηση τί ψηφίζει. Γιατί όταν τιμωρείς, «βγάζεις» τον λιγότερο κακό, απλά για να  τιμωρήσεις τον πρώτο…

– Ειδικά τώρα που είμαστε σε προεκλογική περίοδο, φαντάζομαι τί θα γίνεται… Μιλήσατε πριν για ευθύνη της κυβέρνησης. Η δική μας ευθύνη ποια είναι εν όψει των εκλογών;
– Πρέπει να γίνει μια εκπαίδευση του κόσμου. Να μην τιμωρεί, με την ψήφο του, αλλά να έχει συνείδηση τί ψηφίζει. Γιατί όταν τιμωρείς, «βγάζεις» τον λιγότερο κακό, απλά για να  τιμωρήσεις τον πρώτο. Όλος ο κόσμος πρέπει να ψηφίσει να μην απέχει, για την ζωή του και για την ζωή των παιδιών του. Τα παιδιά όταν μεγαλώνουν σε ένα υγιές σκεπτόμενο κοινωνικά και πολιτικά περιβάλλον, γίνονται υγιή. Αν τα αφήσουν στην τύχη τους, δεν θα γίνουν υγιή.

– Καθώς αναφερθήκατε στα νέα παιδιά, μέσα σε όλη αυτή τη δυστοκία που επικρατεί και σε πείσμα των καιρών, υπάρχουν νέα ταλαντούχα πρόσωπα στον μουσικό χώρο. Έχετε ξεχωρίσει κάποια;
– Πολλά, πάρα πολλά νέα ταλέντα! Δεν θα πω ονόματα αλλά βλέπω ότι βγαίνουν διαρκώς άτομα νέα, ικανά, που έχουν τεράστιο ταλέντο στην μουσική, στον αθλητισμό, σε πολλούς τομείς. Το θέμα είναι ότι μερικοί άνθρωποι όσο ταλέντο και να έχουν δεν θα φανούν γιατί δεν έχουν τα μέσα και το βήμα να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Δεν νομίζω ότι υπάρχει δυστοκία αλλά υπάρχουν πάρα πολλά υπέροχα τραγούδια που χάνονται μέσα στην υπερβολικά μεγάλη πληροφορία που δεχόμαστε, δεν ξέρεις που να ψάξεις να βρεις τα καλά τραγούδια γιατί προβάλλονται μόνο τα διαφημιζόμενα. Οι δισκογραφικές και τα ραδιόφωνα πλέον δεν παίζουν τον ρόλο που έπαιζαν. Δυστυχώς, αν ανοίξεις το ραδιόφωνο παίζουν τα ίδια και τα ίδια, εκτός από ορισμένες εκπομπές του κρατικού ραδιοφώνου ή ραδιόφωνα της επαρχίας. Παλιά δεν ήταν έτσι…

…πολλές γνωριμίες μου ήταν – όπως έλεγε και ο Ηλίας ο Κατσούλης-  «χρυσές λίρες που τις βρήκα στον δρόμο μου»…

– Προφανώς πολλά δεν είναι όπως παλιά. Έχετε μια πολυετή, όμορφη και πλούσια καλλιτεχνική πορεία. Υπάρχουν κάποια ορόσημα σε αυτή;
– Ναι βέβαια! Έχω πολλά ορόσημα. Πολλές γνωριμίες μου ήταν – όπως έλεγε και ο Ηλίας ο Κατσούλης-  «χρυσές λίρες που τις βρήκα στον δρόμο μου»! Η πρώτη ήταν ο Γιάννης Νικολάου που βρεθήκαμε στις μπουάτ του Πειραιά και συνεργαστήκαμε, η δεύτερη ήταν ο Ηλίας ο Κατσούλης, η τρίτη ήταν η Χάρις Αλεξίου κι ο Χάρρυ Κλύνν… άνθρωποι που μας πήραν μαζί στη δουλειά και μας έμαθε ο κόσμος γιατί μέχρι τότε ήμασταν απλώς  άγνωστα παιδιά. Ο Κώστας Φασουλάς, ο Μάνος Ελευθερίου και πολλοί άλλοι, που όλοι αυτοί ήταν “χρυσά νομίσματα” και σταθμοί. Υπάρχουν και αρκετοί ακόμη που με βοήθησαν…

– Απωθημένα έχετε; Κάποια συνεργασία ενδεχομένως που θα θέλατε και δεν έχει πραγματοποιηθεί;
– Όχι, κανένα! Δεν έχω απωθημένα. Και ξέρεις γιατί; Γιατί κάθε συνεργασία που έκανα την ταίριαζα ανάλογα με τις φιλίες μου και με έναν φίλο δεν έχεις απωθημένο, θα του πεις «έλα ρε, να πεις αυτό το τραγούδι». Δε χτύπησα πόρτες για μια ερμηνεία τραγουδιού.

– Πόσο εύκολο είναι αυτό στον χώρο σας;
– Ο γνώμονας , ο κανόνας για εμένα, είναι ότι: με τον άνθρωπο που τον ξέρεις, που είναι φίλος, θα συνεργαστείς και καλύτερα. Μπορεί να βγεις με τον καλύτερο μουσικό του κόσμου, και να μη σου κάνει. Υπήρχαν όμως τραγούδια που λέγοντάς τα κάποιος φίλος σου μόνο με αγάπη, απογειώθηκαν.

– Έχετε πει ότι τα πιο όμορφα τραγούδια σας τα έχετε γράψει στην Χίο.
– Ναι, ήταν η εποχή που τελείωσαν οι «Λαθρεπιβάτες», η εποχή που μάζευα τον εαυτό μου και προσπαθούσα να δω τί πραγματικά με συγκινεί και τί πρέπει να κάνω. Τότε αποσύρθηκα στη Χίο και με τη βοήθεια ενός πιάνου δανεικού, άρχισα να γράφω τραγούδια που πραγματικά με συγκινούσαν και με τη βοήθεια τεσσάρων παραδοσιακών μουσικών, του Σταμάτη του Μαρκέλλου, του Μανόλη και του Μιχαλάκη του Βούκουνα, (που μας «άφησε» πριν 50 μέρες) άρχισα να ενορχηστρώνω τραγούδια όπως μου άρεσαν πραγματικά. Ασχολήθηκα λίγο παραπάνω με το παραδοσιακό τραγούδι, άλλαξα ρότα προσαρμόζοντας άλλα μοτίβα στις μουσικές μου, πήγα προς μια αλήθεια του εαυτού μου.

– Ο τόπος μας δηλαδή εκτός από «ρίζες» αποτελεί και πηγή έμπνευσης;
– Πολλές φορές ναι. Πιστεύω ότι πηγή έμπνευσης είναι οποιοσδήποτε τόπος σε κάνει να περνάς καλά. Όταν έχεις τον χρόνο και την άνεση να σκύψεις πάνω από τα τραγούδια και να ασχοληθείς πραγματικά με αυτό που θέλεις. Ο μουσικός χρειάζεται να δημιουργεί από αυτά που τον εμπνέουν και καλλιεργούν την ψυχή του. Είναι ανάγκη αυτό. Και οι άνθρωποι πρέπει να εκφράζονται. Πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να τραγουδάνε.

– Μα δεν είμαστε όλοι καλλίφωνοι…!
– Μην το λες αυτό! Είναι σαν να λες στον άλλο μην χορεύεις! Εξωτερικεύεις τον εαυτό σου όταν τραγουδάς και όταν χορεύεις. Είναι ανάγκη το τραγούδι και ο χορός. Ποιος νοιάζεται αν είσαι φάλτσος… Αν είναι να δώσουμε εξετάσεις, χάνουμε τη μαγεία της πρώτης σκέψης και του «αυθόρμητου».

…ο πολιτισμός είναι μια μεγάλη ανάγκη του ανθρώπου και οφείλουν να τον προσφέρουν σε αυτούς που δεν μπορούν να πάνε θέατρο, να πάνε να ακούσουν μουσική, να παρακολουθήσουν οποιοδήποτε πολιτιστικό δρώμενο τους ενδιαφέρει…

– Ανάγκη είναι ο πολιτισμός γενικότερα και δυστυχώς δεν βλέπουμε να έχει την θέση που δικαιούται και που του αξίζει. Μοιάζει και είναι πολύ αδικημένος.
– Ο πολιτισμός φυσικά και είναι μια μεγάλη ανάγκη του ανθρώπου και οφείλουν να τον προσφέρουν σε αυτούς που δεν μπορούν να πάνε θέατρο, να πάνε να ακούσουν μουσική, να παρακολουθήσουν οποιοδήποτε πολιτιστικό δρώμενο τους ενδιαφέρει. Ο πολιτισμός πρέπει να είναι πολιτισμός πραγματικός, κανονικός, όχι των ημετέρων, να υπάρχει πολυχρωμία.

– Τί θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει;
– Να συνειδητοποιήσουμε ότι στις ανάγκες του ανθρώπου πρέπει να προσθέσουμε και τη μουσική και το θέατρο και το βιβλίο. Πάνω από όλα η παιδεία η οποία θα πρέπει να είναι εντελώς δωρεάν και κυρίως να έχουν όλοι τις ίδιες δυνατότητες, τις ίδιες ευκαιρίες. Βλέπουμε ότι αυτή τη στιγμή πετυχαίνουν όσοι έχουν πολλά χρήματα γιατί η ιδεολογία της αγοράς προϋποθέτει να έχεις χρήματα για να μπορέσεις να σπουδάσεις. Είμαι κατά των ιδιωτικών σχολείων, των ιδιωτικών πανεπιστημίων, την κόρη μου ποτέ δεν την έστειλα σε ιδιωτικό.
Δεν γίνεται να ζήσει ο άνθρωπος χωρίς γράμματα και τέχνες. Ο πολιτισμός είναι ανάγκη. Δεν είναι μόνο το ψωμί και το φαΐ, τρέφεσαι με τις τέχνες και τον πολιτισμό.

…μην κρίνεις και μην βγάζεις συμπεράσματα ποτέ. Την τελευταία μέρα της ζωής σου να βγάλεις συμπέρασμα  γιατί τα γεγονότα μπορεί να σε «ξεβρακώσουν»…

– Έχετε κάποιο μότο που το πιστεύετε και σας εκφράζει;
– Έχω ένα μότο που λέει : μην  κρίνεις και μην βγάζεις συμπεράσματα ποτέ. Την τελευταία μέρα της ζωής σου να βγάλεις συμπέρασμα  γιατί τα γεγονότα μπορεί να σε «ξεβρακώσουν».

– Εμφανίζεστε στον Σταυρό του Νότου στις 6 Απριλίου με τον Γιώργο Καζαντζή. Εκτός από τα τραγούδια του νέου σας δίσκου τί άλλο θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα;
– Θα πούμε τα τραγούδια του νέου δίσκου φυσικά καθώς και άλλα παλιά αγαπημένα δικά μου. Θα πούμε επίσης κάποια του Γιώργου Καζαντζή και θα έχουμε μαζί μας και τη Νάνα Μπινοπούλου, που λέει τα γυναικεία τραγούδια. Ο Καζαντζής είναι ένας υπέροχος συνθέτης και θεωρώ ότι αξίζει ο κόσμος να έρθει στο live και να τον ακούσει.

– Αυτός ο κόσμος, φεύγοντας από ένα live σας, τί θα θέλατε να παίρνει μαζί του; Πώς να νοιώθει;
– Να νιώθει χαρά! Αυτό θα ήθελα. Να νιώθει χαρά, να νοιώθει γεμάτος, πληρότητα. Έχουμε πήξει στη στεναχώρια και τη λύπη. Διαβάζω ποιήματα, μου στέλνουν τελευταία στίχους και όλα είναι μαύρα. Θέλω αυτά που διαβάζω να βγάζουν χαρά, ελπίδα και αισιοδοξία. Μπορεί να μην φταίει ο κόσμος, γιατί όταν είσαι θλιμμένος συνήθως γράφεις, αλλά το να εξυμνήσεις την χαρά είναι και αυτό χρέος, όχι μόνο τις μαύρες σελίδες και τα μαύρα μας στιγμιότυπα.

…θα φτιάξουν τα πράγματα, δεν είναι στο χέρι τους να μην φτιάξουν. Η ζωή είναι κύκλος, έρχεται η Άνοιξη πάντα…

– Σαφώς και υπάρχει μαυρίλα που κατατροπώνει πολλές φορές τη χαρά. Ελπίδα βλέπετε να υπάρχει;
– Ξέρεις τί μου είπε κάποτε ο Θεοδωράκης; Είχα πάει επίσκεψη με την γυναίκα μου και τον ρωτάω: «πως τα βλέπετε τα πράγματα; Εγώ είμαι απογοητευμένος» και μου απαντάει: «μην απογοητεύεσαι η ζωή κρύβει μυστικά». Είχε απόλυτο δίκιο. Το βλέπεις κάθε μέρα ότι η ζωή κρύβει μυστικά και η ελπίδα έρχεται πάλι μέσα από την ζωή. Η ελπίδα υπάρχει. Δεν κόβεται το «κεφάλι» που λέμε, δεν ψαλιδίζεται η ελπίδα, ξεφυτρώνει συνέχεια. Κάθε άνοιξη βγαίνει το χορτάρι, τα λουλούδια και μετά τη λύπη και την μεγαλύτερη στεναχώρια να την προσπεράσεις, θα την ξεχάσεις και θα συνεχίσεις να ζεις. Έτσι είναι η ζωή, ο άνθρωπος, η κοινωνία και ο κόσμος μας. Θα φτιάξουν τα πράγματα, δεν είναι στο χέρι τους να μην φτιάξουν. Η ζωή είναι κύκλος, έρχεται η Άνοιξη πάντα…!

————–

*** Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση υλικού, γραπτού ή οπτικού, χωρίς την άδεια του Music Corner…

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here